Satranç açılışları ya da satranç açılımları, bir satranç oyununun ilk adımını oluşturan ve oyun ortasındaki pozisyonu belirlemede önemli olan "açılış hamleleri"dir. Tüm açılış dizilimleri beyazın hamlesiyle başlar ve siyahın bu hamleye yanıt vermesiyle biter. Çok sayıda açılış hamlesi ve bir o kadar da varyantları vardır. Bu açılışlar durgun pozisyon oyunlarından vahşi taktik oyunlarına kadar uzanır. Satranç oyunlarında, oyun 3'e ayrılır. "Açılış" oyunun ilk kısmıdır, piyonlarla merkez kuşatılır ve taş geliştirme yapılır, ardından genelde taş değişiminin yapıldığı "oyun ortası" ve son taşların kaldığı maçın kaderinin hemen hemen belirlendiği "oyun sonu" kısmı gelir.
Benko Gambiti 1.d4 Af6 2.c4 c5 3.d5 b5 hamleleri ile karakterize edilen bir satranç açılışıdır. Volga gambiti olarak da bilinir. Ana varyasyon 4.cxb5 a6 5.bxa6 Fxa6 ve siyahın f8 filini kanatta uygun pozisyonlandırması şeklindedir. Açılış, siyahın vezir gambitine karşı uygulanan en etkili karşı gambit'i olarak nitelendirilebilir.
Fil Açılışı
- 1. e4 e5
- 2. Fc4
Petroff Savunması ya da Rus Oyunu olarak da adlandırılan Petrov Savunması aşağıdaki hamle dizisiyle başlayan bir satranç açılışıdır.
- 1. e4 e5
- 2. Af3 Af6
Giuoco Piano
- 1. e4 e5
- 2. Af3 Ac6
- 3. Fc4 Fc5
Vezir Hint savunması,
- 1.d4 Af6
- 2.c4 e6
- 3.Af3 b6
Kuzey Gambiti veya Danimarka Gambiti şu şekilde gerçekleşen bir satranç açılışıdır:
- 1.e4 e5
- 2.d4 exd4
- 3.c3 dxc3
- 4.Fc4 cxb2
- 5.Fxb2
Gambit, bir satranç oyuncusunun daha iyi bir konuma ulaşmak için bir veya birkaç taşı feda ettiği açılıştır. Beyaz taş sahibi oyuncular tarafından daha sık kullanılan gambitlerin en bilinenleri Şah Gambiti, Vezir Gambiti ve Evans Gambiti'dir.
Kabul edilmiş vezir gambiti 1.d4 d5 2.c4 dxc4 hamlelerinden sonra kabul edilmiş vezir gambiti oluşur. Evet, beyazlar bir piyon verdi ama siyahın piyonunu merkezden saptırdı.İleriki hamlelerde piyonunu geri alacak.
Merkez Oyunu, bir satranç açılışıdır ve aşağıdaki hamlelerle başlar:
- e4 e5
- d4 exd4
Bir satranç oyununda piyon yapısı, piyon düzeni, piyon iskeleti ya da piyon strüktürü, satranç tahtasındaki piyonların konfigürasyonudur. Piyonlar satranç taşları arasında en az hareketli olanlardan olduğundan, piyon yapısı nispeten statiktir ve dolayısıyla pozisyonun stratejik karakterini belirlemede büyük rol oynar.
Satrançta izole bir piyon, bitişik dikeylerinde kendi renginde piyon bulundurmayan bir piyondur. İzole piyonlar genellikle bir zayıflıktır çünkü diğer piyonlar tarafından korunamazlar. Piyonun önündeki kare, rakibin taşları oturtması için iyi bir karakol olabilir. Piyonu korumak için daha az taş olduğundan, izole piyonlar genellikle oyun sonunda zayıflar.
Evans Gambiti, aşağıdaki hamlelerle başlayan bir satranç açılışıdır:
Fil Gambiti, aşağıdaki hamlelerle başlayan nadiren oynanan bir satranç açılışıdır:
- 1. e4 e5
- 2. Af3 d5?!
Katalan Açılışı, Beyaz'ın d4 ve c4 oynadığı ve g2'deki beyaz fille fianchetto yaptığı bir satranç açılışıdır. Genellikle şöyle başlar: 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.g3. Ancak diğer çeşitli açılışlar Katalan'a dönüşebilir. Satranç Açılışları Ansiklopedisi (ECO), 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Bg2 satırları için E01–E09 kodlarını listeler..Diğer varyantlar E00'ın bir parçasıdır.
Kapalı Oyun veya Vezirlerin Piyonu Açılışı, şu hamlelerle başlayan bir satranç açılışıdır:
- 1. d4 d5
Bogo-Hint Savunması, şu hamlelerle tanımlanan bir satranç açılışıdır:
- 1. d4 Af6
- 2. c4 e6
- 3. Af3 Fb4+
Kabul Edilmemiş Vezir Gambiti, Vezir Gambiti'nde beyazın teklif ettiği piyonu siyahın reddettiği bir satranç açılışıdır:
- 1. d4 d5
- 2. c4 e6
Vezir Piyonu Oyunu ya da Vezir Eri Oyunu, şu hamle ile başlayan bir satranç açılışıdır:
- d4
Satrançta transpozisyon, farklı bir hamle dizisiyle de ulaşılabilecek bir pozisyonu oluşturan hamleler dizisidir. Transpozisyonlar özellikle açılışlarda yaygındır çünkü belirli bir pozisyona farklı hamle dizileriyle ulaşılabilir. Oyuncular bazen transpozisyonları bilerek kullanırlar: beğenmedikleri varyantlardan kaçınmak, rakiplerini alışık olmadıkları veya rahatsız edici bir duruma çekmek ya da sadece rakiplerini endişelendirmek için. Bir hamle yaparak transpozisyon oluşturmak, “transpoze etmek” olarak adlandırılır.
