V. Gregorios - Turkipedia

Patrik Hazretleri Patrik V. Gregorios
İstanbul Ekümenik Patriği

Kilise	Rum Ortodoks Patrikhanesi
Piskoposluk bölgesi	Konstantinopolis
Görevlendiriliş	1797 (1. kez), 1806 (2. kez), 1818 (3. kez)
Dönem bitişi	1798 (1. kez), 1808 (2. kez), 1821 (3. kez)
Önce gelen	III. Gerasimos (ilkinde), V. Kallinikos (ikincisinde), VI. Kirillos (üçüncüsünde)
Sonra gelen	VII. Neofitos (ilkinde), V. Kallinikos (ikincisinde), II. Eugenios (üçüncüsünde)
Doğum	1746 Dimitsana, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	22 Nisan 1821 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Mezhep	Ortodoks Kilisesi

V. Gregorios veya Patrik Gregorios (Yunanca: Γρηγόριος Ε΄, doğum adı Yorgos Angelopulos Yunanca: Γεώργιος Αγγελόπουλος; 1746 – 22 Nisan 1821) 1797-1798, 1806-1808 ve 1818-1821 arası üç kez Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi patriği olan dini lider. Mora Yarımadası'ndaki Dimitsana kentinde doğan Patrik İstanbul'da idam edilmiştir.

İdamı

Eflak ve Mora isyanlarıyla (Yunan İsyanı) ilişiği olduğu iddia edilen Ekümenik Patrik V. Gregor, II. Mahmud'un emriyle Babıali'ye getirilerek sorgulandı, Rus Çarı I. Aleksandr'a mektup yazdığı anlaşıldı; suçlu bulundu. Bunun üzerine Patrik Fener'e gönderilerek Paskalya gecesi patrikhanenin orta kapısında asıldı. O tarihten bugüne kadar patrikhane mensuplarının, V. Gregor'un anısına hürmeten asıldığı orta kapıyı kapalı tuttukları söylenmektedir.^[1] Bu kapı Rum Ortodoksları arasında Kin Kapısı olarak bilinmektedir. Kapalı tutulmasının nedeni ise 'Türk büyüklerinden birisi orada asılacak veya İstanbul yeniden Rumlara geçene dek'' kapı açılmayacaktır.^[2] V.Gregorios her yıl Rum Patrikhanesi tarafından anılmaktadır.

Ayrıca Bakınız

Kaynakça

^ İslam Ansiklopedisi, cilt: 12, sayfa: 345
^ Yıldız, Müyesser (13 Nisan 2022). "Osmanlı'nın İdam Ettiği Papaz İstanbul'da "Şehit" Olarak Anıldı!." Müyesser Yıldız. 23 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2023.

Önce gelen: III. Gerasimos V. Kallinikos VI. Kirillos	Rum Ortodoks Patrikhanesi Patriği 1797-1798, 1806-1808, 1818-1821	Sonra gelen: VII. Neofitos V. Kallinikos II. Eugenios

Otorite kontrolü	GND: 119211319 ISNI: 0000 0003 7437 0760 LCCN: n85174965 NLA: 50077923 NLG: 45086 SUDOC: 155837354 Trove: 1525258 VIAF: 30975390 WorldCat (LCCN): n85-174965

Rum Ortodoks patrikleri
Bizantion piskoposları (MS 330'a kadar)	Andreas Havari Stahis Onesimos I. Polikarpos Plutarhos Sedekion Diogenes Elefterios Feliks II. Polikarpos Atinodoros Efzoios Lavrentios Alipios Pertinaks Olimpianos I. Markos Filadelfos I. Kiriakos Kastinos I. Evgenios Titos Dometios I. Rufinos Probos I. Mitrofanis Aleksandros
Konstantinopolis başpiskoposları (MS 330–451)	Aleksandros I. Paulus Eusebius I. Makedonios Antakyalı Evdoksios Evagrios Demofilos I. Gregorios I. Maksimos Konstantinopolisli Nektarios İoannis Hrisostomos Arsakios Attikos Sisinios Nestorius Maksimianos Proklos Flavianos Anatolios
Konstantinopolis patrikleri Bizans dönemi (MS 451–1453)	Anatolios I. Gennadios Akakios Fravitas Effimios II. Makedonios I. Timoteos II. Yannis Epifanios I. Anthimos Minas Eftikios III. Yannis IV. Yannis II. Kiriakos I. Thomas I. Sergios Pirros II. Pavlos Petros II. Tomas V. Yannis I. Konstantios I. Teodoros I. Georgios III. Pavlos I. Kallinikos Kiros VI. Yannis I. Germanos Anastasios II. Konstantinos I. Nikitas IV. Pavlos Tarasios I. Nikiforos I. Theodotos I. Antonios VII. Yannis I. Methodios I. İgnatius I. Fotios I. Stefanos II. Antonios Nikolaos Mistikos I. Efthimios II. Stefanos Trifon Teofilaktos Poliefktos I. Basileios Skamandrinos III. Antonios II. Nikolaos II. Sisinios II. Sergios Efstathios Aleksios Studitos I. Mihail Kirularios Konstantinos Leyhudis VIII. Yannis Zifilinos I. Kosmas Efstratios Garidas III. Nikolaos IX. Yannis Leon Stippis II. Mihail Kurkuas II. Kosmas IV. Nikolaos II. Theodotos I. Neofitos IV. Konstantinos Lukas Krisovergis III. Mihail Khariton II. Theodosius II. Basileios II. Nikitas Leontios Dositeos II. Georgios X. Yannis IV. Mihail II. Teodoros II. Maksimos I. Manuil II. Germanos II. Methodios II. Manuil Arsenios Aftoreianos Nikeforos III. Germanos I. Yosif XI. Yannis II. Gregorios I. Athanasios XII. Yannis I. Nifon XIII. Yannis I. Gerasimos İsaias XIV. İoannis I. İsidoros I. Kallistos Filotheos Kokkinos Makarios Neilos IV. Antonios II. Kallistos Zantopulos I. Mattaios II. Eftimios II. Yosif II. Mitrofanis III. Gregorios II. Atanasios
Konstantinopolis patrikleri Osmanlı dönemi (1453–1923)	II. Gennadios II. İsidoros I. Yoasaf I. Sofronios II. Markos I. Simeon I. Dionisios I. Rafael III. Maksimos II. Nifon IV. Maksimos I. Yoakim I. Pakomios I. Theoleptos I. Yeremias I. Yoannakios II. Dionisios II. Yoasaf III. Mitrofanis II. Yeremias II. Pakomios II. Teoleptos II. Mattaios I. Gavril I. Teofanis I. Meletios II. Neofitos II. Rafael I. Kirillos II. Timoteos IV. Gregorios II. Antimos II. Kirillos III. Atanasios III. Neofitos I. Parthenios II. Partenios II. Yoannakios III. Kirillos I. Paisios III. Parthenios II. Gavril IV. Parthenios III. Dionisios Klimis III. Metodios IV. Dionisios II. Gerasimos IV. Atanasios Yakovos II. Kallinikos IV. Neofitos III. Gavril V. Neofitos Kiprianos V. Athanasios IV. Kirillos III. Kosmas III. Yeremias (III. Kallinikos) II. Paisios I. Serafim VI. Neofitos V. Kirillos (IV. Kallinikos (III)) II. Serafim III. İoannakios Samuil II. Meletios II. Teodosius II. Sofranios IV. Gavril Prokopius VII. Neofitos III. Gerasimos V. Gregorios V. Kallinikos (IV) IV. Yeremias VI. Kirillos II. Evgenios III. Anthimos Krisantos Agathangelos I. Konstantios II. Konstantios VI. Gregorios IV. Antimos V. Antimos IV. Germanos III. Meletios VI. Anthimos VII. Kirillos II. Yoakim III. Sofranios III. İoakim IV. Yoakim V. Dionisios VIII. Neofitos VII. Anthimos V. Konstantinos V. Germanos IV. Meletios
İstanbul patrikleri Türkiye dönemi (1923'ten bu yana)	VII. Gregorios VI. Konstantinos III. Basileios II. Fotios Venyamin V. Maksimos I. Atenagoras I. Demetrios I. Bartolomeos

İlgili Araştırma Makaleleri

İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Fener Rum Patrikhanesi ya da Kostantiniyye Ekümenik Patrikhanesi, Hristiyanlığın Ortodoks mezhebini temsil eden Doğu Ortodoks Kilisesi'ni oluşturan 14 otosefal kiliseden biri ve birincisidir. Günümüzde İstanbul Başpiskoposu ve Ekümenik Patriği I. Bartholomeos tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Ortodoks Kilisesi</span> Bir Hristiyanlık mezhebi

Ortodoks Kiliseleri veya Bizans Ortodoks Kiliseleri, Bizans ayininin Reform öncesi kiliseleridir. Başlangıçtan itibaren hem katolik hem de havarilerin ardıllığında havariseldirler..

Benderli Ali Paşa,, II. Mahmud saltanatında 26 Mart 1821 - 30 Nisan 1821 tarihleri arasında bir ay üç gün Sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. Yunan Ayaklanması'nı gizlice desteklediği gerekçesi ile 22 Nisan 1821'de Fener Patriği Grigoryos'un asılmasına ferman buyurmuştur. Ancak bu irade sonrasında 30 Nisan'da Kıbrıs'a sürülmüş ve idam edilmiştir. Tarihte padişah emri ile idam olunan 44. ve son Sadrazamdır.

I. Bartholomeos doğum adıyla Dimitris Arhondonis, Türk din adamı, mevcut İstanbul Ortodoks Patrikhanesi Patriği ve İstanbul Başpiskoposudur.

Yunanistan Krallığı, 1832 yılında dönemin süper güçleri Birleşik Krallık, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Prusya, Fransa ve Rus İmparatorluğu tarafından ilân edilen devlettir. Bağımsızlık duyurusunun yapılmasının ardından, Osmanlı İmparatorluğu'ndan tam bağımsızlığını eline almış olduğu 30 Ağustos 1832 tarihli antlaşmayla uluslararası düzeyde tanınmıştır. Yunan Bağımsızlık Savaşı'nı yöneten geçici Yunan hükûmetinin üzerine kurulmuş ve 1924 yılında krallık devrilerek yerine ikinci Yunan Cumhuriyeti kurulana dek ayakta kalmıştır. Daha sonra cumhuriyetin 1935 yılında yeniden yerini krallığa bırakmasıyla bu kez 1974 yılına dek Yunanistan topraklarında egemen olmuş ve yedi yıllık bir askerî darbe döneminin ardından bugünkü modern Yunanistan Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla tarihe karışmıştır.

Fener, İstanbul ilinin Haliç kıyısındaki tarihi semtlerinden biridir. "Fener" adı, Orta Çağ Yunancası'ndaki "fanarion" sözcüğünden türemiştir. Bu ad ise Bizans döneminde burada bulunan bir fenerden gelmektedir.

Rum İsyanı/Yunan İsyanı,, Yunan Bağımsızlık Savaşı, Yunan İhtilali veya Yunan Devrimi, Yunanların Osmanlı egemenliği ve isyan bölgelerindeki Müslüman halka karşı başlattığı, 1821-1829 yılları arası süren ve Yunanistan'ın Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlanan bağımsızlık savaşı, devrim ve etnik temizliktir. 1832 yılında imzalanan İstanbul Antlaşması ile Yunanistan'ın bağımsız bir ülke olarak tanınmasıyla sonuçlanmış bağımsızlık sürecidir.

1828 yılında yapılan Edirne Antlaşması ile bağımsızlığını kazanana kadar Yunanistan'ın büyük bir kısmı Osmanlı Devleti sınırları içindeydi.

Navarin Katliamı, Yunanistan'ın bağımsızlığını kazanması sırasında yaşanan katliam dizisinin bir parçası olan bir katliamdı. Katliam 19 Ağustos 1821 günü Mora Yarımadası'ndaki Navarin şehrinde gerçekleşti ve şehrin yaklaşık 3000 kişilik Türk sakini katledildi. Avrupa kaynaklarında Navarin katliamı hakkında bilgiler onlarca yıl sonra yayınlanmıştır.

Bu sayfa Rum Ortodoks patrikleri listesini içerir.

Aya Yorgi Patrikhane Kilisesi veya Aziz Yorgi Katedrali, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Fatih ilçesinin Fener semtinde bulunan ve İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi'ne ev sahipliği yapan kilise. Özellikle dünya Hristiyanlığı'ndaki durumu göz önüne alındığında nispeten küçük bir kilisedir; bununla birlikte, tüm İslami olmayan binaların camiler gibi ilgili İslami binalardan daha küçük ve alçakgönüllü olması gerektiğini belirleyen Osmanlı İmparatorluğu'nun İslami yasaları ile açıklanabilir: Osmanlı'nın İstanbul'u fethinden önce Patrikhane kilisesi Ayasofya'ydı.

Patrik V. Neofitos,, 20 Ekim 1707 ile 25 Ekim 1707 tarihleri arası Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi, 215. patriği olarak görev yapmıştır. 15 Mayıs 1689 Heraclea Metropoliti olarak atanan Neofitos 20 Ekim 1707 tarihinde patrik seçilmiş, patrikliği Osmanlı Padişahı tarafından tanınmamış, 5 gün sonra görevden alınmış ve 1711'de ölene kadar Heraclea Metropolitanı olarak yaşamıştır.

Patrik III. Sofranios, 1863-1866 arası Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi, 252. patriği olarak görev yapmıştır. 1798'de Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'da doğan Sofranios İstanbul Patrikliği görevinden sonra 30 Mayıs 1870'te İskenderiye Rum Ortodoks Patrikhanesi Patrikliği yapmış ve ölene kadar bu görevde kalmıştır.

I. Kirillos ya da I. Kirillos Lukaris Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi'nin 190. Ekümenik Patriği.

III. Parthenios, II. Joannicius'ın yerine Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi'nin 202. patriği oldu.

Hem Osmanlı İmparatorluğu güçleri hem de Yunan devrimcileri tarafından işlenen Yunan Kurtuluş Savaşı sırasında birçok katliam vardı. Savaş, çatışmanın her iki tarafındaki sivil yaşamına ve savaş esirlerine yönelik saygı eksikliği ile nitelendirildi. Özellikle İyonya, Girit, İstanbul, Makedonya ve Ege adalarında Yunanlara yönelik katliamlar gerçekleşirken, Osmanlılar ile özdeşleşen Türk, Arnavut, Osmanlı yanlısı Yunanlar ve Yahudi nüfusu, özellikle Yunan kuvvetlerinin baskın olduğu katliamlara maruz kalmıştı. Ege, Girit, Orta ve Güney Yunanistan'da yerleşmiş Yunan toplulukları öldürülmüş ve Mora Yarımadası'ndaki Türk, Arnavut, Yunanlar ve küçük Yahudi cemaatleri de aynı şeyleri yaşamıştır.

Ağustos Katliamı veya Ağustos'un Yok Edilmesi, 13 Nisan 1822'de Yunan Bağımsızlık Savaşı sırasında yaşanmış katliam.

Navarin Kuşatması, Yunan İsyanı'nda evre.

1821 İstanbul katliamı, Yunan İsyanı'nın (1821-1829) patlak vermesine misilleme olarak Osmanlı İmparatorluğu yetkilileri tarafından İstanbul'daki Rum toplumuna karşı düzenlenmiştir. Yunan ayaklanmasının ilk haberleri Osmanlı başkentine ulaşır ulaşmaz, toplu infazlar, pogrom tipi saldırılar, kiliselerin yıkılması ve şehrin Rum nüfusunun mallarının yağmalanması meydana geldi. Olaylar, Ekümenik Patrik 5.Gregorios'un asılması ve Tercüman Konstantinos Moruzi'nin başının kesilmesiyle sonuçlandı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.