İçeriğe atla

Viking 1

Viking 1
Viking yörünge aracı
Görev türüYörünge ve iniş aracı
UygulayıcıNASA
COSPAR kimliği1975-075A Bunu Vikiveri'de düzenleyin
SATCAT no.Yörünge aracı: 8108
İniş aracı: 9024
Web sitesiViking projesi bilgileri
Görev süresiYörünge aracı: 1846 gün  (1797 sols)
İniş aracı: 2306 gün  (2245 sol)
Fırlatıştan son iletişime: 2642 gün
Uzay aracı özellikleri
ÜreticiYörünge aracı: JPL
İniş aracı: Martin Marietta
Fırlatma ağırlığı3530 kg[a]
Yakıtsız ağırlıkYörünge aracı: 883 kg (1.947 lb)
İniş aracı: 572 kg (1.261 lb)[1]
GüçYörünge aracı: 620 W
İniş aracı: 70 W
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi20 Ağustos 1975, 21.22 (20 Ağustos 1975, 21.22) UTC[2][3]
RoketCentaur üst kademesi ile Titan IIIE
Fırlatma yeriCape Canaveral LC-41
Görev sonu
Son temas11 Kasım 1982 (1982-11-11)[4]
Yörünge parametreleri
Referans sistemiMars merkezli
Mars yörünge aracı
Uzay aracı bileşeniViking 1 yörünge aracı
Yörüngeye yerleşme19 Haziran 1976[2][5]
Yörünge parametreleri
Periareion yüksekliği320 km (200 mi)
Apoareion yüksekliği56.000 km (35.000 mi)
Eğiklik39,3°
Mars iniş aracı
Uzay aracı bileşeniViking 1 iniş aracı
İniş tarihi20 Temmuz 1976[2]
11.53:06 UTC  (MSD 36455 18.40 AMT)
İniş yeri22°16′N 312°03′E / 22.27°K 312.05°D / 22.27; 312.05 (Viking 1 lander)[2]
Flagship
 

Viking 1, NASA'nın Viking Programı kapsamında Mars'a gönderdiği 2 görevden ilkidir.[6] 20 Ağustos 1975'te başlayan yolculuk sonucunda, araç 19 Haziran 1976'da Mars yörüngesine oturtuldu. Yaklaşık 1 ay sonra, 20 Temmuz 1976'da Mars yüzeyine inerek, Mars yüzeyindeki ilk Amerikan nesnesi olmayı başardı.[6] İlerleyen 6 yıl[6] boyunca gönderdiği veriler ve fotoğraf Mars hakkında görüşlerin temelini oluşturdu ve bir sonraki NASA görevleri için yol göstericiydi.

Görev

20 Ağustos 1975'te, Titan/Centaur roketi kullanılarak başlayan görev,[7][8] 11 aylık yolculuğun ardından; Mars'a varıştan 5 gün önce Mars'ın fotoğraflarını almaya başladı. Viking 1 yörünge aracı, 19 Haziran 1976 tarihinde Mars yörüngesine oturdu ve 4 Temmuz 1976 için planlanan araç inişi için yüzeyi fotoğraflamaya başladı.[9] Mariner programında elde edilen fotoğrafların aksine çok daha detaylı olan bu görseller, iniş için planlanan alanın güvenli olmadığını gösterdi.[10] Bu yüzden araç 14 günlük bir gecikme ile, aynı zamanda Apollo 11'in 7. iniş yıldönümü olan 20 Temmuz 1976 11.53 UTC'de Chryse Planitia'ya indi. Bu, aynı zamanda Amerika Birleşik Devletlerinin Mars'a yönelik ilk iniş girişimiydi.[7][10][11]

Yörünge aracı

Yörünge aracının araçları, fotoğraflama için iki vidicon kamera (VIS), su buharı haritalaması için bir kızılötesi spektrometre (MAVD) ve termal haritalama için kızılötesi radyometreden (IRTM) oluşuyordu.[7] Araç 20 Ağustos 1975'te iniş aracı ile birlikte fırlatıldıktan 11 ay sonra, 19 Haziran 1976'da Mars yörüngesine oturmayı başardı. 20 Temmuzda iniş aracı ondan ayrılıp inişe geçtikten sonra yörüngede kalıp çalışmaya devam etti. Dünya'ya 57.000'den fazla görüntü gönderdikten sonra, durum kontrol yakıtı azaldığı için 7 Ağustos 1980'de yörüngesi 357 x 33.943 km'den 320 x 56.000'e yükseltilerek görevi sona erdirildi.[6] Operasyonlar, 1.485 yörüngenin ardından 17 Ağustos 1980'de sonlandırıldı. 2009 yılında yapılan analiz ile büyük olasılıkla hala yörüngede olduğu sonucuna varıldı.[12]

İniş aracı

Viking'in koruyucu kalkanı

İniş aracı ve koruyucu kalkan (Aeroshell), 20 Temmuz 08.51 UTC'de yörünge aracından ayrıldı. Ayrılma sırasında iniş aracı saniyede yaklaşık 5 kilometre hıza sahipti. koruyucu kalkanın fren roketleri, iniş aracının yörüngeden çıkması için ateşlendi. Birkaç saat sonra iniş aracı atmosfere giriş yaptı. Isı kalkanı atmosfere girişte yüksek ısıdan aracı korurken, bu süre zarfında ısı kalkanının dayanıklılığını ölçmek için veriler toplandı.[13] 6 km yükseklikteyken, saniyede yaklaşık 250 metre hızla giden araç 16 metre çapındaki paraşütünü açtı. Yedi saniye sonra ısı kalkanı bırakıldı ve bundan 8 saniye sonra ayaklar açıldı. 45 saniye içinde paraşüt, aracı saniyede 60 metreye kadar yavaşlatmıştı. 1,5 km yükseklikte araç paraşütten ayrılarak motorlarını ateşledi ve yaklaşık 40 saniye sonra, saniyede 2,4 metre hızla Mars'a dokundu. Ayrıca ayaklarda inişi yumuşatmak için petek alüminyum amortisörler vardı.

İniş roketleri, hidrojen ve nitrojen çıkışını daha geniş bir alana yaymak için 18 nozüllü bir tasarım kullandı. Bu, aracın karışıklığını arttırsa da; NASA bunun yüzeyi 1 °C'den fazla ısıtılmayacağı ve 1 milimetreden fazla yüzey malzemesini hareket ettiremeyeceği anlamına geleceğini hesapladı.[11] Viking'in deneylerinin çoğu yüzey malzemesine odaklandığından, daha basit bir tasarım işe yaramayacaktı.

İlk yüzey görüntüsü, inişten 25 saniye sonra iletildi. Bu süre içinde araç doğrudan Dünya ile iletişim için yüksek kazançlı bir anten kurdu. Sonraki 7 dakika içinde 300°'lik panaroma gönderildi. İnişten sonraki gün, Mars yüzeyinin ilk renkli fotoğrafı çekildi. Sismometrenin yüzeye yerleştirilememesi ve robotik koldaki bir pimin 5 gün boyunca sıkışması dışında ek bir sorun yaşanmadı.

İniş aracına yer kontrolü tarafından gönderilen hatalı bir komut sonucunda iletişim kesildi. Komutun amacı, aracın bozulan pil kapasitesini iyileştirmek için yeni pil şarj yazılımını aktarmaktı, ancak yanlışlıkla anten işaretleme yazılımı tarafından kullanılan verilerin üzerine yazıldı.[14] Bu hatadan 4 ay sonrasına kadar denenen iletişim girişimleri başarısız oldu ve görev sonlandırıldı. Hatalı komutu aldığı sırada Viking 1, 2245 sol'u tamamlamıştı (yaklaşık 6 yıl).

Mars yüzeyinden bugüne kadar iletilen ilk "net" görüntü, Viking 1 iniş aracının yakınındaki kayaları gösteriyor (20 Temmuz 1976). Soldaki pus muhtemelen yakın zamanda iniş roketleri tarafından kaldırılan tozdur. Kameraların "yavaş tarama" faksimile yapısı nedeniyle toz, görüntünün ortasına çökelmiş.

Notlar

  1. ^ "tam yakıtlı olarak yörünge-iniş aracı çifti"[1]

Kaynakça

  1. ^ a b "Viking 2 Lander". 19 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. National Space Science Data Center
  2. ^ a b c d Williams, David R. Dr. (18 Aralık 2006). "Viking Mission to Mars". NASA. 19 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2014. 
  3. ^ "Viking 1". NASA Jet Propulsion Laboratory (JPL). NASA. 19 Ekim 2016. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2018. 
  4. ^ Shea, Garrett (20 Eylül 2018). "Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration". NASA. 22 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Nelson, Jon. "Viking 1". NASA. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2014. 
  6. ^ a b c d "Viking Project Information". nssdc.gsfc.nasa.gov. 19 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021. 
  7. ^ a b c "Chronology of Mars Exploration". history.nasa.gov. 17 Ağustos 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021. 
  8. ^ Loff, Sarah (20 Ağustos 2015). "August 20, 1975, Launch of Viking 1". NASA. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021. 
  9. ^ Angelo, Joseph A. (14 Mayıs 2014). Encyclopedia of Space and Astronomy (İngilizce). Infobase Publishing. ISBN 978-1-4381-1018-9. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021. 
  10. ^ a b Croswell, Ken (21 Ekim 2003). Magnificent Mars (İngilizce). Simon and Schuster. ISBN 978-0-7432-2601-1. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021. 
  11. ^ a b "NASA Space Science Data Coordinated Archive". 2 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "Wayback Machine" (PDF). web.archive.org. 7 Kasım 2017. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021. 
  13. ^ Soffen, G. A.; Snyder, C. W. (27 Ağustos 1976). "The First Viking Mission to Mars". Science (İngilizce). 193 (4255): 759-766. doi:10.1126/science.193.4255.759. ISSN 0036-8075. PMID 17747776. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021. 
  14. ^ "NASA - NSSDCA - Spacecraft - Details". nssdc.gsfc.nasa.gov. 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NASA</span> ABDde uzay programı çalışmalarından sorumlu kurum

NASA, Amerika Birleşik Devletleri'nin uzay programı çalışmalarından sorumlu olan kurum. 29 Temmuz 1958 tarihinde ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından kurulmuştur. Daire, 1 Ekim 1958 tarihinden itibaren askerî amaçlardan ziyade sivil alanda barışçıl bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uzay aracı</span> araştırma yapmak üzere uzaya gönderilen insanlı veya insansız araçların ortak adı

Uzay aracı ya da uzay gemisi, Dünya'nın atmosferi dışında, özellikle dış uzayda çalışmak üzere tasarlanmış araç ya da makinedir. Uzay araçları insanlı ya da insansız olabilir. Bir uzay aracı telekomünikasyon, Dünya'nın gözlemlenmesi, meteoroloji, yolbul, uzay kolonizasyonu, gezegen keşfi, uzay turizmi, uzay savaşımı, uzay ortamında insan ve kargo taşınması gibi görevler için yapılmış olabilir. Bu tanım aynı zamanda yapay uyduları da kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 11</span> Aya ilk insanlı iniş (1969)

Apollo 11, Ay yüzeyine yapılan insanlı ilk uzay uçuşudur. Amerika Birleşik Devletleri'nin bu uzay uçuşunda astronotlar Neil Armstrong ve Buzz Aldrin 20 Temmuz 1969 günü saat 20.18'de (EEZ) Ay yüzeyine iniş yapan ilk insanlar oldu. İnişten altı saat sonra 21 Temmuz günü 01.56'da (EEZ) Armstrong ay yüzeyine adım atarak bu konuda da bir ilki gerçekleştirdi. Uçuşun mürettebatının üçüncü üyesi olan Michael Collins bu sırada Ay yörüngesinde Armstrong ve Aldrin'i taşıyan modülle bir araya gelmek için beklemedeydi. Görevin üç üyesi de sekiz gün uzayda kaldıktan sonra dünyaya döndü.

<span class="mw-page-title-main">Vostok 1</span> SSCB yapımı bir uzay aracı

Vostok 1, Vostok programının ilk uzay uçuşu ve tarihteki ilk insanlı yörünge uçuşuydu. Vostok 3KA uzay kapsülü, 12 Nisan 1961'de Sovyet kozmonot Yuri Gagarin ile birlikte Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatıldı ve Gagarin'i Dünya çevresinde yörünge hızına ulaşan ve Dünya çevresinde tam bir tur atan ilk insan yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Phoenix (uzay aracı)</span>

Phoenix, NASA'nın denetimi altında Mars Keşif Programı çerçevesinde Mars'a gönderilen robotik bir uzay aracı. Programda görev alan bilim insanları, Mars üzerinde mikrobiyal yaşam olup olmadığını ve orada suyun geçmişini araştırmak için Phoenix'in iniş bölümünün üstünde yer alan cihazları kullanacaklardır. Çok ortaklı program, NASA'nın Roket İtiş Laboratuvarı yönetimi altında Arizona Üniversitesi'ndeki Ay ve Gezegenler Laboratuvarı bölümünün başkanlığında yürütülmekteydi. Program ABD, Kanada, İsviçre, Filipinler, Danimarka, Almanya ve İngiltere'den çeşitli üniversitelerin; NASA, Kanada Uzay Ajansı, Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü, Lockheed Martin Space Systems ve diğer uzay şirketlerinin ortak çalışmasıdır. Bir devlet üniversitesi tarafından yönetilen ilk uzay uçuşudur.

<span class="mw-page-title-main">Mars Exploration Rover</span>

Mars Exploration Rover (MER), NASA'nın Mars gezegenini inceleyen Mars keşif araçları, Spirit ve Opportunity'yi içeren robotik bir uzay göreviydi. 2003 yılında Mars yüzeyini ve jeolojisini araştırmak için iki keşif aracının fırlatılmasıyla başladı. Her iki araç da Ocak 2004'te farklı konumlarda Mars'a indi. Her ikisi de beklenen 90 sol'luk çalışma sürelerini çok aştı. MER-A Spirit 22 Mart 2010'a kadar faalken, MER-B Opportunity 10 Haziran 2018'e kadar faaliyetini sürdürebildi.

<span class="mw-page-title-main">Mars Bilim Laboratuvarı</span>

Mars Bilim Laboratuvarı, NASA'nın Curiosity isimli keşif robotunu Mars'a indirmek amacıyla fırlatılan robotik uzay sondası görevi. 26 Kasım 2011'de fırlatılan robot Mars'ta Sharp dağı yakınındaki Gale kraterine 6 Ağustos 2012 tarihinde iniş yapmıştır. Robot Mars'a daha önceki denemelerden farklı bir şekilde iniş yaptı ve Mars'ın yüzeyini incelemeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Viking 2</span>

Viking 2 görevi, temelde Viking 1 göreviyle aynı olan ve bir yörünge aracı ile iniş aracından oluşan, Mars'ın hedeflendiği ABD Viking programının bir parçasıydı. Viking 2, Mars'ta 1281 sol süresince faaliyet gösterdi. Viking 2 iniş aracı yüzeyde 1316 gün veya 1281 sol boyunca çalıştı ve pilleri arızalandığında 12 Nisan 1980'de kapatıldı. Yörünge aracı, 25 Temmuz 1978'e kadar çalıştı ve Mars çevresindeki 706 yörüngede yaklaşık 16.000 görüntü gönderdi.

<span class="mw-page-title-main">İnsansız uzay gemisi</span> otomatik olarak uzayda uçabilen ve insansız uzay uçuşları için kullanılan uzay gemileri

İnsansız uzay gemisi ya da insansız uzay aracı, otomatik olarak uzayda uçabilen ve insansız uzay uçuşları için kullanılan uzay gemilerine verilen genel addır. Ne derece insanlardan bağımsız, yani özerk olduğu gemi modelleri arasında farklıdır. Uzaktan kumandalı, uzaktan güdümlü ya da tamamen özerk (robotik) olabilirler. Mesela Salyut 7, Mir ve UUİ'nun modülü Zarya, insansız uzaktan güdümlü şeklide istasyonu işletebilme, her iki yeniden ikmâl aracı ve yeni modüllerle kenetlenme imkânına sâhipti. En yaygın insansız uzay gemileri robotik uzay gemileri, insansız yeniden ikmâl araçları, uzay sondaları ve uzay rasathaneleridir. Her insansız uzay gemisi robotik olmamaktadır. Meselâ uzaya yollanan bir yansıtıcı top, robotik değildir.

<span class="mw-page-title-main">Viking programı</span> Uzay Sondası programı

Viking Programı, NASA tarafından Mars'a gönderilen Viking 1 ve Viking 2 uzay sondalarından oluşan görevlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 5</span>

Apollo 5 , astronotları Ay yüzeyine taşıyacak olan Apollo Ay Modülü'nün (LM) mürettebatsız ilk uçuşuydu. Ay modülü'nü taşıyan Saturn IB roketi 22 Ocak 1968'de Cape Kennedy'den fırlatıldı. Görev başarılı oldu, fakat programlama sorunları nedeniyle başlangıçta planlanandan farklı; alternatif bir görev yürütüldü.

<i>2001 Mars Odyssey</i> Mars yörüngesinde robotik uzay aracı

2001 Mars Odyssey, Mars gezegeninin yörüngesinde dönen bir robotik uzay aracıdır. Görevin tamamı için tahmin edilen maliyeti 297 milyon dolar olan proje, NASA tarafından geliştirildi ve Lockheed Martin'e dışarıdan sözleşmeli olarak ihale edildi. Görevi, spektrometre ve termal kamera kullanarak geçmişte veya günümüzde su ile buz kanıtları saptamak ve bunun yanı sıra gezegenin jeolojisini ve radyasyon ortamını incelemektir. Odyssey'in elde ettiği verilerin, Mars'ta yaşam olup olmadığı sorusunu yanıtlamaya ve gelecekte astronotların maruz kalabileceği radyasyonun risk değerlendirmesinin oluşturulmasına yardımcı olacağı umulmaktadır. Aynı zamanda Curiosity keşif aracı ile, daha önceki Mars Exploration Rover ve Phoenix iniş aracı arasında Dünya ile iletişim için bir röle görevi görmektedir. Adını bilimkurgu yazarı Arthur C. Clarke'a saygı olarak, onun ve Stanley Kubrick'in kaleme aldığı 2001: A Space Odyssey adlı filmden almıştır.

<i>Mars Pathfinder</i>

Mars Pathfinder 1997 yılında Mars yüzeyine üzerinde bir ana istasyonu ve keşif robotunu başarıyla indirmiş bir Amerikan uzay aracıdır. İniş takımları ile birlikte Carl Sagan Hatıra İstasyonu olarak anılan tekerlekli ve hafif (10.6 kg/23 lb) keşif aracının adı ise Sojourner'dir.

<span class="mw-page-title-main">Takımyıldız Programı</span> NASA’nın 2005-2009 yılları arasında geliştirmiş olduğu bir insanlı uzay yolculuğu programı

Takımyıldız Programı, Amerika Birleşik Devletleri uzay ajansı NASA'nın 2005-2009 yılları arasında geliştirmiş olduğu bir insanlı uzay yolculuğu programıydı. Programın büyük hedefleri arasında Uluslararası Uzay İstasyonu'nun bitirilmesi ve "2020 yılına kadar Ay'a geri dönüş" vardı. En büyük hedefi ise Mars'a ilk insanlı uçuşu gerçekleştirmekti. Bu programın logosu hedeflenen 3 önemli görevi temsil eder: Dünya, Ay ve son olarak Mars. Mars görevinde kullanılacak itici roketlere Ares ismi verilmiştir. Bu programın teknolojik hedefleri, alçak Dünya yörüngesi ötesinde astronotların tecrübe edinmesi ve diğer gezegenlerde sürekli insan varlığını sağlamak için gerekli teknolojilerin geliştirilmesini içeriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Artemis Programı</span> Ay ve Marsta insan keşfine olanak sağlayacak üç aşamadan oluşan uzay programı

Artemis Programı ya da Artemis görevi, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) liderliğinde, Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) ve Kanada Uzay Ajansı (CSA) gibi uluslararası ortaklar tarafından yönetilen bir robotik ve insanlı Ay keşif programıdır. Projenin amacı "ilk kadın ve sıradaki erkeği" Ay'ın güney kutbuna indirmek olarak ifade ediliyor. Projenin ismini aldığı Artemis, Yunan mitolojisinde tanrı Apollon'un ikiz kız kardeşi ve ay tanrıçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mars 2020</span>

Mars 2020, NASA Mars Keşif Programı'nın bir parçasını oluşturan ve keşif aracı Perseverance, küçük robotik müşterek eksenli helikopter Ingenuity ve ilgili teslimat araçlarını içeren bir Mars keşif aracı görevidir. 30 Temmuz 2020'de 11:50:01 UTC'de bir Atlas V fırlatma aracıyla Dünya'dan fırlatıldı ve Mars krateri Jezero'ya iniş onayı 18 Şubat 2021'de saat 20:55 UTC'de alındı. NASA 5 Mart 2021'de, keşif aracının iniş yerini Octavia E. Butler iniş alanı olarak adlandırdı. Perseverance ve Ingenuity 15 Ekim 2024 itibarıyla, 1299 Mars güneş günü boyunca Mars'ta bulunuyor.

<span class="mw-page-title-main">Trace Gas Orbiter</span>

ExoMars Trace Gas Orbiter, Avrupa liderliğindeki ExoMars programının bir parçası olarak 2016 yılında Mars'a atmosferik araştırma için bir yörünge aracı ve Schiaparelli test iniş aracı gönderen Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ile Rus Roskosmos ajansı arasındaki ortak bir projedir.

<i>Zhurong</i> (keşif aracı) Mars keşif aracı

Zhurong, Çin'in başka bir gezegene indirdiği ilk Mars keşif aracıdır. Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA) tarafından yürütülen Tianwen-1 Mars görevinin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mars 3</span> 1971de fırlatılan, Mars yörünge aracı ve iniş aracından oluşan Sovyet uzay sondası

Mars 3, ikiz uzay aracı Mars 2'den sadece dokuz gün sonra, 28 Mayıs 1971'de fırlatılan bir Sovyet robotik uzay sondasıydı. Sonda Sovyet Mars programının bir parçasıydı ve Blok D üst kademeli bir Proton-K roketi kullanılarak fırlatıldı. Bir yörünge aracı ve bir iniş aracından oluşuyordu. Mars 2 aracı Mars'a iniş yaptıktan sonra düşerken, Mars 3 2 Aralık 1971'de gezegene başarılı bir yumuşak iniş gerçekleştirdi. Ancak, 110 saniye sonra arızalanmadan önce sadece tek ve belirsiz bir görüntü iletti. Mars 2 yörünge aracı ve Mars 3 yörünge aracı sekiz ay daha Mars'ın etrafında dönmeye ve Dünya'ya görüntü göndermeye devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Mars sol</span>

Sol, Mars gezegenindeki bir güneş günü, yani bir Mars günüdür. Tıpkı Dünya'da bir günün Güneş'in aynı noktaya dönüşü ile ölçülmesi gibi, Mars'ta da Güneş'in aynı meridyeni iki kez geçişi arasında geçen süredir. Mars'ta zamanı ölçmek için kullanılan birimlerden biridir.