İçeriğe atla

Van Müzesi

Koordinatlar: 38°30′17″K 43°20′28″D / 38.50472°K 43.34111°D / 38.50472; 43.34111
Van Müzesi
Müze binası, 2023
Harita
Açılış1945
KonumVan, Türkiye
Koordinatlar38°30′17″K 43°20′28″D / 38.50472°K 43.34111°D / 38.50472; 43.34111
TürArkeoloji, Etnografya
Önemli parça(lar)Urartu eserleri
Koleksiyon boyutu45bin parça eser
Van Müze Müdürlüğü bünyesindeki diğer müzeler

Van Müzesi veya Urartu Müzesi, Türkiye'nin Van şehrinde bulunan bir müze.

Temeli, 1932'de kurulan bir depoya dayanan müze, günümüzde Van Kalesi’nin kuzeydoğusunda 2019'da ziyarete açılmış yeni bir müze binasında hizmet vermektedir.

Müzede Van Gölü ve çevresinde bulunan Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu, Akkoyunlu ve Karakoyunlu ile Osmanlı dönemlerine ait eserler sergilenir. Dünyanın en zengin Urartu Müzesi olarak bilinmektedir.

Tarihçe

Müzenin temeli, Van'daki taşınır kültür varlıklarının bir merkezde korunması için 1932 yılında bir depo kurulması ile atılmıştır. Depodaki eserlerin artması sebebiyle 1945 yılında Müze Memurluğu kurulmuş; 1972 yılında Müze Müdürlüğü'ne dönüşmüştür.[1]

Müze binası, 2011 Van Depremleri sırasında zarar gördü. 2012-2015 yılları arasında Van Valiliği tarafından Van Kalesi'nin kuzeydoğusunda düz bir zemin üzerinde yeni müze binası inşa edildi. Çağdaş mimari anlayışta inşa edilmiş tek katlı bir yapı olan yeni müze binasının projesi mimar Bahadır Kul tarafından hazırlandı.[2]

Müzedeki teşhir-tanzim çalışmaları 2017'de başlayıp 2019 Ağustos ayında tamamlandı ve yeni bina, 27 Ağustos 2019 tarihinde hizmete açıldı.[2]

13 bin metrekarelik bir alana inşa edilen müzede 23 sergi holü alır. Müzede eserlerin yanı sıra Van'da hüküm sürmüş medeniyetlerin yaşam tarzlarına, savaşlarına ilişkin canlandırma bölümlerine de yer verilmiştir.[3]

Koleksiyon

Müze envanterinde 45 bin adet eser bulunur. İçlerinden 2542 adedi sergilenir.[2] Yeni müze binasının 23 holün dokuzunda Urartu dönemine ait eserler bulunur. Müze, Urartu eserleri açısından "dünyanın en zengin müzesi" olarak değerlendirilir.[4]

Yöre, Roma, Bizans, Selçuklu, Akkoyunlu, Karakoyunlu ve Osmanlı dönemlerinin de önemli bir yerleşim idi. Müzede bu dönemlere ait buluntular, sikkeler ve etnografik eserler de yer almaktadır. Van - Hakkâri yöresine ait kilimlerden oluşan dokuma eserler koleksiyonu, etnografya bölümünde sergilenen eserlerdendir.

Koleksiyonda bulunan bazı eserler

Üzerinde bir savaş arabası betimlenmiş tunç levha. Bir at göğüslük parçası olduğu belirlenen levha, üzerinde bir savaş sahnesi işlenmiş olan Urartular'a ait bulunmuş ilk at göğüslük parçası olması açısından önemlidir.[5] M.Ö. 8. yüzyıla iat olduğu düşünülür. Van Müzesi'nde 5.11.80 envanter numarası ile kayıtlıdır.

"Hayvanlar Hakimi" betimli Urartu damga mühürü. Beyaz su mermerinden yapılmış mührün baskı kısmında, bir Mezopotamya destan kahramanı olan Gılgamış (Hayvanlar Hakimi) betimlemesi yer alır.[6] Bu, Urartu sanat eserleri üzerinde sıklıkla görülen bir konu değildir ve bir Urartu damga mühürü üzerinde ilk defa görülmüştür . Van Müzesi'nde 71.10.33 envanter numarası ile kayıtlıdır.

Osmanlı mühürleri. Müzede, Osmanlı dönemine ait 39 mühür bulunur. Bu mühürlerden on tanesi resmî mühürdür; diğerleri şahıs, vakıf ve tılsım mühürleri grubundadır. Mühürler pirinç, bakır, gümüş, bronz gibi metallerden yapılmıştır.Değişik tarihlerde satın alma veya hibe. yoluyla müze koleksiyonuna katılmıştır.[7]

İslami dönem sırlı seramikler. Müzedeki İslami dönem eser koleksiyonunun önemli bir bölümünü sırlı seramikler oluşturur. Bir kısmı Van Kalesi ve Eski Van Şehri kazılarında ortaya çıkarılmış, bir kısmı satın alma veya hibe yoluyla müzeye kazandırılmıştır. Sırlı seramik grubunda kâse, tepsi, hokka, ilaç kabı, testi, küp gibi objeler bulunur. Eserler Selçuklu ve Beylikler dönemi (12.-14. yüzyıl), Osmanlı dönemi (15.- 20. yüzyıl), Safevi dönemi (17.-18. yüzyıl ) ve Kaçar dönemine (19. yüzyıl) tarihlendirilir.[8]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "Van Müzesi". T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. 16 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  2. ^ a b c "Van Urartu Müzesi". Türkiye Turizm Ansiklopedisi. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  3. ^ "Urartu eserleri açısından "dünyanın en zengin müzesi" çağdaş mimarisiyle öne çıkıyor". Anadolu Ajansı. 17 Mayıs 2024. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  4. ^ "Urartu eserleri açısından "dünyanın en zengin müzesi" çağdaş mimarisiyle öne çıkıyor". www.aa.com.tr. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  5. ^ Çavuşoğlu, Rafet (29 Aralık 2010). "Van Müzesi'nden Urartu Savaş Sahneli At Göğüslük Parçası". Anadolu Araştırmaları. 17 (2): 67-78. ISSN 0569-9746. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  6. ^ Biber, Hanifi (29 Aralık 2010). "Van Müzesi'nden "Hayvanlar Hakimi" Betimli Bir Urartu Damga Mühürü". Anadolu Araştırmaları. 17 (2): 79-84. ISSN 0569-9746. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  7. ^ Çabaz, Murat; Kulaz, Mehmet (26 Eylül 2023). "VAN MÜZESİ'NDE BULUNAN BİR GRUP OSMANLI RESMİ (KURUM VE MAKAM) MÜHRÜ". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 33 (3): 1373-1388. doi:10.18069/firatsbed.1339333. ISSN 1300-9702. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  8. ^ Baş, Gülsen; Yılmaz, Güler (30 Haziran 2022). "VAN MÜZESİ'NDE BULUNAN İSLAMİ DÖNEM SIRLI SERAMİKLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME". TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi (30): 117-142. doi:10.22520/tubaar2022.30.006. ISSN 1301-8566. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 

Dış bağlantılar

  • Sanal Müze

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Alanya Arkeoloji Müzesi</span> Müze

Alanya Arkeoloji Müzesi, Antalya ili Alanya ilçesinde bulunan müze.

<span class="mw-page-title-main">Adana Arkeoloji Müzesi</span> Arkeoloji müzesi

Adana Arkeoloji Müzesi, günümüzde Adana'nın Seyhan ilçesinin Döşeme Mahallesi'ndeki eski Millî Mensucat Fabrikası'nda bulunan müze kompleksinde hizmet vermekte olan bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Arkeoloji Müzeleri</span> Türkiyedeki ilk müze

İstanbul Arkeoloji Müzesi, çeşitli kültürlere ait bir milyonu aşkın eserle, dünyanın en büyük müzeleri arasındadır. Türkiye'nin müze olarak inşa edilen en eski binasıdır. 19. yüzyılın ortalarında Maarif Nazırı Mehmed Esad Safvet Paşa tarafından Müze-i Hümâyûn adıyla 1869 yılında kurulmuştur ve 13 Haziran 1891'de ana binanın inşaatı tamamlanıp ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sadberk Hanım Müzesi</span>

Sadberk Hanım Müzesi, Sarıyer, İstanbul'un Sarıyer ilçesindeki Büyükdere semtinde bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Konya Ereğli Müzesi</span>

Konya Ereğli Müzesi, Konya ilinin Ereğli ilçesinde yer alan müze.

Kars Müzesi 1959 yılında kurulmuştur ancak bugünkü hizmet binasına 1980 yılında taşınmıştır. Bu müze Kars'ın en büyük müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çorum Müzesi</span>

Çorum Müzesi, Çorum il merkezinde bulunan bir arkeoloji ve etnografya müzesidir. Müzede Alacahöyük, Boğazköy, Hattuşaş, Pazarlı ve Kuşsaray gibi arkeolojik kazı merkezlerinden çıkarılan buluntular sergilenmektedir. Çorum Müzesi ilk olarak 13 Ekim 1968 tarihinde, günümüzde kullanılmayan ilk binasında hizmete girmiştir. 1968 yılından itibaren 33 yıl hizmet veren müze binası, arkeolojik kazılardan elde edilen eserlerin yoğunluğu nedeniyle ihtiyaca cevap veremez duruma gelmiştir. Bunun üzerine yapımı 1908 yılında başlayıp 1914 yılında tamamlanan ve yapıldığı günden itibaren hastane, Ziraat Mektebi, Makine Meslek Yüksek Okulu olarak hizmet veren bina, Çorum Müzesi'nin yeni binası olarak kullanılmak üzere 1986 yılında tahsis edilmiştir. 1988 yılında yangın geçiren bina, 1989 yılında müze olarak kullanılmak üzere restore edilmeye başlanmıştır. Restorasyon çalışmalarının tamamlanması ile Çorum Müzesi; 11.03.2003 tarihinde, bu tarihî binada ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aksaray Müzesi</span>

Aksaray Müzesi 1969 yılında Zinciriye Medresesi'nde kurulmuş ve civardan eser toplanmıştır. Daha sonra Acemhöyük, Aşıklı Höyük, Musular ve Güvercinkayası Höyüğü kazılarının yapılmasıyla yeni bir binaya ihtiyaç duyulmuş ve 2004 yılında yeni bir bina inşa edilmiştir. Sergilenmekte olan eserler akeramik Neolitik çağdan Osmanlı Çağı'na kadar uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Afyonkarahisar Müzesi</span>

Afyonkarahisar Müzesi; Afyonkarahisar'da bulunan 1933 yılında hizmete girmiş arkeoloji müzesi.

<span class="mw-page-title-main">Konya Arkeoloji Müzesi</span> Konya Arkeoloji Müzesi

Konya Arkeoloji Müzesi, 1901'de Konya'da kurulmuş arkeoloji müzesi.

<span class="mw-page-title-main">Silifke Müzesi</span>

Silifke Müzesi, Mersin ilinin Silifke ilçesinde yer alan ve en eski parçası MÖ 2700 tarihlenen müzedir. 20.677 esere ev sahipliği yapan müze, Almanya'daki Haßloch Müzesi ise kardeş müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Amasya Arkeoloji ve Mumya Müzesi</span>

Amasya Arkeoloji ve Mumya Müzesi veya Amasya Müzesi, 1958 yılında Amasya'da kurulmuş etnografya, arkeoloji ve mumya müzesi.

<span class="mw-page-title-main">Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi</span> arkeoloji ve mozaik müzesi

Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi, mevcut eserlerin 1948 yılında toplanmaya başlanması ile birlikte ilk olarak 1969 yılında açılmıştır. Şanlıurfa Müzesi, Türkiye’nin en büyük kapalı alan ve sergi salonuna, Türkiye’nin en büyük canlandırma sayısına ve gezi güzergahı olarak 4.5 km ile Türkiye’nin en uzun gezi güzergahına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kayseri Arkeoloji Müzesi</span>

Kayseri Arkeoloji Müzesi, Kayseri'nin Melikgazi ilçesinde bulunan arkeoloji müzesi. 1965 yılında inşaatına başlandı ve Haziran 1969'da hizmete açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi</span> Ankaradaki bir müze

Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan özel bir arkeoloji müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Arkeoloji Müzesi</span> Arkeoloji müzesi

Mersin Arkeoloji Müzesi veya Mersin Müzesi, Mersin'in merkez ilçelerinden Yenişehir ilçesi sahilinde, Muğdat Camii hemen güneyinde ve Deniz Müzesinin yanında bulunan arkeoloji müzesidir ve ildeki en büyük müze olma özelliği taşır. Arkeoloji müzesi olarak kurulan müze etnografya bölümüne de sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Mardin Müzesi</span> Mardinde yer alan bir müze

Mardin Müzesi, Mardin'de yer alan arkeoloji ve etnografya müzesidir. Yörenin tarihsel ve kültürel zenginliklerini yansıtan, arkeolojik ve etnografik koleksiyonlara sahiptir. Arkeolojik koleksiyonları arasında Bronz Devri, Asurn, Urartu, Helenistik, Ahameniş İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu, Selçuklu Hanedanı, Artuklular ve Osmanlı İmparatorluğu dönemlerine ait tabletler, silindir ve damga mühürler, kült kapları, figürinler, metalden bızlar, takılar, seramikler, altın, gümüş ve bakır sikkeler, gözyaşı şişeleri ve kandiller yer alırken etnografya kısmındaysa Mardin ve çevresine ait gümüş işlemeciliğinin örnekleri olan kolyeler, küpe, bilezik, halhal, alınlık, saçlığın yanı sıra, eski giysiler, kılıçlar, kahve (mırra) takımları, hamam eşyaları, tespihler, ısınma araçları ve bakır eşyalar da sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Karaman Müzesi</span>

Karaman Müzesi, Karaman ilinde, Hatuniye Medresesi'nin arkasında kalan ve tarihteki pek çok döneme ait eserlerin sergilendiği müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Kırklareli Müzesi</span> Kırklareli ilindeki bir müze

Kırklareli Müzesi, Türkiye'nin Kırklareli kentinde bulunan bir müzedir. Müze, 1993 yılında kurulmuş olup doğal tarih örnekleri, bölgenin kültürel yaşam tarihi ile ilgili etnografik öğeler, kent ve çevresinde bulunan arkeolojik eserler sergilenmektedir.

Erzincan Müzesi, yöreden toplanmış arkeolojik ve etnografik eserleri sergilemek üzere Erzincan'da 1986 yılında kurulmuş müzedir.