İçeriğe atla

Vedat Dalokay

Vedat Ali Dalokay
Ankara Belediye Başkanı
Görev süresi
10 Aralık 1973 - 12 Aralık 1977
Yerine geldiğiEkrem Barlas
Yerine gelenAli Dinçer
Kişisel bilgiler
Doğum 10 Kasım 1927(1927-11-10)
Elazığ, Türkiye
Ölüm 21 Mart 1991 (63 yaşında)
Kırıkkale, Türkiye
Defin yeri Cebeci Asri Mezarlığı, Ankara
Partisi Cumhuriyet Halk Partisi
Evlilik(ler) Ayçe Dalokay
Bitirdiği okul İstanbul Teknik Üniversitesi
Mesleği Mimar
Dini İslam
Mimari tasarımı Vedat Dalokay tarafından yapılan İslamabad Kral Faysal Camii.

Vedat Ali Dalokay (10 Kasım 1927, Elazığ – 21 Mart 1991, Kırıkkale), mimar ve siyasetçi, eski Ankara Belediye Başkanı.

Yaşamı

İlk, orta ve lise öğrenimini memleketi Elazığ'da tamamlayan Dalokay, 1949 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'ni bitirdi. 1950-1951 yılları arasında PTT ve Bayındırlık Bakanlığı'nda mimar olarak görev yaptı. 1951-1952 yılları arasında Paris'teki Sorbonne Şehircilik Enstitüsü'nde lisansüstü çalışması yaptı. 1954 yılında Ankara'da kendi mimarlık atölyesini kurdu. 1964-1968 yılları arasında Ankara Mimarlar Odası şube başkanlığı ve Mimarlar Odası genel sekreterliği yaptı. şair Cemal Süreya'nın aktardığına göre ise Vedat Dalokay, Menderes'in “Ne istiyorsunuz?” sorusu üzerine başbakanın yakasına yapışıp “Hürriyet istiyoruz!” demişti. Menderes ise şu soruyla cevap vermişti: “Başbakanın yakasına yapışıyorsun, bundan büyük hürriyet olur mu?”[1][2][3]

Belediye başkanlığı dönemi

Vedat Dalokay, 1973 Yerel Seçimlerinde Ankaralı seçmenlerin %62'sinin oyunu alarak CHP'den Belediye Başkanı oldu, bu görevi 1977 yılına kadar sürdürdü. Ankara ulaşımını kavşaklar yoluyla düzenlemesi nedeniyle kendisine "göbekçi Dalokay" denildi. Sıhhiye'deki "Hitit Güneşi Anıtı ve Lozan Meydanı" Dalokay'ın başkanlık döneminde yapıldı. Ankara belediyesinin amblemi onun döneminde Hitit güneşi olarak kullanılmaya başlandı. Altınpark, Abdi İpekçi, Kuğulu ve Seğmenler Parkları onun başkanlığı döneminde yapıldı; Uydukent, Batıkent projeleri hazırlandı. Dalokay, Belediye başkanlığını 1977 yılında %52 oyla seçilen Ali Dinçer'e bıraktı. 1984 Yerel Seçimlerinde SODEP'ten Ankara Büyükşehir Belediye başkanlığına aday oldu, ancak seçilemedi. Daha sonra siyasette ve yönetimde etkin bir görev almadı.

Mimari eserleri ve ödülleri

Dalokay, birçok proje yarışmasında ödüller almış bir mimardır. Katıldığı çeşitli uluslararası proje yarışmalarında birincilik almıştır. Bu yarışmalar: İslamabad Kral Faysal Camii (Pakistan, 1970), Cidde İslam Kalkınma Bankası Genel Merkezi (Suudi Arabistan, 1980), Başbakanlık Kompleksi (Pakistan, 1984), İstanbul Taksim Alanı (1987), Pakistan Ulusal Anıtı (1977) proje yarışmalarında birincilik kazandı. Ankara Kocatepe Camii için yaptığı projenin gerçekleştirilmesi ise mümkün olmadı. Bu yapının temelleri dahi atılmışken, geleneksel cami imgesine ters düştüğünü iddia edenlerin baskısıyla uygulanmadı; yapı değiştirilerek Osmanlı camisi özelliklerini taşıyan bugünkü camii inşa edildi. Kabuk Kubbe sistemi ayakta durmayacağı için temelleri atılmış olmasına rağmen proje iptal edildi.

ODTÜ’de yapılan çalışmalar sonucu hazırlanan 35 sayfalık raporda kubbenin ayakta duramayacağı belirtildi. Bunun üzerine Almanya'dan getirtilen kabuk konusunda çalışmaları olan uzman da bu raporu doğruladı ve kendi ifadesiyle "yapımında 1cm bile hata olsa kubbe çöker" dedi. Bunun üzerine kubbenin yapımını üstlenmesi istenildi, fakat durumunun müsait olmadığı gerekçesiyle kabul etmedi.

Alanya Belediyesi binası da Vedat Dalokay projesidir.

Edebi eserleri ve ödülleri

Dalokay edebiyatla da ilgilenmiştir. "Kolo" adlı çocuk romanı ile 1980'de TDK Çocuk Yazını Ödülü'nü ve bu kitabın İngilizce çevirisiyle 1995 yılında "ALSC Mildred L. Batchelder Onur Ödülü"nü kazandı. Bu romanda Keban Barajı'nın suları altında kalan bir köyde yaşayan Şeko Bacı ile keçisi Kolo'nun hikâyesini anlattı.

Ölümü

Vedat Dalokay, 21 Mart 1991'de Kırıkkale yakınlarında geçirdiği bir trafik kazasında eşi Ayçe Dalokay (44) ile birlikte öldü. Kazada yaralanan oğulları Barış Dalokay (17) ise 27 Mart 1991 günü yaşama veda etti.

Kaynakça

  1. ^ "Menderes protesto". 2 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2024. 
  2. ^ "Ersan Atar'ın makalesi". 2 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2024. 
  3. ^ Aslan, Şükrü (1 Ocak 2018). Hozat'in Bahtiyar Asiretinden Ankara Belediye Baskanligina Vedat Dalokay'in Anlatilarinda Memleket Imgeleri. 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024. 

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Vedat Dalokay ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Batıkent</span> Ankara, Yenimahalle semti

Batıkent, Ankara ilinin Yenimahalle ilçesinde bir semttir. Yenimahalle ilçesinin yaklaşık yarısını oluşturmaktadır. Türkiye'nin en büyük modern yerleşim projelerinden biridir. M1 ve M3 hatlarının son istasyonu Batıkent'tedir.

<span class="mw-page-title-main">Kocatepe Camii</span> Ankara, Kocatepede bir ibadethane

Kocatepe Camii, Ankara'nın Kocatepe semtinde 1967'de inşaatına başlanan ve Türkiye Diyanet Vakfı tarafından 1987'de inşaatı tamamlanan camidir.

Aptullah Kuran, Türk mimar ve mimarlık tarihçisi.

<span class="mw-page-title-main">Behruz Çinici</span> Türk mimar (1932–2011)

Behruz Çinici veya tam ismiyle Veli Behruz Çinici, Türk mimar.

<span class="mw-page-title-main">Vedat Tek</span> Türk mimar (1873–1942)

Mehmet Vedat Tek, Türk mimar. 20. yüzyılın başlarındaki çalışmalarıyla tanınmakta ve Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın Mimar Kemalettin Bey ile birlikte en önde gelen iki isminden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Hitit Güneş Kursu Anıtı</span>

Hitit Güneş Kursu Anıtı, 1978 yılında Heykeltıraş Nusret Suman tarafından yapılan ve Sıhhiye Meydanı'na konulan anıt.

<span class="mw-page-title-main">Mimar Kemaleddin</span> Türk mimar (1870–1927)

Ahmed Kemaleddin, 20. yüzyılın başlarındaki çalışmalarıyla tanınan ve Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın önde gelen isimlerinden olan Türk mimar.

<span class="mw-page-title-main">Faysal Camii</span> İslamabad, Pakistanda bir cami

Faysal Camii, İslamabad, Pakistan'da yer almakta olup dünyanın en büyük ve en gözde camilerinden biridir. 5.000 m2 üzerine yapılmış, 74.000 kişi kapasiteli bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Mimar Muzaffer Bey</span> Türk mimar

Mimar Muzaffer Bey Türk mimar. En tanınmış eseri Şişli'deki Hurriyet Abidesi'dir.

Türkiye'de cami mimarisi 1923’te Türkiye devletinin kurulmasıyla başlayan ve günümüze kadar gelen süreçte, Türkiye toprakları üzerinde süregelen camii mimarisi ve bu mimari uygulamalarla ilgili süreçleri inceler.

Doğan Tekelioğlu, Türk mimar. En tanınmış eseri Vedat Dalokay ile birlikte tasarladıkları ve inşaatına başlandığı halde, sonradan projenin değiştirilmesiyle uygulama fırsatı bulunmayan Kocatepe Camii projesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hüsrev Tayla</span>

Hüsrev Tayla Türk mimar. En çok Ankara'da yer alan Kocatepe Camii ve İstanbul'da yer alan Şakirin Camii tasarımlarıyla tanınmıştır.

Fatin Uluengin, Türk mimardır. En çok Ankara'da yer alan Kocatepe Camii tasarımıyla tanınmıştır. Ayrıca Osmanlı mimarisi'nin klasik yapı detayları alanında önemli bir uzmandır.

TBMM Camii Kompleksi, TBMM kompleksindeki milletvekillerine ve meclis çalışanlarının kullanımı için inşa edilmiş bir cami ve camiyle birlikte inşa edilmiş kitaplık binası ile meydanı içeren yapı grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Cinnah Caddesi</span> Ankarada bir cadde

Cinnah Caddesi; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir caddedir. Atatürk Bulvarı'nın devamı niteliğinde olup Kuğulu Park'tan başlayarak Atakule'ye kadar uzanır. Aziziye, Çankaya ve Remzi Oğuz Arık mahalleleri arasında bir sınır oluşturan cadde; Hoşdere, Çankaya ve Simon Bolivar caddelerinin kesiştiği noktada son bulur. Tek yönlü olarak araç trafiğine açık olup yaklaşık 1.8 kilometre uzunluğundadır. Cadde boyunca Afganistan, Bangladeş, Hindistan, İsveç, Kanada ve Libya gibi ülkelerin büyükelçilikleri bulunur.

Hakan Dalokay, yüksek mimar ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Site Camii</span>

Site Camii ya da Merkez Camii, Samsun'un İlkadım ilçesinde bulunan cami.

Nazimi Yaver Yenal, Türk mimardır.

Bu liste; Ankara'daki camiler hakkında bir listedir.

Ekrem Celal Barlas eski Ankara Belediye Başkanı ve bürokrat.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.