İçeriğe atla

Vektörskop

Test sinyali (Beyaz, sarı, camgöbeği, yeşil, mor, kırmızı, mavi, siyah; siyah ve beyaz için renk sinyali genliği sıfır)
Vektörskop ekranında 6 renge ilişkin vektörlerin yanı sıra bir de 135 derecedeki kısa burst vektörü vardır.

Vektörskop, televizyon yayıncılığında renk türü ayarında kullanılan bir ölçü aletidir.

Renk sinyali

Analog televizyon yayıncılığında renk bilgisi aydınlık sinyali üzerine bindirilmiş yüksek frekanslı bir sinyal ile iletilir. PAL ve NTSC sistemlerinde bu sinyalin genliği renk doyumunu (canlı renkler yüksek doyumlu), fazı ise renk türünü belirler. Aynı zamanda hem genlik hem de faz bilgisini ileten modülasyon türüne karesel genlik modülasyonu (quam) denilir. Bu bilgilerin iletişim sırasında değişmesi görüntünün canlılığının veya renk türünün değişmesi anlamına gelir. Özellikle fazda ufak bir kayma ten renginin sarı veya kırmızı olması gibi istenmeyen bir sonuç verebilir. Bu sebeple faz her satır öncesinde gönderilen ve burst adı verilen bir pilot sinyalle denetlenir. Buna rağmen doğrusallık bozukluklarının yol açabileceği sorunlar saptanması ve gerekli ayar işlemlerinin yapılabilmesi için vektörskopla denetim yapılır.[1]

Test sinyali

Renkli televizyon test sinyali üç ana ve üç ara olmak üzere altı renkten oluşur. Bu renkler aydınlık seviyesine göre ekranda sıralanır. En yüksek aydınlık düzeyi sarıdadır. (% 89). Daha sonra sırasıyla, camgöbeği, yeşil, mor, kırmızı ve mavi (% 11) gelir. Bunlardan mavi, kırmızı ve yeşil ana renk, diğerleri ise ara renktir.[2]

Vektörskop şablonu

Vektörskoplarda her rengi ifade eden vektörleri gösteren bir şablon vardır. Bu şablonda 3 temel (kırmızı, yeşil, mavi) ve 3 ara (sarı, camgöbeği ve mor) rengin yanı sıra börst fazı da gösterilir. Vektörlerin açısı renk türünü, uzunluğu ise doyumu (canlılık) ifade eder. Test yayını sırasındaki fazları 360 derecelik bir şablon üzerinde gösteren vektörskopta, renkler x ekseninden itibaren saatin tersi yönde şu şekilde sıralanır: Mor, kırmızı, sarı, yeşil, camgöbeği ve mavi. Mor ile yeşil arasında, kırmızı ile camgöbeği arasında, sarı ile mavi arasında 180 derecelik faz farkı vardır. Diğer renk türleri aralarda yer alır. Mesela turuncu kırmızı ile sarı arasındadır. Pastel renklerde vektörler canlı renklere oranla daha kısadır. Buna karşılık beyaz ve gri gibi nötr renklerde vektör uzunluğu (yani renk sinyali genliği) sıfırdır.

Ayrıca PAL sisteminde burst fazının iki satırda bir değiştirildiği için börst sinyaline ait iki vektör vardır.

Kaynakça

  1. ^ "Shootmavis sayfası". 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020. 
  2. ^ Gordon j. Kingː Beginner's Guide to Colour Television, ISBN 0 408 00101 sf.74

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Renk</span> görsel algının bir özelliği

Renk ya da tüs, ışığın gözün ağ katmanına değişik biçimde ulaşması ile ortaya çıkan bir algılamadır. Bu algılama, ışığın maddeler üzerine çarpması ve kısmen soğurulup kısmen yansıması nedeniyle çeşitlilik gösterir ki bunlar renk tonu veya renk olarak adlandırılır. Tüm dalgaboyları birden aynı anda göze ulaşırsa bu ak, hiç ışık ulaşmazsa kara olarak algılanır. İnsan gözü 380 nm ile 780 nm arasındaki dalga boylarını algılayabilir. Bu sebepten elektromanyetik spektrumun bu bölümüne görünür ışık denir. Renkler için genelde kulak ile duyulan ince ve kalın ses analojisi yapılsa da, ses algısının aksine aynı anda gelen ışık frekansları değişik kanallardan algılanamaz, dolayısıyla aynı anda ince ve kalın sesleri birbirine karıştırmadan duyulmasına karşın göz için bu "çok seslilik" söz konusu olmadığından, değişik ışık frekanslarının sadece kombinasyonları algılanabilir. Bu prensibi açıklamak veya pratik uygulamalarda kullanmak için çeşitli renk modelleri geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Işık</span> elektromanyetik spektrumun insan gözü tarafından algılanabilen kısmı içindeki elektromanyetik radyasyon

Işık veya görünür ışık, elektromanyetik spektrumun insan gözü tarafından algılanabilen kısmı içindeki elektromanyetik radyasyon. Görünür ışık genellikle 400-700 nanometre (nm) aralığında ya da kızılötesi ve morötesi arasında 4.00 × 10−7 ile 7.00 × 10−7 m dalga boyları olarak tanımlanır. Bu dalga boyu yaklaşık 430-750 terahertz (THz) frekans aralığı anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Renk körlüğü</span> Hastalık çeşidi

Renk körlüğü bir canlının görme merkezinde özel bir pigment molekülünün bulunmaması veya gerektiğinden az bulunmasıdır. Bu eksiklik sonucunda çeşitli renklerin çevresindeki renkler ayırt edilemez.

<span class="mw-page-title-main">Modülasyon</span>

Modülasyon ya da kipleme, bir taşıyıcı sinyal ile bilgi sinyalini birleştirmekten ibaret olan ve iletişim teknolojisinde (yayıncılıkta) kullanılan bir yöntemdir. Yöntem, başlarda anten yoluyla yapılan yayınlar için öngörülmüş ise de, günümüzde kablolu, kablosuz her tür iletişimde kullanılmaktadır. Çok alçak frekanslı sinyallerin çok uzak mesafelere gönderilmesi güçtür. Bu nedenle alçak frekanslı sinyalin, yüksek frekanslı taşıyıcı bir sinyal üzerine bindirilerek uzak mesafelere taşınması sağlanabilir. Bu noktada kiplemeye başvurulur.

<span class="mw-page-title-main">PAL</span> renk kodlama sistemi

PAL, analog televizyonlar için bir renk kodlama sistemidir. Sistem, üç ana renk kodlama sisteminden biri olup en yaygın kullanılanıdır. PAL analog bir format olup televizyon yayın sistemlerinde kullanılır. Birçok farklı versiyonu bulunan PAL'ın ortak özelliği 625 yatay hat, 25 fps görüntü/saniye, 50i olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Florit</span>

Fluorit veya florit; CaF2 bileşiminde, saydam veya yarı saydam olan, sarı, yeşil, mavi, mor, kırmızı veya renksiz olabilen bir mineraldir. Doğada en fazla renk çeşitliliğine sahip minerallerden birisidir. Yoğunluğu 3,2 g/cm³, sertliği ise Mohs sertlik cetveline göre 4'tür. Kristal yapısı genelde kübik olmakla beraber oktahedral yapılara da rastlanmaktadır.

Karesel genlik modülasyonu iletişim teknolojisinde aynı zamanda iki farklı bilgiyi iletmek amacıyla kullanılan bir modülasyon türüdür..

Renk sinyali renkli televizyon yayıncılığında görüntü sinyalinin bir bileşenidir.

Hakim dalgaboyu optikte gözün algıladığı renkleri temsil eden ışık dalga boyu. Kimi renkler dalga boyu ile ifade edilirken, pastel renkler için hakim dalgaboyundan bahsetmek daha doğrudur.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı</span> bir renk

Kırmızı, al veya kızıl, parlak gökkuşağının en dışındaki renk. Sarı ve mavi gibi ana renklerden biridir. Güneş içteki gökkuşağındaki kırmızı renk ve gözümüzün açısı 42 derecedir. Elektromanyetik tayfın görülebilen renklerinden biridir. Kırmızı ışığın dalga boyu 630-760 nanometre civarındadır. Kırmızı en düşük frekanslı renktir. Kırmızının altındaki frekanslara kızılötesi denir. Karşıt rengi mavidir. Kırmızının, tamamlayıcı rengi yeşildir.

<span class="mw-page-title-main">Mavi</span> bir renk

Mavi, çakır veya gök, resim boyamada ve geleneksel renk teorisi ve RGB renk modelindeki üç ana renkler pigmentlerinden biridir. Görünür ışığın tayfı üzerinde menekşe ve yeşil arasında uzanır. Göz yaklaşık 450 ile 495 nanometre arasında baskın dalga boyu olan ışığı gözlemlerken maviyi algılar. Çoğu mavi, diğer renklerin hafif bir karışımını içerir; gök mavisi biraz yeşil içerirken lacivert biraz menekşe içerir. Açık gündüz gökyüzü ve derin deniz Rayleigh saçılması olarak bilinen optik bir etki nedeniyle mavi görünür. Tyndall etkisi adı verilen bir optik etki, mavi gözler 'i açıklar. Havadan perspektif adı verilen başka bir optik etki nedeniyle uzaktaki nesneler daha mavi görünür. Karşıt rengi turuncu'dur.

<span class="mw-page-title-main">SECAM</span> analog televizyon yayıncılığında kullanılan üç renk sisteminden birisi

SECAM, analog televizyonlar için bir renk kodlama sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Burst</span>

Burst İngilizcede patlama anlamına gelen bir kelime olup analog televizyon yayıncılığında renk pilot sinyalini tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Diferansiyel kazanç</span>

Televizyon yayıncılığında Diferansiyel kazanç video (görüntü) sinyal bandının yüksek frekans bölgesindeki doğrusallık sorununa verilen addır. Bu sorun özellikle renk taşıyıcı frekansı için kritiktir.

Beyaz sınırlayıcı televizyon teknolojisinde kullanılan bir devrenin adıdır.

Diferansiyel faz renkli televizyon yayıncılığında renklerin doğru okunması için ölçülmesi ve düzeltilmesi gereken bir değerdir.

<span class="mw-page-title-main">Çıkarmalı renk</span>

Çıkarmalı renk veya "çıkarmalı renk karışımı", belirli dalga boylarının emilmesi ve diğerlerinin yansıtılması yoluyla renkler oluşturmak için doğal boyaları ve mürekkepleri karıştırma teorisini açıklar. Belirli bir nesneye sahip gibi görünen renk, elektromanyetik spektrumun hangi bölümlerinin onun tarafından yansıtıldığına veya aksine spektrumun hangi bölümlerinin emilmediğine bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Analog televizyon</span>

Analog televizyon, video ve ses iletmek için analog sinyalleri kullanan orijinal televizyon teknolojisidir. Analog bir televizyon yayınında, parlaklık, renkler ve ses bir analog sinyalin genliği, fazı ve frekansı ile temsil edilir. 2010'ların sonlarına kadar dünya çapında kullanımda olan üç ana analog televizyon sistemi vardı: NTSC, PAL ve SECAM.

Mavi renk çeşitleri renk tonu, kroma veya açıklık veya bu niteliklerden iki veya üçünde farklılık gösterebilir. Değerdeki değişimlere renk tonları ve gölgeler de denir; renk tonu (tint) mavi veya beyazla karıştırılmış başka bir ton(İngilizce:hue), siyahla karıştırılmışına gölgedir. Bu çeşitli renklerin geniş bir seçimi aşağıda gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Renk teorisi</span>

Renk teorisi, hangi renklerin birlikte iyi göründüğünü belirlemek için kullanılan sanat ve bilimin pratik bir kombinasyonudur. Renk çarkı, 1666'da renk spektrumunu bir daireye eşleyen Isaac Newton tarafından icat edildi. Renk tekerleği renk teorisinin temelidir, çünkü renkler arasındaki ilişkiyi göstermektedir.