İçeriğe atla

Viktor Guzev

Viktor Guzev
Doğum3 Kasım 1939
Voronej, SSCB
Ölüm5 Aralık 2021
Sankt-Peterburg
ÖdüllerTürkiye Cumhuriyeti Liyakat Nişanı
Kariyeri
DalıTürkoloji

Viktor Grigoryeviç Guzev (3 Kasım 1939, Voronej, SSCB - 5 Aralık 2021, Sankt-Peterburg, Rusya) - önde gelen Türkçe araştırmacılarındandır. Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Fahri Profesörü, Türkoloji bölümünün profesörü.

Biyografi

Leningrad Devlet Üniversitesi Şarkiyat Fakültesi Türk Filolojisi bölümünden mezun oldu. 1965 yılında, Andrey Kononov'un gözetiminde yüksek lisansını tamamladı ve "Eski Anadolu Türkçesi Ses Bilgisi: Kitab-ı Melik Danişmend’in Leningrad Nüshasına Göre" konulu tezini savundu.

1965-1971 yılları arasında SSCB Bilimler Akademisi Doğu Bilimleri Enstitüsü'nün Leningrad şubesinde (Türko-Moğol bölümü) genç araştırma görevlisi olarak çalıştı. 1971'den itibaren kıdemli araştırma görevlisi oldu.

1973 yılından itibaren Leningrad (St. Petersburg) Devlet Üniversitesi'nde çalıştı. 1986'da "Türkçenin Eski Anadolu dilindeki Kelime Değişim Kategorilerinin Fonksiyonel-Semantik Açıdan Sistemi" konulu doktora tezini savundu (akademik derece 24.07.1987 tarihinde verilmiştir).

Çalışmaları

Guzev'in çalışmalarının odak noktası Türk dil bilgisi teorisidir. Guzev, Türk dil bilgisi üzerine kökleşmiş olan Hint-Avrupa önyargılarını kaldırmayı hedefleyen ve dilbilimsel kavramların açıklığına katkıda bulunan yenilikçi yaklaşımlar sunmuştur. Türk gramatiğiyle ilgili önemli çalışmalarında, dildeki olgulara işlevsel bir yaklaşım benimsemiştir. Bu bağlamda, Guzev'in 180'den fazla bilimsel eseri bulunmaktadır. Aynı zamanda, Rus Türkolojisi tarihi üzerine, özellikle Sergey Malov, Nikolay Baskakov gibi önemli isimler hakkında makaleler yazmıştır.

Guzev, ünlü dilbilimciler Şerba, Melnikov ve Ferdinand de Saussure'un dil ve konuşma sistemi teorilerini temel alarak, kelime yapısı ve kelime değişiklikleri aracılığıyla dış dünyadaki nesnelerin, özelliklerin ve ilişkilerin "ikinci temsil" teorisini geliştirmiştir. Bu teori, birçok bilim adamı tarafından kabul görmüş ve Türkoloji alanında geniş bir kabul görmüştür. Profesör Melnikov'un teorileri ve iş birliklerinin etkisi altında, Guzev, Türk dil bilgisi teorisinin gözlemlerini dilin özgün niteliklerini keşfetme amacıyla şekillendirmiştir.[1]

Rus Bilimler Akademisi'nin Dilbilim Araştırmaları Enstitüsünde gerçekleştirdiği iş birliği neticesinde filoloji ve tarih bilimleri doktoru Burıkin ile beraber çalıştığı sırada eklemeli diller ile ilgili çalışmalar yaptı. Bu çalışmalarıyla Guzev’in sadece çağdaş Türk lehçelerinin yapısını kavramakla yetinmediğini, genel olarak eklemeli dillerin yapısını ve genel dilbilimdeki genel dillerin tipolojisi meselesini çözmeye çalıştı. Yaşamının son yıllarına kadar çalışmaya devam eden V. G. Guzev, özellikle fonksiyonel cümle yapısı konularının incelenmesi için çaba göstermiştir. V . G. Guzev’in tanınmış yabancı Türkologlarla yaptığı önemli çalışmaları bulunmaktadır. Özellikle Profesör Lars Yuhanson’un görüşlerinden etkilenerek Türkçede fiil kipi meselesi üzerinde durdu ve titiz bir araştırma gerçekleştirdi. Çok iyi konuştuğu Almanca ve yayınladığı makaleler sayesinde Guzev, Avrupa’nın önde gelen Alman Türkologlarıyla (Gerhad Dorfer, Peter Zieme, Eva Agnes Csato, Erica Taube) şahsi iş birlikleri yapmayı başarmıştır. Guzev; Taşkent, Semerkant ve Türkistan’da bulunan üniversitelerde birtakım sunumlar yapmış, St. Petersburg, Moskova, Leiptzig, Çimkent, İstanbul, Ankara ve Çeşme’de konferanslara katılmıştır. Ayrıca Türkiye’de “Türk Dilleri Ulusal Kongresi”nde birkaç defa sunum yapmıştır. Her sene danışmanlığını yaptığı öğrencilerden araştırmalarının yüksek kalitede hazırlanmasını sağlayarak çok sayıda lisans ve yüksek lisans tezinin savundurmuştur.

1988'den 2013'e kadar Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Doğu Fakültesi Türk Filolojisi Bölümü başkanıydı.

Ödülleri

2000 yılından itibaren Türk Dil Kurumu'nun Şeref üyesi idi.[2]

VII. Uluslararası Türk Dili Kurultayı'nda Türkiye Cumhuriyeti Liyakat Nişanı verildi.

Kaynakça

  1. ^ Semiz, Kenan (31 Mayıs 2022). "Türk Gramerinin Sıra Dışı Teorisyeni Viktor Grigoryeviç Guzev'in Anısına". Dil Araştırmaları. 16 (30): 291-294. doi:10.54316/dilarastirmalari.1104133. ISSN 1307-7821. 
  2. ^ "Türk Dil Kurumu Şeref Üyeleri – AYK". 19 Ekim 2010. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dilbilim</span> insan dilinin araştırılması

Dilbilim, dil bilimi, lengüistik ya da lisaniyat; dilleri dilbilgisi, söz dizimi (sentaks), ses bilgisi (fonetik), ses bilimi (fonoloji), biçimbilim (morfoloji) ve edimbilim (pragmatik) gibi çeşitli yönlerden yapısal, anlamsal ve bildirişimin çıkış bağlamını temel alarak sözlerin gönderimlerini ve iletişimde dilin yaptırım gücünü inceleyen bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkoloji</span> Türk dili, tarihi, edebiyatı ve halk bilimi araştırmalarını konu edinen bilim dalı

Türkoloji (Osmanlı Türkçesi: Türkiyat [تركيات], İngilizce: Turcology, Fransızca: Turcologie) veya Türklük bilimi; Türk halklarının filolojisi, antropolojisi, edebiyatı ve tarihi başta olmak üzere genel bir somut ve somut olmayan kültürel miraslarını sistematik bir şekilde derleyen, araştıran ve inceleyen bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Radlov</span> Alman asıllı Rus doğubilimci ve Türkolog

Vasili Vasilyeviç Radlof veya Wilhelm Radloff, Alman asıllı Rus doğu bilimci ve Türkolojinin kurucusu.

Muharrem Ergin, Türk Türkologdur.

<span class="mw-page-title-main">Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi</span> 1724 yılında kurulmuş Rusyanın en eski eğitim kurumlarından biri

Sankt Peterburg Devlet Üniversitesi, Sankt Peterburg şehrinde 1724 yılında Çar Büyük Petro tarafından kurulmuş Rusya'nın en eski eğitim kurumlarından biridir. Bir "üniversite" olarak 1821-1914 arasında Sankt Peterburg İmparatorluk Üniversitesi, 1914-1918 arasında Petrograd İmparatorluk Üniversitesi, 1918-1924 arasında Petrograd Devlet Üniversitesi, 1924-1991 arasında Leningrad Devlet Üniversitesi adlarını taşıdı. 1991'de Sovyetler Birliği'nin tasfiyesinden sonra şimdiki adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Graz Üniversitesi</span>

Graz Üniversitesi, Avusturya'nın Graz şehrinde kurulu olan, Avusturya'nın ikinci en eski üniversitesidir.

Irène Mélikoff Azeri ve Rus asıllı Fransız Türkolog.

<span class="mw-page-title-main">August Schleicher</span>

August Schleicher, d. 19 Şubat 1821 Meiningen - ö. 6 Aralık 1868 Jena. Kendisi bir Alman dilbilimciydi; karşılaştırmalı dil araştırmalarında “Stammbaum” Teorisi'nin kurucusudur ve Franz Bopp ile birlikte Hint-Avrupa Dil Ailesi'nin (Indogermanistik) öncüleridir.

Ferhad Zeynalov, Azerbaycanlı dilbilimci ve Türkologdur. Çağdaş Türkolojinin gelişiminde hizmetleri olan bilim adamlarından biri olarak kabul edilmektedir.

Sergey Yefimoviç Malov, Rus dil bilimci, Doğu bilimci, Türkolog, SSCB Bilimler Akademisi muhabir üyesi. Türk dilleri uzmanı.

Edhem Rahimoviç Tenişev Tatar asıllı Rus dil bilimci, Türkolog, Moğol bilimci, Rusya Bilimler Akademisi muhabir üyesi, Rusya Bilimler Akademisi Dil Bilimi Enstitüsü Türkoloji ve Moğol Bilimi Laboratuvarı Müdürü, Tyurkologiya ("Türkoloji") dergisinin ve çok ciltli Sravnitelno-İstoriçeskaya Grammatika Tyurkskih Yazıkov adlı yayının editörüdür.

Andrey Nikolayeviç Kononov Rus dil bilimci, Türkolog ve SSCB Bilimler Akademisi üyesidir.

Aleksandr Mihayloviç Şerbak,, Rünik Uygur yazısı ve Çağatayca üzerine çalışmalarıyla tanınan Rus dilbilimci.

Prof. Dr. Phil. Dr. H. C. Lars Johanson, İsveçli Türkolog ve dilbilimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Celil Kiyekbayev</span>

Celil Giniyatoviç Kiyekbayev, Sovyet Başkurt bilim insanı, Türkolog, filolog, Başkurdistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ndeki bilim ve yükseköğrenim organizatörü, profesör, yazar. Sovyet Yazarlar Birliği üyesi olan Kiyekbayev, Başkurt dilbiliminin ve Ural-Altay dilleri konusunda eğitim veren Başkurt Okulu'nun kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Fyodor Uspenski</span> Rus Bizanstolog

Fyodor İvanoviç Uspenski ya da Uspenskiy 20. yüzyılın başlarında önde gelen Rus Bizantologdur. Eserleri, Rus İmparatorluğu'ndaki açan Bizans çalışmalarının en güzel örnekleri arasında kabul edilir.

Sergi Cikia, Gürcü Oryantalist ve Gürcü Türkolojisinin kurucusu. 200'den fazla yazılı araştırması ve makalesi bulunan Cikia, Gürcistan Ulusal Bilimler Akademisi üyesidir.

Georgi Klimov Rus dilbilimci ve Kafkas dilleri uzmanı. Çalışmalarında Güney Kafkas dillerine odaklanan Klimov, aynı zamanda Buruşaski dili ve Amerind dillerini de incelemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ervand Sevortyan</span> Türkolog

Ervand Vladimirovich Sevortyan, Türkoloji alanında çalışmalar yapmış Ermeni asıllı Filoloji doktoru (1957), Türkolog, 1957 Türk Dil Kurumu sorumlu üyesi ve RSFSC'nin Onurlu Bilim Adamı üyesidir. Türk Dilleri etimolojisi adında kapsamlı bir etimoloji sözlüğü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesi</span>

Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesi, Rusya ve dünyanın en büyük dil fakültelerinden biridir. Filoloji uzmanlarını öğretim, çeviri, bilimsel ve yayıncılık faaliyetleri için eğiten bir eğitim ve bilimsel merkezdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.