İçeriğe atla

VI. İvan (Rusya)

VI. Ivan
Rusya imparatoru
Hüküm süresi28 Ekim 1740 – 6 Aralık 1741
Taç giymesi28 Ekim 1740
Önce gelenI. Anna
Sonra gelenElizaveta
Doğum23 Ağustos 1740(1740-08-23)
Sankt-Peterburg
Ölüm16 Temmuz 1764 (23 yaşında)
Şlisselburg
Tam adı
Ivan Antonovich
HanedanBrunswick-Bevern Hanedanı
BabasıBrunswick dükü Anthony Ulrich
AnnesiRusya Büyük Düşesi Anna Leopoldovna
DiniRus Ortodoks

VI. İvan (İvan Antonoviç) (23 Ağustos 1740 - 16 Temmuz 1764), 1740-1741'de Rusya imparatoru. İki aylık bebekken çar ilan edilmiş, bir saray darbesi sonucunda tahttan indirildikten sonra 20 yıl tutuklu kalmıştır.

Hayatı

Babası Braunschweig-Bevern-Lüneburg prensi Anton Ulrich, annesi ise Çariçe Anna'nın (hd 1730-1740) yeğeni Anna Leopoldovna'ydı. Çariçe Anna ölümünden bir gün önce (27 Ekim 1740) henüz iki aylık olan İvan'ı tahtın varisi, sevgilisi Kurland dükü Ernst Johann von Biron'u da İvan'ın naibi ilan etti. İvan ertesi gün çar olarak tahta çıkarıldı. Biron ise üç hafta sonra mühürdar naibi Andrey Osterman ve Burhard Kristof Minih tarafından yönetimden uzaklaştırıldı ama İvan tahttan indirilmedi.

Biron'un yerine naipliğe getirilen İvan'ın annesi Anna Leopoldovna'nın izlediği dış politika ve önemli görevlere Alman danışmanlar getirmesii kısa zamanda hoşnutsuzlukların doğmasına yol açtı. Sonunda Çar I. Petro'nun (hd 1682-1725) kızı Yelizaveta önderliğindeki muhalefetin düzenlediği bir darbe sonucunda Anna ve Alman danışmanlar yönetimden uzaklaştırıldı (6 Aralık 1741). Darbe sırasında tahttan indirilen İvan, sonraki 20 yılı çeşitli hapishanelerde geçirdi. Yalnızlık içinde geçen uzun hapislik yıllarının ruhsal ve zihinsel gelişmesi üzerinde son derece olumsuz etkileri oldu. Bununla birlikte, Shlisselburg garnizonunda görevli Teğmen Vasili Yakovleviç Miroviç, 1764'te İvan'ı hapisten kurtararak, iki yıl önce tahta çıkmış olan II. Yekaterina'nın (Büyük) yerine geçirmek üzere bir ayaklanma başlattı. İvan ayaklanma sırasında gardiyanları tarafından öldürüldü.

Önce gelen:
Anna İvanovna

Rusya imparatoru

1740–1741
Sonra gelen:
I. Elizaveta

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Katerina</span>

Çariçe I. Katerina, 1724 ile 1727 yılları arasındaki Rusya imparatoriçesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan Krallığı</span> 19. ve 20. yüzyılda Güney Avrupada bir krallık

Yunanistan Krallığı, 1832 yılında dönemin süper güçleri Birleşik Krallık, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Prusya, Fransa ve Rus İmparatorluğu tarafından ilân edilen devlettir. Bağımsızlık duyurusunun yapılmasının ardından, Osmanlı İmparatorluğu'ndan tam bağımsızlığını eline almış olduğu 30 Ağustos 1832 tarihli antlaşmayla uluslararası düzeyde tanınmıştır. Yunan Bağımsızlık Savaşı'nı yöneten geçici Yunan hükûmetinin üzerine kurulmuş ve 1924 yılında krallık devrilerek yerine ikinci Yunan Cumhuriyeti kurulana dek ayakta kalmıştır. Daha sonra cumhuriyetin 1935 yılında yeniden yerini krallığa bırakmasıyla bu kez 1974 yılına dek Yunanistan topraklarında egemen olmuş ve yedi yıllık bir askerî darbe döneminin ardından bugünkü modern Yunanistan Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla tarihe karışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Çarlığı</span> 1547de Korkunç İvanın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721 de I. Petronun Rusyayı imparatorluğa çevirmesiyle son bulan Rus devleti

Rusya Çarlığı, 1547 yılında Korkunç İvan'ın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721'de Çar I. Petro'nun Rus İmparatorluğu'nu kurmasıyla son bulan Rus devletinin resmî adıdır. Çarlıktan önce bu topraklarda Moskova Knezliği egemen olduğu için çarlık Batı Avrupa dillerinde Moskova olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca Rusça ve Türkçe kaynaklarda da Moskova Çarlığı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">II. Nikolay</span> son Rus İmparatorluğu hükümdarı (1868-1918; çar 1894-1917)

II. Nikolay ya da Nikolay Aleksandroviç Romanov, Romanov hanedanına mensup tüm Rusya imparatoru, Polonya çarı ve Finlandiya büyük prensi, Albay (1892); buna ek olarak, İngiliz Filo Amirali ve İngiliz Ordusu Saha Mareşali idi. Saltanatı sırasında Rus İmparatorluğu, dünyanın önde gelen büyük güçlerinden biriydi ancak ekonomik ve askeri çöküşe geçti. Sovyet tarihçiler tarafından verdiği kararlar sebebiyle askeri yenilgilere ve milyonlarca insanın ölümüne yol açan zayıf ve beceriksiz bir lider olduğu ifade edildi. Batılı tarihçiler ise genel anlamda II. Nikolay'ı Sovyet sistemiyle eşdeğer gördü. Aleksey Tolstoy "Çar'ın rejimi hakkında birçok kötü şey vardı, ama otokrasiyi miras aldı, eylemleri şimdi perspektifte ve Sovyetler tarafından işlenen korkunç suçlarla karşılaştırıldığında görülüyor." ifadelerini kullandı.

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksey (Rusya)</span> Rus çarı (1629-1676; çar 1645-1676)

I. Aleksey veya tam adıyla Aleksey Mihayloviç Romanov, 1645-1676 arasında hüküm sürmüş Rus çarı. Saltanatında Polonya-Litvanya Birliği ve İsveç İmparatorluğu ile savaştı. Stenka Razin'in isyanını bastırdı. Öldüğünde Rusya sınırları yaklaşık 2.000.000.000 akre (8.100.000 km2) dönüme sahipti.

<span class="mw-page-title-main">V. İoannis</span> Bizans İmparatoru

V. İoannis Paleologos, Bizans imparatoru III. Andronikos ile Savoyalı Anna'nın oğludur. Anne tarafından dedesi Savoya Kontu V. Amadeus ve anneannesi onun ikinci karısı olan Brabantlı Maria'dır. V. İoannis 1341'de daha dokuz yaşında iken babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Petro (Rusya)</span>

III. Petro veya Petro Feodoroviç, tam adı Karl Peter Ulrich,, 5 Ocak 1762'den 9 Temmuz 1762'ye değin Rusya imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Yelizaveta</span>

Yelizaveta Petrovna, 1741 yılından 1762 yılında kadar hüküm sürmüş, Elizabeth Yelisavet olarak da bilinen Rusya imparatoriçesidir. Avusturya Veraset Savaşı (1740-1748) ve Yedi Yıl Savaşları (1756-1763) sırasında imparatorluğu yönetmiştir. Hükümdarlığı sırasında bir kişinin dahi idam edilmemesiyle, büyük inşaat projeleriyle ve güçlü Prusya karşıtlığıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Fas kralları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Fas kralı, Afrika ülkesi Fas'ın en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Fas kralı milattan önceki döneme dayalı dönemde de günümüzde Fas'ın kurulu olduğu bölgelerde hakimiyet sağlamıştır. Aşağıda belirtilen listede 1664 yılından bu yana ülkeyi yöneten Alevî Hanedanı'nın hükümdarlarını içermektedir. Ülkenin en üst makamında yer alan kişi 1957 yılına kadar Sultan unvanı ile ülkeyi yönetmiş, bu yıldan itibaren de kral unvanını almıştır. Ülkede 1640 yılında bu yana bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">I. Dmitri isyanı</span>

I. Dmitri isyanı IV. İvan'ın Ugliç'te öldürülen oğlu olduğunu iddia eden I. Dmitri'nin Rus Çarlığı tahtında hak iddia etmesiyle 1603–1605 yılları arasında süren bir isyandır. Rusya'da IV. İvan'ın ölümünün ardından oğlu I. Fyodor çar ilan edilmiştir. Fakat iyi bir çar olamadığı için ulusal konsey ile birlikte ve eşinin kardeşi Boris Godunov ile birlikte ülkeyi yönetmiştir. 17 Ocak 1598'de ölen I. Fyodor'dan sonra Boris Godunov ulusal konsey tarafından çar ilan edilmiştir. Tahta çıkan Çar Boris, henüz tahta çıkmadan önce IV. İvan'ın küçük oğlu Dmitri İvanoviç'i öldürterek ileride tahtta hak iddia etmesini engellemeye çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1682 Moskova Ayaklanması</span>

1682 Moskova Ayaklanması ya da 1682 Streltsıy Ayaklanması, 1682 yılında Moskova'daki Streltsıy alaylarının, kral naipliği yapan Sofia Alekseyevna'nın kardeşi V. İvan'ın tahta geçirilmesi için düzenlediği ayaklanma. Ayaklanmanın tarihsel arka planını Çar III. Fyodor'un iki eşinin aileleri arasındaki rekabet oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İvan Stefan</span>

İvan Stefan, 1330-1331 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.

<span class="mw-page-title-main">I. Fyodor</span>

I. Fyodor (Teodor) İvanoviç veya Fyodor I. İoanoviç ; 31 Mayıs 1557 – 16 veya 17 Ocak 1598), Zangoç Fyodor olarak da anılan, 1584–1598 yılları arasında hüküm sürmüş, Rurik hanedanına mensup son Rus çarıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Fyodor</span> Rus hükümdar (1589-1605; çar 1605-1605)

II. Fyodor Borisoviç Godunov ; 1589 – 10 Haziran 1605), 1606 yılında kısa süre hüküm sürmüş, Godunov hanedanına mensup Rus çarı. Hükümdarlığı Karışıklık Dönemi'ne denk gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">V. İvan</span> Rus hükümdar (1666-1696; çar 1682-1696)

V. İvan Alekseyeviç Romanov ; 6 Eylül 1666 Moskova – 8 Şubat 1696 Moskova), 7 Mayıs 1682 ve 8 Şubat 1696 tarihleri arasında hüküm sürmüş, Romanov hanedanına mensup Rus çarıdır. Önemli fiziksel ve zihinsel sorunları vardı.

<span class="mw-page-title-main">I. Dmitri</span> Rus hükümdar (1581-1606; çar 1605-1606)

I. Dmitri İvanoviç, Moskova Knezliği tahtında hak iddia edip, 1605'ten 1606'daki ölümüne kadar yaklaşık bir yıl boyunca I. Dmitri adıyla hüküm sürenRus çarı. Rurik hanedanına mensup olduğu varsayılsa da, aslında Rurik soyundan gelmemektedir. Dmitri'nin gerçek ismi Grigori (Yuri) Bogdanoviç Otrepyev'dir. Bu nedenle muhalifleri ve ölümünün ardından tarihçiler tarafından yaygın olarak Düzmece Dmitri olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mariya Miloslavskaya</span>

Mariya Ilyiniçna Miloslavskaya, Rus çarı I. Aleksey Mihayloviç'in ilk eşi olarak çaritsası. Daha sonraki Rusya çarı III. Fyodor, V. İvan ve prenses naip Sofya Alekseyevna'nın annesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Anthony Ulrich (Brunswick dükü)</span>

Anthony Ulrich, Alman prens ve subay. Brunswick-Lüneburg düküydü. Brunswick-Wolfenbüttel dükü II. Ferdinand Albert ve Brunswick-Wolfenbüttel prensesi Antoinette'nin oğluydu. 1739'da V. İvan'ın torunu Anna Leopoldovna ile evlendi. 1740 yılında oğlu VI. İvan Rusya çarı oldu. 1741'de bir saray darbesiyle İvan tahttan indirildi. Geri kalan yıllarını hapiste geçirdi. 1762'de II. Katerina Anthony'ye çocuklarını bırakmak şartıyla Rusya'yı terk etme izni verdi. Anthony ise reddetti. 1774'te öldü.

<span class="mw-page-title-main">Anna Leopoldovna</span>

Anna Leopoldovna, Mecklenburg-Schwerin dükü Karl Leopold ve V. İvan'ın kızı Yekaterina İvanovna'nın kızıdır. 1739'da Anthony Ulrich ile evlendi. 1740'tan 1741'e kadar oğlu VI. İvan'ın naipliğini yapmıştır. 1746'da lohusa ateşinden öldü.

<span class="mw-page-title-main">Karl Leopold (Mecklenburg-Schwerin dükü)</span>

Karl Leopold, 1713'ten 1747'ye kadar Mecklenburg-Schwerin düküydü. Mecklenburg-Grabow dükü Friedrich ve Hesse-Homburg'lu Christine Wilhelmine'nin ikinci oğluydu. 1713'te abisi Friedrich Wilhelm'in yerine geçti.