İçeriğe atla

Video Dosya Formatı

Video dosyası formatı bir bilgisayar sistemi üzerinde dijital video verilerini depolamak için dosya biçiminin bir türüdür. Video, dosya boyutunu küçültmek için hemen hemen her zaman sıkıştırılmış formda saklanır.

Bir video dosyası normalde bir video kodlama formatındaki (örnek: VP9) video verilerini bir ses kodlama formatındaki (Örnek: Opus) ses verilerinin yanında içeren bir konteyner (Örnek : Matroska) biçiminden oluşur. WEBM  gibi standartlaştırılmış (veya bazı durumlarda fiili standart olan) video dosyası türü, hangi kapsayıcı biçiminin ve hangi video ve ses sıkıştırma biçimlerinin izin verildiği konusunda bir kısıtlama tarafından belirtilen bir profildir.

Bir video dosyası kapsayıcısında (diğer bir deyişle başlıklar, altbilgiler ve meta veriler değil) kodlanmış video ve ses öz olarak adlandırılır. Video veya sesin kodunu çözebilen bir programa (veya donanıma) kod çözücü denir; Bir video dosyasını oynatırken veya kodlarken, bazen kullanıcının, dosyada kullanılan video ve ses kodlama türüne karşılık gelen bir codec bileşeni kütüphanesi kurması gerekir.

İyi tasarım normalde, bir dosya uzantısının kullanıcının hangi programın hangi dosyayı dosya uzantısından açacağını tayin etmesini sağlar. Bunların her biri, WebM (.webm), Windows Media Video (.wmv) ve Ogg Video (.ogv) gibi bazı video dosyası formatlarında geçerlidir; bunların her biri sadece birkaç iyi tanımlanmış video ve ses alt türü içerebilir Kodlama formatlarını kullanarak, hangi codec bileşeninin dosyayı oynatabileceğini öğrenmeyi nispeten kolaylaştırıyor.  Bunun aksine, AVI (.avi) ve QuickTime (.mov) gibi bazı çok genel amaçlı konteyner türleri, hemen hemen her formatta video ve ses içerebilir ve konteyner türünün adını taşıyan dosya uzantılarına sahiptir; Son kullanıcı, dosyaları oynatmak için hangi codec'i veya programı türetmek için dosya uzantısını kullanmalıdır.

Ücretsiz yazılım olan FFmpeg projesinin kütüphaneleri, video dosya formatlarını kodlamak ve kod çözmek için çok geniş bir destek taşıyor. Örneğin, Google, YouTube çok çeşitli  video formatlarını desteklemek için ffmpeg kullanıyor. Ffmpeg kitaplıklarını kullanan yaygın olarak kullanılan bir medya oynatıcısı, son kullanıcıların karşılaşacakları çoğu video dosyasını oynatabilen ücretsiz bir yazılım olan VLC media player'dır.

Video dosyası formatlarının listesi

Ad Dosya Uzantı(ları) Konteyner Video kodlama format (lar) ı Ses kodlama format (lar) ı Notlar
WebM.webm MatroskaVP8, VP9Vorbis, Opus HTML5 video için oluşturulmuş telif ücreti içermeyen format
Matroska.mkv MatroskaAny Any
Flash Video (FLV) .flv FLV VP6, Sorenson Spark, Screen video, Screen video 2, H.264 MP3, ADPCM, Nellymoser, Speex, AACH.264 ve AAC sıkıştırma formatlarının FLV dosya formatında kullanılması bazı sınırlamalara sahiptir ve Flash Player yazarları herkesi yeni standart F4V dosya formatını benimsemeye teşvik etmektedir. Web tabanlı video streaming (RTMP üzerinden) için fiili standart.
F4V .flv MPEG-4 Part 12 H.264 MP3, AACFLV'nin yerine geldi
Vob .vob VOB H.262/MPEG-2 Part 2 or MPEG-1 Part 2 PCM, DTS, MPEG-1, Audio Layer II (MP2), or Dolby Digital (AC-3) VOB formatındaki dosyalar .vob dosya adı uzantısına sahiptir ve genellikle bir DVD'nin kökündeki VIDEO_TS klasöründe saklanır. VOB biçimi, MPEG program akışı biçimine dayanır.
Ogg Video .ogv, .ogg OggTheora, Dirac Vorbis, FLAC
Dirac .drc ? Dirac ?
GIF.gif N/A N/A none Basit animasyon, verimsiz sıkıştırma, ses yok, yaygın olarak desteklenmektedir
Video alternative to GIF .gifv HTML Any none Standartlaştırılmış değil, klasik anlamda gerçek bir video dosyası değil, yalnızca başka bir yerde ayrı ayrı mevcut olması gereken gerçek video dosyasına (ör. .webm dosyası) başvurduğu için. Bir .gifv "dosyası", videonun ses çıkmadığı bir HTML5 video etiketi içeren basit bir HTML web sayfasıdır. GIF formatında kısa sesi olmayan videolar vasıtasıyla sanat yaratan çevrimiçi büyük topluluklar olduğu için, GIFV, verimsiz GIF formatından çok daha küçük dosya boyutlarıyla işlevsel olarak benzer bir yedek olarak yaratılmıştır.
Multiple-image Network Graphics .mng N/A N/A none Verimsiz, yaygın olarak kullanılmıyor.
AVI.avi AVI any any Uses RIFF
QuickTime File Format .mov, .qt QuickTime Many AAC, MP3, others[1]
Windows Media Video.wmv ASF Windows Media Video, Windows Media Video Screen, Windows Media Video Image Windows Media Audio, Sipro ACELP.net
Raw video format .yuv Further documentation needed Doesn't apply Doesn't apply Tüm çözünürlükleri, örnekleme yapılarını ve kare hızlarını destekler
RealMedia (RM) .rm RealMediaRealVideo RealAudio RealPlayer için yapılmıştır
RealMedia Variable Bitrate (RMVB) .rmvb RealMedia Variable Bitrate RealVideo RealAudio RealPlayer için yapılmıştır
Advanced Systems Format (ASF) .asf ASF any any
AMV video format .amv Modified version of AVI Variant of Motion JPEGVariant of IMA, ADPCM MP4 çalarlar için üretilen tescilli video dosya formatı ve video oynatma özellikli S1 MP3 çalarlar
MPEG-4 Part 14 (MP4) .mp4, .m4p (with DRM), .m4v MPEG-4 Part 12 H.264, MPEG-4 Part 2, MPEG-2, MPEG-1Advanced Audio Coding, MP3, others
MPEG-1.mpg, .mp2, .mpeg, .mpe, .mpv MPEG-1 part 1 MPEG-1 part 2 MPEG-1 Audio Layer I, MPEG-1 Audio Layer I, MPEG-1 Audio Layer III (MP3) Eski, fakat kurulu üssü nedeniyle çok yaygın olarak kullanılıyor.
MPEG-2 – Video .mpg, .mpeg, .m2v ? H.262 AAC, MP3, MPEG-2 Part 3, others
M4V – (file format for videos for iPods and PlayStation Portables developed by Apple) .m4v MPEG-4 Part 12 H.264 AAC, Dolby DigitalApple tarafından geliştirilen, iTunes'da kullanılan. MP4 formatına çok benzer, ancak opsiyonel olarak DRM'ye sahip olabilir.
SVI .svi ? ? ? Taşınabilir oynatıcılar için Samsung video formatı
3GPP.3gp MPEG-4 Part 12 MPEG-4 Part 2, H.263, H.264 AMR-NB, AMR-WB, AMR-WB+, AAC-LC, HE-AAC v1 or Enhanced aacPlus (HE-AAC v2) Cep telefonları için ortak video formatı
3GPP2 .3g2 MPEG-4 Part 12 MPEG-4 Part 2, H.263, H.264 AMR-NB, AMR-WB, AMR-WB+, AAC-LC, HE-AAC v1 or Enhanced aacPlus (HE-AAC v2), EVRC, SMV or VMR-WB Cep telefonları için ortak video formatı
Material Exchange Format (MXF) .mxf MXF ? ?
ROQ .roq ? ? ? Quake 3 tarafından kullanılır
Nullsoft Streaming Video (NSV) .nsv NSV ? ? Internet üzerinden video içeriği akışı için
Flash Video (FLV) .flv .f4v .f4p .f4a .f4b Audio, video, text, data Adobe Flash Platform SWF, F4V, ISO base media file format Adobe Flash Platformu tarafından geliştirildi

Kaynakça

  1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; qt isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ogg</span>

Ogg ya da bir diğer yazılışıyla OGG, Xiph.org Vakfı tarafından geliştirilen açık ve özgür bir çokluortam dosya biçimidir. Yazılım patentlerinin tehdidi altında olmayan bu dosya biçimi, akışkan video için optimize edilmiş yüksek kalitede çokluortam gerçeklemeleri için geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">DivX</span>

DivX, üstün sıkıştırma yöntemi ve kalite kaybını en aza indiren tekniğiyle son yıllarda kullanıcılar arasında olağanüstü rağbet görmüş DivX, Inc. tarafından geliştirilen görüntü sıkıştırma biçimidir. DivX, sayısal videoyu MPEG-4 bölüm 2 "Advanced Simple" profili uyumlu sıkıştırarak görece az görsel kayıpla videonun kompakt bir biçimde saklanabilmesini sağlar. Popülerlik ve yaygınlık nedeniyle, MPEG-4 standardı sadece görüntü kodlamasında kullanılmaktadır; DivX ile kodlanmış görüntü içeren dosyalarda ses kısmı AAC yerine MP3 ya da AC-3 ile kodlanır. Windows ve Macintosh ortamlarında çalışan DivX codec ve uygulaması dışında "DivX" logosu taşıyan oynatıcılar ya da oynatıcı yazılımları DivX yazılımı içermemekte, ancak DivX ile sıkıştırılmış filmleri oynatabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Winamp</span>

Winamp, Time Warner şirketine bağlı AOL tarafından satın alınan Nullsoft adına tescilli ve yine bu firma tarafından geliştirilen kişiselleştirilebilir, kişisel bilgisayar ve Android aygıtları için çoklu ortam oynatıcısıdır. Winamp skin adıyla bilinen dış görünüm ve plug-in adıyla bilinen eklentileriyle kullanıcıların isteklerine göre kişisel hale getirilebilmesiyle dikkat çekmiştir.

RTP, gerçek zamanlı ses, görüntü ya da simülasyon verilerinin uçtan uca taşınmasını sağlayan protokoldür. Bu protokol IETF nin Audio-Video Transport çalışma grubu tarafından geliştirildi. RTP geniş ölçüde telefon, video telekonferans uygulamaları ve web tabanlı bas-konuş özellikleri gibi streaming media gerektiren iletişim ve görsel sistemlerde kullanılır.

Bir içerik biçimi çeşitli şekillerdeki verileri standartlaştırılmış çözücülerin biçimine göre sıkıştırılmış halde içeren bilgisayar dosyasıdır. İçerik dosyası farklı veri çeşitlerini belirleme ve sınıflandırmak için kullanılır. Basit içerik biçimleri farklı çeşitlerdeki ses çözücüleri içerebilirken, daha gelişmiş olanları ses, görüntü, altyazılar, bölüm ve künye-verisi destekler.

<span class="mw-page-title-main">Windows Media Audio</span>

Windows Media Audio (WMA), Microsoft tarafından geliştirilen sıkıştırılmış ses dosya biçimidir. Popüler MP3 biçiminin yerini alması için tasarlandı ancak başarılı olamadı.

<span class="mw-page-title-main">FLAC</span> ses kodlama formatı

FLAC dijital sesin kayıpsız olarak sıkıştırılması için kullanılan bir ses kodlama formatıdır ve aynı zamanda referans kod çözümü uygulamasının adıdır. FLAC algoritması ile sıkıştırılmış sayısal ses orijinal boyutunun% 50-60'ına kadar indirgenebilir ve orijinal ses verilerinin özdeş bir kopyasına dek sıkıştırma yapabilir. Örneğin sıkıştırılmamış 1 dakikalık WAV dosyası boyutu yaklaşık 10 MB iken, FLAC dosyası 4,2-6,3 MB arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Dosya uzantısı</span>

Dosya uzantısı, bilgisayar sistemindeki dosya ve uygulamaların hangi program veya işletim sistemiyle çalıştığını gösteren son takılar.

Çözücü veri ve sinyallerin dijital ortamda sıkıştırılarak kodlanması ve tekrar çözülmesini sağlayan yöntemdir. Herhangi bir video formatından başka bir video formatına dönüştürme işlemine Transcode de denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Java sanal makinesi</span>

Java Sanal Makinesi (JSM), Java platformunun nesne modülü formatı olan class uzantılı sınıf dosyalarının belleğe yüklenip çalıştırılması için gereken hizmetleri sunan bir sistem programıdır ve temel görevinin sınıf dosyalarını yorumlamak olduğu söylenebilir. Ancak, JSM'ni salt bir yorumlayıcı olarak görmek büyük haksızlık olur. Zira, yorumlama ile birlikte JSM'nin şu görevleri de vardır.

<span class="mw-page-title-main">OpenShot</span> özgür video düzenleme yazılımı

OpenShot Video Editor Linux sistemler için Python, GTK ve MLT Framework ile yazılmış özgür bir video düzenleme yazılımıdır. Proje Ağustos 2008'de Jonathan Thomas tarafından kararlı, özgür ve kullanıcı dostu bir video düzenleyici ortaya çıkarma amacıyla başlatılmıştır.

x264, görüntü akışını H.264/MPEG-4 AVC formatında çözümlemek için yazılmış bir yazılım kütüphanesidir. GNU Genel Kamu Lisansı altında dağıtılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avidemux</span> video düzenleme ve işleme için tasarlanmış, özgür yazılım

Avidemux, video düzenleme ve işleme için tasarlanmış özgür bir video düzenleme yazılımıdır. C++ ile yazılmış olup GTK+ ve Qt ile geliştirilmiş iki ayrı kullanıcı arayüzü vardır.

<span class="mw-page-title-main">FFmpeg</span>

FFmpeg çokluortam dosyalarını yönetmek üzere program ve kütüphaneler üreten bir özgür yazılım projesi.

<span class="mw-page-title-main">Enkoder</span>

Enkoder, standardizasyon, hız ya da sıkıştırma amacıyla bilgileri bir biçimden veya koddan diğerine dönüştüren bir cihaz, devre, dönüştürücü, yazılım programı, algoritmadır.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft Expression Encoder</span>

Microsoft Expression Encoder, Microsoft Windows için kodlayıcı ve doğrusal olmayan bir video düzenleme yazılımıdır.

Apple Lossless Apple Lossless Audio Codec (ALAC), or Apple Lossless Encoder (ALE) gibi de bilinir, bir ses depolama ortamı ve referans ses çözücü uygulamasıdır. Apple tarafından dijital müzikte kayıpsız veri sıkıştırması için geliştirilmiştir. Başlangıçta 2004 yılında kuruluşundan bu yana tescilli olarak kaldıktan sonra, 2011 sonlarında Apple codec'i açık kaynak ve telif ücretsiz olarak hazırladı. Geleneksel olarak, Apple codec bileşenini Apple Lossless olarak adlandırdı, ancak daha yakın zaman önce kısaltılmış terim ALAC'ı kullanmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">WebP</span>

WebP, Google tarafından geliştirilmiş olup, JPEG, PNG veya GIF resim biçimlerine kıyasla daha küçük veya daha iyi görünen resimler oluşturmak için tasarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Veri aktarımı</span>

Veri aktarımı ve veri iletimi, verilerin noktadan noktaya veya noktadan çok noktaya haberleşme kanalı üzerinden aktarılmasıdır. Bu tür kanalların örnekleri bakır teller, optik fiberler, kablosuz iletişim kanalları, depolama ortamı ve bilgisayar veri yoludur. Veriler, elektrik voltajı, radyo dalgası, mikrodalga veya kızılötesi sinyal gibi elektromanyetik bir sinyal olarak temsil edilir.

AOMedia Video 1 (AV1), başlangıçta İnternet üzerinden video iletimleri için tasarlanmış, açık, telif hakkından muaf bir video kodlama formatıdır. VP9'un halefi olarak, 2015 yılında kurulan ve yarı iletken firmaları, isteğe bağlı video sağlayıcıları, video içerik üreticileri, yazılım geliştirme şirketleri ve web tarayıcı satıcılarını içeren bir konsorsiyum olan Açık Medya İttifakı (AOMedia) tarafından geliştirilmiştir. AV1 bit akışı özelliği, bir referans video codec bileşeni içerir. 2018'de Facebook, gerçek dünya koşullarına yaklaşan testler yaptı ve AV1 referans kodlayıcı, libvpx-vp9, x264 Yüksek profil ve x264 Ana profile göre sırasıyla %34, %46,2 ve %50,3 daha yüksek veri sıkıştırması elde etti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.