V süratleri
V süratleri[1] (V-speeds), havacılıkta gerek sabit kanatlı, gerekse döner kanatlı hava taşıtlarının emniyetli operasyonu için kullanılan çeşitli işarî sürat limitleri. Bazı hava araçlarında bu süratlerden bir kısmı sürat saatlerinde renk kodları ile işaretlenir.
Tipten bağımsız V süratleri
Aşağıdaki süratler çeşitli havacılık otoriteleri tarafından tipten bağımsız (tüm uçaklar için) belirlenmiştir.
| Kısaltma | Açıklama |
|---|---|
| V1 | Kalkışın güvenle iptal edilebileceği en yüksek hız.[2][3][4] |
| V2 | Uçağın yerden güvenle kalkabileceği hız.[2][3][4] |
| V2min | Minimum kalkış güvenlik hızı.[2][3][4] |
| V3 | Flap toplama sürati.[3][4] |
| V4 | Sabit ilk tırmanma hızı. Tüm motorlar kalkış tırmanma hızı ile çalışır, bu noktada kanat geri çekme hızına hızlanma başlatılır. 400 feet brüt yüksekliğe ulaşılmalıdır[5] |
| VA veya VMAN | Manevra sürati, herhangi bir ana uçuş kumandasının tam hareketinin yapısal hasara neden olmayacağı maksimum sürattir.[2][3][4][6] |
| Vat | Eşikte belirtilen hava hızı, iniş konfigürasyonunda sertifikalandırılmış maksimum iniş kütlesinde stall hızı VS0'ın 1,3 ile çarpımı veya VS1g stall hızının 1,23 ile çarpımına eşittir. Hem VS0 hem de VS1g mevcutsa, ortaya çıkan daha yüksek KDV uygulanacaktır. Ayrıca "yaklaşma hızı" olarak da adlandırılır. |
| VB, VTURB veya VRA | Türbülans geçişi esnasında hedeflenecek ideal sürattir. Düşük süratlerde gerçekleşebilecek yüksek G perdövitesini ve yüksek süratlerde gerçekleşebilecek aşırı kanat yükünü engellemek amacıyla kullanılan bir değerdir. Eğer türbülans sürati belirtilmemişse, yapısal hasarı önlemek için manevra sürati (VA) kullanılabilir. |
| VC | Rüzgar yoğunluğu yüklemesine uygunluğu göstermek için kullanılan tasarım seyir hızı.[7] |
| Vcef | V1'e bakın; genellikle askeri uçak performansının belgelenmesinde kullanılır.[8] |
| VD | Tasarım dalış hızı.[2][3][4] |
| VDF | Gösterilen uçuş dalış hızı.[2][3][4] |
| VEF | Kalkış sırasında Kritik motorun arızalandığı varsayılan hız.[2] |
| VF | Designed flap speed.[2][3][4] |
| VFC | Maximum speed for stability characteristics.[2][4] |
| VFE | Maksimum flap açma sürati. Flaplar açıkken bu sürat aşılmamalıdır.[2][3][4] |
| VFTO | Final takeoff speed.[2] |
| VH | Maximum speed in level flight at maximum continuous power.[2][3][4] |
| VLE | Maximum landing gear extended speed. İniş takımı toplanabilen bir uçakta iniş takımı açıkken uçulabilecek maksimum sürattir.[2][3][4][9] |
| VLO | Maximum landing gear operating speed. İniş takımının açılıp-kapanabileceği maksimum sürattir.[2][3][4][9] VLE'den küçüktür. Bunun nedeni açılma ve kapanma işlemleri sırasında iniş takımı kapakçıklarına hava akımına bağlı olarak yük binmesidir. |
| VLOF | Lift-off speed.[2][4] |
| VMC | Kritik motor çalışmıyorken minimum kontrol hızı.[2][3][4] |
| Vmca | Kalkış konfigürasyonundaki minimum kontrol hızı - Uçağın ani bir Kritik motor arızası ve çalışır durumdaki motor(lar)da kalkış gücü ile uçuş sırasında yönsel olarak kontrol edilebildiği minimum kalibre edilmiş hava hızı.[4] |
| Vmcg | Yerdeki minimum kontrol hızı - bir motor çalışmaz durumdayken, çalışır durumdaki motorlarda kalkış gücünde ve burun tekerleği direksiyonunun çalışmaz olduğu varsayıldığında, pist boyunca hızlanma sırasında uçağın yönsel olarak kontrol edilebildiği minimum hava hızı.[4][10] |
| Vmcl | Bir motor çalışmıyorken iniş konfigürasyonunda minimum kontrol hızı[4][10] |
| VMO | Maksimum çalışma limit hızı |
| VMU | Minimum unstick speed.[2][3][4] |
| VNE | Kesinlikle aşılmaması gereken sürat.[2][3][4][11] |
| VNO | Maximum structural cruising speed veya maximum speed for normal operations. Maksimum yapısal seyahat sürati limiti. Bu sürat sadece sakin havada, dikkatli bir şekilde aşılabilir.[2][3][4] |
| VO | Maximum operating maneuvering speed.[12] |
| VR | Rotation speed. Rotasyon sürati. Burun iniş takımının yerden kesildiği sürattir.[2][3][4] Also see note on Vref below. |
| Vrot | Used instead of VR (in discussions of the takeoff performance of military aircraft) to denote rotation speed in conjunction with the term Vref (refusal speed).[8] |
| VRef | Landing reference speed or threshold crossing speed.[2][3][4] IAskeri uçakların kalkış performansıyla ilgili tartışmalarda, Vref terimi ret hızı anlamına gelir. Reddetme hızı, belirli bir irtifa, ağırlık ve konfigürasyon için mevcut kalan pist uzunluğu içinde hava aracının kalkış sırasında durabileceği maksimum hızdır. Yanlış veya bir kısaltma olarak, bazı belgeler Vref ve/veya Vrot hızlarından "Vr" olarak bahseder."[13] |
| VS | Stall speed veya minimum steady flight speed for which the aircraft is still controllable. Perdövites sürati.[2][3][4] |
| VS0 | İniş konfigürasyonunda perdövites sürati.[2][3][4] |
| VS1 | Stall speed or minimum steady flight speed for which the aircraft is still controllable in a specific configuration.[2][3] |
| VSR | Reference stall speed.[2] |
| VSR0 | Reference stall speed in landing configuration.[2] |
| VSR1 | Reference stall speed in a specific configuration.[2] |
| VSW | Stall uyarısı sürati.[2] |
| VTOSS | Category A rotorcraft takeoff safety speed.[2][11] |
| VX | En iyi tırmanış açısı sürati. En kısa ufkî mesafede en fazla irtifayı sağlar.[2][3] Kalkışta mania temizlemede en etkili sürattir. |
| VY | En iyi tırmanış oranı sürati. En kısa sürede en fazla irtifayı sağlar.[2][3] |
Kaynakça
- ^ Pito statik sistemler
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae Electronic Code of Federal Regulations[]
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w "Transport Canada". 11 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2012.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Peppler, I.L.: From The Ground Up, page 327. Aviation Publishers Co. Limited, Ottawa Ontario, Twenty Seventh Revised Edition, 1996. ISBN 0-9690054-9-0
- ^ CAP 698: Civil Aviation Authority JAR-FCL Examinations: Aeroplane Performance Manual (PDF). Civil Aviation Authority (United Kingdom). 2006. ss. Section 4-MRJT1 Page 3. ISBN 0-11-790653-0. 14 Kasım 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2009.
- ^ FAA Advisory Circular 23-19A Airframe Guide for Certification of Part 23 Airplanes, Section 48 (p.27) 7 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 2012-01-06
- ^ FAR Part 23.335
- ^ a b MIL-STD-3013A
- ^ a b Pilot's Encyclopedia of Aeronautical Knowledge. Federal Aviation Administration. 2007. ss. G-16. ISBN 978-1-60239-034-8. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2008.
- ^ a b Federal Aviation Administration. (Şubat 2009). "Title 14: Aeronautics and Space PART 25—AIRWORTHINESS STANDARDS: TRANSPORT CATEGORY AIRPLANES Subpart B—Flight Controllability and Maneuverability § 25.149 Minimum control speed". 2 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2009.
- ^ a b Bell Helicopter Textron: Bell Model 212 Rotorcraft Flight Manual, page II. Bell Helicopters Textron Publishers, Fort Worth, Texas, Revision 3, 01 may 1998. BHT-212IFR-FM-1
- ^ USA 14CFR §23.1557 12 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 2012-01-06
- ^ "TPUB INTERMEDIATE FLIGHT PREPARATION WORKBOOK APPENDIX A". 4 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2012.
