İçeriğe atla

V. Baudouin

V. Baudouin
Kudüs kralı
Hüküm süresi16 Mart 1185 – Ağustos 1186
Taç giymesi20 Kasım 1183
Önce gelenIV. Baudouin
Sonra gelenLüzinyanlı Guy
DoğumAğustos 1177
Kudüs, Kudüs Krallığı
ÖlümAğustos 1186 sonu (9 yaşında)
Kudüs, Kudüs Krallığı
HanedanAleramici Hanedanı
BabasıMontferratlı William
AnnesiSibylla, Kudüs kraliçesi

V. Baudouin (Montferrat'lı Baudouin ayrıca Baudouinet olarak bilinir; Ağustos 1177 – Ağustos 1186), 1185'te dayısı IV. Baudouin'in ölümü üzerine tahta çıkan V. Baudouin, bir yıl Kudüs tahtında kalmıştır. Montferratlı William ve IV. Baudouin'in kız kardeşi Kudüs kraliçesi Sibylla'nın oğludur. 9 yaşında iken ölmüştür ve Kudüs tahtına üvey babası Lüzinyanlı Guy çıkmıştır.

Arka plan

V. Baudouin, Aralık 1177 veya Ocak 1178'de Kudüs kralı IV. Baudouin'in kız kardeşi Sibylla, Kudüs kraliçesi ve eşi Montferratlı William'ın oğlu olarak doğdu ve kendisine dayısının adı verildi.[1] Babası Montferratlı William, V. Baudouin'in doğumundan kısa bir süre önce Haziran 1177'de ölmüştü.[1] Kral IV. Baudouin cüzzam olduğu ve giderek vücudu zayıf düştüğü için uzun yaşaması beklenmiyordu, evlenip çocuk sahibi olması da mümkün değildi.[2][3] Bu nedenle William'ın halef olması bekleniyordu. Temmuz 1178'de IV. Baudouin, kız kardeşi Sibylla'yı yeni varisi ilan etti. V. Baldwin'de annesi Sibylla'nın halefi olacaktı.[4]

Levant'ta Katolik Franklar tarafından[5] yönetilen bir Haçlı devleti olan Kudüs Krallığı, sık sık sınırındaki Müslüman devletler tarafından tehdit edilmekteydi.[6] Kralın hastalığı nedeniyle, IV. Baudouin'in annesi Sibylla'nın soyun devamlılığı için yeniden evlenmesi gerekiyordu;[7] Sibylla 1180 yılının başlarında Guy de Lusignan ile evlendi[8] ve bu evlilikten dört kızı oldu.[9] IV. Baudouin ilk başlarda Guy'ın kendisinden sonraki kral olmasını istiyordu.[10] Fakat kısa sürede Guy'ın Kudüs Krallığı'nın baronları ve komşu Haçlı devletlerinin hükümdarları, Antakya prensi III. Boemondo ve Trablus kontu III. Raymond ile olan anlaşmazlıkları nedeniyle kötü bir aday olduğunu fark etti.[11]

Taç giymesi

İbelinli Balian, genç kral V. Baudouin'i omuzlarında taşıyor

1183 yılında Kral IV. Baudouin, Guy'in yerine kimin kral olabileceğini tartışmak için bir konsey topladı.[12] Sibylla'nın destekçisi yoktu, küçük üvey kız kardeşi İsabella ve kocası IV. Humphrey'de uygun adaylar değildi. Sibylla ve IV. Baldwin'in annesi Agnes, Sibylla'nın oğlu genç Baudouin'in dayısıyla birlikte ortak kral olmasını önerdi. Çocuğun, annesinden sonra tahtta verasete sahip olması nedeniyle, bu teklif kabul edildi. V. Baudouin, 20 Kasım 1183'te Kutsal Kabir Kilisesi'nde taç giydi ve tüm baronlardan, üvey babası Guy hariç, bağlılık yemini aldı.[12]

Hospitalier Şövalyeleri ve Tapınak Şövalyeleri'nin büyük ustaları Roger de Moulins ve Arnau de Torroja ile Kudüs Latin patriği Heraclius, krallığı olası Müslüman saldırılarına karşı savunmak için 1184'ün ortalarında Batı Avrupa'ya askeri yardım aramak için gittiler.[13] 1184'ün sonlarında veya 1185'in başlarında IV. Baudouin'in hastalığı hızlandı. Yeğenine bir naip seçmesi için Haute Cour'u (Feodal Konsey) topladı.[14] Hem kral hem de baronlar, Guy'ın çocuğun adına hükmetmesini engellemek istiyorlardı.[15] III. Raymond'u naip olarak atadılar ve genç kralı Courtenay'li Joscelin'in gözetimine verdiler.[16] V. Baudouin'de tıpkı dayısı gibi sağlık sorunları yaşamaktaydı.[17] Dönemin kronikçisi Ernoul'un Raymond'a, çocuk ölürse suçlu konuma düşmemesi için naipliği üstlenmemesi konusunda ısrar etmiştir.[18] Bu sırada Haute Cour, Raymond'un kendini kral ilan etmek isteyeceğinden şüphelendiği için yetkilerine sınırlamalar getirdi.[18]

Naiplik sorunu çözüldükten sonra V. Baudouin, dayısının isteği üzerine Kutsal Kabir Kilisesi'nde taç giyerek kral oldu.[19] Genç kral bir törenle “orada bulunan en uzun lord olduğu için” İbelinli Balian'ın omuzlarında taşındı.[20] 16 Mayıs 1185'te dayısı IV. Baudouin öldü.[21]

III. Raymond, Selahaddin Eyyübi ile barışı sürdürdüğü için krallık V. Baudouin'in hükümdarlığı sırasında hiçbir dış tehditle karşılaşmadı.[22] Öte yandan III. Raymond etrafındaki Haçlı liderlerin desteğini tam olarak alamadığı için devletin kilit mevkilerine Guy'ın destekçileri geldi.[23]

Ölümü ve sonrası

V. Baudouin, Mayıs veya Eylül 1186 ortalarında Akka'da bilinmeyen bir nedenle öldü.[24] Kesin tarih bilinmemektedir;[24] tarihçi Steven Runciman Ağustos sonları olduğunu belirtir.[25] Başka bir tarihçi olan Newburghlu William, Baudouin'in naip III. Raymond tarafından zehirlendiğini yazmıştır, ancak tarihçi William'ın, III. Raymond'dan haz etmediği bilinir. Kral, büyük amcası Courtenay'li Joscelin'in gözetiminde olduğu için Raymond'un böyle bir şey yapması pek olası değildir.[24]

Tapınakçılar, V. Baudouin'in naaşını Kutsal Kabir Kilisesi'ne götürdüler.[24][26] Sibylla tahtın varisi olarak tacı eşi Guy'a devretti.[27][28] Kudüs, 1187'de Selahaddin tarafından fethedildi. V. Baudouin'in annesi Sibylla ve üvey kız kardeşleri Alis ile Maria 1190'da veremden ölmüş, krallıktan geriye kalanlar tahtın varisi olarak üvey halası I. İsabella'ya kalmıştır.[29] V. Baudouin'in muhtemelen Sibylla tarafından yaptırılan mezarı, bir yangında yok olduğu 1808 yılına kadar Kutsal Kabir Kilisesi'nde bulunmaktaydı.[24]

Kaynakça

Dipnot
  1. ^ a b Hamilton 2000, s. 139.
  2. ^ Hamilton 2000, s. 109.
  3. ^ Runciman 1952, s. 411.
  4. ^ Hamilton 2000, s. 148.
  5. ^ Hamilton 2000, s. 57-58.
  6. ^ Hamilton 2000, s. 54.
  7. ^ Hamilton 2000, s. 140.
  8. ^ Hamilton 2000, s. 150-158.
  9. ^ Hamilton 1978, s. 172.
  10. ^ Hamilton 2000, s. 188.
  11. ^ Hamilton 2000, s. 158, 194.
  12. ^ a b Hamilton 2000, s. 194.
  13. ^ Hamilton 2000, s. 201.
  14. ^ Hamilton 2000, s. 205.
  15. ^ Hamilton 2000, s. 195, 205.
  16. ^ Runciman 1952, s. 443.
  17. ^ Riley-Smith 1973, s. 107.
  18. ^ a b Hamilton 2000, s. 206.
  19. ^ Hamilton 2000, s. 207, 208.
  20. ^ Hamilton 2000, s. 208-209.
  21. ^ Hamilton 2000, s. 210.
  22. ^ Hamilton 2000, s. 211.
  23. ^ Hamilton 2000, s. 215.
  24. ^ a b c d e Hamilton 2000, s. 216.
  25. ^ Runciman 1952, s. 446.
  26. ^ Hamilton 2000, s. 217.
  27. ^ Hamilton 2000, s. 218.
  28. ^ Hamilton 2000, s. 220.
  29. ^ Hamilton 2000, s. 230–232.
Genel
  • Hamilton, Bernard (1978). "Women in the Crusader States: The Queens of Jerusalem". Baker, Derek (Ed.). Medieval Women. Ecclesiastical History Society. ISBN 978-0631192602. 
  • Hamilton, Bernard (2000). The Leper King and His Heirs: Baldwin IV and the Crusader Kingdom of Jerusalem. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-64187-6. 
  • Riley-Smith, Jonathan (1973). The feudal nobility and the kingdom of Jerusalem, 1147–1277. Macmillan. 
  • Runciman, Steven (1952). A History of the Crusades: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100-1187. 2. Cambridge University Press. ISBN 0241298768. 

Dış bağlantılar

  • Runciman, Steven (çev. Fikret Işıltan) (1992), Haçlı Seferleri Tarihi: II. Cilt Kudüs Krallığı ve Frank Doğu, Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları ISBN 975-16-0497-4
Resmî unvanlar
Önce gelen:
IV. Baudouin

Kudüs kralı

1185-1186
Sonra gelen:
Lüzinyanlı Guy

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kudüs Krallığı</span> Birinci Haçlı Seferinden sonra Katolikler tarafından Kudüs ve çevresinde kurulan bir devlet (1099–1291)

Kudüs Latin Krallığı veya Kudüs Haçlı Krallığı, 1099'da I. Haçlı Seferi'nden sonra Katolikler tarafından Kenan'da kurulmuştur. Batı Avrupa krallıklarıyla yakın bağlantıları vardı ama küçük bir krallıktı ve finansal ve askeri destekten yoksundu. En geniş sınırlarına ulaştığında Lübnan'dan Sina Yarımadası'na kadar uzanıyordu. Başlangıçta Müslümanlarda korku oluşturmuştu ama sonradan "Cihad" kavramının oluşmasıyla birlikte topraklarını kaybetmeye başlamıştır. Kudüs'ün 1187'de Selahaddin Eyyubi tarafından alınmasıyla toprakları Akdeniz kenarında küçük bir kıyı şeridine dönüşmüştür ve Memlüklerin Akka'yı 1291'de almasıyla tarihe karışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lüzinyanlı Guy</span> Fransız yazar (1150-1194)

Lüzinyanlı Guy ya da Guy de Lusignan, Evlilik yoluyla bir Haçlı devleti olan Kudüs Krallığı'nın başına geçen, Selahaddin Eyyübi'nin ordularıyla yaptığı Hıttin Savaşı'nı kaybederek Kudüs'ün Haçlıların elinden çıkarak tekrar Eyyubilerin eline geçmesine neden olan bir Fransız Haçlı şövalyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gérard de Ridefort</span>

Gérard de Ridefort 1184'ün sonundan 1189'daki ölümüne kadar Tapınak Şövalyeleri'nin Büyük Üstadıydı.

<span class="mw-page-title-main">Montgisard Muharebesi</span> Eyyubiler ile Kudüs Krallığı arasında gerçekleşen bir savaş

Montgisard Muharebesi, Eyyubiler ile Kudüs Krallığı arasında 25 Kasım 1177 tarihinde yapılan savaşın adıdır. Cüzzam hastası olan 16 yaşındaki Kudüs kralı IV. Baudouin sayıca daha az olan Hristiyan Ordusu ile Selahattin Eyyubi'yi yenmiştir. Ağır bir yenilgi alan Müslüman ordusundan sadece çok az sayıda asker hayatta kalacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Renaud (Antakya prensi)</span> Fransız haçlı ordusu katılımcısı (1123-1187)

Renaud de Châtillon, İkinci Haçlı Seferi'ne hizmet etmiş, sonra Kutsal Topraklar'da kalmış şövalye. Renaud, yaşadığı sürece ve sonrası çok sıra dışı bir karakter olmuştur; Müslüman yazarlar onu İslam'ın düşmanlarının başı olarak görmüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">IV. Baudouin</span> Kudüs Krallığı hükümdarı (1174–1185)

IV. Baudouin veya lakabıyla Cüzzamlı kral, 1174'ten 1185'e kadar Kudüs'ün kralıydı. Cüzzam hastalığına rağmen gösterdiği irade ve Kudüs Krallığı'na bağlılığı nedeniyle çağdaşları ve daha sonraki tarihçiler tarafından takdir edildi. Yetkin danışmanlar seçen Baudouin, gelişen bir Haçlı devletini yönetti ve onu Müslüman hükümdar Selahaddin'den korumayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">Maria Komnini (Kudüs kraliçesi)</span> Kudüs Kraliçesi

Maria Komnini ya da Comnena, Kudüs kralı I. Amalrik'in ikinci karısıdır. Kıbrıs dükü İoannis Dukas Komninos ile soyu antik Ermeni krallarına dayanan Maria Taronitissa'nın kızıdır. Kız kardeşi Antakya prensi III. Boemondo ile evlenmiştir. Erkek kardeşi Aleksios 1185 yılında kısa bir süre Bizans İmparatorluğu tacı için hak iddia etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sibylla (Kudüs)</span> Kudüs ve Akka kraliçesi (1186–1190)

Kudüslü Sibylla (Fransızca: Sibylle de Jérusalem; :Sibylla, Queen of Jerusalem; yak. 1160, Kudüs – 1190, Akka. 1186 ve 1190 yılları arasında eşi kral Lüzinyalı Guy ile birlikte ortak Kudüs ve Akka Krallığı kraliçesi idi. 7. Kudüs kralı I. Amalrik ile Courtenaylı Agnes'in en büyük kızı; 8. Kudüs kralı Cüzzamlı IV. Baudouin'in kız kardeşi; 9. Kudüs kralı V. Baudouin'in annesi ve Akka merkezli 11. Kudüs kraliçesi Kudüslü İsabella'nın aynı babadan üvey kız kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">I. İsabella (Kudüs)</span>

I. İsabella, 1190/1192 – 5 Nisan 1205 yıllarında Akka merkezli Kudüs Krallığı'nın kraliçesi idi. Krallığı, eşleriyle birlikte yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Fulk (Kudüs kralı)</span> Kudüs kralı

Foulques, genç Foulques olarak da bilinir, 1109 ile 1129 yılları arasında V. Foulques olarak Anjou Kontu, 1131 ile ölümüne kadar Kudüs Kralıdır. Hükümdarlığında Kudüs Krallığı en geniş topraklarına ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Raymond (Trablus kontu)</span> Trablus kontu

II. Raymond

<span class="mw-page-title-main">Yafa ve Aşkelon Kontluğu</span>

Yafa ve Aşkelon Kontluğu, Kudüs Krallığı'nın başlıca Haçlı devleti olmasının en büyük etkenini oluşturan dört büyük kontluktan biriydi.

III. Joselin, yaşamı boyunca Kudüs Krallığı'nda bir lordluk kurmaya yetecek kadar toprak toplamayı başaran Edessa'nın itibari kontuydu.

<span class="mw-page-title-main">Ayn Göz Muharebesi</span> 1187 Orta Çağ muharebesi

Ayn Göz (Cresson) Muharebesi, 1 Mayıs 1187'de "Ayn Göz (Cresson) Pınarı"nda Frenk ve Eyyubi güçleri arasında küçük bir muharebedir. Kaynağın kesin yeri bilinmemekle birlikte Nasıra civarında bulunmaktadır. Çatışma, iki ay sonra Hıttin Muharebesi'nde Kudüs Krallığı'nın kesin yenilgisinin başlangıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Thierry (Flandre kontu)</span> Flandra kontu (1100-1168)

Theoderik, yaygın olarak Alsaslı Thierry olarak bilinir, 1128'den 1168'e kadar Flandra'nın on beşinci kontudur. Levant ve Afrika'daki dört sefer geçmişiyle, haçlı seferlerine bağlılık konusunda ender ve seçkin bir sicile sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Corrado del Monferrato</span>

Montferratlı Konrad, Üçüncü Haçlı Seferi'ne katılmış İtalyan soyluydu. Kudüslü I. İsabella ile olan evliliği nedeniyle 24 Kasım 1190'dan itibaren fiilen Kudüs konsort kralı olmuş, ancak resmi olarak 1192'de, ölümünden günler önce seçilmiştir. Ayrıca 1191'den itibaren Monferrato'nun sekizinci markisiydi.

Montferratlı William, 1176-1177 yılları arasındaki Yafa ve Aşkelon kontu.

Montferratlı William adına sahip kişiler:

<span class="mw-page-title-main">Courtenaylı Agnes</span>

Courtenaylı Agnes, oğlu IV. Baudouin'in saltanatı sırasında Kudüs Krallığı'nda önemli bir etkiye sahip olan soyluydu. Kraliçe olmamasına rağmen, Kraliçe Melisende'den sonra krallık tarihindeki en güçlü kadın olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">IV. Onfroy de Toron</span>

IV. Onfroy de Toron, Kudüs Krallığı'nın baronuydu.