İçeriğe atla

Vegas Çatışması

Vegas Çatışması
Hook Muharebesi
Tarih28 - 29 Mayıs 1953
Bölge
Kuzey Kore
Sonuç Türk Tugayı zaferi
Taraflar
Birleşmiş Milletler Birleşmiş Milletler
Amerika Birleşik Devletleri ABD
Güney Kore Güney Kore
Türkiye Türkiye		Çin Çin Halk Kurtuluş Ordusu
Komutanlar ve liderler
Türkiye Türk Tugayı
Sırrı Acar
Kayıplar
Türk Tugayı:
151 şehit
241 yaralı [1]		 2.000

Vegas Çatışması, Kore Savaşı'nın son aşamasında Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun Hook Muharebesi (en:Battle of the Hook) kapsamında giriştiği taarruz sırasında Türk Tugayı'nca tutulan mevzilere karşı girişilen saldırı sonucu yaşanan bir çatışmadır. Kore Savaşı'nın siper savaşına dönüşmesi sonucunda taraflar ateşkes için görüşmelere başlamışlardı. Ancak görüşmeler uzayıp gitmekte, bir sonuç elde edilememekteydi. Çin Halk Gönüllü Ordusu, son bir taarruzla cephedeki dengeyi lehine değiştirmek ve ateşkes görüşmelerinde iradesini karşı tarafa dayatmak için hazırlıklara başladı ve 28 Mayıs 1953 tarihinde taarruza geçti. İki gün boyunca, yaklaşık otuz saat kesintisiz olarak süren kanlı çatışmaların sonunda Çin kuvvetleri taarruz gücünü yitirdi ve mevziler Türk kuvvetlerinin elinde kaldı. Cephede de bir sonuç elde edilememesi üzerine barış görüşmelerinden başka seçenek kalmamıştı.

Harekât öncesi

Genel olarak

Japonya'nın 1945'te teslim olmasından sonra Kore topraklarında 38. paralelin kuzeyi Sovyet kuvvetlerince, güneyi ise Amerikan kuvvetlerince işgal edilmiş ve her iki bölgede yerel ama kukla hükûmetler kurulmuştu. Bu durum 1950 yılı Haziran ayına kadar, bölgede her iki taraf arasındaki gerginlik artarak devam etti. Kuzey Kore ve Çin kuvvetleri, 25 Haziran 1950 tarihinde 38. paraleli geçip Güney Kore topraklarını istilaya başladı. BM Güvenlik Konseyi, 27 Haziran 1950 tarihinde üye devletleri Güney Kore'ye yardım etmeye çağıran karar tasarısını kabul etti. Bunun üzerine Birleşmiş Milletler kararıyla bölgeye BM askeri gönderildi. Bu kuvvetlerin önemli bir bölümü Amerikan birlikleridir. BM kuvvetleri kısa sürede Kuzey Kore birliklerinin taarruzlarını püskürttü ve neredeyse Yalu Nehri'ne kadar ilerledi. BM kuvvetlerinin Çin sınırına bu denli yaklaşması üzerine gönüllü Çin kuvvetleri de savaşa katıldı. Hızla gelişen Çin karşı taarruzu BM kuvvetlerini 38. paralelin güneyine doğru geri atmıştır. Bu duruma Amerika'nın tepkisi, bölgedeki kuvvetlerini artırmak olmuştur. Savaş kısa sürede Çin - Amerikan savaşına dönüşmüştür. Bu sırada Sovyetler Birliği, Kuzey Kore ve Çin'e askeri malzeme yardımı yapmaya başladı. BM kuvvetleri 1951 yılının Haziran ayında Imjin Nehri - Chorwon - Kumhwa hattına kadar (38. paralel) ilerleme sağlamışlardır. Bu noktadan itibaren savaş her iki tarafa da tayin edici bir sonuç getirmedi. İzleyen iki yıl süresince geniş çaplı bir harekâta iki taraf da girişemedi. Çatışmalar, pusu, keşif ve cephe hattında kısmi çatışmalar olarak devam etti, taraflar silah yoluyla amaçlarına ulaşamayacak noktaya geldiler. Bir nükleer dünya savaşı tehlikesi karşısında 1953 yılının Temmuz ayında ateşkes sağlanarak 38. paralel hattında bir askerden arındırılmış bölge oluşturuldu. Bölgedeki savaş, Amerikan ve Sovyet kuvvetleri yerine Kuzey ve Güney Kore birliklerinin çarpıştığı bir iç savaş olarak devam etti. Ancak Panmunjon'da sürmekte olan barış görüşmeleri bir sonuç sağlamadan, sık sık kesilerek uzlaşma sağlanamıyordu. Tarafların yeniden askerî harekâtlara girişme olasılığı giderek artmaktaydı. Sonuçta cephedeki kuvvetler savunma hatlarını berkitip karşı tarafın taarruzunu beklemeye koyuldular. Kuzey Kore ve Çin kuvvetleri kısa süre sonra Türk mevzilerine büyük kuvvetler kullanarak bir taarruz başlattı, ya cepheyi yaracak ya da barış görüşmelerinde kendi görüşlerini dayatmasını sağlayacak bir üstünlük kazanacaktı.

Türk Tugayı

Sovyet baskısına karşı müttefikler arayan ve bu sebeple NATO'ya girmek isteyen Türkiye, bu isteklerini daha kolay elde etmek ve Amerika'ya yakınlaşmak amacıyla Kore Savaşı'na bir tugay yollamıştır. Tuğgeneral Tahsin Yazıcı komutasındaki 259 subay, 18 askeri memur, 4 sivil memur, 395 astsubay, 4414 erbaş ve er olmak üzere 5090 kişilik 1. Türk tugayı, 17 Eylül 1950'de İskenderun limanından hareket ederek 12 Ekim 1950'de öncü takım Pusan limanına ulaştı ve 17 Ekim'de ana birliği de Pusan'dan karaya çıktı. Aynı gün Pusan'dan hareket ederek 20 Ekim'de Taeg'a varıp, süratle kuzeye doğru ilerleyen Birleşmiş Milletler ordularına iştirak etti. 10 Kasım'da Taeg'dan hareket ederek 21 Kasım'da Kunuri'ye vararak Amerikan 9. Kolordusu'nun sağ kanadında konuşlandırıldı.

Muharebe

Türk Tugayı, 3 Mayıs 1953 tarihinde Seul'ün kuzeyinde savunma görevindeydi. Tugay'ın savunma mevzileri, asıl muharebe hattının 600 metre ilerisindeki tepeler hattıdır. Çin kuvvetleri muharebe ileri karakol mevzilerine 15 Mayıs'ta ilk saldırısını yaptı ancak savunmayı atamadı.

Türk Cephede kesin bir sonuç almak üzere ayrıntılı olarak hazırlanmış bir planla taarruz 28 Mayıs 1953 tarihinde saat 19:48'de başlatıldı. Gerek taarruz tekniği gerekse mücadele azmi, takdire değer bir düzeydeydi. Otuz saat boyunca sürdürülen taarruz, karşı taarruz ve savunmalarda Kore kuvvetleri, erinden generaline kadar, amaçlarına ulaşmak uğruna tüm güçlerini ortaya koyarak mücadele ettiler.[2] Taarruzlar Garson Tepe, Küçük Vegas Tepe, Büyük Vegas Tepe ve Elko Tepe kesimlerini hedef almıştır. Taarruzun esas yükü Türk Tugayı'nın 2. Taburu cephesinde yoğunlaşmıştır. Söz konusu tepeler iki gün boyunca defalarca el değiştirdi. Taarruz, 28 Mayıs günü 19:48'de sis bombalarıyla başladı. Ani baskın etkisiyle siperlere saat 20:00'da girildi. Türk kuvvetlerinin karşı taarruzu saat 21:15'te ateş desteği altında başladı. Bir korugan, 21:51'de elbombalarıyla girişilen bir süngü hücumuyla geri alındı. Saat 21:58'de Büyük Vegas Tepe, Türk birliğinin süngü hücumuyla geri alındı. Ancak 22:08'de bu mevziler elden çıktı. Saat 22:40'ta takviye ediliş olan bu tepe, yeni bir Türk karşı taarruzu başlatıldı. Bu arada 22:45'te Çin kuvvetleri Garson Tepe'ye taarruza geçti. Büyük Vegas, saat 23:15'te Türk kuvvetlerinin eline geçti. Türk taarruzu aynı saatte Elko Tepe mevzilerine yeniden girdi. Saat 23:34'te Küçük Vegas Türk tarafınca alındı. Çin kuvvetleri Elko ve Garson Tepelere saat 23:30'da yeniden taarruza geçti. Bu saatler savunma açısından en kritik saatler olmuştur. İletişim (kablolu ve kablosu) tümüyle kesildi ve ileri hatlarda mühimmat sıkıntısı yaşanmaya başlandı.

Gün ışımadan önce ileri hat mevzilerini ele geçirmeye çalışan Çin kuvvetleri saat 00:40'ta Küçük Vegas'a taarruz başlattı. Diğer taraftan 01:20'de Garson Tepe siperlerine girdi. Saat 03:23'te Küçük Vegas mevzileri Çin birliklerinin eline geçti ve gelen takviyeleri karşılamak üzere ilerlemeye başladılar. Türk Tugayı Komutası 03:47'de Büyük Vegas için taarruz emri verildi. Büyük Vegas Tepesi 10:50'de geri alındı ve bu arada Türk birlikleri Küçük Vegas ve Garson Tepe mevzilerine girdiler. Tepelerde adam adama çatışmalar sürerken saat 19:33'te Büyük ve Küçük Vegas üzerine yeni bir Çin hücum dalgası başladı.

Saat 20:50'de Tümen Komutanlığı Vegas'ı tahliyeye karar verdi. Piyade emir üzerine 21:09'da Vegas'ı tahliye etti. Bu çekilmenin üzerine Büyük Vegas, Elko ve Garson Tepe Çin kuvvetlerinin eline geçti. Ancak taarruz gücünü yitirmesi nedeniyle ana mevzilere taarruz etmeye girişemedi.

General Rigdway'a göre Türk Tugayı'ndan 104 kayıp verilip 376 asker yaralanmıştır. Çin kuvvetlerinin kaybı ise 2.200 olup 1.075 asker yaralanmıştır. Türkiye Muharip Gaziler Derneği'ne göre ise Türk kayıpları 151'dir ve yaralıların sayısı 241 olarak görünmektedir.[1]

Bu muharebese savaşın gidişatını kesin bir biçimde etkilemiştir.

Ayrıca bakınız

  • Kore Savaşı'nda Türkiye
  • İnçhon Muharebesi

Dipnotlar

  1. ^ a b Türkiye Muharip Gaziler Derneği web sitesi[]
  2. ^ General Matthew Ridgway - The Korean War

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başkomutanlık Meydan Muharebesi</span> Dumlupınar yakınında 30 Ağustos 1922de Türk ve Yunan orduları arasında meydana gelen muharebe

Başkumandanlık Meydan Muharebesi ya da Dumlupınar Meydan Muharebesi, Kütahya'ya bağlı Dumlupınar yakınında 30 Ağustos 1922'de Türk ve Yunan orduları arasında meydana gelen savaştır. Başkumandan Mustafa Kemal Paşa tarafından şahsen yönetildiği için Başkumandanlık Meydan Muharebesi olarak anılır. İstiklal Savaşı'nın kesin bir Türk zaferiyle sonuçlanmasını sağlayan bu çarpışmanın yıl dönümü Türkiye'de ulusal bayram olarak kutlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Tugayı</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin bir tugayı

Türk Tugayı, Kore Savaşı sırasında 1950'den 1953'e kadar Birleşmiş Milletler Ordusunun komutası altında savaşmış olan Türk Silahlı Kuvvetleri'nin bir tugayı. Amerika Birleşik Devletleri 25. Piyade Tümeni'ne bağlı olan Türk Tugayı birçok operasyonda savaştı ve Kunu-ri Muharebesinden sonra Kore ile ABD tarafından Birlik Takdirnameleriyle ödüllendirildi. Türk Tugayı muharebe hüneri, inatçı savunması, göreve bağlılığı ve cesaretiyle ün kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Birinci İnönü Muharebesi</span> Askeri harekât

I. İnönü Muharebesi, 6 Ocak 1921 tarihinde iki koldan taarruza geçen Yunan kuvvetleriyle İnönü mevzilerinde savunmada olan Ankara Hükümeti kuvvetleri arasında yapılan muharebedir. 6 Ocak 1921 tarihine kadar Uşak ve Bursa bölgesinde hazırlıklarını sürdüren Yunanlar, Türk-Batı Cephesi birliklerinin Çerkez Ethem Kuvvetlerinin Tenkili harekâtı ile meşgul olmasından da faydalanarak, İnönü-Eskişehir istikametinde taarruza başladılar. 6-9 Ocak 1921 tarihleri arasındaki muharebeler, örtme ve emniyet kuvvetleri harekâtı şeklinde cereyan etti. İnönü mevzilerindeki muharebeler 10 Ocak 1921 tarihinde başlamış, Yunan kuvvetlerinin taarruz çıkış hatlarına çekildiği 11 Ocak 1921 tarihine kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Arıburnu Cephesi</span> Çanakkale Savaşının bir parçası olan I. Dünya Savaşı cephesi

Arıburnu Cephesi, 25 Nisan 1915 tarihindeki Arıburnu Çıkarması ile başlayan ve 6 Ağustos 1915 tarihine kadar süren çarpışmaları kapsayan, Çanakkale Savaşı'nın bir parçası olan cephedir. Bu tarihte Müttefik kuvvetlerce üçüncü bir cephe olarak açılan Anafartalar Cephesi ile birleşmiştir. Arıburnu Çıkarması, 25 Nisan 1915 günü Gelibolu Yarımadası’nın Ege Denizi sahillerinde, “Anzak Koyu” olarak bilinecek olan kumsal ve civarına Anzak Kolordusu tarafından yapılan çıkarmadır.

<span class="mw-page-title-main">Seddülbahir Cephesi</span> Çanakkale Savaşında bir cephe

Çanakkale Savaşı'nın bir parçası olan Seddülbahir Cephesi, 25 Nisan 1915 tarihinde Seddülbahir bölgesine beş ayrı noktadan yapılmıştır. Her iki tarafın da ağır kayıpları ile sonuçlanan saldırılar yapılmıştır. Sonuç olarak Haziran ayının sonlarında Osmanlı güçleri ilerlemeyi durdurmuş ve çıkarma başarısız olmuştur, daha sonra bu bölgede savaşın sonuna kadar kısıtlı ve etkisiz siper çatışmaları devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yom Kippur Savaşı</span> Ekim 1973te İsrail ile Arap devletleri Mısır ve Suriye arasındaki savaş

Yom Kippur Savaşı olarak isimlendirilen 1973 Arap–İsrail Savaşı, 6 ila 25 Ekim 1973 tarihleri arasında Mısır ve Suriye liderliğindeki Arap devletlerinin İsrail'e karşı başlattığı bir savaştı.

<span class="mw-page-title-main">Kunu-ri Muharebesi</span>

Kunu-ri Muharebesi, Kore Savaşı'nda Türk Tugayı'nın Çin Halk Kurtuluş Ordusu birliklerine karşı direndiği muharebedir.

Birinci Kirte Muharebesi Çanakkale Savaşı sırasında Seddülbahir Cephesi'nde İngiliz-Fransız kuvvetleriyle Osmanlı tarafı arasında gerçekleşen 28 Nisan 1915 tarihli muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Kirte Muharebesi</span>

İkinci Kirte Muharebesi I. Dünya Savaşı sırasındaki Çanakkale Savaşı’nda, İtilaf kuvvetleri’nin Kirte Köyü ve hemen gerisindeki Alçıtepe’yi ele geçirmek için giriştikleri taarruzla 6 Mayıs - 8 Mayıs 1915 tarihleri arasında yaşanan muharebelerdir.

Üçüncü Kirte Muharebesi I. Dünya Savaşı sırasındaki Çanakkale Savaşı’nda, İtilaf kuvvetleri’nin Kirte Köyü ve hemen gerisindeki Alçıtepe’yi ele geçirmek için giriştikleri üçüncü taarruzlarıdır. Seddülbahir Cephesi'ne 25 Nisan 1915 tarihinde çıkartılan kuvvetlerin hedefi, Alçıtepe'nin ele geçirilmesiydi. Bu hedef için girişilen birinci ve İkinci taarruzlarının başarılı olmaması üzerine uygulamaya konmuştur.

Birinci Kerevizdere Muharebesi veya 83 Rakımlı Tepe Muharebesi, Çanakkale Savaşı'nın Seddülbahir Cephesi'nde Fransız Kolordusu'nun 21 Haziran 1915 tarihinde başlayan saldırısı ve iki gün süren çatışmalardır.

Zığındere Muharebeleri, Çanakkale Savaşları'nın Seddülbahir Cephesi'nin sağ kanadında İngiliz taarruzlarıyla 28 Haziran 1915 tarihinde başlayan, 5 Temmuz 1915 günü sonlanan muharebelerdir. Müttefik taarruzu, Zığındere'nin doğu ve batı yakalarındaki sırtlardaki Osmanlı mevzilerini ele geçirmeyi hedeflemiştir. Batı kesimde Osmanlı mevzileri ele geçirilmiş ancak, doğu yakadaki sırtlardaki hedeflerin gerisinde kalınmıştır.

İkinci Kerevizdere Muharebesi veya Kanlı Dere Muharebesi, Çanakkale Savaşı'nda, Seddülbahir Cephesi'nin merkez ve sağ kanadında İngiliz ve Fransız birliklerince girişilen taarruzlarla birlikte 12 Temmuz 1915 tarihinde başlayan, 13 Temmuz 1915 günü sonlanan muharebedir. İngilizler tarafından "Kanlı Dere Muharebesi," Fransızlar tarafından ise "5. Kerevizdere Muharebesi" olarak adlandırılır. Müttefik taarruzu, daha önce Zığındere Muharebesi ile ileri çıkan sol kanat ile geride kalan sağ kanadı ve orta kesimi aynı hizaya getirmek amacıyla, Osmanlı mevzilerini ele geçirmeyi hedeflemiştir. Cephenin sağ kanadını oluşturan Fransız bölgesinde hedeflere ulaşılmış, İngiliz kesiminde ise ufak bir alanda başarı sağlanabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Anafartalar Cephesi</span> Çanakkale Savaşında bir cephe

Çanakkale Savaşı'nın üçüncü cephesi olan Anafartalar Cephesi, 6 Ağustos 1915 tarihindeki Suvla Koyu civarında Müttefik kuvvetlerce yapılan çıkarma harekâtıyla başlamış ve hemen ertesinde Arıburnu Cephesi kuvvetleriyle birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kanlısırt Muharebesi</span> Geliboluda bir savaş

Kanlısırt Muharebesi, Anzak Kolordusu'nun 6 Ağustos 1915 tarihinde Kanlısırt'a yönelik taarruzları ile bu bölgede üç gün süren çatışmalardır. Taarruzla Anzaklar Osmanlı siperlerinin önemli bir bölümünü ele geçirmişlerdir. Hemen ardından başlayan Osmanlı karşı taarruzları ise başarılı olamamış, siperler Anzak birliklerinin elinde kalmıştır.

Birinci Anafartalar Muharebesi, Gelibolu'daki Müttefik Kuvvetleri'ne ulaşan takviye kuvvetleri ile gerçekleşen Suvla Koyu çıkarması ardından bu birliklerle Osmanlı kuvvetleri arasında 9 Ağustos 1915 tarihinde gerçekleşen muharebelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Conk Bayırı Muharebesi</span>

Conkbayırı Muharebesi, 7 Ağustos 1915 tarihinde Anzak ve İngiliz birliklerinin Conk Bayırı Osmanlı mevzilerine taarruzlarıyla başlayan ve 10 Ağustos 1915 tarihine kadar süren çarpışmalardır.

Sarı Bayır Harekâtı veya Ağustos Taarruzları, Çanakkale Savaşı sırasında müttefikler tarafından Arıburnu Cephesi’ndeki çıkmazı sonlandırmak için yapılan son büyük girişim. Taarruzlar, Arıburnu Cephesi’nin kuzey (sol) bölümünden, takviyeli bir Anzak tümeni tarafından gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda güneyden de (sağ) bir Avustralya tümeni bir şaşırtma taarruzu gerçekleştirmiştir. Harekâtın stratejik hedefi, müttefiklerin "Sarı Bayır" olarak adlandırdığı Kılıçbayırı, Düztepe, Conkbayırı ve Kocaçimen Tepe hattının işgal edilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Königsberg Kuşatması</span> Taarruz harekâtı

Königsberg Kuşatması, II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet kuvvetlerinin giriştiği Doğu Prusya Taarruzu'nun son harekâtıdır. Sovyet kaynaklarının da dahil olduğu bazı kaynaklarda Königsberg Taarruzu olarak geçmektedir. Sovyet 3. Belarus Cephesi kuvvetleri, kente taarruzun ardından dört gün süren sert çatışmaların ardından, bugün adı Kaliningrad olan kente kontrolü sağladılar. Kentin Sovyet birliklerince kuşatılması 1945 yılının Ocak ayı sonlarında başlamıştı. Königsberg ile Pillau limanı arasındaki kara köprüsünü elde tutmak / ele geçirmek için şiddetli çatışmalar yapıldı. Fakat 1945 yılının Mart ayına gelindiğinde Königsberg, artık esas cephe hattının yüzlerce kilometre gerisinde kalmıştı. Sovyet birlikleri üç gün süren taarruzlarıyla Alman mevzilerini savunulamaz duruma düşürünce, 9 Nisan 1945'te Alman birlikleri teslim oldu ve bölgedeki çatışmalar sona erdi.

Kumyangjang-ni Muharebesi veya Geumyangjang-ri Muharebesi, Kore Savaşı sırasında 25 - 27 Ocak 1951 tarihleri arasında Geumyangjang-ri 'da Çin Halk Gönüllü Ordusu'na bağlı 150. Tümen ile Birleşmiş Milletler Ordusu'na bağlı Türk Tugayı arasında gerçekleştirilen muharebe. Muharebe, 151. Tepe'de gerçekleştirildiği için Geumyangjang-ri ve 151. Tepe Muharebesi olarak da bilinir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.