İçeriğe atla

VIII. Antiohos

VIII. Antiohos Gripus
Selefkî İmparatorluğu ortak hükümdarı
Hüküm süresi125–121/123 MÖ (II. Aleksandros'a karşı annesi Kleopatra Thea ile ortak hükümdar)
121/123 MÖ–96 MÖ (üvey kardeşi ve kuzeni IX. Antiohos'a karşı)
Taç giymesi125 MÖ
Önce gelenKleopatra Thea, V. Seleukos, II. Aleksandros
Sonra gelenVI. Seleukos
Ölüm96 MÖ
Eş(ler)iTryphaena
Cleopatra Selene
Çocuk(lar)ıSeleucus VI Epiphanes
Antiochus XI
Philip I
Demetrius III
Antiochus XII
Laodice, Queen of Commagene
HanedanSelefkos Hanedanı
BabasıII. Dimitrios Nikator
AnnesiKleopatra Thea

VIII. Antiohos Epiphanes/Callinicus/Philometor, lakabı Gripus (YunancaΓρυπός, "kanca burunlu"), Helenistik Selefkî İmparatorluğu'nun MÖ 125'ten 96'ya kadar hükümdarıydı. II. Dimitrios ve Kleopatra Thea'nın küçük oğluydu. Yaşamının ilk yıllarını Atina'da geçirmiş ve babası ve erkek kardeşi V. Seleukos'un ölümlerinden sonra Suriye'ye dönmüş olabilir. İlk başta annesiyle birlikte hükümdardı. Onun etkisinden korkan VIII. Antiohos, MÖ 121'de Kleopatra Thea'yı zehirletti.

Siyasi istikrarsızlık VIII. Antiohos'un saltanatının çoğunu etkiledi. MÖ 116'dan itibaren üvey kardeşi IX. Antiohos'a karşı bir iç savaşa girdi. VIII. Antiohos'in karısı, Ptolemaios dönemi Mısırlı prensesi Tryphaena, kız kardeşini ve Mısır'ın eski IV. Kleopatra'sı olan IX. Antiohos'un karısını MÖ 112'de öldürdü; IX. Antiohos intikam almak için Tryphaena'yı öldürdü. MÖ 102'de, VIII. Antiohos'un iki rakip kraliçenin annesi olan teyzesi Mısırlı Kleopatra III, ona kızı Kleopatra Selene ile evlenme teklif etti. VIII. Antiohos, MÖ 96'da suikasta kurban gitti.

Hayatı

Aile geçmişi ve çocukluk

MÖ 193'te Selefkî prensesi I. Kleopatra, Mısır Kralı V. Ptolemaios ile evlendi. Ptolemaios Hanedanı'ndan torunları Kleopatra Thea, yarım yüzyıl sonra, MÖ 150'de taht iddiacısı Aleksandros Balas ile evlendi.[1] Daha sonra Suriye Kralı II. Dimitrios ile evlendi ve iki oğlu oldu.[note 1] II. Dimitrios, Part İmparatorluğu tarafından yakalandı ve esir olarak tutuldu. VIII. Antiohos'un amcası VII. Antiohos tahta geçti ve Kleopatra Thea ile evlendi, ancak MÖ 129'da Partlara karşı savaşırken öldü; II. Dimitrios daha sonra tahta geri döndü ve MÖ 125'te Suriye tahtı için iddiacı II. Aleksandros'a karşı savaşırken öldü. II. Dimitrios'un en büyük oğlu V. Seleukos, ölümünden sonra kral oldu ancak kısa süre sonra Kleopatra Thea tarafından öldürüldü. VIII. Antiohos'u kral yaptı ve onun eş naibi olarak hüküm sürdü.[2]

İktidara yükselmesi

VIII. Antiohos tahta çıktıktan kısa bir süre sonra kuzeni Ptolemaios prensesi Tryphaena ile evlendi. Ortak vekillik döneminde basılan gümüş ve bronz paralar (MÖ 125-121) VIII. Antiohos ve Kleopatra Thea'daki), kraliçenin başının önde, oğlunun kafasının arkasında göründüğünü göstermektedir. Adı aynı zamanda madeni paralarda ilk sırada yer alıyor. Bu gerçekler onun kıdemli eş yönetici olduğunu gösteriyor.[3] MÖ 123'te gaspçı II. Aleksandros Zabinas'ı yendi. MÖ 121'de Antiohos nüfuz sahibi annesinden kurtulmaya karar verdi.[4] Justinus'a göre annesi onu şarapla zehirlemeye çalıştı ama şüpheli kral onu bardağı kendisi içmeye zorladı.[5] Ancak toksikolojiye olan ilgisiyle ünlü olacak kişi VIII. Antiohos'un kendisiydi.[4][6] Zehirli bitkilerle ilgili yazdığı düşünülen bazı şiirler ünlü hekim Galen'den alıntıdır.

Suriye Kralı olarak hükümdarlığı

VIII. Antiohos Grypus'un parası. Arka yüz: Boynuzlu aslanın üzerinde duran tanrı Sandan, üzerinde bir kartal bulunan odun yığınının içinde.

Siyasi eksikliklerine rağmen Grypus popüler bir kraldı. Sikkelerdeki çirkin, tembel görünümü (son Seleukoslar arasında yaygındı) ve cömert ziyafetleriyle ilgili hikayeler, gelecek nesillerin onun hanedanının yozlaşmış ve çökmüş olduğuna inanmasına neden oldu. Ancak bu, gerçekte hükümdarlıklarını sıkıntıya sokan yorucu iç savaşlar ve kan davalarının aksine, son Seleukosların ilişkilendirilmeye çalıştığı iyi yaşam anlamına gelen Helenistik Tryphe kavramını çağrıştıran bilinçli bir imgeydi.[7]

Lüks partileriyle ilgili bir hikayede, ziyafetlere katılan konuklarla birlikte yük hayvanı olarak bir deve ve konuğu bizzat taşıyacak bir görevliyle birlikte eve yiyecek gönderdiği iddia ediliyor. Bu durumun zaten tükenmiş olan hazine üzerinde bir miktar baskı yaratması gerekirdi.[8]

İç savaş

MÖ 116'da üvey kardeşi ve kuzeni IX. Antiohos sürgünden döndü ve bir iç savaş başladı. IX. Antiohos'un aynı zamanda Kleopatra olarak da adlandırılan karısı, Tryphaena'nın kız kardeşiydi ve sonunda Tryphaena'nın emriyle Antakya dışındaki Dafni tapınağında dramatik bir şekilde öldürüldü. IX. Antiohos sonunda intikam olarak Tryphaena'yı öldürdü. İki kardeş daha sonra Grypus'un MÖ 96'da bakanı Herakleon tarafından öldürülmesine kadar Suriye'yi aralarında paylaştırdılar.

Aile

Ptolemaios dönemi prensesi Tryphaena ile evlendi. 125,[4] ve ondan altı çocuğu vardı:

102 yılında Mısırlı III. Kleopatra, kızı I. Kleopatra Selene'yi onunla evlendirdi, ancak ona çocuk vermedi. Daha sonra IX. Antiohos ile evlenmeye gitti.[4]

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ Genç olan VIII. Antiohos, MÖ 143 ile 140 yılları arasında doğmuştur; tahta geçtiğinde 15-17 yaşları arasındaydı. Taht rekabetini önlemek için Atina'ya gönderilmiş olabilir. Ancak bu kesin değildir. Her halükarda MÖ 125'te Suriye'deydi.[2]

Kaynakça

Özel
  1. ^ Whitehorne 1994, ss. 81, 149.
  2. ^ a b Wright 2008, ss. 39–41.
  3. ^ Wright 2008, s. 40.
  4. ^ a b c d Ogden, Daniel (1999). Polygamy Prostitutes and Death. The Hellenistic Dynasties. Londra: Gerald Duckworth & Co. Ltd. s. 150. ISBN 07156-29301. 
  5. ^ Justinus. "39.2.7-8". Epitome of Pompeius Trogus' Philippic Histories. 21 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024. 
  6. ^ Galen, 14 p. 185
  7. ^ Bilde, Per (1996). Aspects of Hellenistic Kingship. Studies in Hellenistic civilization. 7. Aarhus University Press. s. 36. ISBN 978-8-772-88474-5. ISSN 0906-3463. 
  8. ^ Smith, Andrew. "Athenaeus: Deipnosophists - Book 5 (c)". www.attalus.org. 24 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
Genel

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Selefkî İmparatorluğu</span> Antik Helen devleti

Seleukos İmparatorluğu, Türkçe kullanımlar ile Selefkos veya Selevkos, İskender'in ölümünden sonra Makedonya İmparatorluğu'nun parçalanmasıyla İskender'in generallerinden I. Seleukos tarafından kurulan Helenistik imparatorluk. Başkentleri önce Seleukia, sonraları ise Antakya'ydı. Doğu Akdeniz'de, Irak'ta, İran'da, Türkmenistan'da, Pamir'de ve Hindistan'ın batısında bulunan topraklarda egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Toprakları Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilinceye kadar Doğu Akdeniz'in hâkimiydiler. Seleukosların geniş toprakları 25 civarında eyalete bölünmüştü. “Strategos” veya “satrap” unvanlı valilerce yönetilen bu eyaletler Pers zamanındaki satraplıklardan daha küçüktü.

Seleukos kralı V. Seleukos Philomētōr (UFA, selefkos filomitor; Yunanca, Σέλευκος Ε΄ ὁ Φιλομήτωρ; h. MÖ 126 - MÖ 125), Helenistik Seleukos Krallığı'nın hükümdarıdır, II. Dimitrios Nikator ile Kleopatra Thea'nın en küçük oğullarıdır. Lakabı Philomētōr'un anlamı "anne-sever"dir; ancak pek çok Helenistik hükümdar için anne etkisiyle yönetmek için kullanılmıştır. Kleopatra oğlunu tahtı ele geçirmek için öldürdü.

<span class="mw-page-title-main">VII. Antiohos</span>

VII. Antiohos Sidetes (Sayda'dan), (MÖ 138-MÖ 129 döneminde Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun hükümdarıdır. Doğum tarihi bilinmemektedir. Son büyük Seleukos kralıdır.

Ptolemaios hanedanı ya da Batlamyus Hânedânı, Mısır'da MÖ 305 ile MÖ 30 yılları arasında yönetimde bulunmuş bir hanedandı. Makedonyalı III. Aleksander'in ölümünden sonra onun fethettiği ülkelerde Diadoklar tarafından kurulan Helenistik hanedanlardan biridir. Bu hanedan Makedonyalı general Ptolemaios I Soter tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">IX. Antiohos</span>

IX. Antiokhos Kyzikenos Yunan Seleukos krallığı hükümdarı.

Kommagene Krallığı Anadolu'da kurulan Helenistik hükümdarlıklarından biri olan Kommagene hanedanı mensuplarıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksandros (Seleukos imparatoru)</span>

I. Aleksandros Balas, MÖ 150-146 yılları arasında Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">I. Antiohos</span>

I. Antiokhos Soter ; d. MÖ 324; ö. MÖ 261) MÖ 281'den itibaren Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı. Büyük İskender'in silah arkadaşı I. Seleukos Nikator ve Pers prensesi Epeme'nin oğludur. Soter namı, kurtarıcı anlamında kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">III. Antiohos</span>

III. Antiohos, Seleukos İmparatorluğu'nun 6. hükümdarı. MÖ 222'den MÖ 187'ye kadar hükümdarlık yapmıştır. Krallık topraklarını I. Seleukos dönemindeki en geniş sınırlarına tekrar ulaştırarak “Büyük” unvanını almış ancak Romalılar karşısında Magnesia Muharebesi'nde aldığı ağır yenilgi nedeniyle kendi döneminde Avrupa ve Batı Anadolu'daki topraklarını kaybetmiştir.

Kleopatra I Syra Seleukos İmparatorluğu'nun bir prensesi ve Ptolemaik Mısır Kraliçesidir. Mısırlı V. Ptolemy ile evlendi ve MÖ 180'de kocasının ölümünden MÖ 176'da kendi ölümüne kadar oğulları VI.Ptolemy'nın azınlığı sırasında Mısır'ın naibi idi.

<span class="mw-page-title-main">VI. Ptolemaios</span>

VI. Ptolemaios Filometor Ptolemaios dönemi Mısır kralıydı. M.Ö. 180'den 164'e ve M.Ö. 163'ten 145'e kadar hüküm sürdü. V. Ptolemaios ve Kleopatra'nın en büyük oğlu, M.Ö. 180'de çok küçük bir çocuk olarak tahta çıktı ve krallık naipler tarafından yönetildi: annesinin M.Ö. 178 veya 177'deki ölümüne kadar annesi ve ardından iki arkadaşı, Eulaeus ve Lenaeus tarafından M.Ö. 169'a kadar yönlendirildi. M.Ö. 170'ten itibaren kız kardeşi II. Kleopatra ve küçük erkek kardeşi VIII. Ptolemaios, onun yanında ortak hükümdarlardı.

<span class="mw-page-title-main">II. Kleopatra</span>

Kleopatra II M.Ö. 175 yılından 116 yılına kadar iki erkek kardeşi ve kızıyla birlikte hüküm süren bir Ptolemaios Mısır kraliçesiydi - çoğu zaman kardeşi VIII. Ptoleme İle rekabet halindeydi.

Ptolemy VIII Euergetes II Tryphon, takma adı Physcon, Mısır'daki Ptolemaios hanedanının kralıydı. Ptolemy V. Epiphanes ve Cleopatra I. Syra'nın küçük oğluydu. Saltanatı, ağabeyi Ptolemy VI. Philometor ve kız kardeşi II. Kleopatra ile şiddetli siyasi ve askeri çatışmalarla karakterize edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">VI. Seleukos</span> Suriye kralı (MÖ 96-MÖ94)

VI. Seleukos Epifanes Nikator, MÖ 96 ve 94 yılları arasında Helenistik Seleukos İmparatorluğu'nun Kralı.

<span class="mw-page-title-main">II. Dimitrios (Seleukos imparatoru)</span> Seleukos kralı

II. Dimitrios Nikator, I. Dimitrios Soter'in oğullarından biridir. Annesi, kardeşi VII. Antiohos Sidetes'te olduğu gibi Laodice V olmuş olabilir. Demetrius, Parthia'daki Hyrcania'da birkaç yıllık esaretle ayrıldığı ilk olarak MÖ 145 Eylül'den MÖ Temmuz/Ağustos 138'e ve yine MÖ 129'dan MÖ 125'teki ölümüne kadar iki dönem boyunca Seleukos İmparatorluğu'nu yönetti, Kardeşi VII. Antiohos, iki hükümdarlığı arasındaki ara dönemde Seleukos İmparatorluğu'nu yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Suriye hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Suriye Kralı unvanı MÖ ikinci yüzyılda Suriye bölgesinin tamamını yöneten Seleukos krallarına atıfta bulunmak için ortaya çıkmıştır. Eski Ahit'in Yunanca çevirilerinde Arami krallarına atıfta bulunmak için de kullanılmış, özellikle Aram-Şam krallarını belirtmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'nda yenilmesinin ardından bölge Fransa, Birleşik Krallık ve 8 Mart 1920'de Suriye Kralı ilan edilen Hicaz Prensi Faysal'ın egemenliği altına girdi. Faysal'ın hükümdarlığı Fransa tarafından devrilmeden önce birkaç ay sürdü ve unvan kullanım dışı kaldı.

<span class="mw-page-title-main">I. Antiohos (Kommagene kralı)</span> Kommagene kralı

I. Antiohos Theos Dikaios Epifanis Filorhomaios Filhellenos Eski Yunanca: Ἀντίοχος ὁ Θεὸς Δίκαιος Ἐπιφανὴς Φιλορωμαῖος Φιλέλλην ἀντί Yakam, "Antiohos, adil, yüce tanrı, Romalıların dostu ve Yunanlıların dostu" anlamına gelir, y. 86 BC - 31 BC, hüküm 70 BC - 31 BC ) Yunan-İran krallığı Kommagene kralı ve bu krallığın en ünlü kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Mithridatis (Kommagene kralı)</span> Kommagene kralı

I. Mithridatis Kallinikos, MÖ 2. yüzyılın sonlarında ve MÖ 1. yüzyılın başlarında yaşamış Orontid Ermeni kökenli bir kraldı. Mithridatis, Kommagene Kralı Sames II Theosebes Dikaios'un prensi, oğlu ve halefiydi. MÖ 109'daki halefiyetinden önce, barış ittifakı kapsamında Kral Antiochus VIII Grypus ve Ptolemaios prensesi Tryphaena'nın kızı Suriye Yunan Prensesi Laodice VII Thea ile evlendi. Mithridatis, Yunan kültürünü benimsedi. Laodice, Mithridatis'e Kommagene'nin prensi ve gelecekteki kralı I. Antiohos Theos adında bir oğul doğurdu. Mithridatis, M.Ö. 70 yılında öldü. Yerine ve Antiohos geçti.

<span class="mw-page-title-main">Kleopatra Thea</span> Selefkî İmparatorluğu kraliçesi (y. 164 - 121 MÖ)

I. Kleopatra veya Kleopatra Thea, soyadı Eueteria, çev.'iyi hasat/verimli sezon') Helenistik Selefkî İmparatorluğu'nun hükümdarıydı. Aleksandros Balas, II. Dimitrios Nikator ile VII. Antiohos Sidetes olmak üzere üç Suriye kralının karısı olarak MÖ 150'den yaklaşık 125'e kadar Suriye'nin kraliçesi eşidir. Dimitrios II Nicator'un ölümünden sonra MÖ 125'ten itibaren Suriye'yi yönetti ve sonunda oğlu VIII. Antiohos Gripus ile MÖ 121 veya 120'ye kadar ortak hükümdarlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VI. Antiohos</span> Selefkî hükümdarı

VI. Antiohos Dionisos Helenistik Selefkî Krallığı'nın kralıdır, Aleksandros Balas ile VI. Ptolemaios'un kızı Kleopatra Thea'nın oğludur.