İçeriğe atla

VIII. Charles

VIII. Charles
16. yüzyılda yapılan portresi
Fransa kralı
Hüküm süresi30 Ağustos 1483 - 7 Nisan 1498
Taç giymesi30 Mayıs 1484, Reims
Önce gelenXI. Louis
Sonra gelenXII. Louis
Doğum30 Haziran 1470(1470-06-30)
Ölüm7 Nisan 1498 (27 yaşında)
Amboise Şatosu
DefinSaint-Denis Bazilikası, Paris
Eş(ler)iKraliçe Anne
HanedanValois Hanedanı
BabasıXI. Louis
AnnesiSavoylu Charlotte
DiniRoma Katoliği

VIII. Charles (30 Haziran 1470 – 7 Nisan 1498) 1483 - 1498 arasında hüküm sürmüş olan Fransa kralı. 13 yaşında babası XI. Louis'nin yerine tahta geçer. İktidarı sırasında feodal derebeyleri merkezî iktidara karşı ayaklanarak 1485 - 1488 yılları arasında Mad Savaşı çıkartmış ancak yenilmişlerdir. Napoli Krallığında hak iddia etmek için İtalya'yı işgal edecek ve sonunda geri çekilmek durumunda kalacağı İtalya Savaşlarını başlatacaktır.

Gençliği

Charles Fransa'da Château d'Ambois'da dünyaya gelir. Babası kral XI. Louis'nin ikinci eşi Charlotte'dan hayatta kalan tek oğludur. Charles babasından sonra 13 yaşında 30 Ağustos 1483 günü tahta çıkar. Ancak babasının isteği üzerine kral naibi olarak gerçek iktidar ablası Anne ve eşi Bourbonlu Peter'e geçer. İkili 1491 yılına kadar hüküm sürer.

Evlilikleri

Charles 22 Temmuz 1483 günü 3 yaşındaki Avusturyalı Margaret ile evlendirilir. Evlilik Charles'ın babası XI. Louis tarafından 1482 Arras Barışı uyarınca ayarlanmıştı. Margaret çeyiz olarak Artois ve Burgonya'yı Fransız topraklarına katmış olur. 1488 yılındaki çeşitli gelişmeler bu evliliği ve çevresinde yapılan planları etkileyecektir. 1488 yılında Bretonya Dükü bir binicilik kazasında ölünce 11 yaşındaki kızı Anne onun varisi olur ancak topraklarını Fransa'ya kaybetme korkusuyla 1490 yılında I. Maximilian ile evlenmeyi planlar. Kral naibi Anne ve eşi Peter ise bu evliliğe karşı çıkar. Breton, Fransızlar tarafından işgal edilince I. Maximilian yardım edemez. Anne bundan sonra Charles ile evlenmeyi kabul edin. 1491 yılı Aralık ayında Château de Langeais'de evlilik gerçekleşir. Zorla evlenen kraliçe Anne Amboise'deki Clos Lucé'de yaşar. Charles'ın Margaret ile olan ilk evliliği sorunu ise sürer. Evlilik iptal edilse de Margaret ailesine verilmez. Artan baskılar sonucu ancak 1493 yılında ailesine dönmesine izin verilir.

İtalya Savaşları

Ana madde: İtalya Savaşları

Fransa'nın işgal tehlikesiyle kalmaması için uğraşan Charles, Avusturya ve İngiltere ile anlaşır, tarafsızlıkları karşılığında oldukça büyük bedeller öder. Fransa kaynaklarını büyük bir ordu meydana getirmek için kullanır, bu süreçte oldukça kapsamlı bir kuşatma ekipmanı inşa ettirir. 1489 yılında Papa VIII. Innocentius anlaşmazlık halinde olduğu Napoli kralı I. Ferdinand'a karşı Napoli topraklarını Charles'a vadeder.[1] Benzer şekilde 1494 yılında Milano dükü Ludovico Sforza da Charles'ı Napoli'yi alması için teşvik eder.[2] Bu koşullar altında Charles Napoli'yi gerçekten ele geçirebileceğini düşünerek harekete geçer. 1494 yılında Charles içinde 8 bin İsviçreli paralı asker de olan 25 bin askerlik ordusuyla İtalya'ya girer. Geçerken Floransa'yı da alan Charles savaşmadan 22 Şubat 1495 günü Napoli'ye girer. II. Alfonso devrilir ve Napoli kralı olarak tahta Charles çıkar. İtalya'daki kurulu düzeni altüst eden Fransız Ordusunun varlığından faydalanmak isteyenler de olur. Floransa'da Papalığın uygulamalarına karşı muhalefette bulunan ünlü rahip Girolamo Savonarola bu dönemde yoğun propagandaya başlar.[3] Fransız Ordusunun hızlı ve güçlü ilerleyişi tüm İtalyanları korkutur ve Fransız yanlılarını bile rahatsız eder. Fransızlara karşı geniş çaplı bir ittifak oluşturulur. 1495 yılı Temmuz ayında Fornovo Muharebesinde İtalyanlar Fransızları yener. Charles seferde elde ettiği tüm ganimeti kaybeden Charles İtalya'dan ayrılmak durumunda kalır. Napoli'de kalan birlikleri İtalyanlar tarafından kolaylıkla bastırılır. Sonraki birkaç yılda Charles ordusunu yeniden kurarak harekâtına devam etmeye çalışsa da başarılı olamaz, ayrıca yüksek giderler nedeniyle borçlarını ödeyemez hale gelir.

Ölümü

İtalya'dan çekilmesinden iki buçuk yıl sonra bir kaza sonucu 1498 yılında öldü.

Amboise'ta bir tenis karşılaşması izlemeye giderken kafasını kapının pervazına çarpar ve komaya girer Dokuz saat sonra da öldü.

Geleneği

Charles'ın ölümünün ardından bıraktığı ülke zor durumdadır. Borç içindeki Fransa krallarının atılgan dış siyasetinin cezasını ödemek durumunda kalmıştır. Ancak kalkıştığı askeri sefer İtalya ile Fransa arasındaki kültürel bağları güçlendirmiş, Rönesans hızla Fransız aydınlarına ulaşmıştır.

Charles'ın çocuklarının tamamı o hayattayken öldüğünden dolayı ölümüyle birlikte Valois Hanedanı sona ermiş olur. Ondan sonra tahta babasının kuzeni olan Orléans dükü XII. Louis olarak çıkar. Charles'ın eşi Anne ise kocasının ölümünden sonra Breton'a gider ve dükalığın bağımsızlığı için uğraşır.

Çocukları

Charles ile Anne evliliğindeki dört çocuk şunlardır:

  • Charles-Orland, Dofen (11 Ekim 1492 – 16 Aralık 1495)
  • Charles, Dofen (8 Eylül – 2 Ekim 1496)
  • François, Dofen (Temmuz 1497)
  • Prenses Anne (20 Mart 1498)

Popüler kültüre etkileri

  • 2011 yılında Showtime tarafından çekilen The Borgias televizyon dizisinde Michel Muller tarafından canlandırılmıştır

Kaynakça

  1. ^ Charles'ın Napoli topraklarında anne tarafından büyükannesi Anjou'lu Marie üzerinden zayıf da olsa Napoli tahtında hak iddiası bulunuyordu
  2. ^ Sforza'nın kendisi Ferdinand'ın ardından tahta çıkan II. Alfonso ile çekişmekteydi
  3. ^ Savonarola'nın propagandası zamanla onu Papa VI. Alexander ile doğrudan karşı kaşıya getirecek ve çatışma şiddetlenecektir. Geri adım atmayan Savonarola aforoz edilecek ve yakılarak öldürülecektir

Ayrıca bakınız

VIII. Charles
Doğumu: 30 Haziran 1470 Ölümü: 7 Nisanl 1498
Resmî unvanlar
Önce gelen
XI. Louis
Fransa kralı
30 Ağustos 1483 - 7 Nisan 1498 		Sonra gelen
XII. Louis

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dofen</span>

Dofen, 1350-1791 ile 1824-1830 dönemlerinde Fransa Krallığı'nda veliaht olan kişiye verilen ünvan. Bu ünvan Valois Hanedanı ve Bourbon Hanedanı'dan olan Fransa kralının veliahtına verilmiştir. Ünvan genellikle en büyük erkek çocuğuna verilmiştir. "Dofen" ünvanını taşıyan bayana veya dofenin eşine dofin denir.

<span class="mw-page-title-main">Napoli Krallığı</span> 1282-1816 yılları arasında İtalyanın güneyinde hüküm sürmüş eski bir devlet

Napoli Krallığı, İtalyan yarımadasının güneyinde, Napoli'de kurulmuş bir devletin modern ismidir. Zamanında, biraz yanıltıcı olarak Sicilya Krallığı adı ile anılmaktaydı; çünkü Napoli Krallığı Sicilya adasında 1282'de çıkan Sicilya Vesperleri adlı bir isyan sonucunda Napoli Krallığı'nin Sicilya Krallığı'ndan ayrılması ile ortaya çıkmıştı. Napoli Krallığı'nın ortada bulunduğu dönemde bu Krallık ya İspanyol veya Fransız asıllı bir kral tarafından idare edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. François</span> Ortaçağ Fransa Kralı

I. François, 1515 ile 1547 yılları arasında hüküm süren Fransa Kralı. Valois Hanedanının Angoulême kolundan gelen beş hükümdardan ilkidir.

<span class="mw-page-title-main">XVIII. Louis</span> Fransa kralı (17 Kasım 1755 - 16 Eylül 1824)

XVIII. Louis, 1795'ten sonra Fransa kralı unvanını taşıyan ve Napolyon'un yeniden imparatorluğunu ilan ettiği Yüz Gün (1815) dışında, 1814-1824 arasında tahtta kalan hükümdar.

<span class="mw-page-title-main">Louis-Philippe</span> 1830ʼdan 1848ʼe kadar Fransız Kralı

Louis-Philippe, Orléans Dükü Louis-Philippe, 1830-1848 arasında Fransızlar kralı. Yönetimini büyük burjuvazinin desteğine dayandırmış, sonuçta işçilerin ve orta sınıfların başlattığı ayaklanmayla devrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Elizabeth (York)</span> İngiltere Kraliçesi

Yorklu Elizabeth 1486'da İngiltere kralı olan VII. Henry ile evlendi ve İngiltere kraliçesi oldu. VII. Henry'nin karısı, VIII. Henry'nin annesi, IV. Edward'ın kızı, III. Richard'ın yeğeni ve V. Edward'ın kızkardeşidir. Ayrıca IV. Edward'ın kızı ve V. Edward'ın kızkardeşi olması dolasıyla da İngiltere Prensesidir. İngiltere Krallarının kardeşi, kızı, yeğeni, karısı ve annesidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Maximilian (Kutsal Roma imparatoru)</span> XVI. yyde Kutsal Roma İmparatoru

Habsburglu I. Maximilian, Kutsal Roma İmparatoru. 1493 yılından ölümüne kadar hüküm sürmüş, yaptığı savaşlar ve evlilikler sayesinde Habsburg Hanedanı'nın nüfuzunu arttırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Mary (İskoçya kraliçesi)</span> İskoçya Kraliçesi ve Fransa Konsort Kraliçesi

I. Mary, Mary Stuart veya İskoç kraliçesi Mary olarak da bilinir, 14 Aralık 1542'den 1567'de zorla tahttan indirilene kadar İskoçya kraliçesi idi.

<span class="mw-page-title-main">IV. Henri</span> Eski Fransa kralı

Bearn Prensi ve Fransa Kralı IV. Henri, 1589-1610 yılları arasında Fransa kralı, 1572-1610 yılları arasında Navarra kralı.

Bu Napoli Krallığı krallarının bir listesidir:

<span class="mw-page-title-main">Louise de Savoie</span> Fransız soylu (1476-1531)

Louise de Savoie, Fransız soylu, Auvergne ve Bourbonnais naibesi, Nemours düşesi ve Fransa Kralı I. François'nın annesi. 1515, 1525-1526 ve 1529 yıllarında Fransa naibesi olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anjou Hanedanı</span>

Anjou Hanedanı, Capet Hanedanı'nın alt kolu olan Fransız soylu ailedir. Soyu IX. Louis'in küçük kardeşlerinden olan I. Charles'dan gelmektedir. 1435'te hanedanın soyu tükenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Caterina Sforza</span>

Caterina Sforza, İtalyan Sforza ailesi üyesi asilzade, Forli kontesi. Milano Dükü Galeazzo Maria Sforza'nın evlilik dışı kızıdır. Girolamo Riario ile yaptığı evlilikten sonra asalet unvanı olan İmola ve Forli kontesi olmuştur. Aynı zamanda ilk erkek çocuğu Ottaviano'nın naibesi olmuştur. Önemli bir condottieri aileden gelen Caterina küçük yaşta kendisini göstermiş ve ileride de topraklarını şiddetle korumaya çalışmıştır. 15. yüzyıl İtalyasının önde gelen liderlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">I. Charles (Burgonya dükü)</span>

Charles, Fransızca Charles le Téméraire, Burgonya'nın Valois Hanedanından son dükü (1467-1477). Burgonya'nın Fransa'dan bağımsız bir krallık olması için uğraşmış ve Fransa Kralı XI. Louis ile siyasi ve askeri mücadele içine girmiştir. Bu mücadele kendisinin Lorraine Dükü'nün hizmetinde olan İsviçre paralı askerleri tarafından Nancy savaşında öldürülmesi ve topraklarının parçalanıp bir kısmının Fransa otoritesine geri kalanının da Habsburg İmparatorluğuna bırakılmasıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fornovo Muharebesi</span>

Fornovo Muharebesi 6 Temmuz 1495 tarihinde Parma kentinin 30 km güneybatısında olan muharebedir. İtalya topraklarına girmiş olan VIII. Charles komutasındaki Fransız birlikleri İtalyan şehir devletleri ittifakı tarafından püskürtülmüştür. İtalya Savaşlarının en önemli muharebelerindendir ve bu muharebe ardından Fransız geri çekilişi başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">XII. Louis</span> Fransız hükümdar (1462-1515)

XII. Louis, 1498 - 1515 arasında hüküm sürmüş olan Fransa kralı. 13 yaşındayken, babası 1498 yılında arkasında varis bırakmadan ölen VIII. Charles'dan sonra tahta geçmiştir. Charles tarafından başlatılan İtalya Savaşlarının ikinci büyük seferini düzenlemiştir. 1501 - 1504 yılları arasında Napoli kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">XI. Louis</span> Fransa kralı (1423-1483; hd. 1461-1483)

XI. Louis, İhtiyatlı Louis olarak da adlandırılır. 22 Temmuz 1461 − 30 Ağustos 1483 arası dönemde Fransa kralı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">IV. Edward</span> İngiltere kralı

IV. Edward 1461–1470 döneminde birinci kez ve 1471–1483 döneminde ikinci kez olmak üzere İngiltere kralı.

<span class="mw-page-title-main">X. Louis</span> Fransa ve (1289-1316; hd. 1314-1316) Navarra kralı (hd. 1305-1316)

X. Louis, (İnatçı veya Kavgacı, 29 Kasım 1314 – 5 Haziran 1316: Fransa kralı. 4 Nisan 1305 – 5 Haziran 1316 Navarra Kralı

<span class="mw-page-title-main">Bretonyalı Anne</span>

Bretonyalı Anne, 1488'den ölümüne kadar Bretonya düşesiydi. 1491 ile 1498 ve 1499'dan ölümüne kadar Fransa kraliçesiydi. Bretonya dükü II. François ile Marguerite de Foix'in kızıdır. 1490'da I. Maximilian ile evlendi. VIII. Charles evliliğini sonlandırmak için sefere çıktı ve başarılı oldu. Anne, 1491'de VIII. Charles ile evlendi. 1498'de Charles öldü. 1499'da Charles'in yerine geçen XII. Louis ile evlendi. 1514'te öldü ve kızı Claude bretonya düşesi oldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.