İçeriğe atla

Vampir Nosferatu (film)

Vampir Nosferatu
Nosferatu: Phantom der Nacht
"Vampir Nosferatu" (Nosferatu: Phantom der Nacht) filminin özgün sinema afişi
YönetmenWerner Herzog
YapımcıWerner Herzog
SenaristWerner Herzog
Bram Stoker (roman)
OyuncularKlaus Kinski
Isabelle Adjani
Bruno Ganz
MüzikPopol Vuh
Görüntü yönetmeniJörg Schmidt-Reitwein
KurguBeate Mainka-Jellinghaus
StüdyoWerner Herzog Filmproduktion
ZDF
Gaumont
DağıtıcıTwentieth Century-Fox Film Corporation
Anchor Bay Entertainment Video
CinsiSinema filmi
TürüDram, korku
RenkRenkli (Eastmancolor)
Yapım yılı1979
Çıkış tarih(ler)i17 Ocak 1979, Fransa
Süre107 dakika(Almanca versiyonu)
124 dakika (İngilizce versiyonu)
ÜlkeAlmanya Almanya
Fransa Fransa ortak yapımı
DilAlmanca ve İngilizce ayrı ayrı versiyonları mevcut
Devam filmiNosferatu a Venezia (1988)
Diğer adlarıVampir Nosferatu (Türkiye)
Nosferatu the Vampyre (ABD)
Nosferatu - Fantôme de la Nuit (Fransa)
Nosferatu, Principe della Notte (İtalya)
Nosferatu, Vampiro de la Noche (İspanya)
(Almanya)

Vampir Nosferatu[1][2] 1979 Batı Almanya - Fransa ortak yapımı Gotik korku filmidir. Özgün adı Nosferatu: Phantom der Nacht tır (Türkçesi: Nosferatu: Gecenin Hayaleti). İngilizce konuşulan ülkelerde Nosferatu the Vampyre adı ile gösterilmiştir. Filmin Türkçe adı kararlaştırılırken Almanca özgün ismi yerine İngilizce isminin referans alındığı anlaşılmaktadır.

Teknik olarak senaryosu Alman yönetmen Werner Herzog tarafından, İrlanda'lı yazar Bram Stoker'ın 1897 tarihli romanı Dracula'dan uyarlanmış olsa da, film yine aynı romana dayanan, F. W. Murnau'nun 1922 tarihli sessiz Alman klasiği Nosferatu, Bir Dehşet Senfonisi (Nosferatu, eine Symphonie des Grauens) adlı filminin stilistik bir yeniden çevrimidir ve bu filme bir saygı duruşudur.

Filmin yönetmeni ve yapımcısı da Werner Herzog'dur. Başlıca rollerinde Klaus Kinski, Isabelle Adjani ve Bruno Ganz oynamışlardır. Yönetmenin aktör Klaus Kinski ile birlikte gerçekleştirdikleri 5 efsanevi filmin de ikincisidir. Filmin hem Almanca hem de İngilizce versiyonları mevcuttur.

İngilizce versiyon

Sadece Almanca konuşulan birkaç ülkede değil dünyanın pek çok ülkesinde ilgi göreceği beklentisi ile çevrilen filme dublaj (seslendirme) yapılması istenmediği için İngilizce olarak yeniden çekilmiştir. Biraz daha uzun olan İngilizce versiyonu dublajlı değildir, sahneler aynı oyuncular ve aynı teknik ekiple ikişer kere çekilmiştir. Aynı sahneyi Almanca olarak canlandırdıktan sonra ikinci çekimlerde oyuncular İngilizce konuşmuşlardır.[3] Versiyonlar arasındaki süre farkı büyük oranda sahnelerin tekrarlanışı esnasındaki oyunculuk kaynaklı canlandırma sürelerinin birebir aynı gerçekleşmeyişinden kaynaklıdır.

Müzik

Filmin müziklerini ise daha önce de Herzog'un birçok filminin müziklerini yapan Alman deneysel müzik grubu Popol Vuh hazırlamıştır.

Konu

Bir emlak satışı için Transilvanya'ya gönderilen Jonathan Harker'ın bu yeni müşterisi bir vampirdir. İnsan kanıyla beslenen bu hortlak ölümsüzdür ve tek isteği huzura kavuşmaktır. Ancak Harker'ın karısının fotoğrafını görünce fikrini değiştirir ve gemiyle Almanya'ya doğru yola çıkar ama beraberinde felaketi de getirecektir.

Filmin Altın Ayı ödülüne aday gösterildiği Berlin Film Festivali'nde yapım tasarımı dalında Henning von Gierke Gümüş Ayı ödülünü almıştı. Ertesi yıl Cartagena Film Festivali'nde Klaus Kinski'ye Altın Pelikan ödülü verilmiştir.

Oyuncu kadrosu

Klaus KinskiKont Dracula
Isabelle AdjaniLucy Harker
Bruno GanzJonathan Harker
Roland ToporRenfield
Walter LadengastDr. Van Helsing
Dan van HusenWarden
Jan GrothLiman amiri
Carsten BodinusSchrader
Martje GrohmannMina

Film hakkında notlar

  • Filmin hemen açılışında gösterilen mumyalar Meksika'daki Guanajuato Mumya Müzesi'nde sergilenmektedirler.
  • Yönetmen Werner Herzog kendi filminde çok kısa bir süre gözükür (cameo); Gemide tabutun içine uzattığı çıplak ayağı bir fare tarafından ısırılan adam (yüzü gözükmez).
  • F.W. Murnau'nun 1922 tarihli sessiz Alman klasiği Nosferatu, Bir Dehşet Senfonisi (Nosferatu, eine Symphonie des Grauens) İrlanda'lı yazar Bram Stoker'ın 1897 tarihli romanı Dracula'dan uyarlanırken birçok değişiklik yapılmak zorunda kalınmıştı, zira o zaman romanın film hakları satın alınamamıştı. Bu nedenle kişilerin isimleri ile birlikte bazı detaylar romandakinden farklı hale getirilmişti. Buna rağmen Bram Stoker'ın dul eşi Florence Stoker filme dava açmış ve kazanmıştı. Mahkeme kararına göre de Murnau'nun filminin tüm kopyalarının imha edilmesi gerekiyordu (bazı kopyalar imha edilmekten bir şekilde kurtulmuştu). Florence Stoker'ın ölümünden ve telif hakkı ortadan kalktıktan sonra bu kurtarılmış kopyalar restore edilmişlerdi. Werner Herzog'un yeni filmini çekeceği 1979 yılında artık roman kamu malı (public domain) sayıldığı için Murnau'nun karşılaştığı engellere takılmadı. Bir isim hariç romandaki orijinal isimleri kullandı; romanda Mina olarak geçen Jonathan Harker'ın eşinin ismini Lucy Harker olarak değiştirmişti. Roman İngiltere ve Transilvanya'da geçerken Herzog'un filmi Wismar,Almanya ve Transilvanya'da geçer.[4]
  • 1988 yılında konusu bu filmle hiç alakalı olmayan bir devam filmi yapılmıştır. Augusto Caminito ve Mario Caiano'nu yönettiği Nosferatu a Venezia (Nosferatu Venedikte) adlı bu İtalyan filminde de yine Klaus Kinski oynuyordu. Christopher Plummer ve Donald Pleasence gibi usta oyuncuların da rol aldığı film pek beğenilmemişti.
Nosferatu (Klaus Kinski) ve Lucy Harker (Isabelle Adjani).

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dipnotlar

  1. ^ Ölmeden Önce Görmeniz Gereken 1001 Film (kitap) s.663 Türkçe isim için referans 1
  2. ^ Vampir Nosferatu 3 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkçe isim için referans 2
  3. ^ "Nosferatu: Phantom der Nacht (1979)/trivia" (İngilizce). IMDb. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010. 
  4. ^ Herzog's vampire movie, haunted by Murnau's 2 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Roger Ebert, Erişim Tarihi: 30 Nisan 2022

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Nosferatu; Yunanca nosophoros, veba taşıyıcı kelimesinden gelmektedir. Aynı zamanda Nosferatu doğuştan vampir olanlara verilen isimdir. Genellikle vampir ve başka bir vampirin çiftleşmesinden doğarlar. Fakat bunun sonucunda bireylerden birinin öldüğü belirtilir. Bir vampir ve insanın çiftleşmesi ile de üreyebildikleri söylenir ve bazı kaynaklar bu yeni doğacak olan canlıyı 'Dhampir' yani Dampir olarak nitelendirir.

<span class="mw-page-title-main">Werner Herzog</span> Alman film yönetmeni

Werner Herzog Stipetić, Alman film yönetmenidir.

<i>Drakula İstanbulda</i>

Drakula İstanbul'da Mehmet Muhtar'ın yönetmenliğini üstlendiği 1953 tarihli korku filmidir. Ali Rıza Seyfi'nin Bram Stoker'ın romanından uyarladığı Kazıklı Voyvoda adlı romandan uyarlanmıştır. Film orijinalinin Türk versiyonudur. Küçük bir bütçe ile çekilmesine rağmen o zamanların teknolojisine göre ustaca çekilmiştir. Filmin bütçesi dar olduğu için bazı sahnelerde reklam konulmuştur. Son zamanlarda Amerika'da düzenlenen bir film festivalinde yayınlanmış ve ayakta alkışlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kont Drakula</span>

Kont Vlad Drakula, Drakula karakteridir. Ulah prensi III. Vlad'ın hayali vampir versiyonudur. Etnik kökeni Macar olup, Transilvanya'da yaşamaktadır. Ulah prensi III. Vlad'a dayanarak yaratılmıştır. Adı ilk kez Bram Stoker tarafından 1897 tarihinde yazılan Dracula romanında geçmektedir. Drakula romanınında Jonathan Harker tarafından; "Yüzü güçlü -çok güçlü- kartal gibiydi, ince burnunda yüksek bir kemer, tuhaf bir şekilde kemerli burun delikleri vardı, alnı azametle kubbeleniyordu ve şakaklarındaki saçlar seyrekti ama başka yerlerde boldu. Kaşları gürdü, burnunun üzerinde neredeyse bir araya geliyordu ve kendi gürlükleriyle kıvrılıyor gibiydiler. Ağzı ağır bıyığının altından görebildiğim kadarıyla, kararlı ve azimli görünüşlüydü; tuhaf bir şekilde keskin dişleri vardı, bunlar dudaklarının üzerinde çıkıntı yapıyordu. Dudaklarının dikkat çekici kırmızılığı, o yaştaki bir adam için hayret verici bir canlılığa işaret ediyordu. Kulakları solgundu ve tepeleri oldukça sivriydi, çenesi geniş ve güçlüydü, yanakları zayıf ama diriydi. Yarattığı genel etki sıra dışı bir solgunluktu. "Eşkali, tarihi, prototipi III. Vlad'ın görünüşüyle aynıdır 466 yaşındadır. Yalnız Stoker III.Vlad hakkında fazla bilgiye sahip olmadığı için bazı hatalar yapmıştır. Örneğin gerçek III.Vlad Ulah kökenliyken Vampir versiyonu Kont Drakula Szekelly(Macar)kökenlidir. Romana göre Kazıklı Voyvoda III.Vlad Drakula(Tepeş), Kara Büyü okulu Scholomance'da öğrendiği büyüler sayesinde ölümden kurtulmuş ve yaşarken (1431-1476) işlediği korkunç zalimliklerden ötürü bir vampire dönüşmüştür. Drakula dünyayı ele geçirmek için planlar yapar. Güçlü bir vampir, simyacı ve büyücüdür. Güneş ışığından etkilenmez.

<i>Drakula halála</i>

Drakula halála, Károly Lajthay'ın yazıp yönettiği 1923 tarihli Macaristan yapımı bir korku filmidir. Vampir Kont Drakula'nın ilk gözüktüğü filmdir. Film Bram Stoker 'ın yazdığı romanın uyarlaması değildir. Konu olarak Transilvanyalı Drakula'yı ele almaktadır. Filmde bir kadının Drakula ile başından geçen ürkütücü olaylar anlatılmaktadır.

Nosferatu, 1922 yılında Weimar Cumhuriyeti'nde çekilen, Alman dışavurumculuğu akımının başyapıtlarından biri sayılan ve korku sinemasının sayılı klasiklerinden olan bir korku filmidir. F. W. Murnau'nun yönettiği filmde Max Schreck, vampir kont Kont Orlok rolündedir. Filmin orijinal Almanca adı Nosferatu, eine Symphonie des Grauens yani Nosferatu, Bir Dehşet Senfonisi'dir. Film 1921 yılı ile 1922 yılı arası çekilmiştir. Film, Bram Stoker'ın Drakula romanının bir uyarlaması olduğu ve telif ödenmeksizin yapıldığı için yayından kaldırılmıştır. İzinli olarak ilk Drakula filmi 1931 yılında çekilmiştir. Nosferatu filminde Bram Stoker'ın filminden farklı olarak vampir kontun adı Orlok'tur. Bram Stoker'ın Drakula'sında ise vampir kontun adı Drakula'dır.

<span class="mw-page-title-main">Klaus Kinski</span> Alman oyuncu, yönetmen ve yazar

Nikolaus Karl Günther Nakszynski, Alman oyuncu, yönetmen ve yazardır. 130'dan fazla filmde rol almıştır.

<i>Fitzcarraldo</i> (film)

Fitzcarraldo 1982 Batı Almanya - Peru ortak yapımı dramatik macera filmidir. Türkiye'de Nisan 2004'te 23. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde birçok ülkede olduğu gibi özgün adıyla gösterilmişti.

<i>Drakula</i>

Drakula (özgün adı: Dracula), İrlandalı yazar Bram Stoker'ın 1897 yılında yayınlanan gotik korku romanı. Olay örgüsü; mektuplar, gazete makaleleri ve günlük alıntıları aracılığıyla anlatılır. Bu çerçeveden bakıldığında bir mektup roman olma özelliği de taşır. Kurgunun tek bir baş kahramanı yoktur; ancak roman Avukat Jonathan Harker'ın Transilvanyalı Kont Drakula'nın şatosuna varmak üzere bir iş seyahatine çıkması ve Drakula'nın bir vampir olduğunu öğrenmesiyle başlar.

<i>Aguirre, Tanrının Gazabı</i>

Aguirre, Tanrının Gazabı 1972 Batı Almanya-Peru-Meksika ortak yapımı tarihi dramatik filmdir. Özgün adı Aguirre, der Zorn Gottes dir. ABD'de Aguirre: The Wrath of God adı ile gösterilmiştir. Yapımcılığını ve yönetmenliğini Werner Herzog'un yaptığı filmin senaryosu da Herzog'a aittir. Film Türkiye'de Mart 1992'de 11. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde gösterilmiştir.

<i>Drakula</i> (oyun)

Dracula, Bram Stoker'ın aynı isimli romanından Hamilton Deane tarafından uyarlanıp John L. Balderston tarafından gözden geçirilerek sahnelenen 1924 yapımı tiyatro oyunudur. Oyunun, Stoker'ın dul eşi tarafından onay verilmiş ilk uyarlamasıdır ve sonraki birçok uyarlamaya yön vermiştir.

<i>Drakula</i> (film, 1931)

Drakula, Bram Stoker'ın aynı isimli romanından uyarlanan, 1931 Universal Pictures yapımı siyah beyaz bir korku filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Kült film</span>

Kült film sadık, tutkulu ama görece az sayıda bir hayran kitlesine sahip filmler için kullanılan bir terimdir. Kült kelimesi batı dillerine tapınma anlamındaki Latince cultus kelimesinden girmiştir ve Türkçede de batı dillerindeki gibi tutku, ilahlaştırma derecesinde aşırı saygı anlamlarını taşır.

<span class="mw-page-title-main">Abraham Van Helsing</span> Kurgusal Karakter

Bram Stoker'ın yazdığı Dracula'daki Dr. Abraham Van Helsing doğaüstü olaylara karşı çalışmalar yürüten, din bilimi ve doğaüstü olaylarla bağdaştırarak çözüm üretme yeteneğine sahip bir bilim insanı ve doktordur.

<i>Yanlış Davranış</i>

Yanlış Davranış, 1975 Batı Almanya yapımı dramatik yol filmidir. Özgün adı Falsche Bewegung olan bu film ABD'de The Wrong Movement, İngiltere'de ise The Wrong Move adlarıyla gösterime girmişti.

<i>Stroszek</i> (film)

Stroszek, 1977 Batı Almanya yapımı dramatik yol filmidir.

<i>Drakulanın Dehşeti</i>

Drakula/Drakula'nın Dehşeti 1958 tarihli, yönetmen Terence Fisher'ın yönettiği, İngiliz Hammer şirketi yapımı, renkli korku filmidir. Hammer'ın Drakula serisi'nin ilk filmidir. Bram Stoker'ın Drakula romanından uyarlanmıştır. Başrollerinde Peter Cushing, Michael Gough, Melissa Stribling ve Christopher Lee yer almıştır. Hamilton Deane ve John L. Balderstone'un sahne oyununu temel alan 1931 tarihli Universal yapımı ABD uyarlamasının aksine bu filmde Jimmy Sangster'ın yazdığı senaryo Stoker'ın romanının kaba hatlarını izlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Drakula Ölümsüz</span>

Drakula Ölümsüz Ian Holt ve Bram Stoker'ın kardeşinin torunu Dacra Stoker tarafından yazılan orijinal Drakula romanının bir nevi devamı ve yeniden yorumlanması olan korku romanı.

<span class="mw-page-title-main">Dan van Husen</span>

Dan van Husen, Alman aktör. Kariyeri boyunca daha çok Amerikan yapımı Hollywood filmlerinde görüldü.

Nosferatu, Robert Eggers tarafından yazılıp yönetilen ve başrolünde Bill Skarsgård'ın vampir rolünde oynadığı, yakında gösterime girecek bir Amerikan gotik korku filmi. Vampir Nosferatu'ın (1979) ardından, Henrik Galeen tarafından yazılan ve F. W. Murnau tarafından yönetilen aynı adlı 1922 Alman Dışavurumculuğu filminin ikinci yeniden çevrimi olan film, Bram Stoker'ın 1897 tarihli Drakula romanının "izinsiz ve gayri resmi" bir uyarlamasıdır.