İçeriğe atla

Ventspils

Ventspils
Şehir
Livon Kalesi. 1832'de hapishaneye çevrilmiştir. Halen müze olarak kullanılmaktadır.
Ventspils bayrağı
Bayrak
Ventspils mührü
Mühür
Letonya üzerinde Ventspils
Ventspils
Ventspils
Liepāja'nın Letonya'daki konumu
ÜlkeLetonya Letonya
ŞehirVentspils
Kuruluş tarihi1378
İdare
 • TürBelediye Meclisi
 • Belediye başkanıAivars Lembergs
Yüzölçümü
 • Toplam55.4 km²
Nüfus
 • Toplam43 806
 • Yoğunluk790.72/km²
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)
 • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)
Alan kodu+371 636

Ventspils (Vǟnta, RusçaВиндава; AlmancaWindau) Letonya'nın Kuzeybatısı'ında yer alan bir şehirdir. Courland tarihi bölgesinde yer alan Ventspils, ülkenin en büyük altıncı şehridir. 2006 yılı itibarıyla, şehrin nüfusu 43.806'dür. Ventspils, Venta Nehri ve Baltık Denizi kıyısına kurulmuş olup, önemli bir liman şehridir. Şehrin ismi kelime olarak Venta Nehri'ne bağlı olarak "Venta Kalesi" anlamına gelmektedir.

Tarihi

Livon Birliği tarafından Venta Nehri kıyısına yapılan Ventspils Kalesi ile kurulmuştur. Şehirle ilgili yazılı belgeler 1314'e kadar gider ancak şehir Hansa Birliği sonucu önemli bir ticari merkez haline gelmiştir.

Kurlandiya ve Semigalya Dükalığı'nın bir yerleşim birimi olarak, Ventspils önemli bir gemi yapım merkezi konumuna gelmiştir. Şehirde yapılan 44 savaş gemisi ve 79 ticari gemi ile Jacob Kettler'in Gambiya ve Tobago'ya yaptığı koloni seferleri buradan başlamıştır. Ayrıca metal, kehribar ve ağaç işçiliği şehrin gelişiminde önemli rol oynamıştır.

Polonya-İsveç Savaşları ve Büyük Kuzey Savaşları sırasında, Ventspils tamamiyle yıkılmış ve 1711'de veba salgını sonucu kalan halkı da telef olmuştur. Ventspils daha sonrası ise Rus İmparatorluğu hakimiyetine girmiş ve gelişmesi tekrar duraklamıştır.

1850'lere kadar gemi inşası ve ticaret tekrar etkin olamadı. Liman 1890'larda modernize edilmiş ve Moskova'ya demiryolu ile bağlanmıştır. Bu sayede Rus İmparatorluğu'nun en kârlı limanı haline gelmiş ve 1913 yılında limanın yıllık kârı 130 milyon rubleye kadar çıkmıştır. Aynı şekilde buna bağlı olarak, nüfus da hızla artmış ve 1897'deki 7.000 kişiden 1913 yılında 29.000'ye çıkmıştır.

1944'te Kızıl Ordudan kaçan Leton halkı

1915–1919 yılları arasındaki Alman istilası sırasında, şehrin nüfusu yarı yarıya azalmıştır. Ancak bu halkın bir kısmı 1918-1940 yılları arasındaki ile Letonya Cumhuriyeti'nin kurulması ile kente geri dönmüşlerdir.

1939 yılında, Kızıl Ordu Ventspils'de bir üs kurmuştur. Sovyet hakimiyeti altında, petrol boru hattı kurulmuş ve bu sayede şehir, SSCB'nin en önemli petrol nakil limanı konumuna gelmiştir. Ventspils'in 30 kilometre kuzeyinde eski Sovyet Radyo astronomi merkezi olan VIRAC (Ventspils Starptautiskais Radioastronomijas Centrs veya Ventspils International Radio Astronomy Centre) bulunmaktadır. İlginç olarak buranın varlığı pek çok Letonyalı için 1994 yılına kadar bilinmiyordu. Bağımsızlığın ardından, Letonya Hükûmeti geniş çaplı bir plan ile şehri turizm açısından çekici hale getirme çalışmalarına başlamıştır.

2004 yılında, Ventspils "BALTOPS" olarak adlandırılan uluslararası çapta (ABD, Birleşik Krallık, Polonya, İsveç, Rusya, Letonya, Danimarka, Finlandiya, Norveç'in katılımı ile) bir askeri deniz tatbikatına ev sahipliği yapmıştır. Bu tatbikat ile Soğuk Savaş sonrası ilk kez ABD Birlikleri Letonya limanlarını ziyaret etmiş oldu.

Demografisi

2011 yılı başı itibarıyla, Ventspils'in nüfusu resmi olarak 42.509'dir. (%54,3 kadın, %45,7 erkek)

Ventspils halkının %66'sı (28.200 kişi) 15–62 yaş arasında, %13,9'u (5.949 kişi) 0–14 yaş arası ve %20,1 ise (8.585 kişi) 62 yaş üzerindedir.

Ventspils nüfusunun etkin gruplara göre dağılımı şu şekildedir:

Etnik gruplarToplam nüfusa oranlar
Letonlar55,0
Ruslar28,9
Ukraynalılar4,7
Beyaz ruslar4,5
Polonyalılar1,1
Litvanyalılar0,9
Diğer4,9

Ekonomisi

Şehirdeki liman ekonomisinin önemli yerini kapsamaktadır. Aynı zamanda Rus petrolleri ve kömürünün nakliyesinde önemli bir yer almaktadır. Avrupa Birliği desteği ile kurulan "Ventspils Business Incubator" ile teknoloji ve inovasyon merkezi ile bölgedeki yüksek teknolojik sektörlerde gelişim amaçlanmaktadır.

Turizm

Nikolaus kilisesi

Şehrin en çok turist çeken yerleri arasında oldukça iyi bir şekilde restore edilmiş eski şehir ve Baltık Denizi sahilidir.

İlk olarak 1290'de yapımına başladığı bilinen ve Livon Birliği tarafından yapılan Kale şehrin en eski yapısıdır. Restorasyon sonrası Eylül 2001'den sonra ziyaretçilere açılmıştır. Baltık sahilinde yer alan açık hava müzesi ise Letonya ve Livon balıkçıların ve tarım işçilerinin hayatına adanmıştır.

Şehrin 30 km kuzeyinde ise "Ventspils Uluslararası Radyo Astronomi Merkezi (VIRAC) ilgi çekmektedir.

Spor

Ventspils'de bulunan Olimpik Merkez, ulsual çapta önemli bir kış sporları merkezi olarak hizmet etmektedir. Önemli spor tesislerinin yanı sıra modern buz ringi, tesislerin açıldığı 2004'ten beri kısa kulvar sürat pateni yarışlarına ev sahipliği yapmaktadır. Tesislerde Ocak 2008 "Avrupa Şampiyonası" da düzenlenmiştir.

Şehrin en büyük futbol kulübü FK Ventspils, Letonya'nın en önemli takımlarından biridir ve düzenli olarak Avrupa Kupaları'na katılmaktadır. 1997 yılında kurulan kulüp ilk lig şampiyonluğunu 2006 yılında kazanmıştır. Daha başarılı bir takım olarak basketbol kulübü BK Ventspils ise 8 kez Letonya Şampiyonu olmuş ve düzenli olarak ULEB'in düzenlediği Avrupa Kupaları'na katılmaktadır.

Kardeş şehirler

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Letonya</span> Kuzey Avrupada yer alan bir ülke

Letonya ya da resmî adıyla Letonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kara sınırlarını kuzeyde Estonya, güneyde Litvanya; doğuda ise Rusya ve Belarus ile paylaşmaktadır. Aynı zamanda Letonya, İsveç ile denizden sınırdaştır. Letonya'nın en büyük şehri ve başkenti Riga'dır. 1 Mayıs 2004'ten beri Avrupa Birliği üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Baltık Denizi</span> Kuzey Avrupada bir deniz

Baltık Denizi, Kuzey Avrupa'da 53° ile 66° kuzey enlemleri ve 20° ile 26° doğu boylamları arasında yer alır. Kuzeyinde Botni Körfezi vardır. İsveç, Finlandiya, Danimarka, Almanya, Polonya, Rusya, Estonya, Letonya ve Litvanya devletleri ile çevrili bir iç denizdir. Baltık Denizi, Beyazdeniz'e Beyazdeniz Kanalı ve Kuzey Denizi'ne Kiel Kanalı ile bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Baltık devletleri</span>

Baltık devletleri, Baltık Denizi'ne kıyısı olan tarihi ve coğrafi birliktelikleri olan bağımsız cumhuriyetler. Önceleri sadece Estonya, Letonya ve Litvanya için kullanılan bu tabir günümüzde zaman zaman Baltık Denizi Devletleri Konseyi'ni kastetmek amacıyla da kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kingston upon Hull</span> ingilterede bir şehir

Kingston upon Hull veya yaygın olarak kullanılan kısa adıyla Hull, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Yorkshire ve Humber bölgesinde bulunan "Kingston-upon-Hull Şehir Yerel İdaresi" adlı tek-seviyeli-yerel-idare merkezi ve 1897'de Kraliçe Victoria berat ile şehir olma statüsü de kazanan bir yerleşkedir. Kingston upon Hull coğrafi olarak ve kraliyet seremonileri için "East Ridings Yorkshire" törensel kontluğuna bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Basra</span>

Basra, Irak'ın güneyinde bir kent; Irak'ın ikinci büyük şehri ve en önemli limanı. Hamar Gölünün güneydoğu ucunda, Şattül Arap su yolunun batı kıyısında, Basra Körfezi'ne 55, Bağdat'a ise 545 kilometre uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Riga</span> Letonyanın başkenti

Riga, Letonya'nın başkentidir. Baltık Denizi'ne şehrin ortasından geçen Daugava Nehri ile açılır. Şehir 56° 58¹ Kuzey Paraleli, 24° 8¹ doğu boylamında yer alır. Riga, Baltık devletleri içinde en büyük şehir olmasının yanı sıra, önemli bir kültür, siyaset, eğitim, finans, ticaret ve endüstri merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Newcastle upon Tyne</span> İngilterede bir şehir

Newcastle upon Tyne, genel olarak Newcastle olarak tanınan, Birleşik Krallık - İngiltere'nin Kuzey Doğu Bölgesinde bir şehir. Törensel Tyne ve Wear Metropoliten Kontluğu'na bağlı iken şimdi bağımsız, tek-seviyeli yerel idare şeklinde bir "Metropoliten Bölge" ve yüzyıllardır katedrali bulunduğu için şehir statüsüne sahip bir yerleşim ve yerel idare birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Lübeck</span> Schleswig-Holsteinda bağımsız şehir (Almanya)

Lübeck, Almanya'nın kuzey kesiminde, Schleswig-Holstein eyaletinde bir liman şehri. Baltık Denizi'nden yaklaşık 14 kilometre içeride, Trave ve Wakenitz ırmaklarının kıyısında yer alır. 1987 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Samara</span> rusyanın Volga Federal Bölgesinde bulunan Samara Oblastının başkenti olan şehir

Samara, Rusya'nın Volga Federal Bölgesi'nde bulunan Samara Oblastı'nın başkenti olan şehir. Tatarların yoğunlukla yaşadığı bir şehirdir.

Estonya tarihi, bugünkü Estonya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Letonya tarihi</span>

Letonya tarihi bugünkü Letonya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Norrköping</span>

Norrköping, İsveç'in doğusunda yer alan Östergötland bölgesindeki bir İsveç şehridir. Kentin nüfusu, kent merkezinde 84.000, çevresiyle beraber 127.059 kadardır. Bu nüfusla beraber Norrköping, İsveç'in en büyük onuncu kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Kurlandiya</span> tarihi bölge

Kurlandiya, bugünkü Letonya'ya bağlı tarihi bölge. Çoğu zaman Semigalya ve Selonya adlı iki bölge ile beraber anılır.

<span class="mw-page-title-main">Venta</span> Litvanyada doğup Letonyadan Baltık Denizine dökülen bir nehir

Venta Nehri, Litvanya'da doğup Letonya'dan Baltık Denizi'ne dökülen bir nehirdir. Nehir Litvanya'nın Kuršėnai adlı kentinden doğar.

Västervik, İsveç'in güney kuşağında bulunan bir kenttir. Şehir, Göller Yöresi'nin güneydoğusunda Baltık Denizi kıyısındaki ormanlık arazide kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Klaipėda</span>

Klaipėda (

<span class="mw-page-title-main">Narva</span>

Narva, Estonya'nın üçüncü büyük şehridir. Rusya sınırında, Estonya'nın en doğusunda yer almaktadır. Peipus Gölü'nden doğan Narva Nehri buradan geçmektedir. Narva, 2023 yılı itibarıyla 53.626 kişilik nüfusa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Liepāja</span>

Liepāja;, Letonya'nın batısında, Baltık Denizi kıyısında kurulmuş, tam olarak 21. doğu enlemi üzerinde bulunan bir şehirdir. Letonya'nın Kurzeme Bölgesi'nin en büyük, ülkenin Riga ve Daugavpils'ten sonraki en büyük şehridir. Önemli bir liman şehri olan Liepāja'nın 1 Ocak 2011 tarihi itibarıyla nüfusu 83,000'dir.

<span class="mw-page-title-main">Valmiera</span>

Valmiera, Letonya'da bir şehirdir. Tarihi Vidzeme bölgesinin en büyük şehri olan Valmiera, toplam olarak 18.1 km²'ye yayılmaktadır. 2008 yılı itibarıyla 27.569 nüfusu olan şehir, Valmiera Bölgesi'nin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuldīga</span> Letonyada bir kasaba

Kuldīga, Letonya'nın batısında yer alan bir kasabadır. Kuldīga Belediyesi'nin merkezidir ve nüfusu yaklaşık 13.500'dür. İlk kez 1242 yılında adı geçti. 1368'de Hansa Birliği'ne katıldı. 17. yüzyılda Kurlandiya Dükalığı'nın başkentlerinden biriydi.