İçeriğe atla

VP9

VP9
VP9 logo
MIME türü video/VP9
Geliştirici Google
İlk yayımlanma 17 Haziran 2013
Biçim türü Video kodlama biçimi
Standartlar VP9 Bitstream & Decoding Process Specification 14 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Açık biçim?Evet
Website webmproject.org/vp9 14 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

VP9, Google tarafından geliştirilen açık biçim ve telifsiz bir video kodlama biçimidir.

VP9, VP8'in ardılıdır ve temel olarak MPEG'in High Efficiency Video Coding (HEVC/H.265) ile rekabet eder. İlk başta VP9, esas olarak Google'ın video platformu YouTube'da kullanılıyordu. Alliance for Open Media'nın ortaya çıkışı ve Google'ın da bir parçası olduğu ardılı AV1'in devam eden gelişimine verdiği destek, formata olan ilginin artmasına neden oldu.

HEVC'nin aksine, modern web tarayıcıları arasında VP9 desteği yaygındır (bkz. HTML5 video § Tarayıcı desteği). Android, KitKat 4.4 sürümünden beri VP9'u destekler.[1] iOS/iPadOS ise iOS/iPadOS 14'te VP9 desteği ekledi.[2][3]

Biçimin bazı bölümleri, Google'ın sahip olduğu patentler kapsamındadır. Şirket, mütekabiliyete dayalı olarak, yani kullanıcı patent davalarına girmediği sürece kendi ilgili patentlerinin ücretsiz kullanımını sağlar.

Özellikler

VP9, 1080p'den daha yüksek video çözünürlükleri için (UHD gibi) özelleştirilmiştir ve ayrıca kayıpsız sıkıştırma sağlar.

VP9 formatı aşağıdaki renk uzaylarını destekler: Rec. 601, Rec. 709, Rec. 2020, SMPTE-170, SMPTE-240 ve sRGB.

VP9, hibrit log-gama (HLG) ve algısal niceleyici (PQ) aktarım işlevlerini kullanan HDR videoyu destekler.[4][5]

Tarayıcı desteği

VP9 şu web tarayıcılarında desteklenmektedir:

  • Chromium ve Google Chrome (sırasıyla Mayıs ve Ağustos 2013 tarihli 29. sürümden itibaren varsayılan olarak kullanılabilir)
  • Opera (Temmuz 2013'ten itibaren 15. sürümden beri)
  • Firefox (Mart 2014'ten itibaren sürüm 28'den beri)
  • Microsoft Edge (2016 yazı itibarıyla)
  • Safari (Safari Technology Preview Release 110'dan itibaren, sürüm 14'te resmi destek eklenmiştir)[6]

Internet Explorer'da VP9 desteği tamamen eksik. StatCounter'dan alınan verilere göre, Mart 2016'da masaüstü ve dizüstü sistemlerde kullanılan tarayıcıların tahmini %65 ila 75'i HTML5 web sayfalarında VP9 videoları oynatabiliyordu.

Medya oynatıcı yazılım desteği

VP9, VLC, MPlayer /MPlayer2/ MPV, Kodi, MythTV ve FFplay dahil olmak üzere tüm büyük açık kaynaklı medya oynatıcı yazılımlarında desteklenir.

Donanım cihazı desteği

Android, 4.4 "KitKat" sürümünden beri VP9 yazılımı kod çözme özelliğine sahiptir. TV'ler, akıllı telefonlar, set üstü kutular ve oyun konsolları gibi donanım destekli tüketici elektroniği listesi için webmproject.org'un listesine bakınız.

Video oyunu konsolları

Sony PlayStation 5, bir WebM kapsayıcısında VP9 kullanarak 1080p ve 2160p çekim yapmayı destekler.[7]

Kaynakça

  1. ^ "Supported media formats". Android Developers (İngilizce). 20 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2021. 
  2. ^ "Apple adds WebP, HDR support, and more to Safari with iOS 14 and macOS Big Sur". 9to5Mac. 24 Haziran 2020. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2021.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  3. ^ "iPhones, iPads can now stream 4K YouTube videos in iOS 14". AppleInsider. 23 Haziran 2020. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2021.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  4. ^ "HDR Video Playback". Android. 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2016. 
  5. ^ Rasmus Larsen (7 Eylül 2016). "Android TV 7.0 supports Dolby Vision, HDR10 and HLG". flatpanelshd. 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2016. 
  6. ^ "Safari Technology Preview Release Notes". developer.apple.com. 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "MLB The Show 20 Gameplay Video - 4K HDR 60 FPS on PlayStation 5, Load Times Also Revealed". 14 Kasım 2020. 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta VP9 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

iPhone 6S Apple Telefon Modeli

iPhone 6S ve iPhone 6S Plus, Amerikan telefon üreticisi Apple tarafından tasarlanan, geliştirilen ve pazarlanan iOS işletim sistemli bir iPhone akıllı telefondur. iPhone 6 Plus ve iPhone 6'nın halefidir.

<span class="mw-page-title-main">Android Ice Cream Sandwich</span> android işletim sisteminin 4. ana sürümü

Android Ice Cream Sandwich veya Android 4.0 - 4.0.4 "Ice Cream Sandwich", Android sürümünün Google tarafından geliştirilen 9. versiyonudur. Sürümün ilk 4.0 versiyonu 19 Ekim 2011 yılında tanıtılmıştır. Sürüm Galaxy Nexus telefonu ile birge sunulmuştur. Sürüm Linux kernel 3.0.1 bazında yaratılmıştır. Sürüme Ice Cream Sandwich ismi verildi.Android Honeycomb yalnızca tablet bilgisayarlar için, daha öncekiler yalnızca akıllı telefonlar için sürülmüştür. Google "Ice Cream Sandwich" sürümü ile ilk kez olarak aynı anda hem tablet, hem de akıllı telefonlar için uyguladı. Bu sistemde ilk kez HIG sistemi bulundu. Android 4.0 "Holo" kod adlı yeni bir görünümünü ve Roboto adlı yeni bir yazı tipi olan harf karakteri tanıttı.

iOS 5 2011 mobil işletim sistemi

İOS 5 iOS sürümünün Apple tarafından yaratılan ve geliştirilen 5. versiyonu olan mobil işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">OS X El Capitan</span>

OS X El Capitan veya OS X 10.11 El Capitan, OS X işletim sisteminin 12. büyük sürümü olup, kişisel bilgisayar Macintosh bilgisayarlar için masaüstü ve sunucu işletim sistemidir. 15A284 yazılımda yapılmıştır. Bu sürümün temelini Darwin işletim sistemi oluşturur.Sürümün Unamesi Darwin 15.0.0'dır. Bu OS X Yosemite-nin ardılı olmakla, özellikle performans, istikrar ve güvenlik üzerinde duruluyor. Sürümün güncelleme yöntemi Mac App Store ile oluyor. Kaliforniya dönüm noktası tabanlı adlandırma planı OS X Mavericks ile tanıtıldı, bu sürümden itibaren Apple OS X versiyonlarına Kaliforniyada bulunan yer isimlerini verdi.Bu kez yeni tanıtılan sürüme ise Kuzey Kaliforniya eyaletindeki Yosemite Ulusal Parkı'nda bir kaya oluşumunun ismini El Capitan adını almıştır. Tim Cook, yeni işletim sisteminin ana fikrinin birçok yeni özellik eklenmesi ve her işletim sisteminde:OS X, iOS ve WatchOS'ta gelişmiş performans olduğunu kaydetti.

<span class="mw-page-title-main">OS X Mavericks</span>

OS X Mavericks veya OS X 10.9 Mavericks OS X işletim sisteminin 10.büyük sürümü olup, Macintosh bilgisayarlar için Apple Inc.in masaüstü ve sunucu işletim sistemidir. 13A603 (GM2) yazılımda yapılmıştır. Bu sürümün temelini Darwin işletim sistemi oluşturur. Sürümün Unamesi "Darwin 13.0"dir.OS X Mavericks WWDC 2013'te, 10 Haziran 2013 tarihinde ilan edildi ve dünya çapında Mac App Store üzerinden ücretsiz yükseltme olarak, 22 Ekim 2013 tarihinde serbest bırakıldı.

<span class="mw-page-title-main">Android TV</span> Android işletim sisteminin TV versiyonu

Android TV Google tarafından geliştirilen akıllı TV platformudur. Android 5.0 ("Lollipop") veya daha sonraki işletim sistemine dayalı olarak çalışır. Google I/O 2014'te Google TV'nin halefi olarak ilan edilmiştir. Kullanıcılar platformda medya akışı hizmetleri, Netflix ve Hulu gibi uygulamaların yanı sıra oyun da indirmek için Google Play Store'a erişim sağlayabilir. Platformda ayrıca hızla bir içerik bulmak ya da soruları yanıtlamak için sesli arama kullanılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X Tiger</span> Mac OS Xin beşinci büyük sürümü

Mac OS X Tiger, Mac OS X'in, Mac bilgisayarlar için Apple'ın masaüstü ve sunucu işletim sisteminin beşinci büyük sürümüdür. Takma isim olarak yeni sürüme Kaplan ismi verilmiştir. Sürüm Apple Software Update yöntemi ile güncellenmekte. Tiger Mac OS X Pantherin halefi olarak 129.95 dolara 29 Nisan 2005 tarihinde kamuoyuna sunuldu. Yeni özelliklerden bazılarına 64-bit PowerMac G5 için geliştirilmiş destek, Spotlight adlı bir hızlı arama sistemi, Safari web tarayıcısının yeni bir sürümü dahildir.

iMovie macOS ve İOS işletim sistemine sahip cihazların yerleşik video düzenleme yazılımı

iMovie Apple tarafından Mac ve iOS için bir video düzenleme yazılımıdır. İlk olarak 1999 yılında, FireWire özellikli ilk tüketici Mac modeli iMac G3 ile birlikte Mac OS 8 uygulaması olarak piyasaya çıktı. iTunes, iDVD, iWeb, iPhoto ve GarageBand uygulamaları ile birlikte iLife yazılım paketinin parçasıdır. Sürüm 3'ten bu yana iMovie, Mac için iLife paketiyle birlikte gelen bir OS X uygulamasıdır. 2003 yılından bu yana, iMovie tüm yeni Mac bilgisayarlarına ücretsiz olarak dahil edilmiştir. iMovie, çoğu MiniDV format dijital video kameradaki FireWire (IEEE 1394 arayüzünü veya bilgisayarın USB bağlantı noktasını kullanarak Mac'e video çekimi yapar. Ayrıca bir sabit diskten video ve fotoğraf dosyalarını içe aktarabilir. Buradan, kullanıcı fotoğraflar ve video klipler düzenleyebilir ve temel renk düzeltme, video geliştirme araçları ve geçişler ve slaytlar gibi geçişler de dahil olmak üzere başlık, tema, müzik ve efektler ekleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Google TV (servis)</span>

Google TV Android işletim sistemi için Google tarafından işletilen bir çevrimiçi Video on demand Filmler ve TV hizmetidir. Google Play hizmetine dahildir. Filmler ve televizyon şovları, Google Play web sitesinde veya Chrome, Android, iOS ve Roku cihazları için kullanılabilen Google TV uygulaması üzerinden görülebilir. Bazı başlıklar yalnızca kiralamak veya satın almak için kullanılabilirken bazıları hem ikisi aracılığıyla kullanılabilir. Alternatif olarak, kullanıcılar çevrimdışı görüntüleme için filmleri ve TV şovlarını indirebilir ve bunları daha sonra mobil uygulamayı kullanarak görüntüleyebilirler. İndirilen dosyalar beş cihazla sınırlıdır ve beş cihaz indirildikten sonra yerel olarak ek bir cihazda senkronize etmek için silinmelidir. Eylül 2020'de Google TV için Android uygulaması, Amerika Birleşik Devletleri'nde Google TV olarak yeniden adlandırıldı ve akış hizmetlerinde içerik toplama eklendi. Haziran 2021'de birkaç TV'de uygulamanın kullanılmayacağı ve kullanıcıların bunun yerine YouTube uygulamasını kullanmaları gerektiği konusunda kullanıcılara bilgi verildi.

<span class="mw-page-title-main">Android için Google Chrome</span>

Google Chrome Android Android sistemi için piyasaya sürülen Google Chrome'un bir sürümüdür. Google, 7 Şubat 2012 tarihinde, Android Ice Cream Sandwich cihazları için, seçilen ülkeler için Google Chrome Beta sürümünü piyasaya sürdü. Tarayıcının ilk kararlı sürümü 27 Haziran 2012'de piyasaya sürüldü. 26.02.2012 tarihinde piyasaya sürülen Chrome 18.0.1026.311, Android için Chrome'un Intel x86 tabanlı mobil cihazlarını destekleyen ilk sürümü idi.

iPhone 8 Apple tarafından üretilen akıllı telefon serisi

iPhone 8 ve iPhone 8 Plus, Apple tarafından tasarlanan, geliştirilen ve pazarlanan akıllı telefon. 12 Eylül 2017'de iPhone 7 ve iPhone 7 Plus'ın ardından Apple CEO'su Tim Cook tarafından Apple Park kampüsündeki Steve Jobs Tiyatrosu'nda iPhone X'un da duyurulduğu lansmanda duyuruldu. İlk olarak 22 Eylül 2017'de çıkış yapan telefon Türkiye'de 20 Ekim 2017'de satışa sunuldu.

<span class="mw-page-title-main">Favicon</span> Belli bir ağ sayfasının küçük simgesi

Favicon, kısayol simgesi, website ikonu, sekme ikonu, URL ikonu veya yer imi ikonu olarak da bilinir, bir veya daha fazla küçük simge içeren bir dosyadır, belirli bir web sitesi veya web sayfası ile ilişkili. Bir web grafik tasarımcısı böyle bir simge yaratabilir ve onu bir web sitesine çeşitli yollarla yükleyebilir ve ardından grafiksel web tarayıcısı bundan yararlanabilir. Favicon desteği sağlayan tarayıcılar tipik olarak bir tarayıcının faviconunu adres çubuğu ve yer imleri listesinde sayfanın adının yanında gösterir. Sekmeli tarayıcı özelliğini destekleyen tarayıcılar tipik olarak sekmedeki sayfanın başlığının yanında bir sayfanın favicon'unu gösterir ve siteye özgü tarayıcı favicon'u masaüstü simgesi olarak kullanır.

WebRTC, web tarayıcılarına ve mobil uygulamalara basit uygulama geliştirme arayüzü (API'ler) aracılığıyla gerçek zamanlı iletişim (RTC) sağlayan ücretsiz, açık kaynaklı bir projedir. Direkt olarak eşler arası iletişime izin vermesi ile, eklenti yükleme veya uygulama indirme ihtiyacını ortadan kaldırarak, ses ve video iletişiminin web sayfalarında kolaylıkla kullanılmasını sağlar. Apple, Google, Microsoft, Mozilla ve Opera tarafından desteklenen WebRTC, World Wide Web Konsorsiyumu (W3C) ve İnternet Mühendisliği Görev Gücü (IETF) aracılığıyla standartlaştırılmaktadır.

iPhone SE (2. nesil) Apple tarafından geliştirilen akıllı telefon.

iPhone SE 2. nesil, Apple Inc tarafından tasarlanan, geliştirilen ve pazarlanan bir akıllı telefon. 15 Nisan 2020'de duyurulan iPhone SE ön sipariş almaya 17 Nisan 2020'de başladı ve telefon daha sonra 24 Nisan 2020'de 5.299 TL başlangıç fiyatıyla piyasaya sürüldü. iPhone 11 ve iPhone 11 Pro/Pro Max modellerinin yanı sıra iPhone'un 13. neslinin bir parçasıdır. iPhone SE, daha küçük ve daha hafif olan birinci nesil iPhone SE'nin yerini aldı. Mart 2022 yılında yeni nesil iPhone SE tanıtıltı.

Macintosh yazılım listesi, mevcut macOS işletim sistemleri için dikkate değer bilgisayar yazılımları listesi.

iPhone 11 Pro

iPhone 11 Pro, Apple tarafından 10 Eylül 2019'da iPhone 11 ile birlikte tanıtılan iPhone serisinin 13. modeli. iPhone XS ve iPhone XS Max'ın halefi, iPhone 12 Pro ve iPhone 12 Pro Max'in selefidir.

Blink, Google, Facebook, Microsoft, Opera Software, Adobe Systems, Intel, IBM, Samsung ve diğerlerinin katkılarıyla Chromium projesinin parçası olarak geliştirilmiş bir tarayıcı motorudur. İlk olarak Nisan 2013'te duyuruldu.

AOMedia Video 1 (AV1), başlangıçta İnternet üzerinden video iletimleri için tasarlanmış, açık, telif hakkından muaf bir video kodlama formatıdır. VP9'un halefi olarak, 2015 yılında kurulan ve yarı iletken firmaları, isteğe bağlı video sağlayıcıları, video içerik üreticileri, yazılım geliştirme şirketleri ve web tarayıcı satıcılarını içeren bir konsorsiyum olan Açık Medya İttifakı (AOMedia) tarafından geliştirilmiştir. AV1 bit akışı özelliği, bir referans video codec bileşeni içerir. 2018'de Facebook, gerçek dünya koşullarına yaklaşan testler yaptı ve AV1 referans kodlayıcı, libvpx-vp9, x264 Yüksek profil ve x264 Ana profile göre sırasıyla %34, %46,2 ve %50,3 daha yüksek veri sıkıştırması elde etti.

AV1 Image File Format (AVIF), görüntüleri veya AV1 ile sıkıştırılmış görüntü dizilerini HEIF kapsayıcı biçiminde depolamak için bir görüntü dosyası biçimi belirtimidir. ISOBMFF üzerine kurulu aynı kap biçimini kullanan HEIC ile rekabet eder, ancak sıkıştırma için HEVC ile rekabet eder. AVIF spesifikasyonunun 1.0.0 sürümü Şubat 2019'da tamamlandı.

H.265 ve MPEG-H Part 2 olarak da bilinen High Efficiency Video Coding (HEVC) yaygın olarak kullanılan Gelişmiş Video Kodlamanın ardılı olarak MPEG-H projesinin bir parçası olarak tasarlanmış bir video sıkıştırma standardıdır. AVC'ye kıyasla HEVC, aynı video kalitesinde %25 ile %50 daha iyi veri sıkıştırma veya aynı bit hızında önemli ölçüde geliştirilmiş video kalitesi sunar. 8K UHD dahil olmak üzere 8192×4320'ye kadar çözünürlükleri destekler ve birincil olarak 8 bitlik AVC'den farklı olarak HEVC'nin daha yüksek aslına uygun Main 10 profili, neredeyse tüm destekleyici donanımlara dahil edilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.