İçeriğe atla

Vatikan tarihi

Vatikan tarihi günümüzdeki Vatikan Kent Devleti'nin sınırları içinde kalan bölgelerin tarih öncesi zamanlardan günümüze kadar süregelen tarihidir.

Başlangıcı

Papalık kurumuna ev sahipliği yapan Vatikan'ın kökeni İsa'nın havarilerinden Petrus'a dayandırılır.[1] Hristiyanlık inancına göre Petrus Roma İmparatoru Nero tarafında MS 64 yılındaki Büyük Roma Yangını'ndan sorumlu tutularak çarmıha gerilerek öldürülmüştür.[1] Petrus'un İsa adına kilise kurumunu başlattığı ve ilk olarak piskoposluk rolünü oynadığına ve böylece Papalık kurumunun temelini attığına inanılır.

Papalık Devleti

Papalık haritası

Papalık Orta Çağ boyunca sadece Katolik kilisesini dinsel bakımdan yönetmekle kalmadı, ordu oluşturuyordu,[2] savaş yapıyor ve barış antlaşmaları imzalıyordu. Papalık bir devlet olarak 1870 yılına kadar varlığını sürdürdü. O tarihte Savoya Hanedanının İtalya'yı tek bir bayrak altında toplaması sonucu işlevini kaybetti. 1929 yılında Papalık İtalya'yla Lateran Antlaşmasını imzalayarak Vatikan'ı kurdu. Bu tarihten sonra Vatikan şekil değiştirmekle birlikte Papalık'ın bir devamı olarak bağımsız bir devlet halinde varlığını devam ettirmektedir.

Vatikan

13 Mayıs 1981, saat 17.22'de Mehmet Ali Ağca tarafından vurulan II. John Paul (San Pietro meydanı)

Papa II. John Paul 13 Mayıs 1981'de Mehmet Ali Ağca tarafından Browning marka 9 mm otomatik tabanca ile ateşlenen 3 mermi ile elinden ve karnından vurulmuştur.

Saldırı sırasında II. John Paul, Vatikan'ın San Pietro Meydanı'nda 10 bini aşkın izleyicisini üstü açık arabası ile selamlamaktaydı. Tetikçi Ağca hemen olay yerinde yakalandı; II. John Paul 3 km ötedeki Gemelli Hastanesi'nde 5.5 saat süren bir ameliyata alındı. Yoğun kan kaybına rağmen II. John Paul ameliyattan başarı ile çıktı. Vurulmasından 4 gün sonra Ağca'yı affettiğini bildiren II. Jean Paul, Ağca'yı 27 Aralık 1983'te bizzat İtalyan cezaevinde ziyaret etti.

Papa XVI. Benedictus

Papa XVI. Benedictus'un kendisinden önce gelen Papa II. Jean Paul'e göre İslam dinine ve Müslümanlara karşı daha katı bir yaklaşımı savunduğu düşünülmektedir. II. Jean Paul Hristiyanlarla Müslümanlar arasında diyalog kurulmasına önem vermişti. XVI. Benedictus ise diyalogdan ziyade Müslümanlara karşı dinsel bir tartışma açma eğilimi göstermektedir.

Papa seçilmeden önce Kardinal Ratzinger Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğine olumsuz baktığını açıkça ifade etmişti. AB'nin bir medeniyet olduğunu ve Türkiye'nin bu medeniyete ait olmadığını savunuyordu. 12 Eylül 2006 tarihinde Almanya'nın Regensburg Üniversitesi'nde, 14. yüzyıl Bizans İmparatoru II. Manuel Paleolog'un bir müslüman alimi ile konuşmalarında söylediği sözlere dayanarak, cihad kavramı ve İslamiyet'in getirdiği yenilikler konularında dile getirdiği imalı görüşler uluslararası tepki toplamıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b Louth, Andrew (1989). The history of the church from Christ to Constantine. Londra: Oxford University Press. ISBN 978-0140445350. 
  2. ^ Arnold, John H. (2017). The Oxford handbook of medieval Christianity. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780198811176. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vatikan</span> 1870te İtalya tarafından yıkılan Papalık Devletinin yerine 1929da Roma sınırları içerisinde kurulan bağımsız, küçük bir şehir devleti

Vatikan, resmî adıyla Vatikan Şehir Devleti, İtalya'nın Roma şehrinde bulunan, Hristiyanlık dininin Katolik mezhebinin yönetim merkezi olan bağımsız devlet. Ülkedeki yerleşik nüfus 1.000 civarındadır, fakat Vatikan turistik bir yer olduğundan ülkedeki kişi sayısı turistlerle birlikte artmaktadır. Çevresi yüksek duvarlarla kaplıdır ve kameralarla izlenmektedir. Vatikan, hem yüz ölçümü hem de nüfus bakımından en küçük bağımsız ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">XVI. Benedictus</span> 265. Katolik Kilisesi papası (1927–2022; pd. 2005-2013)

Papa XVI. Benedictus, taşıdığı Papa ünvanıyla dünya çapında 1 milyarı aşkın üyesi bulunan Katolik Kilisesi'nin 2005-2013 seneleri arası ruhani lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Papa</span> Katoliklerin dinî lideri ve Vatikan Şehir Devletinin hükümdarı

Papa, Roma Başpiskoposu ve bu nedenle Roma Katolik Kilisesi'nin dünya çapındaki lideri. Katoliklere göre Havari Petrus'un halefidir.

<span class="mw-page-title-main">Papalık Devleti</span> Papaların 754-1870 yılları arasında yönettikleri devlet

Papalık Devleti, Papalık veya resmi olarak Kilise Devleti, tarih boyunca İtalya Yarımadası'nda yer alan ve papanın askerî ve siyasi bakımlardan yönettiği devlet birimine verilen isimdi. Papalık sadece Katolik Kilisesi'ni dinî bakımdan yönetmekle kalmıyor; ordu oluşturuyor, savaş yapıyor ve barış antlaşmaları imzalıyordu. Papalık, bir devlet olarak 1870 yılına kadar varlığını sürdürdü. O tarihte Savoya hanedanının İtalya'yı bir tek bayrak altında toplaması sonucu işlevini kaybetti. 1929 yılında Papalık, İtalya'yla Laterano Antlaşması'nı imzalayarak Vatikan'ı kurdu. Bu tarihten sonra Vatikan şekil değiştirmekle birlikte Papalık Devleti'nin bir devamı olarak bağımsız bir devlet hâlinde varlığını devam ettirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">XXIII. Ioannes</span> 261. Katolik Kilisesi papası (1881-1963; pd. 1958-1963)

Papa (Aziz) XXIII. Ioannes, asıl adı Angelo Giuseppe Roncalli, 28 Ekim 1958-3 Haziran 1963 arasında 4 yıl, 218 gün papalık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Papalar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Latincede "baba" anlamına gelen papa sözcüğünden türetilen bu isim, bazı kiliseler tarafından yüksek ruhani liderlerini tanımlamak için kullanılmış, zamanla Roma Katolik Kilisesi'nin dünyevi başını ifade etmek için kullanılmaya başlanmıştır. Unvanın kendisi, Papa Siricius'un imtiyazından beri resmî olarak Roma Katolik Kilisesi'nin başı için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">XI. Pius</span> 259. Katolik Kilisesi papası (1857-1939; pd. 1922-1939)

Papa XI. Pius, asıl adı Ambrogio Damiano Achille Ratti, 6 Şubat 1922–10 Şubat 1939 tarihleri arasında papa idi.

Laterano Antlaşması, 1929 Laterano Paktı olarak da bilinir, İtalya'yla Vatikan arasında imzalanan antlaşmadır. İtalyan hükûmeti adına Benito Mussolini'nin, Papalık adına da Dışişleri Bakanı Kardinal Pietro Gasparri'nin imzaladığı antlaşma, 1948 İtalyan Anayasası'yla da onaylanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Benedictus</span> Papa (635 - 685)

Papa II. Benedictus (asıl adı Benedictus Sabellus)(d. 635, Roma, Bizans İmparatorluğu – ö. 8 Mayıs 685, Roma, Bizans İmparatorluğu ). 26 Haziran 684'ten 8 Mayıs 685 tarihine kadar Papalık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Makam</span> Katolik Kilisesinin Piskoposluk Yönetimini ile Vatikanı yönetmek için piskoposlarca yönetilen bir yetki alanı oluşumu

Santa Sede (Latince: Sancta Sedes) veyahut Papalık Makamı; Batı Avrupa dillerinde "Aziz Sandalye", "Apostolik Makam", "Kutsal Koltuk" olarak adlandırılır. Bu isimlendirme Vatikan'ın devlet pozisyonunu belirleyen resmi isimlendirmesidir. Nihayetinde Roma’da bulunan Katolik Kilisesi'nin Piskoposluk Yönetimi'ni içerir ve devleti yönetmek için piskoposlarca yönetilen bir yetki alanı oluşumudur. Bu isimlendirme ise; Papa ile beraber Devlet Sekretaryasını, farklı Kongregasyonlarını ve papalık konseylerini içerir. Bütün bu sistemin başında bulunan kişiye de 'Başpiskopos' denir ve bu haliyle 'Papa'ya işaret etmektedir. Kısaca, Papalık Makamı, Katolik Kilise'sinin merkezi yönetimi olarak kabul edilebilir ve nihayetinde alışılagelen en basit isimlendirmesiyle buna Vatikan denilir.

<span class="mw-page-title-main">V. Nicolaus</span>

Papa V. Nicolaus. Doğum adı Tommaso Parentucelli. 6 Mart 1447'den 24 Mart 1455'teki ölümüne dek papalık yapan İtalyan din adamı.

<span class="mw-page-title-main">XIV. Benedictus</span> 247. Katolik Kilisesi papası (1675-1758; pd. 1740-1758)

Papa XIV. Benedictus, asıl adı Prospero Lorenzo Lambertini, 17 Ağustos 1740 ile 3 Mayıs 1758 arasında papa.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Innocentius</span> papa

Papa VIII. İnnocentius (1432 Cenova, Ceneviz Cumhuriyeti, – 25 Temmuz 1492 Roma, Papalık Devletleri,. Doğum adı Giovanni Battista Cibo idi. 29 Ağustos 1484 - 25 Temmuz 1492 döneminde papalık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VII. Urbanus</span>

Papa VII. Urbanus; gerçek adı ile Giovanni Battista Castagna, 15-27 Eylül 1590 döneminde Roma Katolik Kilisesi'nde 13 gün süren papalık yapmıştır. Bu papalık tarihinde en kısa süren papalıktır.

<span class="mw-page-title-main">II. Marcellus</span>

Papa II. Marcellus veya doğum adı ile Marcello Cervini degli Spannochi, 5 Nisan-1 Mayıs 1555 arasında 20 gün kadar gayet kısa bir dönemde Papalık yapmıştır.

Hristiyanlık tarihi, İsa ile havarilerinden bu yana Hristiyanlık dininin tarihidir. Hristiyanlık, İsa'nın yaşamıyla öğretilerine bağlı tek tanrılı bir dindir.

<span class="mw-page-title-main">XVII. Ioannes</span>

Papa XVII. Ioannes, 16 Mayıs 1003'ten 6 Kasım 1003'te ölümüne kadar Papalık yapmıştır. Öncülü Papa II. Silvester ve sonraki papa XVIII. Ioannes'dir.

<span class="mw-page-title-main">Laterano'daki Aziz Yuhanna Bazilikası</span> Romada bazilika

Laterano'daki Aziz Yuhanna Bazilikası olarak da bilinen, Roma Şehri'nde Roma Diyosezi'nin Katolik katedralidir. Baş bazilika 4 kilometre (2,5 mi) uzaklıkta bulunan Vatikan Şehri'nin hemen dışında yer almaktadır. kuzeybatıya. Yine de, olarak Papalığın özellikleri, archbazilika ve onun bitişiğindeki yapıların bir zevk dışı statü gelen İtalya'ya şartlarını, uygun Lateran Antlaşması 1929 Hem Aziz Yuhanna Bazilikası hem de Lateran Sarayı, merkezde Roma'nın en eskisi olan bir Mısır dikilitaşı ile 16. yüzyılın sonunda ortaya konan büyük bir açık alana, Piazza di San Giovanni'ye bakmaktadır. Ne yazık ki, Porta San Giovanni üzerinden şehre giren ve çıkan trafik, şehrin ihtişamını azaltma eğilimindedir. Meydanın karşısında, Roma'daki en saygın kalıntılardan biri ve birçok hacı için hedef olan Scala Santa'yı barındıran bina var. Bölge aynı zamanda siyasi mitingler için bir mekandır ve 24 Haziran'daki Vaftizci Aziz Yahya'nın Doğuşu bayramı, Romalıların rosto porchetta yedikleri bir panayırla kutlanır.

Papa III. Sylvester, Roma'da Giovanni olarak doğmuştur. Roma Piskoposu ve dolayısıyla 20 Ocak'tan Mart 1045'e kadar Papalık Devleti'nin hükümdarlığını yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Makam ve Vatikan Şehri arması</span>

Vatikan arması, İtalya'nın Roma şehrinde bulunan, Hristiyanlık dininin Katolik mezhebinin yönetim merkezi olan Vatikan Şehir Devleti'nin resmî devlet armasıdır.