İçeriğe atla

Vatandaşlık hukuku

Vatandaşlık hukuku, milliyet ve yurttaşlık ile bunların kazanılması, aktarılması ve yitirilmesi konularıyla ilgilenen hukuk dalıdır. Uluslararası özel hukuka göre, her devlet kendine milliyet ve vatandaşlık bağıyla bağlı kişileri belirleme hakkına sahiptir. Bu kararlar genellikle yazılı hukuk ve içtihat hukuku yoluyla yaşama geçirilir. Uluslararası kamu hukukunu ilgilendiren karar alma süreçleri de mevcuttur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hukuk</span> genellikle devlet otoritesi tarafından desteklenen kurallar ve yönergeler sistemi

Hukuk ya da tüze birey, toplum ve devletin hareketlerini, birbirleriyle olan ilişkilerini; yetkili organlar tarafından usulüne uygun olarak çıkarılan, kamu gücüyle desteklenen, muhatabına genel olarak nasıl davranması yahut nasıl davranmaması gerektiğini gösteren ve bunun için ilgili bütün olasılıkları yürürlükte olan normlarla düzenleyen normatif bir bilimdir. Ayrıca, toplumu düzen altına alan ve kişiler arası ilişkileri düzenleyen, ortak yaşamın huzur ve güven içinde akışını sağlayan, gerektiğinde adaleti yerine getiren, kamu gücü ile desteklenen ve devlet tarafından yaptırımlarla güvence altına alınan kurallar bütünüdür. Hukuk, birey-toplum-devlet ilişkilerinde ortak iyilik ve ortak menfaati gözetir.

<span class="mw-page-title-main">Vatandaşlık</span> bir kişi ile bir devlet ya da bir devlet birliği arasındaki bağlantıyı belirtir

Vatandaşlık ya da yurttaşlık, genellikle bir ülke olan politik kurumların bir parçası olmak demektir. Anayasal ülkelerde, o ülkede yaşayanların devlet tarafından anayasada vadedilen haklardan yararlanmaları için o ülkeye vatandaşlık bağı ile bağlı olmaları gereklidir. Bu kişilere vatandaş denir. Vatandaşın politik katılım hakkı vardır.

Uluslararası hukuk veya devletlerarası hukuk, uluslararası ilişkiler altında bir disiplin olmasının yanı sıra kamu hukukunun bir dalıdır. Bir uluslararası

<span class="mw-page-title-main">Milliyet</span> bağımsız bir insan ve bir devlet arasında ilişki

Milliyet veya uyruk, bir millete veya devlete dahil olma durumudur. Bir devletin sınırları dahilinde doğmakla, ana-baba aracıyla veya vatandaşlık işlemleri sonucunda milliyet belirlenir. Milliyetten farklı olarak vatandaşlık, kişinin oy verme ve seçimlerde aday olma hakkına sahip olmasına işaret eder.

Türk Hukuk Sistemi içerisindeki başlıca hukuk dalları şu şekilde sınıflandırılmaktadır.

Uluslararası ceza hukuku, uluslararası hukuk kapsamında bireylerin cezaî sorumluluğunu doğrudan düzenleyen normların bütününü tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Uluslararası hukuk suçları soykırım, savaş suçları, insanlığa karşı suçlar ve saldırı suçudur. Bu suçlar söz konusu olduğunda, etkilerinin tek bir devletin ötesine geçtiği ve dolayısıyla uluslararası toplumun bir bütün olarak sorumluların yargılanmasında çıkarı olduğu varsayılır.

<span class="mw-page-title-main">İçişleri Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, genellikle güvenlik ve asayiş ile iller idaresinden sorumlu olan bakanlık. Başında 2023 yılından beri Ali Yerlikaya bulunmaktadır.

Uluslararası özel hukuk, kişiler arası hukuk sorunlarında hangi devletin hukukunun uygulanacağını karara bağlar. Hiçbir devlet kendi hukuku dışındaki hukuk sistemlerini yok varsayamaz. Uyuşmazlıklar özellikle yurt dışında yaşayan vatandaşların sorunlarıyla ve yabancılarla ilgilidir. Aynı sorunlarda devletler farklı hukuk sistemlerine sahiptirler ve kanunlar ihtilafı durumunda hangi yasa ve hangi ülkenin mahkemesi yetkilidir, buna ilişkin hükümleri içerir. Mahkeme ve yasa değişik olabilir. Yine ticari ortaklık, vb. iç hukuk tüzel kişilerinin kendi devletlerinin sınırlarını aşan ve birden çok devletin yetki alanına giren durumlarda bu özel hukuk kişileri arasındaki ilişkileri düzenler ya da bunların bağlı olacağı iç hukuku belirler.

<span class="mw-page-title-main">Çağ Üniversitesi</span> Mersinde kurulu vakıf üniversitesi

Çağ Üniversitesi, Mersin ilinde yerleşik bir vakıf üniversitesi. 9 Temmuz 1997 tarihinde, Yaşar Bayboğan öncülüğünde 4282 Sayılı Yasayla ve 2547 Sayılı Yasanın Vakıf Yükseköğretim Kurumları'na ilişkin hükümlerine tabi, kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kurulmuştur. Ankara ve İstanbul illerinden sonra Türkiye'de kurulan ilk Vakıf Üniversitesidir.

Hukuki kaynaklar yahut diğer bir deyişle hukukun kaynakları, genelde asli ve yardımcı kaynaklar şeklinde bir ayrıma tabi tutulmaktadır:

<span class="mw-page-title-main">Meksika pasaportu</span> Pasaport

Meksika pasaportu Meksika vatandaşlarına uluslararası seyahat edebilmeleri amacıyla verilmektedir. Meksika pasaportu resmî bir kimlik ve Meksika vatandaşlığının kanıtıdır. Meksika vatandaşları Avrupa Birliği üyesi ülkelerine, Kanada ve Yeni Zelanda'ya vizesiz seyahat edebilmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Şehir Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

İstanbul Şehir Üniversitesi, 2008'de Bilim ve Sanat Vakfı tarafından kurulan ve 30 Haziran 2020'de faaliyetlerine son verilen bir vakıf üniversitesidir.

Ergin Nami Nomer, 2004-2008 yılları arasında YÖK üyeliği yapmış olan Türk akademisyen. İstanbul Üniversitesi Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 2002 yılında kendisi için özel sayı yayımlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya pasaportu</span>

Avustralya pasaportu Avustralya Dışişleri ve Ticaret Bakanlığı (DFAT) Avustralya Pasaport Bürosu tarafından Avustralya Pasaport Yasası (2005) uyarınca düzenlenen seyahat belgeleri Avustralya vatandaşlarına verilir. Hem Avustralya'da hem de yurtdışında, pasaport hamilinin uluslararası seyahat etmesini sağlar. Avustralya vatandaşlarının diğer ülkelerden pasaport bulundurmalarına izin verilmektedir. 1988'den bu yana her yıl bir milyondan fazla Avustralya pasaportu çıkarıldı ve 2007'de 1,4 milyona ulaştı ve 2021 yılına kadar yılda 3 milyon öngörülen bir rakama ulaşacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Çek pasaportu</span>

Çek pasaportu herhangi bir yaşta olan Çek vatandaşlarına ve Çekya tarafından verilen uluslararası seyahat belgesidir. Çek Ulusal kimlik kartı ile birlikte pasaport Avrupa Birliği ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği ülkelerinin herhangi birine seyahat ve ikamet hakları sağlar. Pasaportun veri sayfası, Çekçe, İngilizce ve Fransızca basılmış, kalan sayfaları tüm resmi AB dilleri ile Rusçadır.

Filistin Otoritesi pasaportu 1993 Oslo Anlaşması kapsamında Filistin Yönetimi'nin 2 Nisan 1995 yılından bu yana uluslararası seyahat amacı ile Filistin topraklarında yaşayan Filistin vatandaşları için Filistin Otoritesi tarafından verilen seyahat belgesidir. Sadece Batı Şeria'daki Filistin vatandaşlarına verilir. Filistin Otoritesi pasaportu, Filistin'de doğduğunu gösteren bir doğum belgesi ibraz eden herkes tarafından kullanılabilir. Kudüs'te yaşayan Filistinliler ancak Ürdün'den alınan geçici pasaport ve İsrail'den geçici alınma seyahat belgesi taşıyabilmektedirler. Filistin dışında doğan Filistinliler için pasaportun geçerli olup olmadığı hâlen net değildir. Bununla birlikte, pasaport verilmesi İsrail hükûmeti tarafından getirilen ek kısıtlamalara tabidir. İsrail, Geçici Anlaşma uyarınca güvenlik ihtiyaçları için gerekli olduğunu kabul etmektedir.

Mustafa Tutulmaz,, Türk bürokrat.

Yabancılar hukuku, bir devletin veya ülkenin bir ülkeye gelen yabancılar için uyguladığı kanunların oluşturduğu hukuk dalıdır. Yabancılar hukuku genel anlamda mütekabiliyet ilkesine dayanmakta olup, yabancılara Türkiye'de uygulanacak olan hukuk kuralları yabancının vatandaşı olduğu ülkeye göre farklılık göstermektedir.

Uzay hukuku, insanoğlunun uzayla ilgili faaliyetlerini düzenleyen hukuk organlarının bütünüdür. Uzay hukuku, tıpkı genel uluslararası hukuk gibi, çeşitli uluslararası antlaşmalar, sözleşmeler, BM'nin GKO kararları ile uluslararası kuruluşların kural ve düzenlemelerinden ibarettir. 'Uzay Hukuku' terimi BM'nin çalışmalarıyla yürürlüğe konan beş ayrı uluslararası anlaşma ve bu anlaşmaların tesis ettiği kural ve kaidelerin bütününü kapsamaktadır. Ayrıca birçok devlet uzay hukukuna dair faaliyetlerini düzenleyen "Ulusal Uzay Yasaları"nı da hayata geçirmiştir. Uzay hukuku alanı kapsamında değerlendirilen bazı önemli konular arasında; Dünya ve uzayda çevrenin korunması, uzay cisimlerinin sebebiyet verdiği hasarların sorumluluğu, anlaşmazlıkların giderilmesi, astronotların kurtarılmasına dair faaliyetler, uzay boşluğundaki potansiyel tehlikeler hakkında bilgi paylaşımı, uzaya dair teknolojilerin kullanımı ve uluslararası işbirliği kuralları sayılabilir. Bu alan uzaya dair faaliyetlerin temel prensiplerini de belirlemiştir. Bu prensipler arasında uzayın tüm insanlığın hizmetindeki bir bölge olarak tanımlanması, uzay boşluğunun devletler arasında ayrımcılık yapılmaksızın keşfi ve kullanım serbestisi ve uzay boşluğunun egemenlik alanı ilan edilemeyeceği gibi temel ilkeler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Roma vatandaşlığı</span> Antik Romada vatandaşlık

Antik Roma'da vatandaşlık özgür bireylerin yasalar, mülkiyet ve yönetim ile ilgili olarak elde ettiği ayrıcalıklı siyasi ve hukuki bir statüdür.