İçeriğe atla

Valladolid

Valladolid
Belediye
Valladolid panaromasi
Valladolid bayrağı
Bayrak
Valladolid mührü
Mühür
İspanya üzerinde Valladolid
Valladolid
Valladolid
Valladolid'in İspanya'daki konumu
Ülkeİspanya İspanya
Özerk topluluk Kastilya ve Leon
İl Valladolid ili
ComarcaCampiña del Pisuerga
Adalet bolgesiValladolid
Kuruluş1071
İdare
 • "Alcalde"Óscar Puente (PSOE)
Yüzölçümü
 • Toplam197.91 km²
Rakım698 m
Nüfus
 (2020)
 • Toplam299.265
 • Yoğunlukoto.27/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Posta kodu
47001-47016
Alan kodu(+34) 983

Valladolid, İspanya'da şehir. Kastilya ve Leon Özerk Bölgesinin başkenti, Valladolid ili'nin merkezidir. Tarihi Kastilya bölgesinin sınırları içinde yer almaktadır. (2020 nüfus tahminine göre) şehirde 299.265 kişi yaşamaktadır. Şehre halk dilinde Pucela adı da verilmektedir. Şehir başkent Madrid'e 193 km uzaklıktadır. Rakımı ise 691 m'dir. Kristof Kolomb 1506 yılında bu şehirde ölmüştür.

Coğrafi konumu

İspanya haritası

Valladolid şehrinin bazı önemli İspanya şehirlerine uzaklıkları şu listeden incelenebilir:

İklim

 Valladolid iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 17,2 22,9 25,9 29,6 34,4 39,8 40,2 39,5 38,2 31,3 24,0 21,4 40,2
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 8,2 11,2 15,2 16,9 21,0 27,0 30,7 30,1 25,6 18,9 12,4 8,6 18,8
Ortalama sıcaklık (°C) 4,2 5,9 9,0 10,7 14,5 19,3 22,3 22,1 18,5 13,2 7,9 5,0 12,7
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) 0,2 0,7 2,8 4,6 7,9 11,6 14,0 14,1 11,3 7,6 3,5 1,3 6,6
En düşük sıcaklık (°C) −11 −11,5 −10,2 −6 −1,7 2,6 3,2 3,6 0,0 −3,4 −6,8 −10,8 −11,5
Ortalama yağış (mm) 40 27 22 46 49 29 13 16 31 55 52 53 433
Kaynak: İspanyol Devlet Meteoroloji Enstitüsü[1]


Etimoloji

Valladolid isminin büyük ihtimalle Latince vadi anlamına gelen Vallis ve Kelt kökenli Tolitum 'dan geldiği tahmin edilmektedir. Bir diğer varsayım ise Arapça بلد الوليد (Beled ül Velid) yani Velid'in Şehri 'dir.

Demografi

Valladolid belediye sınırları içinde nüfus (2010 tahmini itibarıyla) 315.522 kişi olup nüfus yoğunluğu 1.594,27 kişi/km² olur. Valladolid belediye sınırları içinde nüfusun gelişmesi şu gösterimde izlenebilir:

1.000 Kişi

Kaynak: INE - Instituto Nacional de Estadística, İspanya
(Spanje) Kaynak:Hollandaca Wikipedia "Valladolid (Spanje)" maddesi[]

Ekonomi

Valladolid'deki Renault fabrikası
Entrepinares'in lojistik merkezinde faaliyet

Valladolid, İspanya'da önemli bir ekonomik merkezdir. Otomotiv endüstrisi, daha sonra Renault España olan FASA-Renault'un 1953'te Renault markalı araçların montajı için kurulmasından bu yana şehir ekonomisinin ana motorlarından biridir. Dört yıl sonra, 1957'de Sava kuruldu ve ticari araç üretmeye başladı. Sava daha sonra Pegaso tarafından ve 1990'dan beri İtalyan kamyon üreticisi Iveco tarafından satın alındı. Fransız lastik üreticisi Michelin ile birlikte Renault ve Iveco şehrin en önemli sanayi şirketlerini oluşturur.

Otomotiv ve otomotiv yan sanayilerinin yanı sıra diğer önemli sanayi sektörleri gıda işleme (Acor ve Queserías Entrepinares gibi yerel şirketler ve Cadbury, Lactalis veya Lesaffre gibi çok uluslu şirketlerin tesisleri ile), metalürji (Lingotes Especiales, Saeta basınçlı döküm...), kimya ve matbaa baskısıdır.

2007 yılında sanayi işyerlerinde toplam işçilerin %14'üne karşılık gelen toplam 22.013 kişi istihdam edilmiştir.[2]

İstihdam açısından Valladolid'in ana ekonomik sektörü sosyal güvenlikli Valladolid çalışanlarının %74,2'sini temsil eden 111.988 kişiyi istihdam eden hizmet sektörüdür.

İnşaat sektörü 2007 yılında 15.493 kişiyi istihdam ederek toplam çalışanların %10,3'ünü temsil etti.

Tarım, şehirde yalnızca 2.355 kişiyi istihdam eden (toplamın %1,5'i) küçük bir sektördür. En çok üretilen ürünler buğday, arpa ve şeker pancarı'dır.

2013 yılında milyon € cinsinden ciroya göre ilk 10 şirket şunlardı: Renault (4.596), Michelin (2.670), Iveco (1.600), Valladolid merkezli süpermarket zinciri Grupo El Árbol (849), peynir işleme Queserías Entrepinares (204), şeker işleme Acor (201), hizmet grubu Grupo Norte (174), otomobil yedek parça şirketleri Faurecia-Asientos de Castilla y León (143), Sada (129) ve Hipereco (108).[3]

Kültür

Diller

"Cervantes'in Evi".

İspanyolca, şehirdeki tek resmi dildir. Valladolid Don Kişot,’ un yazarı Miguel de Cervantes yanı sıra José Zorrilla veya Miguel Delibes gibi yazarların yaşadığı yer olmasıyla ve Üniversite'nin itici gücü ile dikkat çeker. Şehir, İspanyolca (Dil turizmi) öğrenmek isteyen çok sayıda insanı çekmesiyle öne çıkar.

Paskalya

Şehirdeki Çile Haftası geçit töreni

Çile Haftası (İspanyolca "Semana Santa"), Valladolid'deki en iyi bilinen Katolik geleneklerinden biridir. Kutsal Cuma alayları, Kastilya dini heykellerinin enfes ve zengin sergisi olarak kabul edilir. Bu günün sabahında tarikat üyeleri at sırtında şehrin her yerinde şiirsel bir bildiri yayınlar. "Yedi Sözün Vaazı" Plaza Mayor Meydanı'nda söylenir. Öğleden sonra, çoğu 16. ve 17. yüzyıllardan kalma 31 pasodan (dini heykeller) oluşan Passion Alayı'na binlerce insan katılır. Alaydaki son heykel Virgen de las Angustias'tır ve içinde onuruna söylenen Salve Popular şarkısı ile kiliseye dönüş, kutlamaların en duygusal anlarındandır.

Paskalya, Valladolid'deki en görkemli ve duygusal bayramlardan biridir. Dini bağlılık, sanat, renk ve müzik, İsa Mesih'in dirilişini anmak için alayların eylemlerinde birleşir. Farklı Paskalya tarikatlarının üyeleri, özel cübbeleriyle, davul ve müzik eşliğinde dini heykeller (pasolar) taşıyarak sokaklarda geçit töreni yapar.

Seminci

Calderón Tiyatrosu festival merkezidir

Şehir aynı zamanda önde gelen (ve en eski) uluslararası film festivallerinden biri olan ve 1956'da kurulmuş Semana Internacional de Cine de Valladolid (Seminci)'e ev sahipliği yapar.

Valladolid, devlet sansüründeki çeşitli boşluklardan geçerek, aksi takdirde İspanya'da görülmesi imkansız olan filmleri sunmayı başardı. Seyircilerden ve eleştirmenlerden bir ödül veya coşkulu bir karşılama, birçok durumda, resmi devlet kurumlarının, Francisco Franco rejiminin kendi ideolojisine aykırı bulduğu bazı filmlere onay vermesi anlamına geliyordu.

1975'te Franco'nun ölümünden sonra bile Valladolid, yasaklanan filmler için "deneme alanı" olmaya devam etti. Örneğin, Stanley Kubrick'in Otomatik Portakal filminin 1975 festivalinde İspanya'daki prömiyeri hala bir dönüm noktası olarak hatırlanır.

Yerel mutfak

Kızarmış lechazo (sütten kesilmemiş kuzu) taşra mutfağının temel gıda maddesidir.
Hermanos Sastre şarap mahzeni

Bir iç bölge olmasına rağmen, bazıları Kantabria Denizi'nden getirilen balıklar yaygın olarak tüketilir. Çipura ve barlam balığı gibi balıklar Valladolid mutfağının önemli bir parçasıdır. Ancak, Valladolid'in ana özelliği lechazo'dur (emziren kuzu). Lechazo odun fırınında yavaş yavaş kızartılır ve salata ile servis edilir.

Valladolid ayrıca çok çeşitli yabani mantarlar sunar. Kuşkonmaz, hindiba ve fasulye de bulunabilir. Beyaz fasulye ve mercimek gibi bazı baklagiller özellikle iyidir. Çam fıstığı da büyük miktarda üretilir.

Ünlü pata de mulo (katır ayağı) olan Villalón de Campos'tan koyun peyniri genellikle olgunlaşmamıştır (tazedir) ancak sertleştirilirse, olgunlaşma süreci öyle bir lezzet ortaya çıkarır ki, İspanya'daki en iyi koyun peynirleriyle rekabet edebilir.

Valladolid'de Medina del Campo'dan gelen lezzetli cuadros, muffinler, domuz tırmalama ekmeği ve bir marul başını andıran eşmerkezli daireler desenli lechuguinos gibi her yemeğe uygun bir ekmek vardır.

Valladolid şehrinin hamur işleri ve unlu mamulleri, özellikle St. Mary's halka şeklindeki hamur işleri, St. Claire's pandİspanyaları, çam fıstığı topları ve kremalı börekleri iyi bilinir.

Valladolid aynı zamanda şarap üreticisidir. Cigales Menşe Tanımı kapsamına girenler çok iyidir. Rueda'dan gelen beyaz şaraplar ve Ribera del Duero'dan gelen kırmızı şaraplar kaliteleriyle tanınırlar.

Kardeş şehirler

Valladolid'in şu kardeş şehirleri bulunmaktadır:

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "Valores climatológicos normales. Valladolid" (İspanyolca). İspanyol Devlet Meteoroloji Enstitüsü. 25 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2014. 
  2. ^ Data from Informe de Datos Económicos y Sociales de los Municipios de España 7 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., written by Caja España
  3. ^ Castilla y León Económica, no. 211, February 2013

Ayrıca bakınız

  • Valladolid ili
  • Kastilya Leon

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İspanya</span> Afrikada toprakları bulunan güneybatı Avrupada bir ülke

İspanya (İspanyolca:

<span class="mw-page-title-main">Sevilla</span> İspanyanın Sevilla ilinde belediye

Sevilla, İspanya'nın güneybatı kesiminde Endülüs (Andalucía) özerk bölgesinin merkezi ve en büyük şehridir. Toplam nüfusu şehir merkezi ve kasabalar ile beraber 1.758.720'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bilbao</span> İspanyada bir belediye ve şehir

Bilbao, İspanya'nın kuzeyinde, otonom Bask Bölgesi'nin nüfus itibarıyla en büyük şehri ve Biskay'ın merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Oviedo</span> İspanyanın Asturias ilinde belediye

Oviedo, İspanya'nın Asturias özerk bölgesinin başkentidir. Formula 1 Dünya Şampiyonası 2005 - 2006 Şampiyonu Fernando Alonso'nun doğum yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Zaragoza</span> İspanyanın Zaragoza ilinde belediye

Zaragoza, Aragon Özerk Bölgesi'nin başkenti ve Zaragoza ili'nin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Kastilya ve Leon</span>

Kastilya Leon, 94.223 km² yüzölçümüyle İspanya'nın en büyük bölgesidir. 2.511.000 nüfusa sahiptir. Başkenti Valladolid şehridir. Tarihi Leon Krallığı ve Eski Kastilya topraklarının üzerinde kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Vitoria-Gasteiz</span> İspanyanın Araba/Álava ilinde belediye

Vitoria-Gasteiz, İspanya'nın kuzeyinde otonom bölgelerinden biri olan Bask Özerk Bölgesi'nin Alava iline bağlı bulunan bir şehir ve belediye. Bask Özerk Bölgesi'nin ve Alava ilinin başkentidir. Nüfusu 238,247 kişidir. Bask ülkesinde, nüfus itibarıyla, ikinci büyük şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">León, İspanya</span> İspanyanın León ilinde belediye

León. İspanya Kastilya Leon Özerk Bölgesinde il ve bu ilin merkezi olan şehir. 2002 nüfusu 135.794 kişidir. Şehir Madrid'e 333 km Valladolid'e ise 134 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Burgos</span>

Burgos, İspanya'nın kuzeybatısında Kastilya ve Leon Özerk Bölgesinde şehir. Burgos kendi adını taşıyan Burgos ili'nin idare merkezidir. Burgos geleneksel olarak Kastilya'nın merkezi olarak kabul edilir. 1978 yeni İspanyol Anayasası'na göre kurulan "Kastilya Leon" için resmi olarak bir başşehir tanımlanmamıştır. Bu otonom bölgede en büyük şehir olan Valladolid bölge merkezi olarak kabul edilmiştir. Bu Burgos'lular tarafından uygun karşılanmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Salamanca</span> İspanyanın Salamanca ilinde belediye

Salamanca, İspanya'nın Kastilya Leon özerk topluluğu içinde bir şehir. Aynı adı taşıyan ilin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Santander</span>

Santander, İspanya'nın Cantabria özerk bölgesinin başkenti olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Albacete</span> İspanyanın Albacete ilinde belediye

Albacete, İspanya'nın Kastilya-La Mancha özerk bölgesinde kendi ismini taşıyan ile merkez olan şehir. İspanya'nın önemli sanayi bölgelerinden birisidir. Şehir İspanya İç Savaşı sırasında uluslararası kuvvetlerin karargahlığını da yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Logroño</span> İspanyanın La Rioja ilinde belediye

Logroño, İspanya'nın La Rioja Özerk Bölgesinin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Sorocaba</span> Brezilyanın São Paulo eyaletinde belediye

Sorocaba, Brezilya'nin "Güneydoğu Bölgesi"'nde São Paulo eyaletinde "Sao Paolo Metropoliten Meso-Bolgesi"'nde bulunup "Sorocaba Mikro-Bolgesi"nin merkezi olan bir kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Douro Nehri</span> İspanya ve Portekizde bir nehir

Douro Nehri, İspanya'da Kastilya ve Leon bölgesinin Soria ilinde doğan ve Portekiz'in kuzeyinde Porto'da Atlas Okyanusu'na dökülen nehir. Nehir, İber Yarımadası'nın Tajo (Tejo) ve Ebro'dan sonra en uzun üçüncü nehridir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya'nın illeri</span>

İspanya'nın illeri, İspanya'nın özerk topluluklardan sonra gelen ikinci düzey idari bölümleridir. İller, 30 Kasım 1833 tarihinde kraliyet kararnamesi ile kurulmuş olup günümüzdeki tanımlarını 1978 İspanya Anayasası ile aldılar.

<span class="mw-page-title-main">Amiens</span> Fransada komün

Amiens, Fransa'nın kuzeyinde bir şehir. Picardie bölgesinin ve Somme ilinin merkezidir. 2021 rakamlarına göre, nüfusu 135.429'dur. Fransa'nın nüfus bakımından 29. büyük kentidir. Paris'in 120 km. kuzeyinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cremona</span> Cremona iline bağlı komün (Lombardiya, İtalya)

Cremona kuzey İtalya'da Lombardiya bölgesinde merkezi olduğu Cremona ilinde tarihî bir sanayi şehridir

<span class="mw-page-title-main">Battipaglia</span> İtalyanın Campania bölgesinde, Salerno iline bağlı ilçe (komün)

Battipaglia İtalya'nın güney kesiminde, Campania yönetim bölgesine ve Salerno iline bağlı bir kent ve bir komün.

<span class="mw-page-title-main">Pegaso</span>

Pegaso, İspanya merkezli bir otomotiv şirketiydi. Şirket, 1946 yılında ENASA bünyesinde kurulmuş olup ağırlıklı olarak kamyon, otobüs, traktör, zırhlı araç ve spor otomobil üretimi yapmaktaydı. Şirketin merkezi Barselona'da yer almaktaydı.