İçeriğe atla

Vatan Partisi (1954)

Başlığın diğer anlamları için Vatan Partisi sayfasına bakınız.
Vatan Partisi (1954)
KısaltmaVP
KurucuHikmet Kıvılcımlı
Kuruluş tarihi22 Ekim 1954 (1. kuruluş)
21 Ocak 1975 (2. kuruluş)
Kapanış tarihi30 Aralık 1957 (1. kapanış)
16 Ekim 1981 (2. kapanış)
ÖnceliTürkiye Komünist Partisi
ArdılıHalkın Kurtuluş Partisi
İdeolojiMarksizm-Leninizm
Komünizm
Siyasi pozisyonAşırı sol

Vatan Partisi, 1920 yılında kurulup 1952 yılında dağılışa uğrayan Türkiye Komünist Partisi'nin üyeleri tarafından Hikmet Kıvılcımlı önderliğinde 22 Ekim 1954 tarihinde kurulmuş, Türkiye Komünist Partisi'nin teorik misyonunu sahiplenmiş komünist parti.

Kurucu genel başkanı Ahmet Cansızoğlu'dur. Bir ay kadar sonra, 11 Kasım 1954'te yapılan ilk genel kurulda genel başkanlığa oybirliği ile Hikmet Kıvılcımlı seçildi ve partinin kapatıldığı 30 Aralık 1957 tarihine kadar bu görevi sürdürdü.

30 Aralık 1957 tarihinde İstanbul Sulh Ceza Hakimliği'nin 57/227 sayılı kararı ile "Komünist metodu ile çalıştığı ve komünist şahıslar tarafından sevk ve idare olunduğu" gerekçesi ile kapatıldı.

5 Kasım 1955 tarihinde, Eyüp Sultan'da yaptığı seçim konuşması esnasında "dini siyasete alet ettiği" gerekçesiyle Kıvılcımlı ve parti yöneticileri hakkında ilk dava açıldı. Bunu benzeri nitelikle açılan ve parti kapatıldıktan sonra dahi, Kıvılcımlı ve parti yöneticileri hakkında açılan diğer davalar izledi ve 23 Ocak 1959 tarihinde 5-15 yıl arası hapis istemi ile yargılamalar başladı. 27 Mayıs 1960 sonrasında sonuçlanan bu davaların tamamının sonucunda Kıvılcımlı ve parti yöneticileri hakkındaki tüm iddialar beraatle sonuçlandı.

Yeniden kuruluşu ve kapatılması

Kıvılcımlı'nın ölümünün ardından, eşi Emine Kıvılcımlı önderliğinde 21 Ocak 1975 tarihinde, aynı misyon ve anlayışla yeniden kuruldu. Emine Kıvılcımlı'nın ardından sırasıyla Şinasi Kutal (1977-1979) ve Feridun Şakar'ın (1979-1981) Genel Başkanlık görevlerini üstlendiği partinin 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi sebebiyle, MGK'nın 12 Eylül 1980 tarih, 7 sayılı bildirisi ile tüm faaliyetleri durdurulmuş, 16 Ekim 1981 tarihinde de 2533 sayılı kanun ile de kapatılmıştır. 1980 darbesinin ardından parti, eski kadroları ile yeniden bir araya gelmemiş olsa da, sonraları Hikmet Kıvılcımlı mirasının temsilcisi olma şiarıyla kurulan Halkın Kurtuluş Partisi, bugün bu teorik misyonu sahiplenmiş tek yasal siyasi partidir.[1]

Kaynakça

  1. ^ "HKP Kuruluş Gerekçesi". 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (1920)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1920–1987)

Türkiye Komünist Partisi, 1920 yılında kurulan, Türkiye'de faaliyet göstermiş komünist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Fazilet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1997–2001)

Fazilet Partisi, Millî Görüş'ü benimseyen Refah Partisinin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasına az bir zaman kala İsmail Alptekin başkanlığında kurulan siyasi çatısı. Daha sonra Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'ın iddiaları Anayasa Mahkemesince haklı bulundu ve parti kapatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İşçi Partisi (1961)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1961–1971, 1975-1981)

Türkiye İşçi Partisi (TİP), 1961 yılında Türkiye'de kurulan siyasi parti. 1946 sonrası çok partili dönemde TBMM'ye milletvekili seçtirebilen ilk sosyalist parti olmuştur. 12 Mart 1971 Muhtırası ve 12 Eylül 1980 Darbesi sonrasında kapatılmış, 1988 yılında TKP ile birleşerek TBKP kurulmuştur.

Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası (THİF), Kurtuluş Savaşı sırasında Anadolu'da komünist faaliyet yürüten bir partidir.

<span class="mw-page-title-main">Nâzım Hikmet</span> Türk şair ve yazar (1902–1963)

Nâzım Hikmet, Türk şair ve yazardır. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Kıvılcımlı</span> Türk siyasetçi, yayıncı ve yazar

Hikmet Ali Kıvılcımlı, Türk Marksist-Leninist siyasetçi ve kuramcı, yazar, yayıncı ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de komünizm</span>

Türkiye'de komünizm, 1920 yılında Türkiye Komünist Partisi ile partileşme sürecine giren ve günümüzde devam eden siyasi hareket.

<span class="mw-page-title-main">Millet Partisi (1948)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1948–1954)

Millet Partisi, 1948-1954 yılları arasında etkin olan Türk siyasi partisi. Partinin kurulmasının en önemli nedenlerinden biri Demokrat Parti'nin Cumhuriyet Halk Partisi'ne sert muhalefet yapmamasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Kurtuluş Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Halkın Kurtuluş Partisi, 2005 yılında, 15-16 Haziran İşçi Direnişi'nin 35. yıldönümünün kutlandığı 15 Haziran gününde kuruluşunu duyuran komünist parti. Genel başkanı Nurullah Ankut'tur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Sosyalist İşçi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP), Türkiye'de 12 Mart Dönemi sonrasında kurulan ilk sosyalist partidir. Başlıca kurucuları; Ahmet Kaçmaz, Yalçın Yusufoğlu, Oya Baydar, Osman Sercan, Aydoğan Gezer, Burhan Şahin, Ali Kar, Hamdi Gülen, Hikmet Karahan, İbrahim Şahin olan TSİP'in kuruluş tarihi 16 Haziran 1974 olarak kabul edildi.

Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP), Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Türkiye Komünist Partisinin (TKP) birleşmesiyle kurulmuş bir siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İşçi Köylü Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1978–1981)

Türkiye İşçi Köylü Partisi, 29 Ocak 1978’de Ankara’da kurulan Türk siyasal partisi.

Türkiye Sosyalist Partisi (TSP), 15 Mayıs 1946'da çok partili demokrasiye geçiş sürecinde Türkiye Komünist Partisi (TKP) kadroları içinden bir grup tarafından kurulmuş siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Kenan Budak</span> Türk devrimci ve sosyalist sendikacı

Kenan Budak,, Türk sendikacı.

1927 Tevkifatı, Türkiye'de gizli faaliyet gösteren Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyelerine karşı 1927 sonbaharında yapılan yaygın tutuklamalardır. Dönemin TKP Merkez Komitesi Genel Sekreteri Vedat Nedim Tör'ün gizli parti belgelerini ve üye listelerini polise teslim etmesi üzerine o sırada Türkiye'de Komintern sorumlusu olarak bulunan Şefik Hüsnü'yü ve TKP Merkez Komitesi üyelerini de içine alan büyük bir tutuklama yapılarak 1928 TKP Davası açılmıştır. Bu tutuklamalarda Merkez Komitesi üyelerinden Şevket Süreyya Aydemir de Vedat Nedim Tör'le birlikte hareket ederek daha sonra Kadro dergisi hareketini başlatmışlardır.

Fatma Nudiye Yalçı, Nudiye Hüseyin, Türk yazar, çevirmen. İlk Türk kadın oyun yazarıdır.

Vatan Partisi, şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Nurullah Ankut</span> Türk siyasetçi

Nurullah Efe Ankut, Türk öğretmen, yazar ve siyasetçi. 15 Haziran 2005 tarihinden beri Halkın Kurtuluş Partisi genel başkanlığını sürdürmektedir. Aynı zamanda partinin gazetesi Halkın Kurtuluş Yolu'nda yazarlık yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Toplumcu Kurtuluş Partisi (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Toplumcu Kurtuluş Partisi, Ürün dergisi çevresi ve daha önce Türkiye Komünist Partisi saflarında siyaset yapmış bireylerin birleşerek önce "Suphi'den Bilen'e Gelenek Yaşıyor Girişimi", ardından "TKP Kurucular Kurulu" isimleriyle yaptıkları çalışmalar sonucunda 6 Şubat 2012 tarihinde yasal kuruluşunu tamamlayan genel merkezi Ankara'da bulunan partinin ; 12 Kasım 2016'da Ankara'da yapılan olağanüstü kongrenin aldığı karar ile isim değişikliği sonucu aldığı haldir.

Demokratik Halk Devrimi, İkinci Emperyalist Paylaşım Savaşı sonrasında pre-kapitalist ilişkilerin henüz ortadan kalkmadığı, yoğunlukla Avrupa ve Asya ülkelerinde yoğunlaşan devrim biçimidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.