İçeriğe atla

VUI – 202012/01

SARS-CoV-2'nin elektron mikroskobundaki görüntüsü

VUI – 202012/01, COVID-19'a sebep olan SARS-CoV-2'nin, 2020'nin Aralık ayında Birleşik Krallık'ta rapor edilen varyantıdır. Bu varyant, Birleşik Krallık'taki COVID-19 vakalarındaki artışla yakından ilgilidir. Bazıları, virüsün diken proteinini kodlayan genomundaki bir mutasyonun, virüsün insanlar arasındaki yayılımını kolaylaştıracağını varsayılmaktadır.[1][2]

Kimliği

Varyant, Aralık 2020'de ilk kez "Variant Under Investigation" yani "İncelenmekte Olan Varyant" anlamına gelen VUI-202012/01 adını aldı ve en önemlisi, virüsün insanın ACE2 reseptörüne bağlanmak için kullandığı diken proteinindeki bir N501Y mutasyonudur. Spike proteininin bu bölümündeki değişiklikler, teoride virüsün daha bulaşıcı hale gelmesine ve dolayısıyla hızlı yayılmasına neden olabilir.[3]

Genetiği

COG-UK'a göre,[2] koronavirüsteki mutasyonlar yaygındır, yalnızca başak proteininde 4.000'den fazla mutasyon tespit edilmiştir[2] Virüsün yayılmasını izlemek için mutasyonlar kullanılır. Örneğin SARS-CoV-2'nin Birleşik Krallık'a binden fazla ayrı olaydan geldiğini göstermenin yanı sıra, G614 mutasyonlu bir varyantın önceki D614'ün yerini tamamen aldığını da gösteriyor.[4]

Yeni varyanttaki 17-23 mutasyondan, N501Y mutasyonunun; virüsün artan bulaşmasından ve dolayısıyla hastalıktan sorumlu olduğu düşünülmektedir. Bu mutasyon başka yerlerde de, (Avustralya'da Haziran-Temmuz aylarında, ABD'de Temmuz'da ve Brezilya'da Nisan'da) mevcuttur ve Birleşik Krallık'ta kendiliğinden ortaya çıkıp çıkmadığı veya dışarıdan alınıp alınmadığı henüz belli değil.

Keşfedilişi

VUI-202012/01, Birleşik Krallık'ta pozitif COVID-19 örneklerinin rastgele genetik dizilimini üstlenen COVID-19 Genomik Birleşik Krallık (COG-UK) kurulu tarafından Eylül 2020'de keşfedildi. Kurul, Birleşik Krallık'ın dört halk sağlığı kurumu ile Wellcome Sanger Enstitüsü ve diğer 12 akademik kurumun bir ortaklığıdır.[5]

Kurul, 2020'nin Nisan ayında kuruldu ve COVID-19 ile enfekte olmuş insanlardan 140.000 virüs genomunu sıraladı. Verileri; salgınları izlemek, değişken virüsleri tanımlamak ve haftalık bir rapor yayınlamak için kullandılar.[6]

Özellikleri

Bulaşıcılık

İngiltere Başbakanı Boris Johnson, 19 Aralık 2020'de yeni varyantın önceki türlere göre %70'e kadar daha fazla bulaşıcı olabileceğini, ancak "büyük ölçüde belirsizlik" olduğunu söyledi.[7][8]

Öldürücülüğü

Johnson'ın 19 Aralık bilgilendirme toplantısında yetkililer, o zamana kadar yeni varyantın daha yüksek ölüm oranlarına neden olduğuna veya aşılar ve tedavilerden farklı şekilde etkilendiğine dair "hiçbir kanıt" olmadığını söylediler.[7][8]

İngiltere'nin Halk Sağlığı ve "NHS Test and Trace" ortak tıbbi danışmanı Susan Hopkins, Aralık 2020 ortalarında, "Bu suşun, özellikle geniş bir coğrafyada tespit edilmesine rağmen, vaka artışının tespit edildiği yerlerde, daha ağır hastalığa neden olduğuna dair şu anda hiçbir kanıt yoktur."[2]

19 Aralık 2020 itibarıyla İngiltere Halk Sağlığı'nın Porton Down'daki laboratuvarı; yeni varyantın, hastalığın ciddiyetini etkileyip etkilemediğine dair kanıt bulmak için testler yapıyor.[5]

Aşının etkililiği

2020'nin sonlarından itibaren birkaç COVID-19 aşısı uygulanmakta veyahut geliştirilmektedir. Yeni varyant, önde gelen üç aşı tarafından hedeflenen spike proteininde mutasyonlara sahipken, bağışıklık sistemi, aşıya yanıt olarak proteinin çeşitli bölgelerine karşı antikorlar üretir, bu nedenle, tek bir mutasyonun aşıları daha az etkili yapacağı ihtimalinin düşük olduğu düşünülmektedir.[2]

Bununla birlikte, daha fazla mutasyon meydana geldikçe, aşıların değiştirilmesi gerekebilir. SARS-CoV-2 virüsü, grip virüsü kadar hızlı mutasyona uğramaz ve şimdiye kadar etkili olduğu kanıtlanmış yeni aşılar, gerektiğinde ayarlanabilen tiplerdir.[6]

Yayılışı

13 Aralık 2020 itibarıyla, Birleşik Krallık'ta yaklaşık 60 farklı yerel makamda bu varyantla 1.108 vaka tespit edilmiştir. Bu vakalar ağırlıklı olarak İngiltere'nin güneydoğusundaydı. Bu suş, aynı zamanda Galler ve İskoçya'da da tespit edilmiştir.[5] 20 Aralık 2020'de BBC, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) yeni türün Hollanda, Danimarka ve Avustralya'da da tespit edildiğini söylediğini bildirdi.[7] Türkiye'de 1 Ocak 2021 tarihinde İngilterden gelen 15 kişide Koronavirüs mutasyonu tespit edildi.[9]

Kontrol altına alınması için yapılan uygulamalar

İngiltere, Galler ve İskoçya'nın tümünde, 20 Aralık 2020'den itibaren geçerli olmak üzere, COVID-19'un VUI – 202012/01'in sebep olduğu artışına bağlı olarak seyahat kısıtlamaları getirildi.[10]

Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Fransa, Almanya, İtalya ve Hollanda; 20 Aralık 2020'nin sonuna doğru Birleşik Krallık için seyahat yasağı ilan etti.[11] İrlanda ve Kuveyt ise seyahat yasağı ilan etmeyi düşünüyor.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Kelland (15 Aralık 2020). "New coronavirus strain spreading in UK has key mutations, scientists say". Reuters (İngilizce). 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2020. 
  2. ^ a b c d e Wise (16 Aralık 2020). "Covid-19: New coronavirus variant is identified in UK". BMJ (İngilizce). 371. doi:10.1136/bmj.m4857. ISSN 1756-1833. PMID 33328153. 20 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  3. ^ "New Covid strain: How worried should we be?". BBC News (İngilizce). 15 Aralık 2020. 18 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2020. 
  4. ^ "Tracking Changes in SARS-CoV-2 Spike: Evidence that D614G Increases Infectivity of the COVID-19 Virus". Cell. 182 (4): 812-827.e19. 20 Ağustos 2020. doi:10.1016/j.cell.2020.06.043. 20 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020 – www.sciencedirect.com vasıtasıyla. 
  5. ^ a b c "COVID-19 Genomics UK (COG-UK) Consortium - Wellcome Sanger Institute". www.sanger.ac.uk (İngilizce). 13 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2020. 
  6. ^ a b "COVID-19: London and South East set for Tier 4 rules - as new COVID variant 'real cause for concern'". Sky News (İngilizce). 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2020. 
  7. ^ a b c "Covid: WHO in 'close contact' with UK over new virus variant". BBC News. 20 Aralık 2020. 21 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  8. ^ a b "As it happened: Stricter Covid rules for Christmas outlined". BBC News. 19 Aralık 2020. 21 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 
  10. ^ "Covid-19: Christmas rules tightened for England, Scotland and Wales". BBC News (İngilizce). 20 Aralık 2020. 21 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  11. ^ Bulman (20 Aralık 2020). "EU states begin suspending all travel from UK over new Covid strain". The Independent. 20 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Virüs</span> canlı ve ya cansız arası mikroskobik enfeksiyon etkeni

Virüs, sadece canlı hücreleri enfekte edebilen ve böylece replike olabilen mikroskobik enfeksiyon etkenleri. Virüsler; hayvanlardan ve bitkilerden, bakterilerin ve arkelerin de içinde bulunduğu mikroorganizmalara kadar her türlü canlı şekillerine bulaşabilirler.

<span class="mw-page-title-main">SARS-CoV-2</span> COVID-19 hastalığına sebep olan virüs türü

SARS-CoV-2 ya da açık adıyla şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2, Aralık 2019'da bilinen ilk varlığının bildirildiği pozitif yönelimli ve tek iplikçikli RNA virüsü olan yeni tip bir koronavirüs. Virüsün insandan insana bulaştığı ve Çin'den başka diğer ülkelerden gelen raporlar sonucu bulaşma hızının Ocak 2020 ortalarında daha da hızlandığı görülmüştür. Virüs, 2019-2020 Vuhan zatürre salgını sırasında zatürre olan bir hastada, pozitif bir örnek üzerinde yapılan nükleik asit testinden sonra genomik olarak dizildi.

<span class="mw-page-title-main">Koronavirüs</span> Coronaviridae familyasının alt familyasını oluşturan bir virüs tipi

Koronavirüs ya da korona virüsü, kuşlarda ve memelilerde hastalıklara sebep olan ve Coronaviridae familyasının iki alt familyasından birini oluşturan virüslerdir. İnsanlarda genellikle ciddi olmayan virüs, nezle vakalarının önemli bir bölümüne yol açmasıyla birlikte, aralarında MERS-CoV, SARS-CoV ve COVID-19 (2019-nCoV)'un bulunduğu bazı nadir koronavirüs çeşitleri ölüm riski bulunduran solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Koronavirüsler ineklerde ve domuzlarda ishal, tavuklarda ise üst solunum yolu hastalıklarına sebep olur.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19</span> SARS-CoV-2nin neden olduğu bulaşıcı hastalık

Koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2)'nin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İlk vaka ile Çin'in Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde Kasım 2019 tarihinde karşılaşılmıştır. O zamandan bu yana yayılmaya devam etmiş ve dünya genelinde pandemiye neden olmuştur. Ancak bu pandemi geçtiğimiz yıl birçok ülkede sona ermiştir. 3 Mart 2020 itibarıyla dünya çapında ölüm oranı %3,4 olup, 12 Nisan 2024 tarihi itibarıyla Dünya'da 704.753.890 onaylanmış vaka, 675.619.811 iyileşen varken virüs nedeniyle 7.010.681 hasta öldü.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık'ta COVID-19 pandemisi</span> COVID-19 pandemi maddesi

Birleşik Krallık'taki ilk koronavirüs vakası 31 Ocak 2020 tarihinde Çin'den gelen ve York'ta bir otelde kalan iki kişilik ailenin solunum rahatsızlığı yaşamasının ardından tespit edildi. Dünya Sağlık Örgütü'nün vakaların özellikle Vuhan'dan gelen kişilerde solunum hastalığı olarak başladığını açıklamasının ardından Birleşik Krallık, yeni hastalık teşhisleri için laboratuvar testi geliştirdi. Heathrow Havalimanı, Vuhan kentinden gelen uçaklar için ek klinik yardımı aldı ve gözetimleri sıklaştırdı. 30 Ocakta Dünya Sağlık Örgütü'nün acil durum ilan etmesiyle Birleşik Krallık risk seviyesini yükseğe çıkarttı.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19 aşısı</span> COVID-19 hastalığına karşı bağışıklık sağlamayı amaçlayan biyoteknoloji ürünü

COVID‑19 aşısı, COVID-19 hastalığına karşı kazanılmış bağışıklık sağlamayı amaçlayan bir biyoteknoloji ürünüdür.

<span class="mw-page-title-main">İzlanda'da COVID-19 pandemisi</span>

Dünya geneline yayılan COVID-19 salgınının İzlanda'daki ilk tespit edilen COVID-19 vakası 28 Şubat 2020'de açıklandı.

13 Mayıs 2020'de devam eden COVID-19 pandemisinin Lesotho'ya ulaştığı doğrulandı.

<span class="mw-page-title-main">Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısı</span> Pfizer ile işbirliği içinde BioNTechten COVID-19a karşı mRNA aşısı

Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısı BioNTech ve Pfizer şirketlerinin iş birliğinde geliştirilen COVID-19 aşısı. Dünya Sağlık Örgütü tarafından sıkı düzenleyici kurumlar olarak tanımlanan kurumlardan acil kullanım onayı ve düzenli kullanım onayı alan ilk COVID-19 aşısıdır. Etkin maddesi tozinameran adıyla bilinmektedir.

Cluster 5, SARS-CoV-2 virüsünün mutasyona uğramış bir varyantına verilen addır. Danimarka'nın kuzeyindeki Jutland'da keşfedildi ve vizon çiftliklerindeki vizonlardan insanlara yayıldığına inanılıyor.

501.V2 Variant veya kısaca 501.V2, SARS-CoV-2'nin bir çeşididir. Varyant ilk olarak Güney Afrika'da tespit edildi ve 18 Aralık 2020'de ülkenin sağlık departmanı tarafından rapor edildi. Araştırmacılar ve yetkililer, varyantın yaygınlığının altta yatan herhangi bir sağlık sorunu olmayan gençler arasında daha yüksek olduğunu, ancak yine de bunlarda ciddi hastalığa neden olduğunu bildirdi. Güney Afrika sağlık departmanı ayrıca varyantın, virüsün diğer önceki varyantlarından daha hızlı bir hızla yayılan varyant nedeniyle ülkede COVID-19 pandemisinin ikinci dalgasını tetikliyor olabileceğini belirtti.

<span class="mw-page-title-main">BBV152</span> COVID-19 aşı adayı

BBV152, Hindistan Tıbbi Araştırma Konseyi ile işbirliği içinde olan Bharat Biotech tarafından geliştirilen, inaktive edilmiş virüs bazlı bir COVID-19 aşısıdır.

Aruba'da COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. Aruba'da ilk vaka 13 Mart 2020'de tespit edildi ve 29 Mayıs'ta tüm vakalar iyileşti. 29 Haziran 2020'de iki yeni vaka bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">Viral vektör aşısı</span> aşı türü

Bir viral vektör aşısı, alıcının konak hücrelerine istenilen antijenin genetik materyal kodlamasını sağlamak için bir viral vektör kullanan aşıdır. Nisan 2021 itibarıyla, en az bir ülkede altı viral vektör aşısı yetkilendirilmiştir. Bu aşılar dört COVID-19 aşısı ve iki ebola aşısıdır.

Mikrobiyoloji ve virolojide, varyant veya genetik varyant terimi, bir mikroorganizmanın bir ana suştan genetik olarak farklı olan, ancak ayrı bir suş olarak adlandırılacak kadar farklı olmayan bir alt tipini tanımlamak için kullanılır. Botanikte, kültivarlar olarak adlandırılan bir bitki türünün farklı ekili çeşitleri arasında da benzer bir ayrım yapılır.

COVID-19 pandemisi devam eden aşılamaya rağmen sürerken kimi uzmanlar, insanlığın eninde sonunda COVID-19 ile yaşamak zorunda kalacağını savunuyor. İşbu teoriye göre, pandemi bitince COVID-19 grip veya soğuk algınlığı gibi epidemik salgın halini alacak ve insanlar belli bir süre sonra eski normal düzenlerine dönecek.

<span class="mw-page-title-main">SARS-CoV-2 Omicron varyantı</span> SARS-CoV-2nin Kasım 2021de tespit edilen varyantı

Omicron varyantı (B.1.1.529), ilk olarak 24 Kasım 2021'de Güney Afrika'dan Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) bildirilen SARS-CoV-2'nin varyantıdır.

Cook Adaları'nda COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. Cook Adaları hükûmeti 3 Aralık 2021'de şüpheli bir vaka olduğunu duyurdu. Daha sonra bu vakanın bulaşıcı olmayan eski bir vaka olduğu tespit edildi. 15 Şubat 2022'de ise Yeni Zelanda Auckland'dan Rarotonga'ya gelen bir kişide omikron varyantı tespit edildi. Böylece Cook Adaları ilk vakasını duyurmuş oldu.

Niue'de COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. Niue, ilk vakasını 9 Mart 2022'de açıkladı. Virüs, 7 Mart'ta, uçakla Yeni Zelanda'dan adaya gelen bir yolcuda tespit edildi. Böylece Niue, Pasifik'te "COVID-19 vakası olmayan ada" unvanını Yeni Zelanda'ya bağlı Chatham Adaları'ndan sonra kaybeden ikinci ada oldu.

COVID-19 aşıları listesi, şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2)'nin neden olduğu bulaşıcı hastalık olan COVID-19'a karşı geliştirilen aşıların listesini içermektedir.