Valide camileri Osmanlı padişahlarının annelerinin yaptırdığı camilere verilen addır. Şunlardır:
Dolmabahçe Camii, Sultan Abdülmecid'in annesi Bezmialem Valide Sultan tarafından başlatılıp ölümü üzerine Sultan Abdülmecid tarafından tamamlanan ve tasarımı Garabet Balyan'a ait olan bir yapıdır.
Osmanağa Camii ya da Osman Ağa Camii, Kadı Mehmet Efendi Mescidi harap olunca yerine 1. Sultan Ahmet’in Babussaade Ağası Osman Ağa tarafından 1612 yılında yaptırılmıştır. Zamanla bu camii de harap olunca, 1811 yılında 2. Sultan Mahmut tarafından yenilenmiş, fakat 1878’de Kadıköy'de meydana gelen yangın sonunda bu da yanmış, aynı yılda bugünkü camii inşa edilmiştir. Camii bahçesindeki çınar ağacı 1880 yılında caminin imamı Mehmet Asım Efendi tarafından dikilmiştir.
Pertevniyal Valide Sultan Camii, Sultan II. Mahmut'un eşi ve Sultan Abdülaziz'in annesi olan Pertevniyal Valide Sultan tarafından yaptırılan cami. Cami 1869-1871 yılları arasında inşa edildi. Planlarını Sarkis Balyan'ın çizdiği, hazırlanmasına Hagop Balyan'ın katıldığı da bilinmektedir. Mimarı Montani'dir. Çizim işlerinde, desinatör Osep çalışmıştır. Uygulama ve şantiye yönetimi için Bedros Kalfa ve duvarcı Ohannes ile dülger kolbaşısı Dimitri görevlendirilmiştir. Caminin, neogotik tasarımıyla klasik camilerden oldukça farklı bir mimarisi vardır. Devlet ileri gelenlerinin, din bilginlerinin, hocaların katılımıyla düzenlenen büyük bir törenle temeli atıldı. Pertevniyal Sultan temel atma töreninini meydanı görebilen bir evin penceresinden izledi. Tek şerefeli iki minaresi, Dolmabahçe Camii'nin minarelerinden daha geniş tutulmuştu. İç mekân bakımından da bu camiden daha genişti. Tek kubbesi yüksek, fakat küçüktür. Neogotik yüzey bezemeleri bu camiye ayrı bir güzellik kazandırır. Aynı bezeme zenginliği ve güzellik caminin iç kısımları için de geçerlidir. Altın yaldızla parlatılan mavi rengin egemen olduğu kalem işi süslemeler, iç mekanı baştan sona süslemektedir. Caminin Aksaray Meydanı'na bakan avlu kapısı, İstanbul'daki camiler için pek alışılmadık ve aynı zamanda da göz kamaştırıcıdır. Bu kapı Osmanlı taş oyma sanatının nadide ürünlerindendir. 1956-59 arasındaki Aksaray Meydanı düzenlenmesi esnasında sebil gibi camiye ait bazı unsurlar kaldırılmış veya yeri değiştirilmiştir. Caminin çevresindeki eserler bir çeşme, bir kütüphane ve Pertevniyal Sultan'ın kendi için yaptırdığı türbeden oluşmaktadır. Kütüphanesi, Süleymaniye Kütüphanesi'ne taşınmıştır. Trafikten en çok etkilenen cami bu camidir. Caminin kahyası Hüseyin Bey cami masrafı olarak 7961 kese 396 kuruş 10 para harcamış; üç ayrı temel çukuruna olmakla 3225 lira temele gömülmüştür.
Bayezid Camii İstanbul'un Beyazıt semtinde Sultan II. Bayezid tarafından yaptırılmış bir cami.
Nuruosmaniye Camii, İstanbul'da inşa edilmiş ilk barok özellikli camidir. Çemberlitaş semtinde, Kapalıçarşı girişinde yer alır. 1748-1755 yıllarında inşa edilmiştir.
Yeni Cami ya da Valide Sultan Camii, İstanbul'da 1597 yılında Sultan III. Murad'ın eşi Safiye Sultan'ın emriyle temeli atılan ve 1665'te zamanın padişahı IV. Mehmed'in annesi Turhan Hatice Sultan'ın büyük çabaları ve bağışlarıyla tamamlanıp ibadete açılan camidir.
Bezmiâlem Valide Camii; İstanbul'da iki hastane arasındaki bu cami 1843'te Abdülmecid'in annesi Bezmialem Valide Sultan tarafından yaptırılmıştır. Dikdörtgen planlı, kâgirdir. Beşik çatısı, beyaz küfeki taşından minaresi, avlusu, taştan yapılma bir taçkapısı vardır. Taçkapının biraz ilerisinde çeşmesi bulunmaktadır.
Yeni Valide Camii, diğer bilinen adıyla Valide-i Cedid Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinde Uncular Caddesi ve Hâkimiyet-i Milliye Caddesi üzerinde II. Mustafa ve III. Ahmed'in annesi Emetullah Râbia Gülnûş Sultan tarafından yaptırılmış olan camiidir.
Eski Valide Camii ve Külliyesi İstanbul'un Üsküdar ilçesinin hakim konumu Toptaşı sırtına II. Selim'in eşi, III. Murat'ın ise annesi Afife Nur-Bânû Valide Sultan tarafından Mimar Sinan'a yaptırılmıştır. Camii, medrese, tekke, dârüşşifa, dârulhadis, dârulkurrâ, sıbyan mektebi ve imaretten oluşan tesis, Mimar Sinan'ın inşa ettiği tam teşekküllü ve tek parça kalabilmiş son külliye olarak kabul edilmektedir. Mimar Sinan'ın inşa ettiği cami vefatından sonra talebesi Davud Ağa tarafından genişletilmiştir. Son olarak da II. Mahmud döneminde eski İstanbul evlerini andıran ve müstakil bir girişi bulunan hünkâr kasrı ve mahfili eklenmiştir. Yapılış tarihi 1570-1579 tarihleri arasını kapsamakla 1583 yılında Mimar Sinan'ın talebesi Davud Ağa tarafından genişletilmiştir.
Kılıç Ali Paşa Camii, Kaptan-ı Derya Kılıç Ali'nin Mimar Sinan'a yaptırdığı İstanbul'un Tophane semtinde bulunan camidir. Camideki iki kitabeye göre, Hicri 988 yılında yapılmıştır. Türbe, medrese ve hamamdan oluşan bir de külliyesi vardır.
Mihrimah Sultan Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesi Üsküdar Meydanı'nda Kanuni Sultan Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olan kızı Mihrimah Sultan için yaptığı camidir. Mimar Sinan'ın erken dönem eserlerindendir. Kubbesi, ön cephesi dışındaki diğer üç cephesinden yarım kubbelerle desteklenmiştir. Mihr-î Mah Güneş ve Ay manasına gelmektedir.
Selatin camileri, Osmanlı İmparatorluğu döneminde sultanların yaptırdıkları camilere verilen addır. Osmanlı dönemindeki ilk selatin camileri Bursa'daki Ulu Camii ve Yeşil Camii'dir. İstanbul'daki ilk selatin camisinin, İstanbul'un ele geçirilmesi sonrası camiye çevrilen Ayasofya olduğu öne sürülse de II. Mehmed tarafından yaptırılmış Fatih Camii ilk selatin camii olarak kabul edilmektedir. İstanbul’da özgün halini koruyan en eski selatin camii ise II. Bayezid'in yaptırdığı Bayezid Camii olarak kabul edilir.
İmrahor Camii ya da Mirahur Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Salacak Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı döneminden kalma tarihi bir camidir. Sinan Paşa'nın imrahoru olan Mehmet Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1597 yılında başlanan cami, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1598 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.
Konak Camii, bilinen diğer adıyla Yalı Camii, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir camidir. Konak ilçesinde, kent merkezindeki Konak Meydanı'nda konumlanır.
Bakırcı Camii, Türkiye'de Erzurum ilinin Yakutiye ilçesinde bulunan tarihî bir camidir.
Şemsi Paşa Camii veya Kuşkonmaz Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesi, Şemsi Paşa Caddesinde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir.
Çinili Camii, Orta Valide Camii ya da Mahpeyker Kösem Valide Sultan Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Murat Reis Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir cami. I. Ahmet'in eşi olan Mahpeyker Kösem Valide Sultan tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1638 yılında başlanan cami, 2 yıllık inşaat sürecinden sonra 1640 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.
Karaköy Camii veya diğer adıyla Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii, 1903'te Karaköy Meydanı'nda Raimondo D'Aronco tarafından inşa edilen cami. 1956'da dönemin Başbakanı Adnan Menderes tarafından başlatılan “İstanbul’da İmar Hareketi” kapsamında Karaköy Meydanı'ndaki tarihi caminin de yerinden sökülerek Kınalıada'da yeniden inşa edilmesine karar verildi; bu yüzden günümüzde, camii Karaköy Meydanı'ndaki yerinde bulunmamaktadır.
Mihrişah Valide Sultan Camii, günümüzde Halıcıoğlu Kışlası ile Haliç Köprüsü arasındaki iki minareli bir cami olarak bulunmaktadır. Mihrişah Valide Sultan yaptırdığı için bu isimle anılsa da günümüzde daha çok Kumbarhane Camii ismiyle tanınmaktadır. Humbaracılar ve Lağımcılar kışlasınının ortasına yapıldığı için bir başka ismi de Humbaracılar Kışlası Camii'dir.
Taksim Camii, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Taksim Meydanı'nda bir camidir. Caminin mimarları Şefik Birkiye ve Selim Dalaman'dır. Caminin inşaatına 9 Şubat 2017 tarihinde başlanmıştır. 28 Mayıs 2021'de Cuma namazı sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle ibadete açılmıştır.