İçeriğe atla

Valenki

Rus valenkisi

Valenki (Rusça: ва́ленки, sg valenok (Rusça: ва́ленок)), geleneksel Rus kış ayakkabısı, esasen keçe bot: valenok ismi tam anlamıyla "keçeden yapılma" anlamına gelir. Valenki yün keçeden yapılmıştır. Suya dayanıklı değildir ve genellikle su geçirmemesi ve ayakkabı tabanlarını aşınma ve yıpranmaya karşı koruması için galoş ile giyilir. Valenki bir zamanlar birçok Rus için tercih edilen bir ayakkabıydı, ancak 20. yüzyılın ikinci yarısında, köy kıyafeti çağrışımı nedeniyle şehirlerdeki cazibesinin çoğunu kaybetti.

Açıklama

Valenki (eşanlamlı ve aynı anlama gelen ifadeler - vа́lenukhi (çoğul), Vа́lezhki, vа́leni, vа́lentsi, kа́tanki) - kurutulmuş koyun yününden yapılan sıcak keçeleştirilmiş yüksek botlar; genellikle şekillerine göre serttirler, ancak ayakkabıya uygun şekilde yapılmış yumuşak tipler vardır.

Valenki, hava soğuk olduğunda kuru karda yürümek için giyilen geleneksel Rus ayakkabısıdır. Valenki en çabuk alttan aşınır ve bunu önlemek için genellikle deri veya diğer dayanıklı malzemelerle tabanlanır, bu nedenle genellikle galoşlarla giyilirler. Ayrıca, ıslanmadan korumak için - kauçuk bir taban kullanırlar ve tutkallı-dikişli ve kalıplanmış tabanlı valenkiler de vardır. Geleneksel olarak, valenki kahverengi, siyah, gri ve beyaz renktedir, ancak son birkaç yıldır tüketiciler bu botları çeşitli renklerde (kırmızı, mavi, mor, yeşil, sarı, turuncu) sipariş edebilmektedir.

Valenki, subaylara ve Rus ordusunun iç askerlik hizmetinin erlerine standart olarak temin edilen sıcak giysiler ve teçhizata dahildir.[1]

Valenki bot giyen kayaklar üzerinde Rus askeri

Valenki, tarihi 1500 yıl öncesine dayanan Büyük Bozkır göçebeleri (Güney Rus' dahil) tarafından giyilen geleneksel keçe botlarına dayanmaktadır.

Ancak, varsayıma göre, çizmeler 18. yüzyılın başında ortaya çıktı. Endüstriyel yöntemlerle üretilen Valenki ancak 19. yüzyılın ilk yarısında yaygınlaştı. Bundan önce, onlar oldukça pahalılardı ve sadece zengin insanlar satın alabilirdi. İhtiyaçların artan karmaşıklığı ve kentlerin köylere artan etkisi kabuk ayakkabıların valenki ile yer değiştirmesine neden oldu.

Valenki, son on yıllarda kentsel yaşamda daha az popüler oldu, çünkü Merkez Rusya'da kışlar daha yumuşak ve sulu hale geldi. Sonuç olarak, daha hafif ve su geçirmez ayakkabılar yavaş yavaş popülerlik kazandı ve valenki'nin yerini aldı. Valenki geleneksel kırsal giyim tarzı ile ilişkilidir; şehirlerde genellikle küçük çocuklar tarafından tercih edilir. Diğer ayakkabılar soğuktan korunmadığında ve şiddetli bir don olduğunda da giyilirler.

Devrimden önce, valenki üretimi Nizhny Novgorod eyaletinin Semenov bölgesinde, Kostroma eyaletinin Kineshma Bölgesinde ve Kazan eyaletindeki Kukmor'da yoğunlaştı. 1900 yılında, Rusya'nın çağdaş çizme dinkleme fabrikaları 2.1 milyon ruble miktarında 1.4 milyon çift valenki üretti.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Russian Federation Government Resolution of 17 July 1995 N 720 "On Approval of the glove providing law for enforcement officers of the Russian Federation and norms of supply of glove property for commanding and enlisted personnel of the Interior of the Russian Federation, with the special title of the internal service
  2. ^ Statistical Yearbook for 1912, ed. V. Sharago, St. Petersburg, 1912.

Kaynakça

  • Békési, László (2006) Stalin'in Savaşı: Sovyet üniformaları ve askeri 1941-45. Ramsbury: Crowood Press 1-86126-822-X
  • Zaloga, Steven J. (1989) Büyük Vatanseverlik Savaşı Kızıl Ordusu, 1941-45. Londra: Osprey 0-85045-939-7

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akrilik elyaf</span> Yalıtkan sentetik elyaf

Akrilik lifler, ortalama molekül ağırlığı ~100.000, yaklaşık 1900 monomer birimi olan polimer'den (poliakrilonitril) yapılan sentetik lifleridir. ABD'de bir elyafa "akrilik" denmesi için, o polimerin en az %85 akrilonitril monomer içermesi gerekir. Tipik komonomerler, vinil asetat veya metil akrilattır. DuPont, 1941'de ilk akrilik elyafları yapmış ve bunları Orlon adıyla tescillemişti.

<span class="mw-page-title-main">Ayakkabı</span> ayak giyeceği

Ayakkabı; ayakların yerle doğrudan temasını keserek yabancı maddelerden ve değişik hava koşullarından koruyan, bunun yanı sıra şıklığı tamamlayan her türlü ayak giyimi'dir. Bot, çizme, sandalet, topuklu, spor ayakkabı, iskarpin gibi pek çok farklı türü vardır. Genelde "taban" adı verilen alt parça ile "saya" denen üst parçadan oluşur. Ayakkabının yer ile temasında dolayı yıprandığı için taban daha dayanıklı ve kalın bir malzeme kullanılarak yapılır. Ayağı saran saya ise deri, kumaş gibi daha ince bir malzemeden yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Külotlu çorap</span> İç giysisi

Külotlu çorap, genellikle kadınlar tarafından giyilen, belden ayak ucuna kadarki bölgeyi sıkıca kaplayan, saydam veya opak olarak iki ana ürün grubuna sahip giyecektir. Erkekler için külotlu çorap türleri de mevcuttur. Fonksiyonel nedenler ile veya görsel nedenler ile kullanılan bir giysidir. Çoraplar veya naylon çoraplar gibi, külotlu çoraplar da genellikle naylondan veya naylonla karıştırılmış diğer liflerden yapılır. Tek parçadan oluşan külotlu çoraplar 1960'larda ortaya çıkmış ve o zamana kadar kullanılan naylon çoraplara bir alternatif oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çorap</span>

Çorap, ayağa giyilmesi için üretilen veya örülen giysi. Bir tür ayakkabı veya çizme tipik olarak çorapların üzerine giyilir. Elde ve yuvarlak örme makinesinde örülür. Yuvarlak örgü makineleri iki çeşit olup, tek silindirli ve çift silindirli diye adlandırılırlar. Tek silindirli bilgisayar teknolojisiyle donatılmış makinelerin çorapları piyasada en çok bulunan çorap çeşididir. Bunun sebebi bilgisayarda çizilen desenleri ve bu desenlerin çok renkli olabilmeleridir. Son teknoloji kullanarak çorap örülürken fotoğrafınızı, isminizi, kartvizitinizi desen olarak örmeniz mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Bot (giyim)</span>

Bot, çizmeden daha küçük bir ayakkabı modelidir. Değişik şekilleri vardır. Genellikle kışın ve sonbahar aylarında giyilir.

<span class="mw-page-title-main">Iğdır yöresi halk kültürü</span>

Iğdır yöresi, Doğu Anadolu Bölgesi kültür özelliklerini barındırmaktadır. Tarihi, gelenekleri, tarihî eserleri, inançlarıyla doğu kültürünün beşiklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Gislaved (ayakkabı)</span>

Gislaved, Türkiye'de, özellikle de kırsal kesimde 1930'lu yıllardan beri kullanılagelen lastik ayakkabının adıdır. Genellikle Cızlavet veya Cislavet biçiminde de telaffuz edilir.

<span class="mw-page-title-main">Balık kürkü</span>

Balık kürkü Rusçada ısınmak için giyilen düşük kaliteli ceket ve diğer kıyafetleri tanımlamak için kullanılan ironik deyim. Günümüzde suni kürkler, özellikle düşük kalitede olanları için de kullanılmaktadır. Deyim, "Fakir adamın kürk ceketi balık kürkündendir" Rus atasözünden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uçuş giysisi</span>

Uçuş giysisi, aslında bir tür elbisedir. Askeri uçaklar,planörler ve helikopterlerde uçarken giyilir. Bu elbiseler genellikle, sıcağa dayanıklı maddelerden yapılır. Ayrıca pratik kullanım olanağı sağlaması için cepleri bol ve yanmaya dayanıklı olarak üretilir. Görünüşü itibarı ile bir tulumu andırır. Askeri bir uçuş giysisinin üzerinde rütbe işaretleri vardır. Yakın temas, indirme, arama, kurtarma, yakalama gibi durumlarda da kullanılabilen bir nevi savaş üniformasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kar ayakkabısı</span>

Kar ayakkabısı, kar üzerinde batmadan rahat yürüyebilmek için dıştan ayakkabı altına kenetlenen ayak giyeceği. Ağırlığı kar yüzeyine yayıp batmamak için ayakkabı boyutundan daha geniş ve delikli olarak tasarlanır. Geleneksel kar ayakkabıları daha çok söğüt, melez ve huş ağacı gibi ağaçların dal ve kabuklarından dar deri kayışlarla örülerek yapılırken, modern tasarımlarda hafif metal, plastik ve sentetik kumaş kullanılabilmektedir. Esnek ve hafif olan kar ayakkabıları rahat manevra yapabilmek için ön ucu yukarı kalkık olarak dizayn edilir. Arktik ve Subarktik bölgeler başta olmak üzere yıllık kar yağışı yoğun olarak görülen yerlerde daha yaygın kullanılır. Tarihöncesinde tekerleğin icadından daha önce bulunduğu düşünülüyor. Etnografik olarak kar ayakkabılarını en yoğun biçimde kullanan yerli halklar, Kuzey Amerika'da Eskimolar ile Kızılderililer, Doğu Sibirya'da ise Çukçiler, Koryaklar ve İtelmenler gibi Çukçi-Kamçatka halklarıdır. Günümüzde geleneksel örme kar ayakkabılarını en yoğun biçimde kullanan yerli halklar Alaska yerlileri ile Kanada Kızılderilileridir. Sportif faaliyet olarak kar ayakkabılı yürüyüş (snowshoeing) Arktik Kış Oyunlarına 1974 yılından beri dahil edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sandalet</span>

Sandalet, giyicinin ayağına üst kısmından ve bazen topuğundan kayışlarla tutunan, tabandan oluşan açık tip dışarı ayakkabısı. Sandalet ve diğer ayakkabılar arasındaki fark bazen bulanık da olsa, genel anlayış sandaletin ayağın çoğu üst kısmını, özellikle ayak parmaklarını açık bırakmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tayt</span> bacakları sıkı saran pantolon türü

Tayt bacakları sıkı saran bir pantolon türüdür. Sıklıkla likra, naylon, pamuk ve polyester karışımından yapılsa da yün, ipek ve benzeri diğer malzemelerden de yapılabilirler. Kendi başlarına ya da üzerini örten bir etek, tights ve şortla giyilebilirler.

Arnavutluk giysileri, tüm Arnavutluk'ta ve Arnavutça konuşulan bölgelerde ve topluluklarda 200'den fazla farklı kıyafet çeşidini içerir. Arnavutluk'un kayıtlı giyim tarihi klasik zamanlara dayanıyor. Bu durum milleti İlirya dönemine kadar uzanan diğer Avrupa topluluklarından ayıran faktörlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Hasır ayakkabı</span>

Hasır ayakkabılar, iç kabuktan — ıhlamur veya huş gibi ağaçların kabuğundan alınan liflerden yapılan ayakkabılardır. Ayak şekline getirilmiş bir çeşit dokuma sepettirler. Hasır ayakkabılar, daha önce Fin halklarının, Baltların, Rusların ve Belarusların daha fakir üyeleri tarafından giyilen, Kuzey Avrupa'daki ormanlık alanların eski geleneksel ayakkabılardır. Üretimleri kolaydı, ancak dayanıklı değildi.

<span class="mw-page-title-main">Çoha</span>

Çoha, ayrıca Çerkeska olarak bilinir, geleneksel olarak Kafkasya halklarının giydiği yüksek boyunlu yün kabandır. Genellikle bir erkek giysisi olan çoha, 2020'de Gürcistan'ın maddi olmayan kültürel mirasları listesine seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatar ulusal kıyafeti</span> Geleneksel Kıfayet

Kırım Tatar ulusal kıyafeti, Kırım Tatarlarının geleneksel giysisidir.

<i>Sabaton</i>

Sabaton ya da solleret, genellikle şövalye ve soyluların ayaklarını korumak için kullandıkları bir zırh parçası.

<span class="mw-page-title-main">Areni-1 ayakkabısı</span>

Areni-1 ayakkabısı, 2008 yılında Ermenistan'ın Vayots Dzor ilindeki Areni-1 mağarasında mükemmel durumda bulunan 5.500 yıllık tek parça bir deri ayakkabıdır. Çağdaş araştırmacılar tarafından bilinen dünyanın en eski deri ayakkabısıdır. Projenin eş yöneticileri İrlanda'daki University College Cork'tan Ron Pinhasi ve UCLA'den Gregory Areshian'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ev ve ibadethanelerde ayakkabı çıkarma geleneği</span>

Birçok kültürde ev, kilise, cami, tapınak, okul gibi yerlerde içeri girerken ayakkabıların çıkarılması geleneği vardır.

<span class="mw-page-title-main">Şırdak</span>

Şırdak veya sırmk genellikle Orta Asya'da el yapımı olarak üretilen, dikişli ve çoğunlukla renkli keçe halı ve duvar kaplamasıdır. Kazaklar ve Kırgızlar geleneksel olarak şırdak yaparlar. Bu sanat özellikle Kırgızistan'da canlı tutulmakta ve turistlere de ürün satılmaktadır.