Verçenik
Verçenik, Kaçkar Dağları yöresinde kullanılan coğrafi yer ismi.
- Verçenik Dağı, Kaçkar Dağları'nda zirve.
- Verçenik Yaylası, Rize'nin Çamlıhemşin ilçesine bağlı yayla
Verçenik, Kaçkar Dağları yöresinde kullanılan coğrafi yer ismi.
Rize, Türkiye'nin kuzeydoğusunda yer alan ve Karadeniz'e sahili olan bir ildir. Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Rize'nin, batısında Trabzon, doğusunda Artvin, güneybatısında Bayburt, güneyinde Erzurum illeri bulunur. Türkiye'nin en çok yağış alan ilidir. En önemli ürünü çaydır. Rize'de yaz mevsimi ılık geçer. Sonbahar ve kış mevsimleri ise yağışlı geçer. Doğu Karadeniz Bölgesinde yer alan Rize, bölgenin en baskın karakteristik özelliklerini gösterir. Anadolu'nun diğer bölgelerinden coğrafi yapısıyla olduğu gibi kültürel yapısı ile de ayrılır. Dik yamaçlı vadileri, dağları, buzul gölleri, zümrüt yeşili yaylaları, kemer köprüleri, kaleleri ve coşkun akan dereleri ile bir turizm beldesidir.
Çamlıhemşin, Rize'nin bir ilçesidir.
Bu maddede Türkiye'deki dağlar, deniz seviyesinden yüksekliklerine göre sıralanmışlardır.
Kaçkar Dağları, Türkiye'nin kuzeyinde, Doğu Karadeniz sahili boyunca uzanan bir dağ sırası. Kuzey Anadolu Dağları'nın doğudaki bölümünü oluşturur. Doğusundaki birçok zirvesi 3500 m üzerindeyken, batı kesimi 2000 m yüksekliğe kadar ulaşır. En yüksek noktası olan Kaçkar Kavrun Dağı 3932 m yüksekliktedir. 1994 yılında Kaçkar Dağları Millî Parkı tesis edilmiştir. Millî parkın büyük bir bölümü Rize ili Çamlıhemşin ilçesi sınırları içinde, küçük bir bölümü de Artvin ili Yusufeli ilçesi sınırları içinde kalmaktadır.
Kaçkar Dağı, Kaçkar Dağları'nın 3.937 m yüksekliğindeki en yüksek doruğu. Türkiye sınırları içindeki dördüncü yüksek doruk. Dağın büyük bir kısmı Rize'de bulunsa da zirve noktası Artvin'dedir. Kaçkar' kelimesi Ermenicede Haçlı taş anlamlı Խաչքար (Haçkar) kelimesinden geldiği düşünülmektedir. Ancak Alman kartograf Richard Kiepert'in 1902-1916 arasına tarihlenen "Tirabzon" haritasında dağın adı Kaçkar değil, Varsambek veya Kaçgar Dağı olarak geçer.
Verçenik Dağı (Üçdoruk), Kuzey Anadolu Dağları'nın Doğu Karadeniz Bölümü'nde, Kaçkar Dağlarında bulunan 3.711 m yüksekliğinde dağ. Doğu Karadeniz Dağları'nda Kaçkar Dağı'ndan sonraki ikinci en yüksek zirve, Türkiye'nin sekizinci en yüksek dağı.
Fırtına Deresi veya eski adıyla Peruma, Doğu Karadeniz'de yer alan akarsulardan birisi olup, Kaçkar Dağları'nın Karadeniz'e bakan yamaçlarındaki derelerin birleşmesi ile oluşmuştur. Rize Ardeşen'in yaklaşık 2 km batısında Karadeniz'e dökülen Fırtına Deresi, 68 km uzunluğundadır. Çay bahçeleri içerisinden geçen, üzerindeki kemer köprülerle süslü Fırtına Deresi, raftinge elverişli parkurlara sahiptir. Nehirde sportif olta balıkçılığı yapılabilmektedir.
Türkiye'de az da olsa özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde bulunan daimî kar sınırının üzerindeki dağlarda buzullar bulunur. Genellikle vadi buzulu ve buzyalağı buzulu tipinde olan buzulların yanı sıra, Türkiye'nin tek doruk buzulu Ağrı Dağı'ndadır ve 10 km2'lik alanıyla da ülkedeki en büyük buzuldur. Türkiye'nin en büyük vadi buzulu ise ülke içindeki buzulların üçte ikisini bulunduran Güneydoğu Toroslardaki 4 km uzunluğu ve 8 km2 alanıyla Uludoruk Buzulu'dur.
Kuzey Anadolu Dağları ya da Pontus Alpleri, Anadolu'nun kuzeyini kıyıya paralel, birkaç sıra halinde kuşatan sıradağlarıdır. Orojenez sonucu oluşan bu kıvrım dağları batıdan doğuya şöyle sıralanır: Köroğlu Dağları, Ilgaz Dağları, Küre Dağları, Canik Dağları, Köse Dağları, Giresun Dağları, Doğu Karadeniz Dağları, Mescit Dağı, Yalnızçam Dağları, Tecer, Mercan, Allahuekber Dağları. Erzurum-Kars yaylasında Palandöken Dağları ile Doğu Anadolu Dağları birleşir.
Altıparmak Dağları, Kaçkar Dağları'nın doğuda kalan kesimi. En yüksek zirvesi Altıparmak Dağı.
Dilberdüzü, Kaçkar Dağları'nda, Kaçkar Dağı'nın güneyinde, Hastaf veya Haristaf vadisinin yukarı ucunda, yaklaşık 2.860 m irtifada düzlük ve kamp alanı.
Tatos (Dilek) Dağları Doğu Karadeniz Dağları'nın doğu uzantıları olan sıradağların eski ve orijinal adı olup, Rize ve Erzurum il sınırında yer almaktadırlar. Tatos aynı zamanda Rize'de Osmanlı döneminde yaşamış bir ailenin de adıdır. Yüksekliği 3550 m olan dağların adı Cumhuriyet döneminde Dilek Dağları olarak değiştirilmiştir. Yörede ve yayınlarda Tatos adı kullanılmaya devam etmektedir.
Buzul gölü, buzul aşındırmasıyla oluşan sirk adı verilen çanaklarda oluşan göllerdir. Son Buz Çağı sonlarında, yaklaşık 10,000 yıl önce eriyen buzullar sebebiyle oluşmaya başlayan coğrafi çöküntülerin; eriyen mineraller, çökeltiler ve su ile dolması sonucu buzul gölü oluşmaktadır. Bu tür göller aynı zamanda çanak gölü olarak da nitelendirilir.
Bulut Dağları, Kavrun Dağları'nın kuzeydoğusunda yer alan, kendi içinde ufak bir dağ silsilesidir. Bu silsilenin en belirgin zirvesi birçok yerden seçilebilen Kemerli Kaçkar Dağı'dır.
Kaçkar Dağları Millî Parkı büyük bölümü Rizenin Çamlıhemşin ilçesinde, bir bölümü Erzurum ve Artvin illerine uzanan millî park. 51.550 hektarlık mili park Fırtına Deresi ile Hemşin Deresi arasında yer alan Kaçkar Dağları üzerinde kurulmuştur.
Türkiye'deki buzul gölleri, Kuaterner zamanının Pleistosen döneminde oluşan buzul çağında Anadolu'nun yüksek dağlarında oluşmuş buzul gölleridir. Buzullaşma şekilleri genel olarak üç grupta incelenir:
Kaçkar Buzulları, çoğunluğu Türkiye'nin en yüksek dördüncü zirvesi olan Rize'nin 50 km güneyindeki Kaçkar Dağı'nda bulunur.
Yedigöller, Erzurum ilinin İspir ilçesi ve Rize ilinin İkizdere ilçesinde bulunan buzul gölleridir. Kaçkar Dağlarının güney batısında Verçenik Dağları üzerinde 3100 m yükseklikte bulunurlar. Erzurum-Rize sınırında Çayırözü alanında yer alır. İspir sınırlarında bazıları çok küçük 10 gölden oluşur. Ayrıca Yedigöller'in en batısındaki İkizdere sınırları içerisinde kalmaktadır. Çayırözü mahallesinden 21 km'lik stabilize yolun sonundan 1-2 saatlik yürüyüşle ulaşılmaktadır. Göl bölgesinin kuzeyinde Anzer ve Cimil yaylaları bulunur. İspir Belediyesi alana beton merdiven yaptırması tartışılmış, merdivenleri yıkan köylüler yargılanmıştır. Gölün suları Yedigöl Deresi aracılığıyla Çoruh Nehri'ne akmaktadır.
Rize'deki bütün göllerin alfabetik olarak listesi;