İçeriğe atla

Veitch göknarı

Veitch göknarı
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Pinopsida
Takım:Pinales
Familya:Pinaceae
Alt familya:Abietoideae
Cins:Abies
Tür: A. veitchii
İkili adlandırma
Abies veitchii
Lindl., Gard. Chron. 1861: 23 (1861).
Erişkin Abies veitchii

Veitch göknarı (Abies veitchii), çamgiller familyasından bir ibreli ağaç türüdür.

25 metreden fazla büyüyebilen, dik, dar piramidal taçlı büyük kozalaklı ağaçtır. Tacın düzgün bir şekli vardır. Genç dallar kırmızımsı kahverengi ila kahverengimsi yeşil renktedir ve kabuk gri ve pürüzsüzdür. İğneler yumuşaktır, 1,5 ila 3 cm uzunluğundadır, üstte parlak koyu yeşildir. İğnelerin alt tarafında iki saf beyaz stomatal şerit görünür. İğneler, dalın üst tarafının etrafına fırça gibi tutturulur ve hepsi ileriye bakar. Dar silindirik koniler mavimsi mordur. Tür adı, ünlü Veitch ağaç fidanlığını kuran John Gould Veitch'e atıfta bulunur. Parklar ve geniş bahçeler için uygun, yoğun yeşil iğne rengine sahip zarif kozalaklı ağaçtır nötr ila hafif asidik olan her verimli, iyi drene edilmiş toprakta yetişir.[1]

Veitch göknarının yüksek rakımlarla sınırlı olmasına rağmen, dağılımı ve yenilenmesi bu türün hayatta kalmasını garanti ediyor gibi görünmektedir. Bu nedenle IUCN kırmızı listesinde Asgari Endişe olarak listelenmiştir. Bu tür Japonya'da, Honshu ve Shikoku'da bulunur. Orta Honshu'daki çekirdek alanda büyük bireyler ve geniş dağılıma sahip yüksek dağlarda saf ormanlar yapar. Ancak, Ohdaigahara gibi bazı düşük rakımlı dağlarda, nüfus boyutu küçüktür ve azalmaktadır.[2] Bu türün "tipik" varyetesi, yüksek dağlarda 1.200 m ile 2.800 m arasındaki rakımlarda büyür.[3]

Topraklar genellikle volkanik kökenlidir, podzoliktir ve iyi drene edilmiştir. İklim serin ve yağışlı, yıllık yağış miktarı 1.000 mm ile 2.500 mm arasında, kışları soğuk ve karlı; sık tayfunlar, 250 ila 300 yaşına gelmeden önce çoğu yerde ormanın yok olmasına neden olur.[4]

Veitch göknarı, esas olarak kağıt hamuru üretiminde kullanılan düşük kaliteli kereste veren nispeten küçük bir ağaçtır. Parklarda ve bahçelerde ve koleksiyonlarda (arboreta) bir süs ağacı olarak yetiştirmede oldukça yaygındır. Bu tür, çeşitli koruma alanlarından bilinmektedir.[2]

Veitch göknarının iki varyetesi bilinmektedir.

  • Abies veitchii var. sikokiana.[5] Japonya (Shikoku).
  • Abies veitchii var. veitchii.[6] Japonya (Honshu, Shikoku).

Kaynakça

  1. ^ "Abies veitchii". Van Den Berk. 4 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2021. 
  2. ^ a b Katsuki, T., Rushforth, K. & Zhang, D. (2011). "Abies veitchii". IUCN Red List of Threatened Species. 1 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ (Wilson, 1916)
  4. ^ (Franklin ve diğerleri, 1979)
  5. ^ Govaerts, R.; ve diğerleri. (2021). "Abies veitchii var. sikokiana". in World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2021. 
  6. ^ Govaerts, R.; ve diğerleri. (2021). "Abies veitchii var. veitchii". World Checklist of Selected Plant Families. 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Göknar</span>

Göknar ya da köknar (Abies), çamgiller (Pinaceae) familyasının Abies cinsinden iğne yapraklı ağaç türlerine verilen ad. 40m'ye kadar boylanabilen göknarlar, kendine özgü formu, gövde kabuğu iğne yaprakları ve hatta kokusu ile Çamgiller familyasının diğer türlerinden ayırt edilebilir. Yapraklarının alt yüzeyinde beyaz çizgiler vardır.Kozalaklar sonbaharda olgunlaşınca pulları dökülür. Türkiye'de 213.652 hektar saf göknar ormanı bulunmaktadır 300 yıldan fazla yaşayabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Karadeniz göknarı</span> çamgiller (Pinaceae) familyasında Kafkasyaya özgü bir göknar türü

Doğu Karadeniz göknarı veya Kafkas Göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasında Kafkasya'ya özgü bir göknar türü. Heybetli ve hızlı büyüyen bir ağaçtır. Güneşli ve nemli ortamlarda iyi gelişir. Avrupa Kıtası ve Türkiye'nin en uzun doğal ağacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çamgiller</span>

Pinaceae (Çamgiller), Pinales takımından bazen çalı formunda kozalaklı ağaç türlerini içeren bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kasnak meşesi</span> Endemik bitki türü

Kasnak meşesi, kayıngiller (Fagaceae) familyasından 25–30 m boya ulaşabilen geniş ve yaygın tepeli bir meşe türü.

<span class="mw-page-title-main">Toros göknarı</span>

Toros göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Suriye, Lübnan dağları ve Türkiye'de doğal olarak yetişen bir göknar türü.

<span class="mw-page-title-main">Yaygın porsuk</span>

Yaygın porsuk, porsukgiller (Taxaceae) familyasından çoğunlukla boylu çalı, bazen de 20 metreye değin boylanabilen sık dallı, yuvarlak tepeli bir ağaç görünümünde olan porsuk türü.

<span class="mw-page-title-main">Kore göknarı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Kore göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Güney Kore'nin yüksek dağlarında yetişen bir göknar türü. Yüksek yağış alan, yazları serin ve nemli, kışları bol kar yağışlı geçen bir iklimde 1.000-1.900 m. yükseltide yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Japon beyaz çamı</span>

Japon beyaz çamı, Japonca anlamı "beş dikenli çam" olan ve Japonya'da bulunan bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil kızılağaç</span> yeşil kızılağaç

Yeşil kızılağaç, huşgiller (Betulaceae) familyasından 3–12 m boya sahip büyük çalı ya da ufak ağaç görünümünde bir kızılağaç türüdür. Birçok kaynak, adını Alnus viridis olarak ansa da bu isim Alnus alnobetula subsp. fruticosa ile birlikte gayri meşrudur.

<span class="mw-page-title-main">Larix decidua</span>

Larix decidua, Pinaceae familyasından bir ibreli ağaç türüdür.

<i>Larix kaempferi</i>

Larix kaempferi, Pinaceae familyasından bir ibreli ağaç türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Fas göknarı</span> bitki alt türü

Fas göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasından bir göknar alt türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan göknarı</span> bitki türü

Bulgaristan göknarı, çamgiller familyasından bir göknar türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sicilya göknarı</span>

Sicilya göknarı, çamgiller familyasından bir göknar türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan göknarı</span>

Tayvan göknarı, çamgiller familyasından bir göknar türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir göknarı</span>

Cezayir göknarı, çamgiller familyasından bir göknar türüdür.

<i>Carpinus laxiflora</i>

Carpinus laxiflora, Betulaceae (huşgiller) familyasının Carpinus cinsinden bitki türü.

<i>Avrupa ladini</i> bitki türü

Avrupa ladini, Batı ladini ya da Norveç ladini, çamgiller (Pinaceae) familyasından ladin cinsinden bir ibreli türüdür. Ana vatanı Kuzey Avrupa olan ve o bölgelerde önemli ölçüde ormanlık alan oluşturan Avrupa Ladini türü diğer bölgelerde doğal olarak bulunmasa da peyzaj amaçlı park ve bahçelerde dikimi yapılmıştır. Old Tjikko, İsveç'in Dalarna ili'nin Fulufjället Dağı sınırlarını içerisinde bulunan bir Norveç Ladini 9.558 yaşındaki ladin halen dünyanın en yaşlı ağacı olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Anadolu kozalaklı ve yaprak döken ormanları</span>

Kuzey Anadolu kozalaklı ve yaprak döken ormanları, Türkiye'nin Kuzey Anadolu bölgesinde yer alan ılıman iğne yapraklı ormanlar ekolojik bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kafkas Göknarı</span>

Doğu Karadeniz göknarı veya Kafkas Göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasında Kafkasya'ya özgü bir göknar türü. Heybetli ve hızlı büyüyen bir ağaçtır. Güneşli ve nemli ortamlarda iyi gelişir. Avrupa Kıtası ve Türkiye'nin en uzun doğal ağacıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.