İçeriğe atla

Vikram ve Vampir

İlk vampir öyküsü, M.Ö. 700 yılları civarında yazıldığı tahmin edilen, orijinali Sanskritçe’den pek çok dile ve yerel lehçeye çevrilen bir öykü ve efsane koleksiyonu olan Baital Pachisi (Baital’ın Masalları) ya da daha yaygın bilinen ismiyle Vikram ve Vampirdir. Öykünün bilinen en eski formu, 11. yüzyılda Somadeva tarafından derlenen çok daha eski Sanskrtiçe metinlerden oluşan Kathā-Sarit-Sāgara (Hikâye Derelerinin Okyanusu) adlı kitabın 12. Cildinde yer alıyor. Öykünün ayrıca farklı derlemeler içinde yer alan varyasyonları da bulunuyor. Hint demonolojisi ve mitolojisi hakkında oldukça popüler olan bu çok eski metin, biri hikâyenin ana çerçevesini oluşturan giriş ve tanıtım bölümü olmak üzere ana hikâye ile bağlantılı yirmi dört farklı hikâyeden oluşuyor. Vikram’ın maceraları, 18. Yüzyılda Sir Richard Francis Burton tarafından Sanskritçe metinden İngilizceye de çevrilmiştir. (Eseri İngilizce metniyle e-book olarak dilerseniz buradan da okuyabilirsiniz: Vikram and the Vampire

Yaklaşık 300 sayfalık bu metnin bir özetini çıkaracak olursak: “Vikram ve Vampir”in hikâye anlatıcısı, Hinduizm inanışında “vetala” adı verilen, ağaçlardan sarkarak uyuyan, ölmüş insanların bedenlerini ele geçiren, uzun saçlı ve hortlak benzeri bir vampirdir. Hikâyeye göre, efsanevi kral Vikram, tantrik bir büyücüye ona “Baital” adındaki bir vetalayı yakalayıp getireceğine dair söz verir. Böylece Vikram, vampiri büyücünün huzuruna getirene dek pek çok zorlukla karşılaşır. Baital, Vikram’ın kendisini her yakalama girişiminde ona sonu bir bilmece ile biten farklı bir hikâye anlatır ve Vikram’ın bilmecelerine doğru cevap vermesi halinde yeniden ağacına kaçar. Vikram, bir türlü bilmecelere cevap vermeden duramaz ve bu kaçıp yakalama durumu yirmi dört hikâye boyunca tekrarlanır. Sonuncu hikâyede Baital Vikram’a bir kraliçe ve onun kızı olan prensesle evlenen bir baba ve oğlun hikâyesini anlatır. Hikâyenin sonunda iki çiftin de birer çocuğu olur. Bu çocukların “birbiriyle bağı nedir” sorusuna Vikram bir cevap bulamayınca vampir büyücüye teslim edilmeye razı olur. Vampir Vikram’a büyücünün asıl amacının kralı öldürüp onun yerine kendisine hükmetmek olduğunu açıklar. Vikram, zeki bir planla büyücüyü tuzağa düşürür ve onun kafasını uçurur. Vampir de tanrı Indra tarafından kutsanan Vikram’ın bir dileğini yerine getireceğini söyler. Öykünün sonunda Vikram ölen büyücünün baital (ya da vetala) tarafından yeniden diriltilmesini ve ona gereksinim duyduğu her anda kendisine hizmet etmeye hazır olmasını ister.

Yeri gelmişken “vetala” adı verilen bu yaratıklardan hakkında da kısa bir bilgi verelim. Vetalanın, mezarlıklarda yaşayan ve ölmüş insanların bedenlerini ele geçiren bir tür iblis olduğu söylenebilir. Hindu folklorunda kişileri delirten, çocukları öldüren, hamile kadınlara düşük yaptıran ama aynı zamanda da köyleri koruyan vetalalar olduğuna inanılıyor. Zaman ve mekan sınırı tanımayan bu yaratıkların geçmiş, şimdi ya da geleceğe dair önemli bilgiler verebildikleri de söyleniyor. Tam da bu nedenle çoğu zaman büyücüler tarafından yakalanarak köle olarak kullanılmak isteniyorlar. Bu Türk kültüründeki “hoca ve cinleri” gibi bir duruma benziyor. Tantrik kara büyücülerin bu yaratıkları kullanarak kötülük yaptıklarına inanılıyor. Bu varlıklara adak olarak kan sunulması da vetalaların vampir inanışıyla bağlantısını gösteriyor. Öte yandan bu hortlakların gazabından kurtulmanın yolu ise bazı mantraları (kutsal sözler) tekrarlamak ya da törelere uygun cenaze merasimi düzenlemekten geçiyor.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vampir</span> insanların kanını emdiğine inanılan yaratık

Vampir, günbatımı ile şafak arasında dirilerek mezarından çıktığına, insanlara saldırıp kanlarını emdiğine inanılan mitolojik bir varlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Raistlin Majere</span>

Raistlin Majere, Margaret Weis ve Tracy Hickman tarafından yaratılan Ejderha Mızrağı Destanı'ndaki ana karakterlerden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kurt adam</span> kurda veya kurda benzer antropomorfik bir yaratığa dönüşebilen mitolojik insan veya insanı yaratıklar

Kurt adam, dolunay sırasında kurt gibi korkunç bir yaratığa dönüşen efsanevi insan. Bir insanın bir hayvan, özellikle de kurt biçimine girebilmeye yetenekli olması, kurt adam söylencesinin çıkış kaynağı hakkında yeterli bir açıklama değildir. Genellikle bir kurt tarafından ısırılma ya da belirli ayda doğma olayı diye bilinir. Çok eskiden beri çeşitli kaynaklarda ve toplumlarda kurt adam öykülerine rastlanmaktadır. Farklı coğrafyalarda yaşayan insan topluluklarında sadece kurt adamlık değil çeşitli insan hayvan karışımı yaratıklara da rastlanmaktadır. İskandinavların ayı adamları, Kızılderililerin bizon adamları, Afrikalıların sırtlan adamları, Türklerin itbarakları ve İstanbul’un kedi kadınları bunlara örnektir.

<i>Harry Potter ve Felsefe Taşı</i> J. K. Rowlingin 1997 tarihli fantastik romanı

Harry Potter ve Felsefe Taşı, J. K. Rowling tarafından yazılmış olan ve genç büyücü karakter Harry Potter'ın takdim edildiği "Harry Potter" serisindeki ilk romandır. Özgün kitabı ilk kez 30 Haziran 1997'de Londra merkezli Bloomsbury Yayınları tarafından basılmıştır ve aynı adla çekilen filmi, uzun konulu film havasında yapılmıştır. Roman, Nestlé Smarties Hikâye Ödülü ve saygın Britanya Kitap Ödülü de dahil olmak üzere birçok ödüle layık görülmüştür. Kitap, 2001 boyunca toplam 5 milyon kopya satmıştır. Dünyanın en çok satan ve okunan kitaplarından biridir.

Hortlak veya Hortdan, Türk halk kültüründe mezardan çıkarak insanları korkuttuğuna inanılan yaratık.

"The Weight of the World", The WB kanalında yayınlanan, Joss Whedon tarafından oluşturulan bir fantastik dizi olan Buffy the Vampire Slayer televizyon dizisinin beşinci sezonunun yirmi birinci bölümü.

Öcü. Küçük çocukları korkutmak için kullanılan kurgusal yaratıktır. Küçük çocukların dili hayalet gibi uzun ve zor kelimelere uygun olmadığı için kısaca "Öcü" olarak tasvir ederler. Fakat öcü çocuğun tanıdığı ve korktuğu birisinin yansıması da olabilir. Çocuklar anne-babalarının onları sevdiğini ve incitmeyeceklerini bildikleri için korkulur kişi öcü uydurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Deniz kızı</span> denizlerde ve okyanuslarda yaşadığı inanılan mitolojik varlık

Deniz kızları, belinden yukarısı dişi bir insan görünümünde olan ama aynı zamanda bir balık kuyruğuna sahip efsanevi varlıklardır.

Gingerbread, The WB kanalında yayınlanan, Joss Whedon tarafından oluşturulan bir fantastik dizi olan Buffy the Vampire Slayer televizyon dizisinin üçüncü sezonunun on birinci bölümü.

İngiliz yazar J. K. Rowling'in yarattığı Harry Potter serisinde sihir, doğanın kanunlarını geçersiz kılmak için kullanılabilecek doğaüstü bir güç olarak tasvir edilmiştir. Seride birçok kurgusal büyülü yaratık bulunduğu gibi sıradan hayali yaratıklar roman dünyasında yeni sihirli özellikler sergilemektedir. Nesneler de, büyülenebilir ya da büyülü özelliklerle geliştirilebilir. İnsanlar küçük bir kısmı büyü gücüne sahiptir ve bu insanlar büyü gücüne sahip olmayan muggleların aksine "cadı" ve "büyücü" olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Harry Potter'daki büyülü yaratıklar</span> Vikimedya liste maddesi

J. K. Rowling'in Harry Potter serisinde geçen sihirli yaratıkların listesidir. Bu listede cincüceler, evcinleri, kurt adamlar, testraller ve tek boynuzlu atlar bulunabilir. Bunlar kitapta genellikle az ama önemli roller üstlenirler.

<span class="mw-page-title-main">Ramayana</span>

Ramayana, "Mahabbarata" ile birlikte Hint yarımadasında en çok bilinen iki destandan biridir.

<i>Waverly Büyücüleri: Film</i>

Waverly Büyücüleri: Film, filmle aynı adı taşıyan Disney Channel dizisinin sinema uyarlamasıdır. Filmin çekimleri 2009 yılında San Juan, Porto Riko'da yapılmıştır. 2010 yılında film En İyi Çocuk Programı Emmy Ödülünü kazandı. 2013 yılında filmin ikinci bölümü Waverly Büyücüleri : Alex vs. Alex geldi.ve filmin heyecanı bir olaydan sonra başlıyor

<i>Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar?</i> (film)

Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar?, J. K. Rowling'in aynı adlı kitabından esinlenilerek çekilen fantezi drama türündeki ABD-Birleşik Krallık filmi. Harry Potter film serisi ile bağlantılı olan ve David Yates tarafından yönetilen filmin senaryosu Rowling tarafından yazıldı. Rowling filmin yapımcılığını David Heyman, Steve Kloves ve Lionel Wigram ile birlikte üstlendi. Filmin başrollerinde Eddie Redmayne, Katherine Waterston, Dan Fogler, Alison Sudol, Ezra Miller, Samantha Morton, Jon Voight, Carmen Ejogo ve Colin Farrell yer almaktadır. Çekimleri 17 Ağustos 2015'te başlayan film, 18 Kasım 2016'da vizyona girdi.

J. K. Rowling'in Harry Potter fantastik roman serisinin kurgusal evreni iki farklı toplumdan oluşur: büyücüler dünyası ve Muggle dünyası. Muggle dünyası serinin büyülü olmayan çoğunluğunca yerleşik olan kısmıdır ve onlardan saklanan büyücülerin kendi dünyasıyla içiçedir. Serinin hikâyesi büyünün sıkça kullanıldığı gizli ve ayrı bir gölge topluluğun var olduğu 1990'lar Büyük Britanya'sında geçer. Bu yeteneği kullanabilenler kendilerinin uyguladığı bir gizlilik içinde ve yetilerini dünyanın geri kalanından saklayarak yaşarlar. "Büyücü dünyası" ifadesi Muggle'lara paralel ve gizlice yaşayan küresel büyücülük topluluğuna atfen kullanılır. Farklı ifadeler ayrı dünyalar ve gezegenler yerine aynı yeri paylaşan farklı topluluklara atıf yapar.

<i>Nefret Çağı</i> Andrzej Sapkowskinin fantezi romanı

Nefret Çağı, Polonyalı yazar Andrzej Sapkowski'nin The Witcher hikâyesinin kronolojik sıralamasındaki ikinci, yayın sıralamasında ise dördüncü kitabı olan fantezi romanı. 1995 yılında yayınlanan romanın Türkçe baskısı 2018 yılında çıkmış olup birçok farklı dile de çevrilmiştir.

<i>Ateşle İmtihan</i>

Ateşle İmtihan, Polonyalı yazar Andrzej Sapkowski'nin The Witcher hikâyesinin kronolojik sıralamasındaki üçüncü, yayın sıralamasında ise beşinci kitabı olan fantezi romanı. 1996 yılında yayınlanan romanın Türkçe baskısı 3 Aralık 2018'de birçok farklı dile de çevrilmiştir.

The Witcher serisinin kurgusal evreni, Polonyalı yazar Andrzej Sapkowski tarafından kaleme alınmıştır. Bu listedekiler kitap serisinden dikkate değer karakterlerin listesidir.

Doraemon ve Rüzgar Ustaları 8 Mart'ta 2003 de Japonya da vizyona giren 2003 Japon animasyon bilim-fantazi filmidir. 2003 yılında Japonya'da Doraemon Uzun Hikayeler serisinin aynı adlı 23. cildine dayanmaktadır 24. Doraemon filmidir.

Melek Güngör, Türk çevirmen, yazar ve öğretmen.