İçeriğe atla

Varşova

Varşova
Warszawa
Başkent
Miasto Stołeczne Warszawa
Başkent Varşova
Varşova bayrağı
Bayrak
Varşova arması
Arma
Slogan:
Semper invicta  ("Her zaman yenilmez")
Polonya üzerinde Varşova
Varşova
Varşova
Varşova'nın Polonya'daki konumu
ÜlkePolonya Polonya
VoyvodalıkMazovya
İlşehir ili
İdare
 • Belediye başkanıRafał Trzaskowski (PO)
Yüzölçümü
 • Başkent6100.43 km²
Rakım100 m
Nüfus
 (2017)
 • Başkent1.764.615
 • Yoğunlukoto/km²
 • Kent yoğunluğu3.334/km² (8.630/mil²)
 • Metropol
3.350.000
 • Metropol yoğunluğu549,19/km² (142.230/mil²)
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Alan kodu+48 22
Plaka koduWA, WB, WD, WE, WF, WH, WI, WJ, WK, WN, WT, WU, WW, WX, WY

Varşova (Lehçe: Warszawa [varˈʂava]ⓘ), Polonya’nın başkenti olup, aynı zamanda bu ülkenin en büyük şehridir. Vistül Nehri üzerinde yer alan şehir Baltık Denizi’nden yaklaşık 360 kilometre; Karpatlar’dan ise 300 kilometre uzaklıktadır. Tarihi itibarı ile 1,764,615 (2017) kişilik bir nüfusa sahip olan şehrin Varşova Metropol Bölgesi sınırları içindeki nüfusu ise yaklaşık 3,350,000’dir.[1] Şehir 516.9 kilometrekarelik bir alana yayılmıştır. Varşova Metropolitan Bölgesi (Lehçe: Obszar Metropolitalny Warszawy) ise 6,100.43 kilometrekarelik bir alana yayılmıştır.[2] Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin şehirleri arasında Varşova nüfusu bağlamından en büyük 9. şehirdir.

Warszawianka (1831) Varşova şehrinin gayriresmî marşı olarak kabul görmektedir.[3] 9 Kasım 1940 yılında şehir Varşova Kuşatması’daki kahramanca direnişi nedeniyle Polonya’daki en önemli askeri madalya olan Virtuti Militari ile onurlandırılmıştır.[4]

Varşova aynı zamanda bir Feniks şehri olarak bilinmektedir. Mitoloji’deki feniks kuşunda olduğu gibi II. Dünya Savaşı’nda %80’i harap olan bu şehirde hem Polonyalıların hem de Sovyetler Birliği’nin yardımıyla yeniden inşa edilmiştir.[5][6] Şehir ismini, Varşova Konfederasyonu, Varşova Paktı, Varşova Düklüğü, Varşova Konvansiyonu, Varşova Anlaşması ve Varşova Ayaklanması gibi ünlü oluşumlara veya olaylara vermiştir.

Demografi

  • 1700: 30.000
  • 1792: 120.000
  • 1800: 63.400
  • 1830: 139.700
  • 1850: 163.600
  • 1882: 383.000
  • 1900: 686.000
  • 1925: 1.003.000
  • 1939: 1.300.000
  • 1945: 422.000
  • 1956: 1.000.000
  • 1960: 1.139.200
  • 1970: 1.315.600
  • 1975: 1.436.100
  • 1980: 1.596.100
  • 1990: 1.611.800
  • 2002: 1.707.100
  • 2004: 1.676.600
  • 2005: 1.694.825
  • 2010: 1.710.398
  • 2017: 1.764.615

Yönetim

İdari yapılanma

SemtNüfusAlan
Mokotów226,911

35,4/sq mi (13,7/km²)

Praga Południe185,077

22,4/sq mi (8,6/km²)

Ursynów143,935

44,6/sq mi (17,2/km²)

Wola142,025

19,26/sq mi (7,4/km²)

Bielany135,307

32,3/sq mi (12,5/km²)

Śródmieście134,306

15,6/sq mi (6/km²)

Targówek122,872

24,37/sq mi (9,4/km²)

Bemowo107,197

24,95/sq mi (9,6/km²)

Ochota91,643

9,7/sq mi (3,7/km²)

Białołęka76,999

74/sq mi (28,6/km²)

Praga Północ73,207

11,4/sq mi (4,4/km²)

Wawer66,094

79,71/sq mi (30,8/km²)

Żoliborz49,275

8,5/sq mi (3,3/km²)

Ursus47,285

9,35/sq mi (3,6/km²)

Włochy39,778

28,63/sq mi (11,1/km²)

Rembertów22,688

19,30/sq mi (7,5/km²)

Wesoła20,749

22,6/sq mi (8,7/km²)

Wilanów15,188

36,73/sq mi (14,2/km²)

Total1,700,536

517,90/sq mi (200/km²)

Varşova bir şehir ilidir (Lehçe: Powiat grodzki) ve 18 semte bölünmüştür. Lehçede dzielnica adı verilen bu semtlerin her birisini bir bölge yönetim oluşumu yönetir.[7] Bu bölgelerin her birisi de kendi içlerinde mahalleler gruplarına ayrılmışlardır ama bu grupların yasal veya yönetimsel bir statüsü yoktur. Varşova’da iki tarihi bölge vardır; bunlar Śródmieście bölgesinde yer alan Eski Şehir (Lehçe: Stare Miasto) ve Yeni Şehir’dir (Lehçe: Nowe Miasto).[8]

Kültür

Uluslararası ilişkiler

Ana madde: Polonya şehirlerinin kardeş şehirleri

Kardeş kentler

Varşova'nın 56[9] tane kardeş şehri vardır.

Amerika
Asya
Avrupa

Kaynaklar - şehrin resmi websitesi[9]

Ayrıca bakınız

Łazienki Park
Devlet Sarayı, Varşova
14. yüzyıldan sur kalıntıları
Şehir ile ilgili maddeler
Diğer maddeler

Kaynakça

  1. ^ "Study on Urban Functions" (İngilizce). Avrupa Bölgesel Kalkınma ve Uyum Gözlem Ağı. 2007. 27 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Warsaw". www.goeuro2012.com (İngilizce). 8 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2008. 
  3. ^ Piotr Olechno (28 Ağustos 2008). "Sen zamiast Warszawianki". www.polskatimes.pl (Lehçe). 13 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2009. 
  4. ^ "Coat of Arms and Colours of the Capital City of Warsaw". bip.warszawa.pl (İngilizce). 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2009. 
  5. ^ "The SETAC Europe 18th Annual Meeting". www.setac.eu (İngilizce). 20 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2009. 
  6. ^ "The city of phoenix – War*saw everything" (Lehçe). 12 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2009. 
  7. ^ "Dzielnice". www.um.warszawa.pl (Lehçe). 31 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2008. 
  8. ^ "Old Town Warsaw". www.scrapbookpages.com (İngilizce). 10 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2008. 
  9. ^ a b "Miasta partnerskie Warszawy". um.warszawa.pl (Lehçe). Biuro Promocji Miasta. 4 Mayıs 2005. 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2008. 
  10. ^ Seul Metropolitan Government. "International Cooperation: Sister Cities" (İngilizce). 4 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "Sister city list" (İngilizce). www.edunet.taipei.gov.tw. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "Tel Aviv sister cities" (İbranice). Tel Aviv-Yafo Municipality. 26 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2009. 
  13. ^ "Berlin's international city relations" (İngilizce). Berlin Mayor's Office. 8 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2009. 
  14. ^ "Twin Towns" (İngilizce). www.amazingdusseldorf.com. 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2009. 
  15. ^ "Sister Cities of Istanbul" (İngilizce). 22 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2007. 
  16. ^ Erdem, Selim Efe (3 Kasım 2003). "İstanbul'a 49 kardeş". Radikal. 18 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2010. 49 sister cities in 2003 
  17. ^ "Mapa Mundi de las ciudades hermanadas" (İspanyolca). Ayuntamiento de Madrid. 27 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ "Twin cities of Riga" (İngilizce). Riga City Council. 1 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2009. 
  19. ^ "Partners - Oslo kommune" (İngilizce). www.oslo.kommune.no. 14 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  20. ^ "Online Directory: California, USA" (İngilizce). Sister Cities International. 17 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2009. 
  21. ^ "Saint Petersburg in figures - International and Interregional Ties" (İngilizce). Saint Petersburg City Government. 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2008. 

Dipnot

  1. ^ 1997 yılında kardeş şehir olduğunda Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'nin kontrolündeydi.

Dış bağlantılar

Vikigezgin'de Warsaw ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
Genel bağlantılar
Haritalar
Raszyn
Katowice		Olsztyn
Kaliningrad (Rus) 		Białystok
 
Ożarów Mazowiecki
Łódź
Berlin (D) 		KuzeyMińsk Mazowiecki
Brest (BY)
Minsk (BY)
Moskova (Rus)
Batı   Varşova    Doğu
Güney
Łomianki
Bydgoszcz
Gdańsk		Radom
Kraków		Lublin
Lviv (UA)
Kiev (UA)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Polonyalılar</span> Polonya halkından veya bu halkın soyundan olan kimse

Polonyalılar veya Lehler, ortak bir tarihi, kültürü paylaşan, Lehçe dilini konuşan ve Polonya'da doğmuş veya sonradan vatandaşı olup, kültüre adapte olmuş kişilerin bulunduğu topluluk. Polonyalıların Polonya'daki nüfusu, 37.394.000 olarak tahmin edilmektedir. Bunların yalnızca 36.522.000 kadarı Lehçe konuşandır. Avrupa, Amerika ve Avustralasya'da geniş bir Polonyalı diasporası bulunmaktadır. Günümüzde Polonyalıların en yoğun olduğu Polonya kentleri Varşova ve Silezya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Taipei</span> Tayvanın başkenti

Taipei, Tayvan'ın başkenti ve özel şehirlerinden biridir. Şehir ülkenin kuzeyinde yer almakta olup çevresinde Yeni Taipei şehri bulunmaktadır. Şehrin nüfusu 31 Mart 2016 tarihi itibarı ile 2,7 milyonun üzerinde olup Yeni Taipei ile Keelung şehirleri ile birlikte 7.047.167 milyon nüfuslu Taipei-Keelung metropol alanını oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kyoto</span> Japonyada bir şehir

Kyoto, Japonya'nın Kyoto prefektörlüğünün merkezi ve en büyük şehridir. Şehrin nüfusu yaklaşık 1,5 milyondur. 794-1868 yılları arasında ülkenin başkenti olup bin yıllık başkent olarak anılmaktadır. Kyoto, Osaka ve Kobe ile birlikte Keihanshin metropolitan alanını oluşturur. Ayrıca Kyoto protokolü de ismini bu şehirden almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hamamatsu</span> Japonyada kent

Hamamatsu Japonya'nın Shizuoka prefektörlüğünde bulunan bir şehirdir. Yüzölçümü 1,558.06 km² olan şehrin nüfusu 1 Eylül 2015 tarihi itibarı ile 789,407 olup Shizuoka'nın en büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Kraków</span>

Kraków, Polonya'nın en eski ve en büyük üç şehrinden biridir. 2019 yılı itibarıyla şehirde 779.000 kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Legia Warszawa</span> Polonya merkezli futbol kulübü

Legia Warszawa, Polonya'nın Varşova kentinde 1916 yılının Mart ayında kuruldu. I. Dünya Savaşı'ndan sonra Polonya Ordusu'nun asıl takımı oldu. Kulüp, 1949-1957 yılları arasında CWKS Warszawa olarak biliniyordu. Polonya Varşova'nın tekrar 1. Lige yükselmesi ile birlikte Ekstraklasa'da ki Varşova takımlarının sayısı ikiye yükselmiştir. Polonya Varşova'nın yanında Lech Poznań, Wisla Krakow ve Widzew Lodz en büyük rakipleridir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya kardeş şehirler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İtalya kardeş şehirler listesi İtalya'da bulunan şehir ve belediyelerinin resmen ilişkide olduğu diğer şehirler ismlerini vermektedir. Burada bulunan şehirler İtalya hükûmeti tarafından kabul edilmiştir. Çoğu durumda "Kardeş şehir" olarak adlandırılmaktadır. Listede ayrıca köy, kasaba, belediye ve ilçelerde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rzeszów</span>

Rzeszów, Polonya'nın güneydoğusunda bir şehirdir. Nüfusu 2010 istatistiki verilerine göre 179,455'tir. Sandomierska Vadisi'nin ortasında, Wisłok Nehri'nin çevrelediği bir alanda bulunur. Şehir, 1354 yılında belediye ruhsatı garantisi alan şehir, günümüzde 1999'dan beri Polonya'nın Alt Karpatya Voyvodalığı'nın en büyük şehri olmasının yanında başkentliğini yapmaktadır. Büyük Avrupa Şehirleri Ağı olarak görülen Eurocities üyesi olan şehirde Rzeszów-Jasionka Uluslararası Havaalanı, çok sayıda yüksek eğitim kurumu, önemli holdingler ve konsolosluklar bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Danijel Ljuboja</span> Fransız futbolcu

Danijel Ljuboja d. 4 Eylül 1978, Vinkovci) Sırp eski futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">MKS Polonia Warszawa</span> Polonyada bir futbol takımı

Polonia Varşova tam ismiyle Polonia Warszawa Spółka Akcyjna, Polonya'nın başkenti ve en büyük şehri Varşova'da 1911 tarihinde kurulan futbol takımı. Polonya'nın en eski spor kulübü unvanını taşımaktadır. Futbol haricinde basketbol şubesi de mevcuttur. Kulüp 2011 yılında 100. yılını kutlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Varşova-Modlin Mazovya Havalimanı</span>

Varşova-Modlin Mazovya Havalimanı Kullanılmayan bir askeri havalimanı olan Varşova-Modlin Mazovya Havalimanı, Varşova Polonya'da düşük fiyatlı yolcu taşımacılığı yapan şirketler için bir havalimanına dönüştürülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail şehirlerinin kardeş şehirleri</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, İsrail şehirlerin kardeş şehirlerinin bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mansfield, Ohio</span>

Mansfield, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ohio eyaletinde yer alan ve Richland ilçesinde yer alan bir şehirdir. Colombus ile Cleveland şehirleri arasında ve Kuzey Ohio eyaletleri arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Erie, Pensilvanya</span>

Erie ABD'nin Pensilvanya eyaletine bağlı Erie ilçesinin merkezi olan şehirdir. Şehrin nüfusu 2010 sayımına göre 101.786'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ternopil</span>

Ternоpil, Ukrayna'nın batısında yer alan bir şehirdir. Bu şehir Siret Nehri kıyısında yer almaktadır. Ternopil, Batı Ukrayna'nın en önemli şehirlerinden biri olup tarihi Galiçya ve Podolya bölgelerinde yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2022 yılı itibarıyla 225,238'dür.

<span class="mw-page-title-main">Radom</span> Polonyanın Mazovya Voyvodalığında yer alan bir şehir

Radom, Polonya'nın Mazovya Voyvodalığında yer alan bir şehirdir. Polonya'nın başkenti Varşova'nın 100 km güneyinde yer almaktadır. Bu şehir Mleczna Nehri kıyısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ploiești</span> Romanyada kent

Ploieşti (Rumence telaffuz: [ploˈjeʃtʲ], Romanya'nın Prahova İlinin merkezi olan şehirdir. Bu şehir başkent Bükreş'in 56 km kuzeyinde, Prahova ve Teleajen nehirlerinin geçtiği vadilerin arasında yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2011 yılı itibarıyla 209.945'tir.

<span class="mw-page-title-main">Pitești</span> Romanyada kent

Arciş Romanya'nın Argeș ilinin başkenti olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Chełm</span>

Chełm, Polonya'nın Lublin Voyvodalığında yer alan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 2019 yılı itibarıyla 61,932 dur.

<span class="mw-page-title-main">Tylman van Gameren</span>

Tylman van Gameren ya da Tylman Gamerski, Hollandalı mimar ve mühendis. 28 yaşındayken Polonya'ya yerleşmiş ve burada Kral III. Jan Sobieski'nin eşi Marie Casimire'nin hizmetinde çalışmıştır. Yapıtlarını Barok tarzda vermiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.