İçeriğe atla

Vahdet Partisi

Vahdet Partisi
Vəhdət Partiyası
KısaltmaVAHDET
Genel başkanTahir Kerimli
KurucuTahir Kerimli
Kuruluş tarihi1994 (kuruluş)
11 Aralık 1998 (Resmî kayıt)
BirleşmeAzerbaycan Bağımsız Demokrat Partisi (1998) [a]
BölünmeMillî Vahdet Partisi (2000)
ÖnceliAzerbaycan Halk Cephesi
İdeolojiBirlik
Siyasi pozisyonMerkez
Millî Meclis
1 / 125

Vahdet Partisi, Azerbaycan’da 1994’te Tahir Kerimli, Hacı Cebrail Alizade ve Ş. Penahi liderliğinde kurulan, 11 Aralık 1998'de resmî kayıtlara alınan siyasi parti.

Tarihçe

Vahdet 1994’te Tahir Kerimli, Hacı Cebrail Alizade ve Ş. Penahi tarafından kuruldu. Parti uzunca bir zaman YAP iktidarına muhalif konumdaydı. Eski Sabuncu Rayonu kaymakamı Hacı Cebrail Alizade Nisan 1995'te partinin genel başkanı seçilmiştir. Eski Yüksek Mahkeme başkanı Tahir Kerimli ise 1998 tarihinde partinin genel başkanı seçilmiştir.

2003 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçiminde parti Bizim Azerbaycan İttifakına dahil oldu ve İsa Gamber’in adaylığını destekledi.

2008’den sonra parti YAP iktidarına karşı daha ılımlı konumda durdu.

Birleşme ve Bölünmeler

Vahdet Partisi 1998’te Yunus Oğuz liderliğinde bölünmüş Halk Azatlık Partisi’yle ve Leyla Yunus’un kayıtsız Azerbaycan Bağımsız Demokrat Partisi ile birleşti.

Lakin daha sonra fikir ayrılığı yüzünden Yunus Oğuz partiyi bölerek 2000’de gerçekleştirdiği kurultayda Millî Vahdet Partisi’nin kurulduğunu ilan etti.

Leyla Yunus uzunca bir süre partiden istifa etmese de kurucusu olduğu Azerbaycan Sosyal Demokrat Partisi’nde çalışmaya başladı.

2000’de yine parti bölündü ve bölünen 2 koldan biri AHCP’ye birleşti.

Bunların yanı sıra farklı zamanlarda resmî devlet kaydına alınmamış Azerbaycan'ın Bütünlüyü Uğruna Dayanışma, Millî Kurtuluş ve Millî Demokrat partileri de Vahdet Partisine birleşmiştir.[1]

İdeoloji

Parti Azerbaycançılık, vahdet ve birlik ideolojilerini savunuyor. Siyasi yelpazede merkez konumundadır.

Yapılanma

Genel Başkanlar

Genel Başkan Görev Başlangıcı Görev Bitişi
1.Hacı Cebrail Alizade Nisan 1995 1998
2.Tahir Kerimli1998 Görevde

Seçimler

Genel seçimler

Seçim Genel Başkan Oy Sandalye Meclis Sıra
# % ± Y # ±
1995
Tahir Kerimli
0 / 125
Kazanamadı
2000
0 / 125
Kazanamadı
2005
0 / 125
Kazanamadı
20102,186
%0,09
0 / 125
Kazanamadı
201515,070
%0,53
artış 0,44
1 / 125
artış 1 Muhalefet 11.
2020
1 / 125
SabitMuhalefet 8.

Yerel Seçimler

Seçim Genel Başkan Oy Belediye üyesi
# % ± Y
1999 Tahir Kerimli
2004
2009
2014
2019

Notlar

  1. ^ Resmî olarak devlet kaydı olmayan siyasi parti

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Adalet, Hukuk, Demokrasi Partisi, kısaca AHD Partisi veya eski adıyla Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi, Azerbaycan'daki siyasi partilerden biridir. 3 Nisan 2004 tarihinde ikiye bölünen AHCP'yi birleştirme amacıyla kuruldu. Merkez sağ siyasi partidir. Kurucusu ve mevcut başkanı Kudret Hasanguliyev'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Azerbaycan Partisi</span> Azerbaycanda bir siyasi parti

Yeni Azerbaycan Partisi, Azerbaycan'da 91'lerin talebiyle 21 Kasım 1992 tarihinde Haydar Aliyev'in liderliği ile 550 kişilik kurucu üyenin katılımıyla gerçekleşen Kuruluş Kurultayı ile kurulan, 18 Aralık 1992 tarihinde Adalet Bakanlığınca resmi kayda alınan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Komünist Partisi (1993)</span> Azerbaycanda siyasi parti

Azerbaycan Komünist Partisi, Azerbaycan'da faaliyet gösteren siyasi partidir. 1993 yılında Ramiz Ahmedov tarafından kurulmuş ve Adliye Bakanlığı'nca 1994'te resmî olarak kayda alınmıştır. Parti kuruluşundan itibaren bölünmeler yaşamış ve her fraksiyon gerçek Azerbaycan Komünist Partisi'nin kendileri olduğunu ileri sürmüştür.

Azerbaycan Halk Cephesi Partisi veya kısaca AHCP, Azerbaycan'daki muhalif siyasi parti. 1989'da 15 kurucu üye liderliğinde kuruldu. 1989-1992'li yıllarda Azerbaycan'da büyük güç ve söz sahibi olan siyasi kuruluş olmuştur. 1995'te partileşme sürecine girdi. 1995'te Partinin 1. (Kuruluş) Kurultayı düzenlendi ve parti resmen kuruldu. 1 Eylül 1995 tarihinde parti resmî kayıtlara alındı. Şu anda Demokratik Kuvvetlerin Millî Şurası'nin üyesidir.

Azerbaycan Sosyal Demokrat Partisi- 10 Aralık 1989'da Araz Alizade ve Zerdüşt Alizade kardeşleri tarafından kurulan siyasi parti. 27 Aralık 1990'da Azerbaycan SSC Adalet Bakanlığı tarafından resmî olarak kayda alınarak SSCB'de ilk kayda alınan siyasi parti oldu. Azerbaycan bağımsızlığını kazandıktan sonra 1 Eylül 1995'te Azerbaycan Cumhuriyeti Adliye Bakanlığı tarafından resmî olarak kayda alındı.

Azerbaycan Demokrat Partisi, Azerbaycan'da 26 Ocak 1991'de Serdar Celaloğlu tarafından kurulan, 3 Şubat 2000'de resmi kayıtlara alınan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi</span>

Azerbaycan Millî İstiklal Partisi veya kısaca AMİP, bağımsız Azerbaycan tarihinde ilk resmî kayda alınan siyasi parti. Parti dönemin Azerbaycan Halk Cephesi kurucusu İtibar Mammadov liderliğinde kurulmuştur. 1992-1993 ve 1995-2000'li yıllarda ana muhalefet partisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Millî Cephe Partisi</span>

Millî Cephe Partisi, Azerbaycan'da 29 Temmuz 2020 tarihinde Razi Nurullayev liderliğinde kurulan, 31 Ağustos 2020'de resmî kayıtlara alınan muhalif siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Halk Partisi</span>

Azerbaycan Halk Partisi, Azerbaycan'da 1998'te eski başbakan Penah Hüseyn tarafından kurulan, 9 Temmuz 1999'da resmî kayıtlara geçen muhalif siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Liberal Partisi</span> Azerbaycanda bir siyasi parti

Azerbaycan Liberal Partisi veya ALP, Azerbaycan'da 3 Haziran 1995'te Berde’de eski devlet katibi Lale Şevket tarafından kurulan, 14 Ağustos 1995’de resmî kayda alınan ve 24 Haziran 2023 tarihinde fesih kararı alan siyasi parti.

Azerbaycan Liberal Demokrat Partisi veya kısaca ALDP, Azerbaycan'da 30 Ocak 1998'de Azerbaycan Liberal Partisi eski genel başkan yardımcısı Zakir Mammadov tarafından kurulan 9 Temmuz 1999'da resmî devlet kaydına alınan ve 1 Nisan 2023 tarihinde fesih kararı alan siyasi parti.

Azerbaycan Millî Meclisi 3. dönem milletvekilleri listesi, 2005 Azerbaycan genel seçimleri ve 2006 Azerbaycan ara genel seçimleri ile seçilen milletvekillerinden oluşan 3. dönem Azerbaycan Parlamentosu.

<span class="mw-page-title-main">Vatandaş ve İnkişaf Partisi</span>

Vatandaş ve İnkişaf Partisi veya kısaca VİP, Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi'nden ayrılan eski genel başkan Ali Aliyev tarafından kurulan siyasi parti. Kuruluş Kurultayı 28 Mayıs 2006 tarihinde gerçekleşen parti 14 Haziran 2008 tarihinde resmi devlet kaydına alındı.

Bizim Azerbaycan İttifakı, kısaca Bizim Azerbaycan 29 Mart 2003 tarihinde 2003 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi 29 siyasi partinin ve 67 sivil toplum kuruluşunun katılımıyla oluşturulan siyasi ittifak. İttifak ilk önce seçim ittifakı olarak oluşturulsa da, siyasi partiler ittifakına dönüşmüştür. İttifakın ortak cumhurbaşkanı adayı İsa Gamber olarak belirlendi. Seçimlere kadar çokça miting düzenleyen ittifak seçimlerde en güçlü rakip olarak görülüyordu

<span class="mw-page-title-main">Azatlık İttifakı</span> Azerbaycanda bir seçim ittifakı (2005–2010)

Azatlık İttifakı, kısaca Azatlık 2005 tarihinde 2005 Azerbaycan genel seçimleri öncesi Azerbaycan Demokrat Partisi, Azerbaycan Halk Cephesi Partisi ve Müsavat Partisi tarafından kurulan seçim ittifakı. Önceleri "Üçlük" ve "Uğur" adlanmıştır. İttifak turuncu devrimlerden etkilenerek rengini turuncu olarak belirledi. Dışarıdan Azerbaycan Halk Partisi tarafından desteklendi, AHP genel başkanı Penah Hüseyn istifa ederek bağımsız siyasetçi olarak İttifaka katıldı. İttifaktan Merkezi Seçim Komisyonu tarafından açıklanan resmi sonuçlarca 7, Anayasa Mahkemesi tarafından açıklanan resmi sonuçlarca ise 5 milletvekili seçildi. Müsavat Partisinin seçimleri boykot etmemesi üzerine Azatlık İttifakının feshi söz konusu olsa da 17 Şubat 2006 tarihinde Azatlık İttifakı yeniden AHCP, ADP, VİP ve ALP tarafından siyasi ittifak olarak kuruldu. 2010 Azerbaycan genel seçimlerinde AHCP'nin ittifak dışında olan Müsavat'la yeni ittifak kurması sebebiyle Azatlık İttifakı feshedildi.

<span class="mw-page-title-main">2006 Azerbaycan ara genel seçimleri</span>

2006 Azerbaycan Ara Genel Seçimleri, Azerbaycan Millî Meclisi 3. dönem üyelerinin belirlenmesi için Kasım 2005'te yapılan milletvekili genel seçimlerinde 9 sayılı Binegedi İkinci, 38 sayılı Gence Nizami İkinci, 42 sayılı Sumgayıt İkinci, 110 sayılı Zagatala seçim çevresinin sonuçları Merkezi Seçim Komisyonu tarafından, 31 sayılı Surahanı İkinci, 44 sayılı Sumgayıt-Abşeron, 69 sayılı Celilabad-Masallı-Bilesuvar, 103 sayılı Gedebey, 106 sayılı Tovuz-Kazah-Ağstafa, 119 sayılı Ağdam Köy seçim çevresinin sonuçları ise Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Merkezi Seçim Komisyonu'nun sonuçlarını iptal ettiği seçim çevrelerinde YAP adayları birinci olmuştu. Diğer sonuçları iptal edilen seçim çevrelerinden 31 sayılı Surahanı İkinci, 44 sayılı Sumgayıt-Abşeron, 69 sayılı Celilabad-Masallı-Bilesuvar, 103 sayılı Gedebey, 106 sayılı Tovuz-Kazah-Ağstafa, 119 sayılı Ağdam Köy seçim çevresinden sırasıyla Azatlık İttifakı ortak adayı, AHCP genel başkanı Ali Kerimli; YAP adayı Tevfik Hüseynli; Azatlık İttifakı ortak adayı, AHCP Yüksek Meclisi başkanı Gulamhüseyn Alibeyli; bağımsız aday Fahrettin Gamberov; YAP adayı Bahtiyar Sadıkov seçimleri birinci bitirmişti. Bu 10 seçim çevresinde seçim sonuçlarının iptal edilmesi nedeniyle 13 Mayıs 2006 tarihinde yapılan yenileme seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">2005 Azerbaycan genel seçimleri</span>

2005 Azerbaycan genel seçimleri, 6 Kasım 2005 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 3. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kudret Hasanguliyev</span>

Kudret Muzaffer oğlu Hasanguliyev, Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 2., 3., 4., 5. ve 6. dönem milletvekili (2003-), Meclis Hukuk Politikası ve Devlet Kuruculuğu Komite Başkan Yardımcısı, Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi'nin kurucu genel başkanı. 2003, 2008, 2013 ve 2018 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı.

<span class="mw-page-title-main">Tahir Kerimli</span>

Tahir Kerimli, Azerbaycan Millî Meclisi 5. ve 6. dönem milletvekili, Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi Başkanı (1992-1993), Vahdet Partisi'nin kurucusu ve genel başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Araz Alizade</span>

Araz Alizade, Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Sosyal Demokrat Partisi genel başkanı ve 2013 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı.