Vasil Glavinov - Turkipedia

Vasil Glavinov

Doğum	1872 Köprülü, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	24 Ocak 1929 Sofya
Meslek	Siyasetçi

Vasil Glavinov (1872-24 Ocak 1929), Osmanlı Devleti'nin Makedonya topraklarında sosyalist propagandanın öncüsü militan.

19. yüzyıl sonunda Bulgar Sosyal Demokrat İşçi Partisi (BSDİP) saflarında militanlığa başlamış olan Vasil Glavinov, Makedonya'daki sosyalist örgütlenmeleri gerçekleştirmek üzere partisi tarafından görevlendirilmiş ve Makedonya'daki işçi hareketlerinin başlıca liderlerinden haline gelmiştir.^[1] Makedonya tarihinin en önemli isimlerinden birisi olarak kabul edilir.^[2]

Yaşamı

1872'de Osmanlı Makedonya'sında, o zamanlar siyasi, ekonomik ve kültürel bir merkez olan Köprülü kentinde doğdu. Eğitim olanağı bulamayan ve genç yaşta marangozluğa başlayan Glavinov, ekonomik sıkıntılar ve işsizlik nedeniyle^[2] 1887'de Sofya'ya göçtü; orada Bulgar Marksistlerinin önderi Dimitar Blagoev'in görüşleriyle tanıştı. Blagoev’nin kurduğu Bulgar Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin bir militanı haline geldi ve parti görüşlerini yaymak üzere memleketi Köprülü’ye döndü.

Bulgar Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nde “Dar Sosyalistler ile “Geniş Sosyalistler” arasındaki fikir bölünmede Glavinov, toplumsal devrimci çizgideki Dar Sosyalistler kanadına katıldı.^[1] Osmanlı Makedonya'sında faaliyet göstermek üzere Bulgar Sosyal Demokrat İşçi Partisine bağlı Makedonya Devrimci Sosyal Demokratlar Birliği isimli örgütü kurdu. Bu örgütlenme, gelecekte Osmanlı sosyalist hareket içerisinde ortaya çıkacak olan sol kanat için bir temel oluşturmuştur.^[3]

İkinci Meşrutiyet'in ilanından sonra Selanik'te "Rabotnicheska Iskra" gazetesini çıkardı ve Balkan Federasyonu kurulması fikrini işledi.^[2] Ocak 1910'da Belgrad'da düzenlenen ilk Birinci Balkan Sosyalist Konferansı'na katıldı. Aynı yıl Osmanlı Sosyalist Fırkası'na katıldı. Balkan Savaşları öncesinde Sofya'ya dönmek zorunda kaldı.

1919'da Dar Sosyalistler, Bulgar Komünist Partisi halini aldı ve Glavinov partinin Göçmen Komisyonu'nda görev aldı. 16 Nisan 1925'teki St. Nedelya Kilisesi terör saldırısından sonra tutuklandı ve siyasetten çekildi. 24 Ocak 1929’da hayatını kaybetti.

Kaynakça

^ ^a ^b Aydar, Özkan. "Osmanlı Devleti'nde İlk Sosyalizm Tartışmaları ve İlk Sosyalist Örgütlenmeler". e-dergi.atauni.edu.tr/. Atatürk Dergisi Cilt 4, Sayı 2, Yyıl 2015. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2016.
^ ^a ^b ^c Mickovska, Keti. "Vasil Glavinov-Tirelss fighter for labor righs". www.mia.mk/. mia.mk sitesi 29 Temmuz 2015. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2016.
^ "Osmanlı İmparatorluğu'nda Sosyalizm ve İşçi Hareketi (1)". Entarnasyonel Komünist Akım, Haziran 2011. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2016.

İlgili Araştırma Makaleleri

Bolşevik, çoğunluktan yana anlamına gelen Rusça kelime, 1903 yılında düzenlenen Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin İkinci Kongresi'nde Vladimir Lenin ve Julius Martov arasında yeni kurulmakta olan partinin üyelik tanımı üzerine başlayan görüş ayrılığı sonucu yaşanan ayrışmadaki taraflardan Lenin yanlısı grup. Kongrede Lenin yanlıları çoğunlukta olduğu için Rusça çoğunluk anlamına gelen Bolşevik olarak, azınlıktaki Martov yanlıları da Menşevik olarak adlandırılacaktır.

Georgi Dimitrov Mihaylov veya bilinen adıyla Georgi Mihayloviç Dimitrov, Bulgaristan'da sosyalist yönetimin kurucusu ve ilk başbakanı olan Bulgar siyasetçidir.

Marksizm, özgün bir siyasal felsefe akımı, tarihin diyalektik materyalist bir yorumuna dayanan ekonomik ve toplumsal bir dünya görüşü, kapitalizmin Marksist açıdan çözümlenmesi, bir toplumsal değişim teorisi, Karl Marx'ın ve Friedrich Engels'in çalışmalarından çıkarılan, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2002–2015)

Sosyalist Demokrasi Partisi 2002 yılında çoğunluğunu ÖDP'den ayrılanların kurduğu bir partidir.

Komintern 1919 Martında, savaş komünizmi döneminin (1918-1921) ortasında Vladimir Lenin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından kurulan, "silahlı kuvvetler de dahil tüm mümkün araçlarla uluslararası burjuvaziyi yıkmak ve devletin tamamen yok oluşu için bir geçiş aşaması demek olan Uluslararası Sovyet Cumhuriyetini yaratmak için" mücadele etme amacı güden uluslararası bir komünist örgüt.

Hikmet Ali Kıvılcımlı, Türk Marksist-Leninist siyasetçi ve kuramcı, yazar, yayıncı ve çevirmen.

Sosyal demokrasi, reformist ve aşamalı yöntemlerle laissez-faire kapitalizminin yarattığı eşitsizlikleri ortadan kaldırmayı hedefleyen politik bir ideolojidir.

Türkiye'de komünizm, 1920 yılında Türkiye Komünist Partisi ile partileşme sürecine giren ve günümüzde devam eden siyasi hareket.

Bulgar Komünist Partisi Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nin 1946-1990 yılları arasında iktidardaki partisiydi. Vatan Cephesi'ne liderlik eden parti 1944 yılında II. Dünya Savaşı'nın sonuna doğru, Bulgar partizanlar hükûmeti devirmesi sonucu iktidara geldi.

Dimitır Blagoev Bulgar siyasi lider. Bulgar Komünist Partisi'nin kurucularından.

Osmanlı Sosyalist Fırkası (OSF), Osmanlı İmparatorluğu'nda 1910 yılında kurulmuş olan ilk Türk sosyalist siyasi partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Clara Zetkin</span> Alman politikacı (1857–1933)

Clara Zetkin, devrimci sosyalist ve Marksist-Leninist Alman politikacı ve kadın hakları savunucusu.

Kurtuluş Hareketi, 1971'deki örgütsel yenilgiden sonra hapisten çıkan bir kısım Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kadrolarının, THKP-C'nin aynı isimli haftalık yayın organı Kurtuluş dergisinin ismini alarak 1976'da aylık olarak yayımlamaya başladıkları Kurtuluş Sosyalist Dergi çevresinde oluşturdukları Marksist-Leninist siyasi harekettir.

Georgi Nikolov Delçev 20. yüzyılın sonunda Osmanlı tarafından yönetilen Makedonya ve Trakya'da önemli bir devrimci kişilikti. Makedon halkı Georgi ismindeki insanları kısaca Gotse diye çağırdıklarından halk arasında daha çok "Gotse" diye bilinir. İç Makedon Devrimci Örgütü'nün önderlerinden biri olarak bilinir. Marksist felsefeden etkilenmiştir.

Dimitır Vlahof Efendi, Makedonya ve Osmanlı tarihinde rol oynamış siyasetçi. Meclisi Mebusan'da Balkan sosyalizmini temsil ediyordu.

<span class="mw-page-title-main">Vasil Kolarov</span> 33. Bulgaristan başbakanı (1877-1950)

Vasil Petrov Kolarov, Bulgar bir komünist siyasi liderdi. Komünist Enternasyonal'de (Komintern) liderlik yapıyordu.

Osmanlı İmparatorluğu'nda sosyalizm hareketi II. Meşrutiyet sonrasındaki siyasi atmosferde cereyan etmeye başladı. İmparatorluk zayıflayıp çöküş sürecine girdiğinde tıpkı Osmanlı liberalleri ve diğer düşünce akımlarına haiz olanlar gibi sosyalistler de "bu ülke nasıl kurtulur" sorusuna kendi içlerinde cevap aradılar. Çeşitli fikir cereyanlarında sosyalistler en zayıf görünümde olanlardı. İlk sosyalist parti olan Osmanlı Sosyalist Fırkası 1910 yılında kurulmuştu. İştirak dergisi sosyalistlerin fikirlerini beyan ettikleri bir dergiydi. Aynı zamanda sosyalizm eğiliminde kısa ömürlü birçok yayın organları da bulunmaktaydı. Dr. Refik Nevzat da Beşeriyet'i çıkardı.

Balkan Federasyonu projesi, Yugoslavya, Arnavutluk, Yunanistan, Bulgaristan ve Romanya'yı birleştirerek Balkanlar'da bir ülke kurmaya yönelik sol görüşlü bir siyasi hareketti.

Selanik Sosyalist İşçi Federasyonu (Fransızca: Fédération Socialiste Ouvrière, Yahudi İspanyolcası: Federacion Socialista Laboradera Osmanlı İmparatorluğu'nun Selanik Vilayeti'nde Avram Benaroya liderliğindeki sosyalist bir örgüttür. Selanik'teki farklı milletlerden işçilerin tek bir işçi hareketi içinde birleştirilmesi girişimidir.

<span class="mw-page-title-main">Rosa Plaveva</span>

Rosa Plaveva, evlilik öncesi soyadı Varnalieva, bir Osmanlı ve Yugoslav sosyalisti ve süfrajettir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.