Satranç açılışları ya da satranç açılımları, bir satranç oyununun ilk adımını oluşturan ve oyun ortasındaki pozisyonu belirlemede önemli olan "açılış hamleleri"dir. Tüm açılış dizilimleri beyazın hamlesiyle başlar ve siyahın bu hamleye yanıt vermesiyle biter. Çok sayıda açılış hamlesi ve bir o kadar da varyantları vardır. Bu açılışlar durgun pozisyon oyunlarından vahşi taktik oyunlarına kadar uzanır. Satranç oyunlarında, oyun 3'e ayrılır. "Açılış" oyunun ilk kısmıdır, piyonlarla merkez kuşatılır ve taş geliştirme yapılır, ardından genelde taş değişiminin yapıldığı "oyun ortası" ve son taşların kaldığı maçın kaderinin hemen hemen belirlendiği "oyun sonu" kısmı gelir.
Sicilya Savunması, bir satranç açılışıdır.
Ruy Lopez'in en sık kullanılan ve de sağlam olan devam yoludur. 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 a6 4.Fa4 Af6 5.o-o Axe4 6.d4 Ad6 7.Fxc6 dxc 8. dxe Af5 9.Vxd8+ Şxd8 10.Ac3 ... şeklinde devam eden varyanttır.
Fil Açılışı
- 1. e4 e5
- 2. Fc4
Macar Savunması
- e4 e5
- Af3 Ac6
- Fc4 Fe7
Max Lange Akını aralarında İki At Savunması, Petrov Savunması, İskoç Gambiti, Fil Açılışı, Merkez Oyunu ve Giuoco Piano'nun da bulunduğu birçok gambitin sonucunda ortaya çıkan bir satranç açılışıdır. En sık karşılaşılan iki hamle dizisi 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fc4 Af6 4.d4 exd4 5.0-0 Fc5 6.e5 ve 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.d4 exd4 4.Fc4 Fc5 5.0-0 Af6 6.e5'tir. Açılış, onu 1854'te ilk kez kullanan Alman usta Max Lange'ye atfedilmiştir.
Petroff Savunması ya da Rus Oyunu olarak da adlandırılan Petrov Savunması aşağıdaki hamle dizisiyle başlayan bir satranç açılışıdır.
- 1. e4 e5
- 2. Af3 Af6
Giuoco Piano
- 1. e4 e5
- 2. Af3 Ac6
- 3. Fc4 Fc5
Vezir Hint savunması,
- 1.d4 Af6
- 2.c4 e6
- 3.Af3 b6
Kuzey Gambiti veya Danimarka Gambiti şu şekilde gerçekleşen bir satranç açılışıdır:
- 1.e4 e5
- 2.d4 exd4
- 3.c3 dxc3
- 4.Fc4 cxb2
- 5.Fxb2
Açık Oyun veya Şahların Piyonu Açılışı, aşağıdaki hamlelerle başlayan bir satranç açılışları ailesi için genel bir terimdir:
- e4 e5
Bir satranç oyununda piyon yapısı, piyon düzeni, piyon iskeleti ya da piyon strüktürü, satranç tahtasındaki piyonların konfigürasyonudur. Piyonlar satranç taşları arasında en az hareketli olanlardan olduğundan, piyon yapısı nispeten statiktir ve dolayısıyla pozisyonun stratejik karakterini belirlemede büyük rol oynar.
Şah-Hint Savunması, yaygın bir satranç açılışıdır. Aşağıdaki hamlelerle başlar:
- 1. d4 Af6
- 2. c4 g6
Fil Gambiti, aşağıdaki hamlelerle başlayan nadiren oynanan bir satranç açılışıdır:
- 1. e4 e5
- 2. Af3 d5?!
Kapalı Oyun veya Vezirlerin Piyonu Açılışı, şu hamlelerle başlayan bir satranç açılışıdır:
- 1. d4 d5
Richter-Veresov Saldırısı, şu hamlelerle başlayan bir satranç açılışıdır:
- 1. d4 d5
- 2. Ac3 Af6
- 3. Fg5
Nimzo-Hint Savunması, şu hamlelerle başlayan bir satranç açılışıdır:
- 1. d4 Af6
- 2. c4 e6
- 3. Ac3 Fb4
Bogo-Hint Savunması, şu hamlelerle tanımlanan bir satranç açılışıdır:
- 1. d4 Af6
- 2. c4 e6
- 3. Af3 Fb4+
Kabul Edilmemiş Vezir Gambiti, Vezir Gambiti'nde beyazın teklif ettiği piyonu siyahın reddettiği bir satranç açılışıdır:
- 1. d4 d5
- 2. c4 e6
Satrançta transpozisyon, farklı bir hamle dizisiyle de ulaşılabilecek bir pozisyonu oluşturan hamleler dizisidir. Transpozisyonlar özellikle açılışlarda yaygındır çünkü belirli bir pozisyona farklı hamle dizileriyle ulaşılabilir. Oyuncular bazen transpozisyonları bilerek kullanırlar: beğenmedikleri varyantlardan kaçınmak, rakiplerini alışık olmadıkları veya rahatsız edici bir duruma çekmek ya da sadece rakiplerini endişelendirmek için. Bir hamle yaparak transpozisyon oluşturmak, “transpoze etmek” olarak adlandırılır.
