İçeriğe atla

Vapoca

Vapoca
Ana dili olanlarABD (Kaliforniya)
Konuşan sayısı(tükendi atıf 1990)
Dil ailesi
Yuki-Vapo
  • Vapoca
Dil kodları
ISO 639-3wao

Vapoca ya da Vapo dili (kendilerince ?, İngilizceWappo), Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan Vapolar tarafından konuşulmuş Yuki-Vapo ailesinden Amerind Kızılderili dili.[1] Son akıcı konuşanı Laura Fish Somersal 1990 yılında ölünce dil de tükenmiştir

Sınıflandırma

  • Clear Gölü Vapocası (Clear Lake Wappo)
  • Rus Nehri Vapocası ya da Batı Vapocası (Russian River Wappo, Western Wappo)
  • Kuzey Vapocası (Northern Wappo)
  • Merkezî Vapoca (Central Wappo)
  • Güney Vapocası (Southern Wappo)

Kaynakça

  1. ^ "Survey of California and Other Indian Languages: Wappo". 22 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2013. 

Bibliyografya

  • Golla, Victor. 2011. California Indian languages. Berkeley: University of California Press.
  • Radin, Paul. 1924. Wappo texts (first series). University of California Publications in American Archaeology and Ethnology 19:1-148.
  • Radin, Paul. 1929. A grammar of the Wappo language. University of California Publications in American Archaeology and Ethnology 27:1-194.
  • Sawyer, Jesse O. 1965. English-Wappo vocabulary. Berkeley: University of California Press.
  • Thompson, Sandra A., Joseph Sung-Yul Park, and Charles N. Li. 2006. A reference grammar of Wappo. Berkeley: University of California Press.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Apaçiler</span> Amerika Birleşik Devletlerinin yerli halklarından oluşan birkaç grup

Apaçiler ya da Apaşlar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona, New Mexico ve Oklahoma eyaletlerinde yaşayan, Güneybatı Kızılderilileri kültür grubundan, Atabaskların Güney Atabaskları bölümünden ve Güney Atabask dillerine giren Ova Apaçicesi, Hikarilaca, Lipanca, Meskalero-Çirikavaca ile Batı Apaçicesi adlı dilleri konuşan Kızılderilileri topluca niteleyen ortak addır. Kendilerini Apaçi olarak nitelendiren kişi sayısı 2000 yılı rakamlarına göre 56.060 olup en yakın akrabaları Navaholardır.

<span class="mw-page-title-main">Edward Sapir</span>

Edward Sapir, Amerikalı dilbilimci ve etnologtur. Öncelikli unvanıysa, Amerikan yapısal dilbilimcisidir ve Sapir-Whorf Hipotezi'nin kurucularından biridir.

John Richard Krueger, Amerikalı akademisyen. Indiana Üniversitesi'nde profesör olarak çalışmış olan Krueger Çuvaşça, Yakutça ve Moğolca dillerinde uzmandır. Yirmiyi aşkın kitabı araştırma kütüphanelerinde kaynak vazifesi görmektedir. Uzman olduğu dillerdeki kitap ve kaynaklardan İngilizceye önemli tercümeleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerind dilleri</span>

Kızılderili dilleri ya da Amerind dilleri, Sibirya kökenli Na-Dene dilleri dışındaki bütün Kızılderili halklarının konuştuğu dilleri toplayan ve Joseph Greenberg tarafından 1960 yılında ortaya atılan tartışmalı makro-dil ailesi. Greenberg, Yeni Dünya yerli dillerini üç ana aile olarak düzenler: Eskimo-Aleut dilleri, Na-Dene dilleri ve Amerind dilleri. 1987 yılında yayımladığı Language in the Americas adlı kitap, çok sayıda metodolojik kusura sahiptir ve önerdiği benzerlikler tarihî dilbilimcilerin çoğu tarafından reddedilir.

Mandanca ya da Mandan dili, ABD'nin Kuzey Dakota eyaletinde Mandanlar (Rų́ʔeta) tarafından konuşulan Siyu dilleri ailesinin Batı Siyu dilleri grubundan tek başına bir grup oluşturan bir Kızılderili dilidir. Son konuşanı olan Edwin Benson 9 Aralık 2016'da ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Anişinabe dilleri</span>

Anişinabe dilleri ya da Ojibva-Potavatomi dilleri, Kanada ile Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan yaşayan Anişinabeler tarafından konuşulan Algonkin dilleri ailesinin Merkezî Algonkin dilleri grubundan Kızılderili dil grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Numi dilleri</span>

Numi dilleri ya da Numik dilleri, ABD'nin batısında Kızılderililer tarafından konuşulan Uto-Aztek dilleri ailesinden dil grubu.

<span class="mw-page-title-main">Eel Nehri Atabaskları</span>

Eel Nehri Atabaskları, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde Eel Nehri civarında yaşayan ve adlarını da buradan alan, avcı ve toplayıcı, animist ya da şamanist Kaliforniya Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Atabaskların Pasifik Atabaskları grubunun Kaliforniya Atabaskları alt grubunda yer alırlar. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Eel Nehri Atabaskları da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Katolar</span>

Katolar, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan, avcı ve toplayıcı, animist ya da şamanist Kaliforniya Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Atabaskların Pasifik Atabaskları grubunun Kaliforniya Atabaskları alt grubunda yer alırlar. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Katolar da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Tano dilleri</span>

Tano dilleri, Amerika Birleşik Devletlerinib New Mexico, Kansas, Oklahoma ve Teksas eyaletleri ile Meksika'da konuşulan Amerind Kızılderili dil ailesi.

<span class="mw-page-title-main">Keres dilleri</span>

Keres dilleri, Amerika Birleşik Devletlerinde New Mexico eyaletinde Keresler tarafından konuşulan Amerind Kızılderili dil ailesi ve lehçe birliği.

<span class="mw-page-title-main">Yukiler</span>

Yukiler, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan, avcı ve toplayıcı, Kaliforniya Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. En yakın akrabaları dilce Yuki-Vapo dilleri ailesini oluşturan Vapolardır. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Yukiler de da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar. Diğer kabilelerle birlikte bugün Round Valley Indian Tribes of the Round Valley Reservation adlı rezervasyonda yaşaşarlar. Soykırıma uğrayan Yukilerin dilleri de 20. yüzyılda tükenmiştir.

Viyotça ya da Viyot dili, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinin kuzeybatısında Viyotlar tarafından konuşulmuş olan Algonkin–Yurok dilleri ailesinden bir Amerind Kızılderili dilidir. Son konuşanı Della Prince 1962 yılında ölünce dil de tükenmiş oldu. Bazı Viyotlar anadillerini canlandırmak için çalışmaktadırlar. En yakın akrabası birlikte Ritwan adıyla da ele alınan Yurokça en uzak akrabaları ise Algonkin dilleridir. Hem Viyotça hem de Yurokça Algonkin dillerinin coğrafyasından oldukça uzakta izole bir alandadır.

Yurokça ya da Yurok dili, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinin kuzeybatısında Yuroklar tarafından konuşulmuş olan Algonkin–Yurok dilleri ailesinden bir Amerind Kızılderili dilidir. Bir düzine konuşanı olan dil yok olma sürecine girmiştir. En yakın akrabası birlikte Ritwan adıyla da ele alınan Viyotça en uzak akrabaları ise Algonkin dilleridir. Hem Viyotça hem de Yurokça Algonkin dillerinin coğrafyasından oldukça uzakta izole bir alandadır.

<span class="mw-page-title-main">Yuki-Vapo dilleri</span>

Yuki-Vapo dilleri ya da Yuki dilleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan Yukiler ve Vapolar tarafından konuşulmuş Amerind Kızılderili dil ailesi. Her ikisi de 20. yüzyılda tükenen iki dilden oluşur: Yukice ile Vapoca.

Yukice ya da Yuki dili, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan Yukiler tarafından konuşulmuş Yuki-Vapo ailesinden Amerind Kızılderili dili. Konuşanları Yuki Soykırımında katledildiği için 20. yüzyılda tükenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vapolar</span>

Vapolar, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan, avcı ve toplayıcı, Kaliforniya Kızılderilileri kültür grubundan soyları tükenmek üzere olan Kızılderili halkı. En yakın akrabaları dilce Yuki-Vapo dilleri ailesini oluşturan Yukilerdir. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Yukiler de da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu ya da rancheria adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Vintu dilleri</span>

Vintu dilleri, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Kaliforniya eyaletinin kuzey merkezinde yaşayan Vintu halkları tarafından konuşulan Amerind Kızılderili dil ailesi. Biri tükenmiş olan diğerleri de tükenmekte olan dört dilden oluşur.

Yanaca ya da Yana dili, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeymerkezî Kaliforniya eyaletinde yaşamış olan Yanalar tarafından konuşulmuş Hoka ailesinden Amerind Kızılderili dili. Halkının son temsilcisi olan İşi'nin 1916'da ölümü üzerine dil de tükenmiştir.

Hocągara (Ho-Chungara) veya Hocąklar (Ho-Chunks), orijinal olarak Wisconsin ve kuzey Illinois'den gelen, Siyu dili konuşan bir Hint Milletidir. 19. yüzyılda zorunlu göç nedeniyle, şimdi iki ayrı kabile oluşturuyorlar; Wisconsin'deki Ho-Chunk Ulusu ve Nebraska'nın Winnebago Kabilesi.