İçeriğe atla

Vigintisexviri

Vigintisexviri (tekil: vigintisexvir), Roma Cumhuriyeti'nde düşük seviyedeki magistratların (magistratus minores) oluşturduğu birliğe (collegium) verilen ad. kelime tam olarak "Yirmi-Altılar" anlamına gelir. Birlik altı kuruldan oluşurdu:

  • Decemviri stlitibus iudicandis - Bir kişinin köle mi özgür mü olduğuna karar verme yetkisine de sahip olan dava yargıçlarından oluşan 10 magistra;
  • Tresviri capitales, nocturni olarak da bilinir- Roma kentinde Polis yetkisine sahip olan ve hapishane ve suçluların infazından sorumlu olan 3 magistra;[1]
  • Tresviri aere argento auro flando feriundo, tresviri monetales olarak da bilinir- Roma Cumhuriyetine ait bronz, gümüş ve bakır sikkelerin basım ve döküm işlerinden sorumlu 3 magistra;
  • Quattuorviri viis in urbe purgandis, quattorviri viarum curandarum olarak da bilinir- Roma kenti içerisindeki yolların bakımından sorumlu 4 magistra;
  • Duoviri viis extra urbem purgandis, duoviri curatores viarum olarak da bilinir - Roma kentinin çevresindeki yolların bakımından sorumlu 2 magistrae;
  • Praefecti Capuam Cumas - Campania'daki Capua ve Cumae'ye gönderilen ve oradaki adaleti sağlamakla sorumlu 4 praefecti.

Tresviri kelimesinin tekili triumvir şeklindedir; bazen çoğul durumu için triumviri kullanılmakla beraber genellikle daha az doğru olduğu düşünülür.[2] Cumhuriyette Vigintisexvirate, senetörlerin oğulları için cursus honorum olarak bilinen kamu hizmetindeki kariyerlerine başlayabilmeleri için ilk basamak olarak hizmet verirdi; Julius Caesar, curator viarum olarak hizmet vermiş ve Via Appia olarak bilinen yolu tamir ettirmişti. Ancak MS 13 yılında, Senatodan geçen bir senatus consultum ile Equestrianların Vigintivirate olmalarına kısıtlamalar getirilmiştir.

Princeps döneminde, duoviri viis extra urbem purgandis ve dört praefecti Capuan Cumas, Caesar Augustus tarafından feshedilmiş, bu sebeple adı vigintisexviri yerine vigintiviri ("Yirmiler") olarak değiştirilmiştir.

Notlar

  1. ^ Hornblower 1999:police
  2. ^ Jones 1990:Mint magistrates

Kaynakça

  • Jones, John Melville (1990). A Dictionary of Ancient Roman Coins (Antik Roma Sikkeleri Sözlüğü), Seaby. ISBN 1-85264-026-X, (İngilizce)
  • Hornblower, Simon & Spaworth, Antony (1999). The Oxford Classical Dictionary. Third Edition. ISBN 0-19-866172-X, (İngilizce)
  • Smith, William (1875). A Dictionary of Greek and Roman Antiquities(Yunan ve Roma Eski Eserleri Sözlüğü), John Murray, Londra, (İngilizce)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nümismatik</span> Paraları inceleyen dal

Nümismatik veya meskûkât, sikke veya kâğıt para koleksiyonculuğu ve paraları inceleyen çalışma sahası. Sikkecilik olarak da adlandırılır. Bu alanda uzman kişilere "nümismat" adı verilir. Nümismatik; kaybolmuş uygarlıkların, kentlerin ve yerleşim yerlerinin kesin olarak belirlenmesine katkı sağlar, tarihsel süreç içinde yok olmuş anıt ve yapılara ilişkin kanıtları bizlere anlatır. İmparatorların saltanatlarının başlangıç tarihlerinin, almış oldukları unvanların, imparatorluk dönemleri boyunca yaptıkları işlerin, kazandıkları zaferlerin ya da yenilgilerin kesin biçimde belirlenmesine yardımcı olur. Aynı zamanda nümizmatik Antik Sikke darbında kullanılan madenin türüne göre o toplumun, o dönemdeki ekonomik durumu konusunda ciddi ipuçları sağlamaktadır. Bir arkeoloğun kazı çalışmasında bulabileceği en iyi şeylerden biri Antik Sikkedir. Bulunmuş olan bir Antik Sikke yapılan arkeolojik çalışma katmanı için anında bir tarih sağlayabilir. Ek olarak Antik Sikkeler ticaret, ekonomi, sosyal organizasyon, mitoloji, ideolojiler, şahsiyetler, liderlik, askeri, önemli olayları anlatmaktadır. Antik Sikkelerin hangi devlet döneminde, hangi yıllarda, hangi İmparator adına darb edildiği gibi bulgular tarihsel gerçeklerin ortaya çıkarılmasında önemli rol oynamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Internet Relay Chat</span> chat protokolü

Internet Relay Chat veya IRC, İnternette en çok kullanılan protokollerden bir tanesidir. 1988 yılında Finlandiya'da Oulu Üniversitesi öğrencisi olan Jarkko Oikarinen tarafından yazılmıştır. Günümüzde IRC dünyanın hemen her yerindeki insanların kullandığı bir platform haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Polis</span> kolluk kuvveti

Polis, halkın emniyetini sağlamak, ülkenin ve milletin bölünmez bütünlüğüne, Anayasal düzenine ve genel güvenliğine dair önleyici ve koruyucu tedbirler almak üzere görev yapan kamusal hizmet birimi. Polis birimleri amaç ve sorumluluklarını gerçekleştirmek üzere bilgi toplar, değerlendirir, yetkili mercilere veya kullanma alanlarına ulaştırır ve devletin istihbarat kuruluşlarıyla işbirliği yapar. İç güvenlik, dış güvenlik, millî güvenlik ve kamu güvenliğinde önemli rol oynamakdadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Jül Sezar</span> Romalı asker ve Roma Cumhuriyetinin son diktatörü olan politik lider (MÖ 100–44)

Jül Sezar, Romalı asker ve Roma Cumhuriyeti'nin son diktatörü olan politik liderdir. Aynı zamanda iyi bir hatip ve güçlü bir yazar olan Sezar, dünya tarihinin en etkili insanlarından birisi olarak kabul edilir. Eylemleriyle Roma Cumhuriyeti'nin Roma İmparatorluğu'na dönüşmesinde ve evlatlığı Augustus'un ilk Roma imparatoru olmasını sağlayacak olayların başlamasında kritik bir rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Augustus</span> İlk Roma imparatoru (s. MÖ 27 – MS 14)

Augustus, Roma İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk imparatorudur. MÖ 27 - MS 14 yılları arasında hüküm sürmüş olan Augustus, Gaius Octavius Thurinus olarak doğmuş ve MÖ 44 yılında Jül Sezar tarafından evlatlık edinilmesinin ardından Gaius Julius Caesar Octavianus adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Roma Cumhuriyeti</span> Antik Romanın cumhuriyetle yönetildiği dönem

Roma Cumhuriyeti, Antik Roma uygarlığında hükûmetin cumhuriyet şeklinde işlediği dönem. Geleneksel olarak MÖ 509 yılında krallığın devrilmesiyle başlayan dönemdir. Bu dönemde ilk iki yüzyıl boyunca, Cumhuriyet toprakları İç İtalya'dan bütün Akdeniz dünyasına kadar genişledi. Sonraki yüzyılda Roma; Kuzey Afrika, İber Yarımadası, Yunanistan ve şu anki Güney Fransa'da egemenlik kurarak daha da büyüdü. Roma Cumhuriyeti, son iki yüzyılı sırasında, hem Fransa'nın kalanına hem de Makedonya ile Anadolu'nun büyük kısmına egemen oldu.

<span class="mw-page-title-main">Tiberius</span> İkinci Roma imparatoru

Tiberius Caesar Augustus, doğumda; Tiberius Claudius Nero, Augustus'un 14 yılında ölümünün ardından Roma İmparatorluğu tahtına çıkan ikinci Roma imparatoru. Tiberius Claudius Nero ve Livia Drusilla'nın oğlu olan Tiberius doğuştan Claudius ailesinin mensubuydu. Annesi, babasından boşanarak MÖ 39 yılında Augustus ile yeniden evlenmiştir. Tiberius, sonradan Augustus'un kızı ve üvey kız kardeşi Yaşlı Julia ile evlenmiş ve ardından Augustus tarafından evlat edinilerek Julius ailesi mensubu olmuştur. Tiberius'un ardından gelen imparatorlar bu iki aile arasındaki karışımı gelecek 40 yıl boyunca devam ettirmişler, tarihçiler de bu hanedanı Julio-Claudian hanedanı olarak adlandırmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal Savaş (MÖ 91-MÖ 88)</span>

Sosyal Savaş MÖ 91-88 yılları arasında Roma Cumhuriyeti ile savaştan evvel Roma'nın müttefiki olan İtalya'daki diğer şehirler arasında yaşanmış bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Triumvirlik</span> üç kişinin hakim olduğu rejim

Triumvirlik ya da üçler erki, Roma Cumhuriyeti’nin ilanının ilk yıllarından itibaren devletin yönetim ve idare mekanizmalarının bir parçası olarak oluşturulmuş, gerekliliği mevcut devlet idaresi tarafından öngörüldükten sonra farklı yetkilerle donatılmış, üç memurun bu birimlere atanmasıyla oluşturulmuş teşkilatlanmadır.

<span class="mw-page-title-main">Decemviri</span> Decemviri, Latince "On Adam " anlamına gelen Roma Cumhuriyetinin bir misal mahkemesidir

Decemviri, Roma Cumhuriyeti'nde bir görevi yerine getirmeleri için atanmış ve Latince "On Adam" anlamına gelen terim. Bu on kişilik görev takımları, Konsüler imperium ile kanunların yazılması, açılan davaların değerlendirilmesi, kurbanların kesilmesi ve kamu arazilerinin bölüştürülmesi gibi değişik konularda görev yapmak üzere atanmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Julia (Jül Sezar'ın kızı)</span>

Julia Caesaris dictator Gaius Julius Caesar'ın ilk evliliğini yaptığı Cornelia Cinna'dan doğan tek meşru çocuğu. Julia, Büyük Pompey'in dördüncü karısı olmuş ve güzelliği ve erdemi ile ünlenmiştir.

Toga, yaklaşık altı metre uzunluğundaki bir kuşağın vücuda belirli bir yöntemle sarılmasıyla (dolanmasıyla) elde edilen ve genellikle bir tunik üzerine giyilen Antik Roma'nın en karakteristik giysisi. Toga istisnasız yünden ve içine giyilen tunik de genellikle ketenden yapılırdı. Roma tarihi boyunca, toga genellikle erkekler tarafından giyilirken kadınlar stola giymeyi tercih etmişlerdir. Roma yurttaşı olmayanların toga giymesi yasaktır.

Pontifler koleji ya da Collegium Pontificum, Mensuplarını, politeist devlet dininde en yüksek konuma sahip rahiplerin oluşturduğu bir Antik Roma devlet kurumu. Kurul, Pontifex maximus, Vesta bakireleri, Rex Sacrorum ve Flamenlerden oluşurdu. Pontifler kurulu, aralarında augurlar, Quindecemviri sacris faciundis ve yedi şölencilerinde bulunduğu en büyük dört dini kuruldan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kaisarion</span> Jül Sezar ve Kleopatranın oğlu olan Ptolemaios Kralı

XV. Ptolemaios Caesar veya takma adıyla Caesarion, Antik Mısır tahtına çocuk yaşta çıkmış olan, Ptolemaios hanedanının son kralı. Tahta annesi VII. Kleopatra ile birlikte 2 Eylül MÖ 44 tarihinde çıkmış ve Octavian tarafından ölüm emri verildiği MÖ 30 tarihine kadar saltanat sürmüştür.

Marcus Livius Drusus Claudianus, Roma Cumhuriyeti'nin sonlarına doğru Senatör olarak görev yapmış olan Roma soylusu. Marcus, Appius Claudius Pulcher adıyla doğmuştur. Patrici sınıfından gelen Cladius ailesine mensuptur. Suetonius'a göre, Marcus doğrudan konsül ve censor Appius Claudius Caecus'un soyundan gelir.

Lucius Julius Caesar MÖ 90'da Konsül olarak görev yapmış olan Lucius Julius Caesar'ın oğludur. Aynı adı taşıyan, Julia Antonia'nın kardeşi, dolayısı ile de Marcus Antonius, Gaius Antonius ve Lucius Antonius'un dayıları olan Lucius Julius Caesar'ın babasıdır. MÖ 64 yılında konsül olarak seçilmiştir.

Desimasyon Roma ordusunda, asi ve korkak askerleri cezalandırmak için subaylar tarafından kullanılan bir disiplin cezası. Desimasyon kelimesi Latince "onuncunun öldürülmesi" anlamına gelir.

<i>Auctoritas</i>

Auctoritas, Türkçedeki "otorite" kelimesinin kökeni olan Latince bir kelimedir. Tarihsel olarak kullanımı Roma'nın siyasi tarihi tartışmalarıyla sınırlıyken, 20. yüzyılda fenomenolojik felsefenin başlangıcı kelimenin kullanım alanını genişletti.

<span class="mw-page-title-main">Antik Roma'da evlat edinme</span>

Antik Roma'da evlat edinme genellikle üst sosyal sınıflar tarafından uygulanmış ve gerçekleştirilmiştir; Senato sınıfı tarafından çok sayıda evlat edinme gerçekleştirildi. Veraset ve aile mirası çok önemliydi; bu nedenle Romalılar, erkek bir varis sahibi olmadıkları zaman servetlerini ve isimlerini aktarmanın yollarına ihtiyaç duyuyorlardı. Evlat edinme, ardıllığı garanti altına almanın birkaç yolundan biriydi, bu nedenle genç erkekleri üst düzey ailelerin evlerine kabul etmek bir norm haline geldi. Roma miras yasaları nedeniyle, kadınların çok az miras alma hakkı veya serveti vardı. Bu onları evlat edinme için daha az değerli hale getirmişti. Ancak, kadınlar bu duruma rağmen evlat ediniliyordu. Fakat kadınların nüfuzlu bir aileye mensup kişilerle evlenmeleri daha yaygındı.

<span class="mw-page-title-main">Lictor</span>

Lictor, Latince ligare (bağlamak) sözcüğünden türetilen, asıl görevi Roma Cumhuriyeti ve Roma İmparatorluğu döneminde imperium yetkisi taşıyan üst düzey magistraların güvenliğini sağlamak olan Romalı özel bir sivil hizmetli sınıfı. Lictor geleneğinin kökeni Roma'nın bir krallık olduğu döneme, hatta bir olasılığa göre Romalıların komşuları olan Etrüskler'e kadar gider.