İçeriğe atla

Vietnam mitolojisi

Vietnam mitolojisi[1][2][3] Vietnam halk dininin popüler yönleriyle birlikte Vietnam halkının ulusal mitlerini içerir.

Popüler kahramanlar ve tanrılar

Vietnam mitolojisindeki figürler arasında Dört Ölümsüz önemli bir yer tutar. Dört ölümsüz şunlardır:

Tản Viên Sơn Thánh

Chử Đồng Tử

Thánh Gióng

Liễu Hạnh

Dört Kutsal Canavar (Vietnam ejderhası, Kỳ Lân, Kaplumbağa ve Anka kuşu) gibi Çin mitolojisinin uyarlamaları da ortaya çıkar. Çince Shennong, Çin-Vietnam efsanelerinde aynı karakterlerle (chữ Hán神農) "Thần Nông" olarak telaffuz edilir.

Halk mitolojisinde mười hai bà mụ "On İki Ebe" gibi figürler, bir aylık bebeklere emme ve gülümseme gibi becerileri öğreten on iki peri bulunur.[4][5]

Kaynakça

  1. ^ "Vietnamese mythology" in "The Oxford Companion to World Mythology" by David Leeming, p.394
  2. ^ NIKOUBAKHT NASER*, BOZORG BEIGDELI SAEED, VYTI TAME FONG "GODS OF WATER IN IRANIAN AND VIETNAMESE MYTHOLOGY: A COMPARATIVE STUDY" 15 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. MYTHO-MYSTIC LITERATURE QUARTERLY JOURNAL, WINTER 2013, Volume 8, Number 29; Page(s) 141 To 170.
  3. ^ Elisabeth Kemf, Vo Quy "Dance of a thousand Cranes" 15 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in "Indigenous Peoples and Protected Areas: The Law of Mother Earth", ed. Elizabeth Kemf
  4. ^ Iain Stewart Vietnam Lonely Planet 2012 "Behind the altar on the right are three fairies and smaller figures representing the 12 ba mu (midwives), each of whom teaches newborns a different skill necessary for the first year of life: smiling, sucking and so forth. Childless couples often ..."
  5. ^ Helle Rydstrøm Embodying Morality: Growing Up in Rural Northern Vietnam Page 185 - 2003 "When a child in Thinh Tri is one month old, a special ritual is performed for what is called the "Twelve Midwives" (Muoi Hai Ba Mu). Each of the Twelve Midwives is said to represent a prosperous trait that one would wish for the newborn baby ..."

İlgili Araştırma Makaleleri

Mitoloji, mit veya söylen bilimi belirli bir din veya kültürdeki insanlık ile evrenin yaratılış ve doğasını, geleneklere özgü inanç ve uygulamaların sebebini açıklamaya yönelik söylencelerin tümü. Mit (söylen) sözcüğü gerçekte doğru olmayan bir hikâye veya anlatı için tercih edilir ve çoğunlukla bir yanlışlık, doğru olmayan unsur vurgusu barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Yunan mitolojisi</span> Antik Yunanların oluşturduğu mitlerden oluşan mitoloji

Yunan mitolojisi, Antik Yunanistan'da dünyanın yaratılışı, tanrı, tanrıça ve kahramanların hayatı hakkındaki söylence ve öğretileri içermekle kalmayıp aynı zamanda Eski Yunan dininin gövdesini oluşturmaktadır. Günümüzde, bu mitoloji hakkındaki bilgilerimizi bu sözlü edebiyatın yazılı hâllerinden alıyoruz. Tarihçiler, mitoloji hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için o dönemin sanatındaki ipuçlarını bile toplar.

<span class="mw-page-title-main">Vietnam Savaşı</span> 1955-1975 yılları arasında yapılan ve Kuzey Vietnam zaferi ile sonuçlanan savaş

Vietnam Savaşı veya İkinci Çinhindi Savaşı, Doğu Bloku ülkeleri olan Kuzey Vietnam, Çin ve Sovyetler Birliği ile ABD ve ABD destekçisi anti-komünist Güney Vietnam arasında yaşanan savaştır. Kore Savaşı'ndan sonra Soğuk Savaş'ın ikinci sıcak çatışması olmuştur. ABD, 1963-1973 yılları arasında savaşa dâhil olmuş ve 60.000 kadar asker kaybetmiştir. ABD kamuoyu, savaşa girilmesini sorgulamış ve savaştan sonra Anti-Amerikancılık yükselmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Elf</span> cermen mitolojisinde yer alan doğaüstü varlık türü

Elf, Cermen mitolojisi′nde ve folklorunda yer alan doğaüstü varlık türüdür.

Kelt mitolojisi en yalın tanımıyla Kelt politeizminin mitolojisidir. Kelt politeizmi Demir Çağı Keltlerinin diniydi. Demir Çağı'ndaki diğer Avrupalılar gibi erken dönem Keltleri de politeistik mitoloji ve dinî yapıyı benimsemişlerdi. Kelt insanlarının içinde, Roma ile yakın iletişimi olan Galyalıların ve İber Yarımadasındaki Keltlerin mitolojileri Roma İmparatorluğu altında devam edememiş, daha sonra ise bu insanlar Hristiyan olmuş ve Kelt(ik) dillerini de kaybetmişlerdir. İronik bir şekilde bu insanların inanç ve geleneklerine dair bilgiler çeşitli Roma ve Hristiyan kaynakları sayesinde bugüne kadar ulaşmıştır. Bir başka açıdan ise, kendi politik veya lenguistik (dilsel) kimliklerini korumuş olan Keltler Demir Çağı'ndaki atalarının mitolojilerinin en azından artakalan küçük bir kısmını iletebilmişlerdir. Bu iletilebilmiş kısım genellikle Orta Çağ'da kaydedilmiş ve yazılmıştır.

Çin mitolojisi, Çin halk ve kültürünün biriktirdiği mitolojik ve efsanevi söylence, inanç ve tarih anlayışın bütününü tanımlar. Oxford'un Asya Mitolojisi Sözlüğü Çin mitolojisini tanımlarken şu ifadeye yer verir:

Çin mitolojisi, ..., tarih, efsane ve mitin bir karışımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vietnamca</span> Dil

Vietnamca, Vietnam Cumhuriyeti'nin ulusal ve resmî dilidir. Vietnam'da yaşayan insanların % 86'sının ve denizaşırı ülkelerde yaşayan azınlık durumunda yaklaşık 3.000.000 kişinin anadilidir. Yakın tarihe kadar Çin yazı sistemini kullanmakta olan Vietnamcanın sözcük dağarcığı büyük ölçüde Çinceden etkilenmiştir. Vietnamcanın bugünkü yazı sistemi Latin abecesinin uyarlanmış biçimine dayanır. Sözcüklerde anlam ayrılığı ton ile yapıldığından bu tonları gösteren 5 farklı ayırıcı im bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Yeşim İmparator</span>

Yeşim İmparator, Daocu mitolojide Cennet, Cehennem ve insan dünyası dahil olmak üzere var olan tüm alemlerin hükümdarı olarak kabul edilen bir karakterdir. Çin geleneksel halk dini panteonunda en önemli tanrılardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Vietnam Komünist Partisi</span> Vietnam siyasi partisi

Vietnam Komünist Partisi (VKP) Vietnam'da iktidarda olan ve ülkede yasal tek parti olan siyasi partidir. Marksizm-Leninizmi benimser. Çoğunluk basında ve halk arasında Đảng (parti) veya Đảng ta (partimiz) olarak anılır.

<i>The World Factbook</i>

ISSN1553-8133The World Factbook Amerika Birleşik Devletleri Merkezi Haberalma Teşkilatı - CIA tarafından dünyada ülkeleri hakkında toplanan bilgilerin almanak stilinde yayımlandığı bir referans kaynak kitabıdır. Resmi basılmış versiyonuna Ulusal Teknik Bilgi Servisi ve Devlet Matbaası gibi kuruluşlardan ulaşılabileceği gibi Skyhorse Publishing gibi farklı özel matbaalardan da ulaşılabilmektedir. Factbook her hafta kısmi olarak olsa da güncellenen hali ile web sitesi olarak yayımlanmaktadır. Ayrıca bilgisayarda çevrimdışı çalışabilmek için yüklenebilecek şekilde de sunulmaktadır. Yayım, ABD tarafından diplomatik olarak tanınmış olan devletler dahil 267 entitinin demographisi, coğrafyası, iletişim yolları, hükûmet yapısı, ekonomisi ve askeri yapısı hakkında 2-3 sayfalık özet bilgiler vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Đỗ Mười</span>

Đỗ Mười, Vietnamlı komünist siyasetçidir. 27 Haziran 1991-29 Aralık 1997 tarihleri arasında Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri olarak görev yaptı.

Vietnam alfabesi Vietnamca dilinin yazılmasında kullanılan modern yazı sistemidir. Latin dillerinin alfabeleri, özellikle Portekiz alfabesinden alınmış bazı digraflar ve dokuz aksan işareti veya aksan kullanır. Bu diyakritik işaretler aynı sesli harfte iki tane görülebildiği için yazılı Vietnamcayı Latin alfabelerinin yerelleştirilmiş varyantları arasında kolayca tanınabilir kılar.

<span class="mw-page-title-main">Tibet mitolojisi</span>

Tibet mitolojisi, Tibet halkı tarafından aktarılan geleneksel ve dini hikâyelere atıfta bulunur. Tibet mitolojisi, esas olarak Tibet kültüründen kaynaklanan ulusal mitolojinin yanı sıra hem Tibet Budizmi hem de Bön Dininden gelen dini mitolojiden oluşur. Bu efsaneler genellikle sözlü olarak, ritüellerle veya heykeller veya mağara resimleri gibi geleneksel sanatlarla aktarılır. Ayrıca, tanrılardan ruhlara ve canavarlara kadar çeşitli farklı yaratıklar da Tibet mitolojisinde önemli bir rol oynamaktadır ve bu mitlerin bazıları ana akım Batı medyasına girmiştir, en dikkat çekici olanı ise İngilizce Abominable Snowman olarak bilinen Yeti'dir.

Oset mitolojisi, birkaç tanrı ve doğaüstü varlık içeren Kafkasya bölgesindeki Oset halkının inançları ve uygulamaları için kullanılan ortak bir terimdir. Dinin kendisinin Sarmatya kökenli olduğuna inanılmaktadır, ancak din Hıristiyanlıktan sonraki birçok unsurları içermektedir ve Oset tanrıları genellikle Hristiyan azizlerle özdeşleştirilir. Tanrılar, Nart olarak adlandırılan ünlü hikâyelerde rol oynar.

İmparator Lý Anh Tông 1138 yılından 1175 yılında ölene kadar Lý Hanedanı'dan Đại Việt'in altıncı hükümdarıydı.

<span class="mw-page-title-main">Trưng kız kardeşler</span>

Trưng kız kardeşler olarak bilinen Trưng Trắc ve Trưng Nhị, MS 40'ta Vietnam'ın ilk Çin egemenliğine karşı isyan ettikten sonra üç yıl boyunca hüküm süren Vietnam askeri liderleriydi. Vietnam'ın ulusal kahramanları olarak kabul edilirler. Trưng Trắc, Vietnam tarihinde hüküm süren tek kraliçe olmasının yanı sıra, Vietnam hükümdarı olan ilk kadındı ve kendisine Kraliçe Trưng in Đại Việt sử ký toàn thư unvanı verildi.

<span class="mw-page-title-main">Sekiz Ölümsüz</span>

Sekiz Ölümsüz, Çin mitolojisinde efsanevi xian ("ölümsüzler") grubudur. Her ölümsüzün gücü, yaşam ihsan edebilen veya kötülüğü yok edebilen bir gemiye aktarılabilir. Birlikte, bu sekiz gemiye "Gizli Sekiz Ölümsüz" denir. Çoğunun Tang veya Song Hanedanı'nda doğduğu söylenmektedir. Taocular tarafından saygı görüyorlar ve aynı zamanda laik Çin kültüründe popüler bir unsurdurlar. Penglai Dağı da dahil olmak üzere Bohai Denizi'ndeki beş adadan oluşan bir grupta yaşadıkları söylenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Trần Hưng Đạo</span>

Trần Hưng Đạo, gerçek adı Trần Quốc Tuấn (陳國峻), aynı zamanda Büyük Prens Hưng Đạo olarak da bilinen Vietnamlı bir kraliyet prensi, devlet adamı ve Trần hanedanı sırasında Đại Việt askeri kuvvetlerinin askeri komutanıydı. Ölümünden sonra halk tarafından bir tanrı olarak kabul edildi ve Đức Thánh Trần (德聖陳) veya Cửu Thiên Vũ Đế (九天武帝) olarak adlandırıldı. Hưng Đạo, 13. yüzyılın sonlarında üç büyük Moğol istilasından ikisini püskürten Vietnam ordularını komuta etti. Kubilay Han yönetimindeki Yuan hanedanına karşı kazandığı çok sayıda zafer Vietnam tarihinin en büyük askeri başarıları arasında kabul edilir.

Anglosakson tanrıları genel olarak az belgelenmiştir ve Anglosaksonların dini hakkında çok şey, diğer Cermen halklarının dinlerinden bilinenlere dayanarak çıkarılmaktadır. Anglosaksonların Britanya Adaları'nı istilası ile Hristiyanlaşmaları arasındaki döneme ait yazılı kayıtlar oldukça kıttır ve bilinenlerin çoğu, Bede gibi tanımları diğer Cermen mitolojileri ve mevcut arkeolojik buluntularla karşılaştırılabilecek daha sonraki Hristiyan yazarlarından gelmektedir. Aşağıdaki liste eksiktir ancak söz konusu tanrıların belgelenme durumunun kısa bir tartışmasını da listeler ve eleştirel bir şekilde değerlendirilmelidir.