Vilsandi Millî Parkı

Vilsandi Millî Parkı
Estonca: Vilsandi rahvuspark
IUCN kategori II (millî park)
Soeginina sahil şeridi, yaz aylarında Vilsandi Milli Parkı.
Alan türü	Millî park
Korunan alan listesi	IUCN kategori II
Devlet	Estonya
Koordinatları	58°22′43″K 21°52′38″D / 58.37861°K 21.87722°D / 58.37861; 21.87722
Kapladığı alan	238 km² (92 sq mi)
Kuruluş tarihi	1957

Vilsandi Millî Parkı (Estonca: Vilsandi rahvuspark), Estonya'nın Saaremaa ilçesinde yer alan bir millî parktır. Park Vilsandi Adası ile birlikte Saaremaa Adası'nın batısındaki bazı adaları ve Saaremaa Adasının Harilaid Yarımadası'nı da kapsar.^[1] Yüzölçümü 237.6 km²'dir. Nemli deniz iklimine sahiptir. Vilsandi, 247 kuş türüne ve yaklaşık 80 balık türüne ev sahipliği yapmaktadır. Estonya'daki korunan bitki türlerinin üçte biri milli parkta görülebilmektedir.^[2]

Amacı

Estonya Doğa Koruma Yasasına göre, milli parkın görevi doğal, peyzaj ve kültürel mirası korumak, incelemek ve temsil etmektir.

Coğrafyası

Villsandi Adası'na ek olarak, milli park alanında yüzlerce küçük ada ve adacık bulunmaktadır. Millî park aynı zamanda Saaremaa kıyısındaki Kixlekonna ve Lumanda volostlarını da kapsar. Millî parkı alanı 180 km²'dir. Park içindeki adaların bazıları 500 m uzunluğa ve 100 m genişliğe ulaşabilmektedir. Milli parkın çekirdeğini oluşturan Vilsandi Adası, 8.75 km²'lik bir alanı kaplamaktadır. Ada, parktaki tek yerleşim alanıdır.

Tarihi

Adadaki kuşların korunmasına Arthur Toom tarafından başlandı. 1906'da bir adada deniz fenerine sahipti ve Vilsandi çevresindeki adaları kiraladı. Toom, Vilsandi Adası'nın diğer yerlileri bölgedeki kuş yumurtalarını toplarken onlara engel olmak ister ve bu durum karşısında protestolara maruz kalır. Birkaç denizciden destek aldı ve sonunda adalarda Rus İmparatorluğu'ndaki ilk koruma alanlarından birisini kurdu. Birinci Dünya Savaşı ve İkinci Dünya Savaşı sırasında koruma alanı tahrip edildi. Ancak her iki savaştan sonra bölge restore edildi. 1957'de korunan alan yeniden restore edildi ve koruma alanı sınırları içine Vilsandi Adası da dahil edildi. Estonya bağımsızlığını kazandıktan sonra, bölge 7 Aralık 1993'te resmi olarak milli park olarak tescil edildi. 2009'dan beri Estonya Çevre Ajansı, bölge çevre konseyi tarafından yönetilmektedir.

Fauna ve flora

Park, 1910'da kurulan bir kuş koruma alanından genişletilmiştir. Bölge, midye kazları ve Steller kuşları gibi birçok göçmen kuşun uğrak yeri olarak ve en yaygın olanı pufla kazı olmak üzere 247'den fazla kuş türü için üreme ve yuva alanı olarak kullanılması nedeniyle oldukça hassas bir ekosistemdir. Estonya'daki tüm korunan bitki türlerinin üçte biri de milli parkta görülebilmektedir.^[2] Parkta avlanmak kesinlikle yasaktır. Park, hem Estonyalılar hem de özellikle Finlandiya'dan gelen yabancı ziyaretçiler için popüler bir turizm merkezidir.

Kaynakça

^ Vilsandi Rahvuspark in Estonia 12 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Protected Planet
^ ^a ^b Estonia. 6. Bradt Travel Guides. 2010. s. 9. ISBN 978 1 84162 320 7.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Vilsandi Millî Parkı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Vikigezgin'de Vilsandi Millî Parkı ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

Vilsandi Millî Parkı 24 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Estonya Devlet Orman Yönetim Merkezi'nde (RMK)
Milli parkın resmi sitesi 4 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(Estonca)
Internetseite 23 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Arşivlenmiş(Estonca)
Tourismus 14 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Arşivlenmiş ((İngilizce)
HEIMBERG, J. (1997): Nachhaltige Regionalentwicklung im Vilsandi-Nationalpark

Estonya'daki ulusal parklar
Alutaguse Karula Lahemaa Matsalu Soomaa Vilsandi

İlgili Araştırma Makaleleri

Estonya ya da resmî adıyla Estonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da bulunan bir Baltık devletidir. Kuzeyinde Finlandiya Körfezi ve Finlandiya, güneyinde Letonya, batısında Baltık Denizi ve İsveç, doğusunda Peipus Gölü ve Rusya bulunmaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Tallinn'dir. Estonya toprakları anakara ve Baltık Denizi'ndeki 2.222 adadan oluşur. Nemli karasal iklim görülür. Ülke nüfusunun büyük çoğunluğunu bir Fin halkı olan Estonlar oluşturmaktadır. Ülkenin resmî dili, Finceden sonra dünyanın en çok konuşulan ikinci Baltık-Fin dili olan Estoncadır. Yapılan araştırmalara göre Estonya, Avrupa'nın; komşusu Finlandiya'dan sonra en temiz ikinci ülkesi, yaşam kalitesi en yüksek dokuzuncu ülkesi, en güvenli beşinci ülkesidir.

Vilsandi, Estonya'nın batısında bulunan 106,9 kilometre karelik bir alana yayılmış yüze yakın adacıktan ve merkezde bulunan Vilsaldi Adası'ndan oluşan milli parktır. Park, Estonya'nın en büyük adası olan Saaremaa'nın batısında yer alır.

Dilek Yarımadası - Büyük Menderes Deltası Millî Parkı, Aydın il sınırları içinde Dilek Dağı'nın Ege Denizi'ne uzandığı son noktada yer alan millî parktır. 27.675 hektarlık bir alana sahiptir. Bu alanın 10.985 hektarı 19.05.1966 yılında Millî Park ilan edilen Dilek Yarımadasına, 16.690 hektarı 1994 yılında Millî Park ilan edilen Büyük Menderes Deltasına aittir.

<span class="mw-page-title-main">Ayvalık Adaları Tabiat Parkı</span> Tabiat Parki (05.01.0010)

Ayvalık Adaları Tabiat Parkı Balıkesir ili, Ayvalık ilçe sınırlarında yer alan Ayvalık Adalarının 19 tanesini kapsayan tabiat parkı. Bakanlar Kurulunun 21 Nisan 1995 tarihli kararı ile oluşturulmuştur. Park; 1.179 ha hazine arazisi, 1.930 ha orman, 872 ha özel mülk, 13.969 ha deniz olmak üzere 17.950 ha alana sahiptir.

Tubbataha Resifleri Tabiat Parkı Filipinler'de, Sulu Denizi'nin ortasında bulunan bir korunan alandır. Deniz ve kuş koruma alanı, Kuzey Atol ve Güney Atolü olarak adlandırılan iki büyük atolden ve toplam 97.030 hektar alan kaplayan daha küçük Jessie Beazley Resifi'nden oluşmaktadır. Palawan ilinin başkenti olan Puerto Princesa ilçesinin 150 kilometre güneydoğusunda yer almaktadır. Issız adalar ve resifler, resifin yaklaşık 130 kilometre kuzeydoğusunda bulunan Cagayancillo Adası belediyesinin bir parçasıdır.

Keoladeo Millî Parkı veya Keoladeo Ghana Millî Parkı eski adıyla Bharatpur Kuş Koruma Alanı, Hindistan'ın, Rajasthan Eyaletine bağlı Bharatpur'da, özellikle kış mevsiminde binlerce kuşa ev sahipliği yapan önemlibir kuş gözleme alanıdır. Bölgede 230 kuş türünün ikamet ettiği bilinmektedir. Ayrıca kış sezonunda buraya gelen kuş bilimcileri ile önemli bir turizm merkezidir. 1971'de Koruma Alanı ilan edilmiştir. Aynı zamanda bir Dünya Mirası alanıdır.

COVID-19 pandemisi'nin ülkedeki ilk vakası Tallinn'de 27 Şubat 2020'de onaylandığında COVID-19'un Estonya'ya yayıldığı doğrulandı. 11 Mart'a kadar, Estonya'da 15 kişiye virüs teşhisi konmuştu. Hepsine ülke dışında, çoğunlukla Kuzey İtalya'da bulaşmıştı. 12 Mart'ta, bölgesel bulaşan enfeksiyonların ilk vakaları ortaya çıktı ve 13 Mart'ta, Estonya hükûmeti 1 Mayıs 2020'ye kadar olağanüstü hâl ilan etti. Sonuç olarak, tüm okullar ve üniversiteler kapatıldı; spor ve kültürel etkinlikler de dahil olmak üzere tüm halka açık toplantılar yasaklandı. 7 Nisan 2023 itibarıyla Estonya'da koronavirüs ile enfekte olmuş toplam 2.971 kişinin öldüğü, toplam vaka sayısının ise 616.829 olduğu açıklandı. 524.990 hasta ise iyileşti ve taburcu edildi.

Balta Mică a Brăilei Tabiat Parkı, Romanya'da, Brăila ili'nde, Berteștii de Jos, Chiscani, Gropeni, Mărașu ve Stăncuța belediyelerinin idari bölgesinde yer alan, korunan bir alandır.

<span class="mw-page-title-main">Tuşeti Millî Parkı</span>

Gürcistan'ın doğusundaki Tuşeti Millî Parkı, 22 Nisan 2003'te Gürcistan Parlamentosu tarafından onaylanan sekiz yeni korunan alandan biridir.

Bazaruto Takımadaları Ulusal Parkı (BANP), Mozambik'in Inhambane Eyaleti'ndeki Bazaruto Takımadaları'ndaki koruma altındaki bir alandır. Park, 25 Mayıs 1971'de ilan edildi. Vilanculos ve Inhassoro bölgelerinin açıklarında, geniş bir okyanus ve altı adayı kapsamaktadır.

Matsalu Ulusal Parkı, Estonya'nın Lääne ilçesinde bulunan bir doğa koruma alanı ve milli parktır. Matsalu'da Ulusal Parkı 4.861 kilometrekare (1.877 sq mi) bir alana yayılmıştır ve Matsalu körfezi, Kasari Nehri deltası, Matsalu köyü ve çevresini kapsar.

Lahemaa Millî Parkı, Estonya'nın kuzeyinde, başkent Tallinn'in 70 kilometre doğusunda bir millî parktır. Finlandiya Körfezi parkın kuzeyinde, Tallinn-Narva karayolu (E20) parkın güneyde yer almaktadır. Alanı 747 km²'dir. Sovyetler Birliği'nin milli parkı olarak belirlenen ilk alandı. Estonya'nın en büyük millî parkı ve Avrupa'nın en büyük milli parklarından biridir. Amacı, Kuzey Estonya manzaralarının, ekosistemlerinin, biyolojik çeşitliliğinin ve ulusal mirasının korunması, araştırılması ve tanıtılmasıdır.

Karula Millî Parkı (Estonca: Kalia Rout, güney Estonya'da yer alan bir milli parktır. 1979 yılında sit alanı olarak kurulmuş ve 1993 yılında milli park haline gelmiştir. Estonya'nın en küçük milli parkıdır.

Soomaa Millî Parkı, güneybatı Estonya'da bulunan bir milli parktır. Soomaa 1993 yılında kurulmuştur ve 390 km² alan kaplamaktadır. Soomaa, 1989'dan beri Önemli Kuş Alanı ve 1997'den beri korunan sulak alanlardan oluşan bir Ramsar alanı ve 2004'ten beri Natura 2000 alanıdır.

Alutaguse Milli Parkı Doğu Estonya'da bulunan bir milli parktır. Park 2018 yılında kuruldu.

Kiipsaare Deniz Feneri, Estonya'nın Saaremaa adasında,Vilsandi Milli Parkı bölgesinde Harilaid yarımadasının ucunda yer almaktadır.

Domogled-Valea Cernei Milli Parkı, Romanya'da Caraş-Severin, Gorj ve Mehedinţi illerinin idari topraklarında bulunan bir koruma alanıdıdır.

İncüvez Çamlığı Tabiat Parkı, Zonguldak'ın Alaplı ilçesi sınırları içinde yer alan tabiat parkıdır.

Kuressaare Kalesi veya Kuressaare Piskoposluk Kalesi, Batı Estonya'daki Saaremaa adasındaki Kuressaare'de kale yapısında bir şatodur.

Rakiura Millî Parkı, Yeni Zelanda'nın Stewart Adası'nda bulunan bir millî parktır. 9 Mart 2002 tarihinde kurulmuş olup Yeni Zelanda'nın en yeni millî parkıdır. 1.399,6 km²'lik alana sahiptir ve adanın %85'ini kapsamaktadır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.