İçeriğe atla

Venera

Sovyetlerin Venüs araçlarının yerleri
Venera iniş yerlerinden yüzey resimleri

Venera (Rusça: Венера, Rusça telaffuz: [vʲɪˈnʲɛrə]) serisi sondalar, Sovyetler Birliği tarafından 1961 ile 1984 arasında Rusça adı Venera olan Venüs'le ilgili bilgi edinmek üzere geliştirilmiştir. Sovyetlerin bazı diğer sondaları gibi, sonraki sürümler, ikincisi ilkinden biraz sonra fırlatılmak üzere, çifter çifter uzaya gönderilmiştir.

İki Vega programı aracı ve Venera-Halley sondası dahil olmak üzere, Venera serisinden on adet sonda Venüs'e başarılı inişler gerçekleştirmiş ve yüzeyden veri iletmiştir. Bunun yanında 13 Venera sondası da Venüs'ün atmosferinden veri iletmiştir.

Diğer sonuçların yanında, bu serinin sondaları ilk defa başka bir gezegenin atmosferine giren (18 Ekim 1967'de Venera 4), başka bir gezegene yumuşak iniş yapan (15 Aralık 1970'te Venera 7), gezegen yüzeyinden görüntü gönderen (8 Haziran 1975'te Venera 9) ve yüksek çözünürlükte Venüs'ün radarla haritalama çalışmalarını yapan (2 Haziran 1983'te Venera 15) ilk insan yapımı araçlar olmuştur. Bütün seri oldukça başarılı olarak nitelendirilebilir. Venüs'teki yüzey koşulları yüzünden sondalar yüzeyde ilk seferlerde 23 dakika kadar, sonlara doğru ise 2 saate kadar dayanabilmişlerdir.

Venera sondaları

Venüs'e yakın uçuş için ilk defa 4 Şubat 1961'de sonda gönderilmeye çalışılmış; fakat Dünya'nın yörüngesinden çıkmayı başaramamıştır. O dönemin Sovyet politikası gereği başarısızlıkla sonuçlanan görevlerin detayları duyurulmadığından bu görev Tyazhely Sputnik ("Ağır Uydu") olarak isimlendirilmiştir. Aynı zamanda Venera 1VA olarak da bilinir.[1]

Venera 1 ve Venera 2 Venüs yörüngesine girmeden yakın uçuş gerçekleştirmek üzere planlanmıştır. Venera 1, 12 Şubat 1961'de fırlatıldı. Sondadaki telemetri fırlatmadan 7 gün sonra bozuldu. Venüs'ün 100 bin kilometre yakınından geçtiği ve Güneş'in yörüngesine girdiği düşünülmektedir. Venera 2, 12 Kasım 1965'te fırlatıldı, fakat Dünya'nın yörüngesinden çıktığı anda yine telemetri bozukluğu yaşandı.

Venüs'e yakın uçuş için 1960'ların başında Sovyetler tarafından başka denemeler de oldu; fakat gezegen görevleri olarak duyurulmadıkları için "Venera" olarak isimlendirilmediler.[2][3]

Venera 3 ila 6

Venera 7

Venera 8

Venera 9 ila 12

Venera 13 ve 14

Venera 15 ve 16

Vega sondaları

Bilimsel bulgular

Venera sondaları tarafından elde edilen verilerle ilgili birçok bilimsel bulgu tespit edildi. Örneğin, Venera 15 ve 16'nın gönderdiği radar görüntülerinin analizinin neticesinde Venüs yüzeyindeki tepe ve çukurların tektonik deformasyonlar olduğu kanaatine varıldı.[4]

Venera kamera arızaları ve çözülmesi

Venera 9 ve 10'un ikişer tane kamerası vardı. fakat sadece biri başarıyla çalışabildi. Venera 11 ve 12 için tasarımlar değiştirildi. Fakat bu değişim kameraların hepsini toptan çalışmaz hale getirdi. Tüm kameraların düzgün çalıştığı görevler Venera 13 ve 14 oldu.

Tüm Venera görevlerinin seyir verileri

İsim Görev Fırlatma Dayanma Süresi (dakika) Sonuçlar Yörüngeci veya sonda (yakın uçuş, atmosfer) Yüzeye İniş
1VA (proto-Venera) Yakın uçuş 4 Şubat 1961 - Dünya'nın yörüngesinden çıkamadı -
Venera 1 Yakın uçuş 12 Şubat 1961 - Venüs yolunda irtibat kesildi -
Venera 2MV-1 No.1 Atmosfer Sondası 25 Ağustos 1962 - Kaçış kademesi başarısız; 2 gün sonra tekrar girdi -
Venera 2MV-1 No.2 Atmosfer Sondası 1 Eylül 1962 - Kaçış kademesi başarısız, 5 gün sonra tekrar girdi -
Venera 2MV-2 No.1 Yakın uçuş 12 Eylül 1962 - Üçüncü kademe başarısız; uzay aracı patladı -
Venera 3MV-1 No.2 Yakın uçuş 19 Şubat 1964 - Yerleşme yörüngesine yetişemedi -
Kosmos 27 Yakın uçuş 27 Mart 1964 - Kaçış kademesi başarsızı -
Venera 2 Yakın uçuş 12 Kasım 1965 - Varıştan hemen önce iletişim kesildi -
Venera 3Atmosfer Sondası 16 Kasım 1965 - Atmosfer girişinden hemen önce iletişim kesildi. Mart 1966'da başka bir gezegenin yüzeyine inen ilk insan yapımı araç oldu. Muhtemel iniş bölgesi: -20° ila 20° Kuzey, 60° ila 80° Doğu. -
Kosmos 96 Atmosfer Sondası 23 Kasım 1965 - -
Venera 4 Atmosfer Sondası 12 Haziran 1967 - - -
Kosmos 167 Atmosfer Sondası 17 Haziran 1967 - -
Venera 5 Atmosfer Sondası 5 Ocak 1969 53* -
Venera 6 Atmosfer Sondası 10 Ocak 1969 51* -
Venera 7Yüzeye İniş 17 Ağustos 1970 23
Kosmos 359 Yüzeye İniş 22 Ağustos 1970 - Kaçış kademesi başarısız; Dünya etrafında eliptik bir yörüngeye oturdu
Venera 8 Yüzeye İniş 27 Mart 1972 50
Kosmos 482 Sonda 31 Mart 1972 - -
Venera 9 Yörünge ve Yüzeye İniş 8 Haziran 1975 53
Venera 10 Yörünge ve Yüzeye İniş 14 Haziran 1975 65
Venera 11 Yakın Uçuş ve Yüzeye İniş 9 Eylül 1978 95
Venera 12 Yakın Uçuş ve Yüzeye İniş 14 Eylül 1978 110
Venera 13 Yakın Uçuş ve Yüzeye İniş 30 Ekim 1981 127
Venera 14 Yakın Uçuş ve Yüzeye İniş 14 Kasım 1981 57
Venera 15 Yörünge 2 Haziran 1983 - -
Venera 16 Yörünge 7 Haziran 1983 - -
Vega2 Yüzey İnişi, Halley güzergahında 2 Yakın Uçuş Haziran 1985

Kaynakça

  1. ^ Wade, Mark. "Venera 1VA". Encyclopedia Astronautica. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2010. 
  2. ^ NSSDC Venüs Keşfinin Kronolojisi 30 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (NASA Goddard Uzay Merkezi), ayrıca bakınız: NSSDC Tentatively Identified (Soviet) Missions and Launch Failures 3 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (NASA Goddard Uzay Merkezi), 9 Ağustos 2010'da erişildi
  3. ^ Ultimax Grup'un Venüs Keşif Atlası 8 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. sayfası (18 Ağustos 2010'da erişildi)
  4. ^ Basilevsky, A. T.; Pronin, A. A.; Ronca, L. B.; Kryuchkov, V. P.; Sukhanov, A. L.; Markov, M. S. (1986). "Styles of tectonic deformations of Venus - Analysis of Venera 15 and 16 data (abstract only)". Journal of Geophysical Research. Cilt 91. Journal of Geophysical Research 30 Mart 1986, p. D399-D411. s. 399. Bibcode:1986JGR....91..399B. doi:10.1029/JB091iB04p0D399. ISSN 0148-0227. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Venüs</span> Güneş sisteminde yer alan, Güneşe en yakın 2., sıcaklık açısından 1. sırada yer alan gezegen

Venüs, Güneş Sistemi'nde Güneş'e uzaklık bakımından ikinci sıradaki, sıcaklık bakımından ise birinci sıradaki gezegendir.

<span class="mw-page-title-main">Merkür</span> Güneş sisteminde yer alan, Güneşe en yakın ve sistem içerisindeki en küçük gezegen

Merkür, Güneş Sistemi'ndeki en küçük ve Güneş'e en yakın gezegendir. Adını, ticaret ve iletişim tanrısı ve tanrıların habercisi olan antik Roma tanrısı Mercurius'tan (Mercury) almıştır. Yüzey kütleçekimi yaklaşık olarak Mars ile aynı olan bir karasal gezegen olarak sınıflandırılır. Yüzeyi, milyarlarca yıldır biriken sayısız çarpma olayının bir sonucu olarak yoğun şekilde kraterlerle kaplıdır. En büyük krateri olan Caloris Planitia, 1.550 km (960 mi) çapındadır ve gezegenin çapının üçte biri kadardır. Dünya'nın uydusu Ay'a benzer şekilde Merkür'ün yüzeyi, bindirme faylarından kaynaklanan geniş bir uçurum sistemi (yarıklar) ve çarpma olayı kalıntıları tarafından oluşturulan parlak ışın sistemleri sergiler.

<span class="mw-page-title-main">Baykonur Uzay Üssü</span>

Baykonur Uzay Üssü, Tyuratam olarak da adlandırılır, Sovyetler Birliği tarafından kurulmuş, bugünkü Kazakistan'da yer alan dünyanın en eski ve bölgedeki en büyük uzay üssüdür. Mevcut Rus uzay programı Roskosmos sebebiyle halen aktif olarak kullanılan uzay üssünde her yıl çok sayıda ticari, askeri ve bilimsel operasyonun gerçekleştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uzay aracı</span> araştırma yapmak üzere uzaya gönderilen insanlı veya insansız araçların ortak adı

Uzay aracı ya da uzay gemisi, Dünya'nın atmosferi dışında, özellikle dış uzayda çalışmak üzere tasarlanmış araç ya da makinedir. Uzay araçları insanlı ya da insansız olabilir. Bir uzay aracı telekomünikasyon, Dünya'nın gözlemlenmesi, meteoroloji, yolbul, uzay kolonizasyonu, gezegen keşfi, uzay turizmi, uzay savaşımı, uzay ortamında insan ve kargo taşınması gibi görevler için yapılmış olabilir. Bu tanım aynı zamanda yapay uyduları da kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mariner 10</span>

Mariner 10, Mariner serisindeki 7. başarılı fırlatmayla görevine başlayan, Merkür ve Venüs'ü araştıran uzay sondasıydı. 3 Aralık 1973 tarihinde havalanan uzay sondası, 473.9 kg ağırlığa sahipti. Diğer isimleri Mariner Venus/Mercury 73, Mariner-J, 06919'dur.

<span class="mw-page-title-main">Uzay sondası</span> uzay keşfi için yapılan makineler

Uzay sondası, Dünya'nın çekim alanından kurtulup, Ay'a, diğer gökcisimlerine, gezegenler arası ya da galaksiler arası uzay boşluğuna gönderilerek veri toplamaya yarayan robotik uzay aracı ve bu aracın yerine getirdiği göreve verilen addır. Halihazırda etkin durumda yaklaşık 20 uzay sondası görev yapmaktadır. Şu an uzayda sondası bulunan ülkeler ve birlikler, Rusya, Ukrayna, ABD, AB, Japonya, Hindistan ve Çin'dir.

Uzay teknolojisi; uzay bilimi araştırmaları veya havacılık endüstrisi tarafından uzay uçuşları, uydular ve uzayın keşfi konularında kullanılmak üzere geliştirilen teknolojiler. Uzay teknolojisi kavramının içine uzay aracı, yapay uydular, uzay istasyonları ve destek altyapısı, ekipman ve prosedürler ile uzay savaşı konuları girmektedir. Uzayda çalışma yapmak; yeni aletler ve teknikler, kısacası yeni teknolojiler gerektirmektedir. Hava tahmini, uzaktan algılama, GPS sistemleri, dijital uydu ve bazı uzak-mesafe iletişim sistemleri gibi günlük olarak kullanılan hizmetler uzay teknolojisi altyapısına bağımlıdırlar. Bilimler arasında özellikle astronomi ve yer bilimleri uzay teknolojilerinden faydalanmaktadır. Uzay ile ilgili girişimler tarafından üretilen ya da daha da geliştirilen yeni teknolojileri genellikle kısa sürede diğer ekonomik aktiviteler tarafından tüketilmeye başlar.

<i>MESSENGER</i> (uzay sondası) Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesinin, Ağustos 2008de Utaritin (Merkür) kimyasal bileşimi, yer bilimi ve manyetik alanını incelemek için fırlattığı sonda

MESSENGER, 2011 ve 2015 yılları arasında Merkür gezegeninin yörüngesinde dönen ve Merkür'ün kimyasal bileşimini, jeolojisini ve manyetik alanını inceleyen bir NASA robotik uzay sondasıydı. Ocak 2008'de gezegenin yanından geçerek Mariner 10'dan sonra Merkür'e ulaşan ikinci uzay aracı oldu. Ekim 2008 ve Eylül 2009'da da gezegenin yanından geçen sonda, 18 Mart 2011 tarihinde Merkür yörüngesine giren ilk uzay aracı oldu. Merkür'ün etrafında yörüngeye girmek, Dünya'dan doğrudan gelen bir uzay aracının Güneş'in çekiminden etkilenip Merkür'ün yörüngesine girmek için çok fazla olan bir hızda gezegenin yanından geçeceğinden zordur.

<span class="mw-page-title-main">İnsansız uzay gemisi</span> otomatik olarak uzayda uçabilen ve insansız uzay uçuşları için kullanılan uzay gemileri

İnsansız uzay gemisi ya da insansız uzay aracı, otomatik olarak uzayda uçabilen ve insansız uzay uçuşları için kullanılan uzay gemilerine verilen genel addır. Ne derece insanlardan bağımsız, yani özerk olduğu gemi modelleri arasında farklıdır. Uzaktan kumandalı, uzaktan güdümlü ya da tamamen özerk (robotik) olabilirler. Mesela Salyut 7, Mir ve UUİ'nun modülü Zarya, insansız uzaktan güdümlü şeklide istasyonu işletebilme, her iki yeniden ikmâl aracı ve yeni modüllerle kenetlenme imkânına sâhipti. En yaygın insansız uzay gemileri robotik uzay gemileri, insansız yeniden ikmâl araçları, uzay sondaları ve uzay rasathaneleridir. Her insansız uzay gemisi robotik olmamaktadır. Meselâ uzaya yollanan bir yansıtıcı top, robotik değildir.

<span class="mw-page-title-main">Akatsuki (uzay aracı)</span>

Akatsuki, eskiden Venus Climate Orbiter ve Planet-C (Gezegen-C) olarak bilinen, Venüs'ü keşfetmek için tasarlanmış bir Japon uzay sondasıdır. 20 Mayıs 2010 tarihinde bir H-IIA 202 roketinden fırlatıldı.

Uzay yolculuğu, 20. yüzyılda Konstantin Tsiolkovsky ve Robert H. Goddard tarafından geliştirilen teorik ve pratik atılımların ardından insan başarısının bir parçası haline geldi. Sovyetler Birliği, yörüngeye ilk uydu, ilk erkek ve ilk kadını uzaya göndererek savaş sonrası Uzay Yarışında önder oldu. ABD, 1969'da Ay'a ilk insan inişi ile Sovyet rakiplerini yakaladı. Uzay yarışı sona ermesini takiben, uzay uçuşu harika uluslararası işbirliği ile karakterize edilmiştir ve bu Dünya yörüngesine ucuz erişim ve ticari girişimler için bir genişleme oluşturmuştur. Gezegenler arası sondalar Güneş sistemindeki gezegenlerinin hepsiniziyaret etmiş ve insanlar yörüngede Mir ve ISS gibi uzun süre uzay istasyonlarında kalmıştır. Çin, insanlı misyonlar da dahil olmak üzere önemli uzay uçuş yeteneğine sahip üçüncü ülke olarak ile ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin uzay programı</span> 1930lu yıllardan dağılıncaya kadar SSCB tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programları

Sovyetler Birliği'nin uzay programı, 1930'lu yıllardan 1991'de dağılıncaya kadar eski Sovyetler Birliği (SSCB) tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programlarından oluşuyordu. Altmış yıllık geçmişi boyunca, bu öncelikle sınıflandırılmış askeri program, uzay uçuşlarında bir takım öncü başarılar göstermişti, bunlar; ilk kıtalararası balistik füze (R-7), ilk uydu, Dünya yörüngesine ilk canlı taşıma görevi, uzayda ve Dünya yörüngesinde ilk insan, uzayda ve yörüngedeki ilk kadın, ilk uzay yürüyüşü, Ay'la ilk çarpışma, Ay'ın karanlık tarafının ilk görüntüsü ve insansız olarak Ay'a yumuşak iniş, ilk uzay gezgincisi, otomatik olarak ayıklanan ve Ay'dan Dünya'ya getirilen ilk Ay örneği ve ilk uzay istasyonundan oluşmaktadır. İlk gezegenler arası sondalar, kayda değer başka kayıtlar içeriyordu: Venera 1 ve Mars 1, sırasıyla Venüs ve Mars'a uçmuş, Venera 3 ve Mars 2, ilgili gezegen yüzeyi ile çarpışmış ve Venera 7 ve Mars 3 bu gezegenlere yumuşak iniş yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pioneer H-12</span>

Pioneer H ya da Pioneer 12 planlanmış bir yıldızlararası insansız uzay misyonudur. Bu görevde uzay aracının adı diğer Yıldızlararası görev yapan kardeşleri gibi adı Pioneer 12 olarak belirlenmiştir. Daha sonra misyon iptal edilerek gerçekleştirilememiştir. Ardından ise Pioneer Venüs misyonları başlamıştır.

<i>Nozomi</i> (uzay aracı) başarısız bir Mars yörünge aracı

Nozomi, Uzay ve Astronomi Bilimleri Enstitüsü (ISAS) ile Tokyo Üniversitesi tarafından geliştirilen bir Japon uzay sondasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Venera 7</span> Sovyet yapımı uzay sondası

Venera 7, Sovyetler Birliği'nin Venüs'e gönderdiği Venera serisi uzay sondalarından biridir. Venera 7, 15 Aralık 1970'te Venüs'e indiğinde başka bir gezegene yumuşak iniş yapan ve oradan Dünya'ya veri gönderen ilk uzay aracı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fobos programı</span>

Fobos programı, Sovyetler Birliği tarafından Mars ve uyduları, Phobos ve Deimos'u incelemek için fırlatılan iki sondadan oluşan insansız bir uzay göreviydi. Phobos 1, 7 Temmuz 1988'de, Phobos 2 ise 12 Temmuz 1988'de, her biri bir Proton-K roketiyle fırlatıldı.

Venera 3, Venüs'ün yüzeyini keşfetmek için Sovyetler Birliği tarafından inşa edilen ve fırlatılan bir Venera programı uzay aracıdır. O 04:19 de 16 Kasım 1965 tarihinde başlatılan UTC gelen Baykonur, Kazakistan, SSCB. Sonda, Venüs atmosferine girmek ve yüzeye paraşütle girmek için tasarlanmış bir giriş sondası ve giriş sondasını Venüs'e taşıyan ve aynı zamanda giriş sondası için bir iletişim rölesi görevi gören bir taşıyıcı / uçuş uzay aracı içeriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Vega programı</span>

Vega programı, Venüs gezegenini araştırmak için başlatılan, aynı zamanda Halley kuyruklu yıldızını da inceleyen görevler bütünüdür. Bu program iki ayrı görevden oluşur:

<span class="mw-page-title-main">Mariner 2</span>

Mariner 2, Venüs'e giden ve başarılı bir gezegen karşılaşması gerçekleştiren ilk ABD robotik uzay sondasıydı. NASA Mariner programı'ndaki ilk başarılı uzay aracı, Ranger programı'nın Blok I uzay aracının basitleştirilmiş bir versiyonu ve Mariner 1'in tam bir kopyasıydı. Mariner 1 ve 2 uzay aracının görevleri bazen Mariner R görevleri olarak bilinir. Orijinal planlar, sondaların Atlas-Centaur'da fırlatılmasını gerektiriyordu ancak bu araçla ilgili ciddi gelişim sorunları, çok daha küçük olan Agena B ikinci aşamaya geçişi zorunlu kıldı. Bu nedenle Mariner R araçlarının tasarımı büyük ölçüde basitleştirildi. Atlas-Agena B, Sovyet 8K78 güçlendiricisinin yalnızca yarısı kadar kaldırma kapasitesine sahip olduğundan, bu dönemin Sovyet Venera sondalarından çok daha az enstrümantasyon—örneğin, bir TV kamerasından vazgeçilerek— taşındı.

<span class="mw-page-title-main">Mars 3</span> 1971de fırlatılan, Mars yörünge aracı ve iniş aracından oluşan Sovyet uzay sondası

Mars 3, ikiz uzay aracı Mars 2'den sadece dokuz gün sonra, 28 Mayıs 1971'de fırlatılan bir Sovyet robotik uzay sondasıydı. Sonda Sovyet Mars programının bir parçasıydı ve Blok D üst kademeli bir Proton-K roketi kullanılarak fırlatıldı. Bir yörünge aracı ve bir iniş aracından oluşuyordu. Mars 2 aracı Mars'a iniş yaptıktan sonra düşerken, Mars 3 2 Aralık 1971'de gezegene başarılı bir yumuşak iniş gerçekleştirdi. Ancak, 110 saniye sonra arızalanmadan önce sadece tek ve belirsiz bir görüntü iletti. Mars 2 yörünge aracı ve Mars 3 yörünge aracı sekiz ay daha Mars'ın etrafında dönmeye ve Dünya'ya görüntü göndermeye devam etti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.