İçeriğe atla

Vekil (hukuk)

Hukukta, bir kişi bir pozisyonda kalıcı olarak görev yapmıyorsa, o pozisyonda vekaleten görev yapmaktadır. Bu durum, pozisyon henüz resmi olarak oluşturulmamışsa kişi pozisyonu yalnızca geçici olarak işgal ediyorsa, kişinin bir yetkisi yoksa veya rolü yerine getirmesi gereken kişi yetersiz veya ehliyetsizse söz konusu olabilir.

İş dünyası

Kuruluşlara, yerine geçecek kişi belirlenmeden önce söz konusu pozisyonun boşalması halinde CEO'ya vekalet edecek bir kişinin belirlenmesini de içeren bir halefiyet planına sahip olmaları tavsiye edilir. Örneğin, yönetim kurulundaki baş direktör, yönetim kurulu yeni bir CEO bulana kadar CEO'nun sorumluluklarını üstlenmek üzere atanabilir.[1]

Siyaset

Siyasetteki vekalet pozisyonlarına örnek olarak belediye başkanı vekilliği, vali vekilliği, başkan vekilliği ve başbakan vekilliği verilebilir. Vekaleten görev yapan yetkililer bazen asaleten atanmış bir yetkilinin tüm yetkilerine sahip değildir ve genellikle asaleten atanmış yetkilinin yardımcısı veya en uzun süre görev yapan astıdır. Vekaleten bir göreve getirilmek, vekalet eden kişinin üstlerinin veya meslektaşlarının güvenine sahip olduğunun ve muhtemelen kalıcı olarak bu göreve seçileceğinin iyi bir göstergesidir.

Yasal çerçeveler

İngiliz Milletler Topluluğu

Avustralya ve Kanada da dahil olmak üzere İngiliz Milletler Topluluğu ülkelerinde Carltona doktrini, bir bakanın ne zaman bir devlet dairesi için veya adına hareket ettiğinin söylenebileceğini düzenleyen kapsayıcı yasal ilkedir.[2]

Amerika Birleşik Devletleri

Black's Law Dictionary'nin 1910 baskısında "vekalet", "kendisinin unvanını iddia etmediği bir makamın görevlerini yerine getiren bir locum tenens'i belirtmek için kullanılan bir terim" olarak tanımlanmaktadır.[3] Corpus Juris Secundum'un 1914 baskısı da hemen hemen aynı açıklamayı vermektedir.[4]

Black's'in "vekillik" ile ilgili girişinde atıfta bulunulan ilk dava olan Fraser v. United States, Hazine Denetleme Mimarı James G. Hill ile ilgilidir. Hill, dolandırıcılık suçlamasıyla soruşturulurken maaşlı olarak görevden uzaklaştırılmıştı. Bunun üzerine başka bir kişi, John Fraser, Hazine Bakanı tarafından Hill'in ofisinin sorumluluğunu üstlenmesi ve görevlerini "Vekil" Denetleyici Mimar olarak yerine getirmesi için görevlendirilmiştir. Resmi olarak Fraser sadece Gravür ve Matbaa Bürosu için bir bina inşaatını denetlemek üzere sözleşme yapılmış bir müteahhitti. Hill yaklaşık beş buçuk ay sonra görevine geri döndüğünde, Fraser Denetleyici Mimar Vekili olarak çalıştığı süre için tazminat talebinde bulunmuş ve bu ofisin maaşı ile Hazine için sözleşmeli mimar olarak aldığı çok daha düşük ücret arasındaki farkı talep etmiştir. Tazminat Davaları Mahkemesi, "vekalet" pozisyonunun yasal bir oluşum olmadığına ve Fraser'ın bu dönem için sözleşmesindeki ücretin ötesinde bir ücret almaya hakkı olmadığına karar verdi.[5]

Vekil memurların atanmasına ilişkin kurallar birçok durumda 1998 tarihli Federal Boş Kadrolar Reform Yasası (FVRA) kapsamındadır.[6] Hukukçu Anne Joseph O'Connell, FVRA kapsamındaki vekil memurların niteliğine ilişkin temel ve çözümlenmemiş bir sorunun, Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın Atamalar Maddesi kapsamındaki statüleri olduğunu belirtmektedir.[7] O'Connell, federal kurumlardaki boş pozisyonların doldurulması için ayrıntılı bir plan ortaya koyan bir Kongre yasası olan FVRA'nın bazı bölümlerinin, vekil yetkililerin Atama Maddesi uyarınca "asil" memur olabilmeleri halinde anayasaya aykırı olabileceğini gözlemlemektedir.[7] Anayasal sorun, Atama Maddesi'nin asli memurların Senatonun tavsiye ve onayı ile başkan tarafından atanmasını gerektirmesi nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Eğer FVRA uyarınca göreve başlayan vekil memurlar - başkanın aday göstermesi ve Senatonun onayı ile değil - asli memur olarak kabul edilebiliyorlarsa FVRA buna izin verdiği ölçüde anayasaya aykırı olacaktır.[8] Heilpern ise, Kabine düzeyindeki vekil memurların asli memur olduğunu savunmaktadır.[9]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Ann Brockett, Zabihollah Rezaee, Corporate Sustainability: Integrating Performance and Reporting (2012), p. 139.
  2. ^ McMillan 2000: 'The prevailing presumption of Anglo-Australian public law, articulated in the Carltona case … was that: [t]he duties imposed upon ministers and the powers given to ministers are normally exercised under the authority of the ministers by responsible officials of the department'.
  3. ^ Black, Henry Campbell (1910), Black's Law Dictionary, Saint Paul, Minnesota: West, 23 – Vikikaynak vasıtasıyla, A term employed to designate a locum tenens who is performing the duties of an office to which he does not himself claim title; e.g., "Acting Supervising Architect." Fraser v. United States, 16 Ct. Cl. 514. An acting executor is one who assumes to act as executor for a decedent, not being the executor legally appointed or the executor in fact. Morse v. Allen, 99 Mich. 303, 58 N. W. 327. An acting trustee is one who takes upon himself to perform some or all of the trusts mentioned in a will. Sharp v. Sharp, 2 Barn. & Ald. 415.  [scan Wikisource link]
  4. ^ Mack, William; Hale, William Benjamin, (Ed.) (1914). "Acting". Corpus Juris Secundum. 1. New York: American Law Book Company. ss. 913–914 – Internet Archive vasıtasıyla. 
  5. ^ Fraser v. United States, 16 Ct. Cl. 507, 1800 WL 1254 (1880).
  6. ^ Brannon, Valerie C. (20 Temmuz 2018). "The Vacancies Act: A Legal Overview" (PDF). U.S. Congressional Research Service. ss. 9–13. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2018.  Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
  7. ^ a b O'Connell 2020, s. 660.
  8. ^ O'Connell 2020, s. 662 (note 238).
  9. ^ Heilpern 2019, s. 265: "… this article shows that under current Supreme Court case law, an interim Cabinet Head is clearly an 'Officer of the United States'".

Konuyla ilgili yayınlar

  • Kamu Malı Bu madde bu kaynaktan gelen kamu malı içermektedir: Black, Henry Campbell (1910), Black's Law Dictionary, Saint Paul, Minnesota: West, 23 – Vikikaynak vasıtasıyla  [scan Wikisource link]
  • Heilpern, James A. (2019). "Acting Officers" (PDF). George Mason Law Review. 27 (1). ss. 263–306. 
  • Malkin, Alissa (2008). "Government Reorganization and the Transfer of Powers: Does Certainty Matter?". Ottawa Law Review (İngilizce). 39 (3). ss. 537–570. SSRN 2714178 $2. 
  • McMillan, John (7 Kasım 2000). "Parliament and Administrative Law" (İngilizce). Research Paper 13 2000-01. Parliament of Australia. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020. 
  • O'Connell, Anne Joseph (2020). "Actings". Columbia Law Review. 120 (3). ss. 613–728. ISSN 0010-1958. JSTOR 26910475. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fevzi Çakmak</span> 2. TSK Genelkurmay Başkanı

Mustafa Fevzi Çakmak, Türk asker, siyasetçi ve devlet adamı. Türkiye'nin Mustafa Kemal Atatürk'ten sonraki ikinci ve son mareşali. İlk Millî Savunma Bakanı ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Cumhuriyet dönemindeki ilk genelkurmay başkanı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun 3 Şubat 1920 ile 5 Nisan 1920 tarihleri arasındaki Harbiye Nazırı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Jersey</span> Britanya tacı toprağı olan ama Birleşik Krallıkın parçası olmayan ada

Jersey, Avrupa kıtasının batısında, Büyük Britanya'nın güneyinde yer alan ve Manş Denizi'nde bulunan Manş Adaları'ndan biridir. Adanın başkenti Saint Helier'dir. Jersey diğer Manş Denizi adaları gibi ne Birleşik Krallık'ın bir parçasıdır ne de bir taç kolonisidir. Jersey, doğrudan Britanya tacına bağlı bir taç toprağıdır. Kendi malî, hukukî ve yargı sistemlerine ve kendi kaderini tayin etme gücüne sahip, anayasal bir monarşi altında özerk bir parlamenter demokrasidir. Adadaki vali, Kral'ın kişisel temsilcisidir. Jersey, Birleşik Krallık'ın bir parçası değildir ve Birleşik Krallık'tan ayrı bir uluslararası kimliği vardır, ancak Jersey'in savunmasından anayasal olarak Birleşik Krallık sorumludur. Birleşik Krallık'tan farklı olarak Jersey hiçbir zaman Avrupa Birliği'nin bir parçası olmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Knesset</span> İsrail Devletinin parlamentosu

Knesset İsrail devletinin yasama organıdır. Knesset kelimesi İbranice "meclis" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Halaçoğlu</span> Türk tarihçi ve politikacı

Yusuf Halaçoğlu, Türk tarihçi, akademisyen ve siyasetçi. 1993-2008 yılları arası Türk Tarih Kurumu Başkanlığı yapmıştır. Milliyetçi Hareket Partisinin 24, 25 ve 26. dönem Kayseri milletvekili ve eski TBMM MHP Grup Başkanvekili'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ortak hukuk</span> Birleşik Krallık sömürgesi olan birçok ülkenin hukuki temelini kuran hukuk sistemi

Anglo-Sakson sistemi,, özellikle tarihinde Birleşik Krallık sömürgesi olan birçok ülkenin hukuki temellerini oluşturur. Emsal kararlar yansıtan, kapsamlı yasallaşmamış kanunları dikkat çeken özellikleri arasında yer alır. Bu emsal kararlar yüzyıllarca yargıçlar tarafından gerçek davalarda verilen hükümlerden elde edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Afroamerikalılar</span> Amerika Birleşik Devletlerinde Afrika kökenli ırksal veya etnik grup

Afroamerikalılar veya Siyahi Amerikalılar olarak da bilinen Afrikalı Amerikalılar, Afrika'nın Siyah ırk gruplarından herhangi birinden kısmen veya tamamen gelen Amerikalılardan oluşan etnik bir gruptur. Afrikalı Amerikalılar, Beyaz Amerikalılar ile Hispanik ve Latino Amerikalılardan sonra ABD'deki en büyük üçüncü ırksal veya etnik grubu oluşturmaktadır. "Afroamerikalı" terimi genellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde köleleştirilen Afrikalıların torunlarını ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">XIV. Louis</span> Fransa kralı

Louis-Dieudonné de France veya XIV. Louis, Dünya'nın ve Fransa'nın en uzun süre hüküm süren kralıdır. 1643-1715 yılları arasında Fransa krallığı yapmıştır. Fransızlar tarafından Louis Le Grand veya le Roi-Soleil olarak da anılır. Devlet benim sözlerinden de anlaşılacağı gibi Fransa'yı mutlak monarşiyle yönetmiştir. Çok saldırgan ve yayılmacı bir politika izlemiştir. Karısı Kraliçe Marie Theresia'dır. Fransa Bilimler Akademisi ilk defa XIV. Louis tarafından kurulmuştur. Bir tiyatro oyununda Apollon'u oynamıştır. Klasik sanata yakından ilgi duymaktadır. Babasının bir av köşkü olarak inşa ettirdiği Versay'ı genişleterek Fransa Krallığı'nın yönetildiği bir saray haline getirmiştir. Dönemin aristokratlarını gene Paris'ten uzaklaştırıp, Versay'a taşımıştır. Versay Sarayı'nın bahçesini barok dönemi eserleriyle düzenletmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yürütme erki</span>

Yürütme erki, yasaların uygulanmasından sorumlu olan ve bir devletin yönetiminden genel olarak sorumlu olan hükûmetin bir parçasını tanımlamak için yaygın olarak kullanılan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Hukukun üstünlüğü</span> Her vatandaşın yasalara tabi olduğu siyasi durum

Hukukun üstünlüğü, temel olarak hukukun bir topluluktaki veya ülkedeki yayılmışlığını ve yetkisinin yüksekliğini ifade eder. Özellikle de devlet ve hükûmet yetkisini elinde tutanlara karşı üstünlüğünün altı çizilir.

<span class="mw-page-title-main">Vicarius</span>

Vicarius, Latince vekil ya da yardımcı anlamına gelen sözcük. İngilizce "vicar" ve Farsça wazīr kelimelerinin kökenidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Kart (Amerika Birleşik Devletleri)</span> Birleşik Devletlerde kalıcı ikamet ve çalışma hakkını sağlayan belge

Yeşil Kart, resmî adıyla Daimî İkametgâh Kartı, Birleşik Devletler Göçmenlik ve Vatandaşlık Yasası uyarınca Amerika Birleşik Devletleri'nde kalıcı ikamet ve çalışma hakkını sağlayan ve bu hakkın verildiğine delil olması için verilen bir belgedir.

<span class="mw-page-title-main">1916 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> Seçim

1916 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, Avrupa'daki I. Dünya Savaşı'nın sürekli gündemde bulunduğu 7 Kasım 1916 tarihinde gerçekleşmiştir. Demokratik Parti'nin adayı önceki seçimi de kazanmış ve önceki görev süresinde özellikle savaş karşıtı duruşu ve emek dostu reformlarıyla sevilen Woodrow Wilson'dı. Cumhuriyetçi Parti'nin adayı 1910 yılından adaylığına kadar ABD Yüce Mahkemesi'nde yargıç olan Charles Evans Hughes'dı. Eski başkan Theodore Roosevelt ise Hughes'ın adaylığı için bu seçime aday olmamayı tercih etti.

Joseph Yuvaraj Pillay,, aynı zamanda J. Y. Pillay, olarak bilinir, 31 Ağustos 2017'de Cumhurbaşkanı Tony Tan Keng Yam'ın döneminin sonunu takiben, Singapur'un vekaleten cumhurbaşkanıdır.

Mistikos 9 ile 15 yüzyıl arasında imparatorluk yüksek mahkemesinin önemli bir Bizans makamıdır. Başlangıçta rolü belirsizdir; muhtemelen Bizans imparatorunun kişisel sekreteriydi. Zamanla, makam adli görevleri de yerine getirmeye başladı. Komninos Hanedanı döneminde önemli bir malî bir memur oldu ve Paleologos Hanedanı'nda da en yüksek rütbeli devlet makamlarından bir olmaya devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Trawniki</span>

Trawniki, Barbarossa Harekatı'ndan sonra Orta ve Doğu Avrupa'da Nazi Almanyası tarafından savaş esiri alınan kişilerden Kızıl Ordu'ya karşı savaşan işbirlikçilere verilen isim. Binlerce işbirlikçi Haziran ayında başlatılan Polonya'nın işgali operasyonunda Genel Hükümet için çalıştı. Polonya'da faaliyet yürüten Trawniki'ler Hiwi kategorisindeydiler. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişinin ölümünden sorumlu oldular.

<span class="mw-page-title-main">BBC Radio 2</span> BBCnin iki ana akım ulusal radyo kanalından biri

BBC Radio 2, BBC'nin iki ana akım ulusal radyo kanalından biri ve 15 milyonu geçen haftalık dinleyicisiyle Birleşik Krallık'ın en çok dinlenen radyosu. Gün içerisinde oynatma listesi-bazlı programlarla adult contemporary ve AOR müziklerin yayınlanığı kanalda bu türler dışında daha niş programlar da bulunur. Radio 2, Londra'nın merkezindeki Broadcasting House'un bitişiğindeki Wogan House stüdyolarından bütün Birleşik Krallık'a FM 88.1 ve 90.2 MHz frekanslarında yayın yapar. Programlar dijital radyoya DAB, Sky, kablolu televizyon, IPTV, Freeview, Freesat ve internet formatlarında aktarılır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye devlet başkanı yardımcısı</span> Suriyede siyasi pozisyon

Suriye devlet başkanı yardımcısı, Suriye'de siyasi bir pozisyondur. Anayasa, devlet başkanının geçici olarak görevini yapamaması durumunda, devlet başkanı yardımcısının devlet başkanı vekili olacağını belirtir. Aynı anda birden fazla kişi devlet başkanı yardımcılığı görevini yürütebilir. Suriye devlet başkanı, başkan yardımcılarını atar.

<span class="mw-page-title-main">Avram Bunaciu</span> Rumen politikacı

Avram Bunaciu, Adalet Bakanı, Dışişleri Bakanı ve Romanya devlet başkanının vekili olarak görev yapmış Rumen komünist bir politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan başbakanı</span> Afganistan İslam Emirliğinin hükûmet başkanı

Afganistan başbakanı, resmi adıyla Afganistan İslam Emirliği başbakanı, Afganistan'ın hükûmet başkanıdır.