Vampir Nosferatu (film)
Nosferatu: Phantom der Nacht | |
Yönetmen | Werner Herzog |
---|---|
Yapımcı | Werner Herzog |
Senarist | Werner Herzog Bram Stoker (roman) |
Oyuncular | Klaus Kinski Isabelle Adjani Bruno Ganz |
Müzik | Popol Vuh |
Görüntü yönetmeni | Jörg Schmidt-Reitwein |
Kurgu | Beate Mainka-Jellinghaus |
Stüdyo | Werner Herzog Filmproduktion ZDF Gaumont |
Dağıtıcı | Twentieth Century-Fox Film Corporation Anchor Bay Entertainment Video |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Dram, korku |
Renk | Renkli (Eastmancolor) |
Yapım yılı | 1979 |
Çıkış tarih(ler)i | 17 Ocak 1979, Fransa |
Süre | 107 dakika(Almanca versiyonu) 124 dakika (İngilizce versiyonu) |
Ülke | Almanya Fransa ortak yapımı |
Dil | Almanca ve İngilizce ayrı ayrı versiyonları mevcut |
Devam filmi | Nosferatu a Venezia (1988) |
Diğer adları | Vampir Nosferatu (Türkiye) Nosferatu the Vampyre (ABD) Nosferatu - Fantôme de la Nuit (Fransa) Nosferatu, Principe della Notte (İtalya) Nosferatu, Vampiro de la Noche (İspanya) (Almanya) |
Vampir Nosferatu[1][2] 1979 Batı Almanya - Fransa ortak yapımı Gotik korku filmidir. Özgün adı Nosferatu: Phantom der Nacht tır (Türkçesi: Nosferatu: Gecenin Hayaleti). İngilizce konuşulan ülkelerde Nosferatu the Vampyre adı ile gösterilmiştir. Filmin Türkçe adı kararlaştırılırken Almanca özgün ismi yerine İngilizce isminin referans alındığı anlaşılmaktadır.
Teknik olarak senaryosu Alman yönetmen Werner Herzog tarafından, İrlanda'lı yazar Bram Stoker'ın 1897 tarihli romanı Dracula'dan uyarlanmış olsa da, film yine aynı romana dayanan, F. W. Murnau'nun 1922 tarihli sessiz Alman klasiği Nosferatu, Bir Dehşet Senfonisi (Nosferatu, eine Symphonie des Grauens) adlı filminin stilistik bir yeniden çevrimidir ve bu filme bir saygı duruşudur.
Filmin yönetmeni ve yapımcısı da Werner Herzog'dur. Başlıca rollerinde Klaus Kinski, Isabelle Adjani ve Bruno Ganz oynamışlardır. Yönetmenin aktör Klaus Kinski ile birlikte gerçekleştirdikleri 5 efsanevi filmin de ikincisidir. Filmin hem Almanca hem de İngilizce versiyonları mevcuttur.
İngilizce versiyon
Sadece Almanca konuşulan birkaç ülkede değil dünyanın pek çok ülkesinde ilgi göreceği beklentisi ile çevrilen filme dublaj (seslendirme) yapılması istenmediği için İngilizce olarak yeniden çekilmiştir. Biraz daha uzun olan İngilizce versiyonu dublajlı değildir, sahneler aynı oyuncular ve aynı teknik ekiple ikişer kere çekilmiştir. Aynı sahneyi Almanca olarak canlandırdıktan sonra ikinci çekimlerde oyuncular İngilizce konuşmuşlardır.[3] Versiyonlar arasındaki süre farkı büyük oranda sahnelerin tekrarlanışı esnasındaki oyunculuk kaynaklı canlandırma sürelerinin birebir aynı gerçekleşmeyişinden kaynaklıdır.
Müzik
Filmin müziklerini ise daha önce de Herzog'un birçok filminin müziklerini yapan Alman deneysel müzik grubu Popol Vuh hazırlamıştır.
Konu
Bir emlak satışı için Transilvanya'ya gönderilen Jonathan Harker'ın bu yeni müşterisi bir vampirdir. İnsan kanıyla beslenen bu hortlak ölümsüzdür ve tek isteği huzura kavuşmaktır. Ancak Harker'ın karısının fotoğrafını görünce fikrini değiştirir ve gemiyle Almanya'ya doğru yola çıkar ama beraberinde felaketi de getirecektir.
Filmin Altın Ayı ödülüne aday gösterildiği Berlin Film Festivali'nde yapım tasarımı dalında Henning von Gierke Gümüş Ayı ödülünü almıştı. Ertesi yıl Cartagena Film Festivali'nde Klaus Kinski'ye Altın Pelikan ödülü verilmiştir.
Oyuncu kadrosu
Klaus Kinski | Kont Dracula |
Isabelle Adjani | Lucy Harker |
Bruno Ganz | Jonathan Harker |
Roland Topor | Renfield |
Walter Ladengast | Dr. Van Helsing |
Dan van Husen | Warden |
Jan Groth | Liman amiri |
Carsten Bodinus | Schrader |
Martje Grohmann | Mina |
Film hakkında notlar
- Filmin hemen açılışında gösterilen mumyalar Meksika'daki Guanajuato Mumya Müzesi'nde sergilenmektedirler.
- Yönetmen Werner Herzog kendi filminde çok kısa bir süre gözükür (cameo); Gemide tabutun içine uzattığı çıplak ayağı bir fare tarafından ısırılan adam (yüzü gözükmez).
- F.W. Murnau'nun 1922 tarihli sessiz Alman klasiği Nosferatu, Bir Dehşet Senfonisi (Nosferatu, eine Symphonie des Grauens) İrlanda'lı yazar Bram Stoker'ın 1897 tarihli romanı Dracula'dan uyarlanırken birçok değişiklik yapılmak zorunda kalınmıştı, zira o zaman romanın film hakları satın alınamamıştı. Bu nedenle kişilerin isimleri ile birlikte bazı detaylar romandakinden farklı hale getirilmişti. Buna rağmen Bram Stoker'ın dul eşi Florence Stoker filme dava açmış ve kazanmıştı. Mahkeme kararına göre de Murnau'nun filminin tüm kopyalarının imha edilmesi gerekiyordu (bazı kopyalar imha edilmekten bir şekilde kurtulmuştu). Florence Stoker'ın ölümünden ve telif hakkı ortadan kalktıktan sonra bu kurtarılmış kopyalar restore edilmişlerdi. Werner Herzog'un yeni filmini çekeceği 1979 yılında artık roman kamu malı (public domain) sayıldığı için Murnau'nun karşılaştığı engellere takılmadı. Bir isim hariç romandaki orijinal isimleri kullandı; romanda Mina olarak geçen Jonathan Harker'ın eşinin ismini Lucy Harker olarak değiştirmişti. Roman İngiltere ve Transilvanya'da geçerken Herzog'un filmi Wismar,Almanya ve Transilvanya'da geçer.[4]
- 1988 yılında konusu bu filmle hiç alakalı olmayan bir devam filmi yapılmıştır. Augusto Caminito ve Mario Caiano'nu yönettiği Nosferatu a Venezia (Nosferatu Venedikte) adlı bu İtalyan filminde de yine Klaus Kinski oynuyordu. Christopher Plummer ve Donald Pleasence gibi usta oyuncuların da rol aldığı film pek beğenilmemişti.
Ayrıca bakınız
- Diğer Dracula filmlerinin listesi için 18 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- Siegbert Salomon Prawer (2004). Nosferatu–Phantom der Nacht 30 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. British Film Institute. Paperback, p. 41. ISBN 978-1-84457-031-7. (İngilizce)
- Webarcihve - Nosferatu, 16 Aralık 2006 tarihinde tarihinde, "Silent Movie Monsters" sitesinde Nosferatu adresinden arşivlendi.
Dipnotlar
- ^ Ölmeden Önce Görmeniz Gereken 1001 Film (kitap) s.663 Türkçe isim için referans 1
- ^ Vampir Nosferatu 3 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkçe isim için referans 2
- ^ "Nosferatu: Phantom der Nacht (1979)/trivia" (İngilizce). IMDb. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010.
- ^ Herzog's vampire movie, haunted by Murnau's 2 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Roger Ebert, Erişim Tarihi: 30 Nisan 2022
Dış bağlantılar
- IMDb'de Vampir Nosferatu
- Allmovie.com'da "Nosferatu the Vampyre" 2 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.