İçeriğe atla

V. Bagrat (İmereti kralı)

V. Bagrat (İmereti kralı)
insan
cinsiyetierkek Değiştir
doğum tarihi1647 Değiştir
doğum yeriKutaisi Değiştir
ölüm tarihi1681 Değiştir
ölüm yeriKutaisi Değiştir
babasıIII. Aleksandre Değiştir
annesiDarejan of Kakheti Değiştir
kardeşiTinatin Bagration of Imereti Değiştir
çocuğuIV. Aleksandre, Tinatin Bagration of Imereti, Princess consort of Mingrelia (1678–1725) Değiştir
sülalesiBagrationi Değiştir
mesleğiHükümdar Değiştir
çalıştığı konumking of Imereti Değiştir
hastalıkkörlük Değiştir

V. Bagrat (Gürcüce: ბაგრატ V) (1620 - 1681), 1660-61, 1663-68, 1669-78 ve 1679-81 yıllarında İmereti kralıdır. Onun saltanatı dönemi üvey annesi tarafından kör edilmesi sebebiyle krallıkta aşırı istikrarsızlık ve feodal anarşi ile bilinir.

Yaşamı

III. Aleksandre'nin ölümünden sonra ülkenin esasen gerçek yöneticisi olan Bagrat'ın üvey annesi Darecan, Bagrat'ı Kartli kralı Teimuraz'ın oğlu Davit'in kızı Ketevan ile evlendirdi. Ancak bir yıl sonra Darecan bu birlikteliği bozdu ve Bagrat'ın kendisiyle evlenmesini istedi. Kralın reddetmesi üzerine Darecan onu tutuklattı ve kör etti. Kraliçe daha sonra önemsiz bir aristokrat olan Vahtang Çuçunaşvili ile evlendi ve onu kral ilan etti.

Bu hareket birçok soyluyu muhalefete itti. Osmanlı ve Megrelya'nın desteğini alarak Bagrat'ı yeniden tahta çıkardılar. Darecan, Osmanlıların elindeki Gürcü eyaleti Ahaltsihe'ye sürgün edildi. 1668'de Bagrat, Ahaltsihe paşasının askeri desteğiyle Darecan tarafından bir kez daha tahttan indirildi. Darecan'ın bu davranışlarından rahatsız olan Aşağı İmereti soyluları Megrelya prensi III. Vamek Dadiani'yi, Yukarı İmereti soyluları ise Kartli kralı V. Vahtang Şah Navaz'ı İmereti'ye davet etti. Dadiani, Darecan ve Vahtang Çuçunaşvili'yi esir aldı ve Vahtang'ı kör etti. Daha sonra kendisini İmereti kralı ilan etti. Bu sırada V. Vahtang, Yukarı İmereti'yi ele geçirdi. Dadiani ve Vahtang anlaşarak İmereti'yi ikiye bölmekte anlaştı ve sınır Bucistzkali oldu (1660). Kısa süre sonra iki hükümdar arasındaki ilişki kötüleşti ve V. Vahtang, Dadiani'ye karşı sefer düzenledi. Önce İmereti'deki Katshi, Skandi ve Sveri kalelerini ele geçirdi ve Megrelya'ya sefer düzenledi. Vamek Dadiani ailesi ile birlikte Svaneti'ye kaçtı ve Çakvinci Kalesi'ne çekildi. Vahtang Kutaisi'de oğlu Arçil'i İmereti kralı ilan etti (1661) ve kör kral IV. Bagrat ile birlikte Kartli'ye döndü. Daha sonra Vahtang, İran'ın isteğiyle Arçil'i geri çağırdı ve Bagrat yeniden kral oldu. Vahtang, Bagrat'a İoram Saakadze'yi yolladı, İoram onu Kutaisi'ye getirdi ve tahta çıkardı.

IV. Bagrat'ın dalgalı politikası feodal iç savaşları derinleştirdi, İmereti soylularını ve Megrelya ve Guria'nın özerkliğini güçlendirdi ve köle ticareti arttı. IV. Bagrat üç kez tahttan indirildi. Saltanatı sırasında bile aslında sadece kraliyet demesnesine hakimdi. Bir vezir olan daha sonra Bagrat'a karşı savaşta öldürülen Sehnia Çheidze, Kutaisi kalesini iki kez (1666, 1668) Osmanlılara devretti. IV. Bagrat kaleyi geri almayı başardı ancak 1674'te onu Osmanlılara teslim etmek zorunda kaldı.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İmereti Krallığı</span>

İmereti Krallığı 1258-1330 ve 1446-1810 yılları arasında Gürcistan Krallığı dağıldığında ortaya çıkan krallıktır. Gürcistan ve Kafkasların Moğollar tarafından istilası döneminde Moğol boyunduruğuna başkaldıran VI. Davit Narin’in batıya çekilerek burada İlhanlı egemenliğinden bağımsız şekilde ilan ettiği krallık olarak 1258-1330 yılları arasında varolmuştur. İmereti Krallığının başkenti Kutaisi olmuştur. Bu dönemde başkent Tiflis Moğol işgali altında olmuş ve Gürcü kralları Moğollar tarafından onaylanarak atanmıştır. Moğollara karşı Gürcü halkının isyanlarına bölgeden destek verilmiştir. Krallık, V. Giorgi döneminde Moğolların ülkeden atılmasıyla yeniden Gürcü Krallığıyla birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kartli Krallığı</span>

Kartli Krallığı Batı Gürcistan'ın Kartli bölgesinde başkenti Tiflis olan Geç Orta Çağ / Yakın Çağ Gürcü monarşisidir. 1478 yılında Gürcistan Krallığı'nın dağılma süreciyle ortaya çıkmış ve Bagrationi Hanedanı'nın Kahetili kolunun başarısı sayesinde 1762 yılında komşusu Kaheti Krallığı ile birleşene dek varlığını sürdürmüştür. Bu dönemin çoğunda krallık Safevi hanedanlıklarının vasalıydı ancak belirli aralıklarla özellikle 1747 yılından sonra bağımsızlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Megrelya Prensliği</span> Eski bir devlet

Megrelya Prensliği ya da Samegrelo Prensliği, Dadiani hanedanı tarafından Gürcistan'ın Megrelya bölgesinde kurulmuş eski bir devlettir. Bazı kaynaklarda adı Odişi Prensliği olarak da geçer.

III. Levan Dadiani veya doğum adıyla Şamadavle (შამადავლე) 1661'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yağmış Dadiani hanedanı üyesidir. Saltanatı iç savaşlarla geçen III. Levan, Imereti Kralı V. Bagrat'la yaptığı savaşta hem savaşı, hem de karısını kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Vamek Dadiani</span>

III. Vamek Dadiani, 1658'den görevden alındığı 1661'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Ayrıca 1661'de kısa süreliğine İmereti kralı da olmuştur. Batı Gürcistan'da çıkan bir iç savaştan sonra hem Megrelya hem de İmereti'deki saltanatı sona ermiş, Svaneti dağlarındaki sığınağında saklanırken suikastçılar tarafından öldürülmüştür.

Bejan Dadiani, 1715'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Babası IV. Giorgi'yi tahttan indirerek iktidara gelen Bejan, Osmanlı ajanları tarafından öldürülene kadar İmereti Kralı V. Alexander'ı ve Batı Gürcistan siyasetini domine etmiştir.

IV. Mamia Dadiani 1573'ten 1578'e ve 1582'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, I. Levan'ın küçük oğluydu.

III. Giorgi Gurieli 1669'dan 1684'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Ayrıca 1681-1683 yılları arasında İmereti'nin krallığını yapmıştır. Etkisi altına almaya çalıştığı Batı Gürcistan'daki iç savaşlara dahil olmuştur. Kaybettiği İmereti tahtını geri almaya çalıştığı savaşta öldürülmüştür.

Demetre Gurieli, 1658-1668 yılları arasında Guria'nın, 1663-1664 yılları arasında İmereti'nin yöneticiliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Batı Gürcistan'daki kaotik iç savaşın sebep olduğu darbelerle Guria tahtına oturmuştur. Demetre'nin İmereti'deki saltanatı, tahttan indirilmesi ve körleştirilmesiyle son bulmuştur.

I. Kaihosro Gurieli, 1626'dan 1658'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Görevden alınan selefisi I. Simon Gurieli'nin yerine Megrelya Prensi II. Levan II Dadiani tarafından prens ilan edildi. Kaihosro, İmereti Kralı III. Alexander tarafından devrildi ve sınır dışı edildi. Osmanlı desteğiyle Guria'ya dönüşü, Gurialı bir soylu tarafından öldürülmesiyle son buldu.

<span class="mw-page-title-main">III. Aleksandre</span> Gürcü kralı

III. Aleksandre, Bagrationi Hanedanı'ndan (1639-1660) döneminde İmereti kralı.

II. Giorgi Gurieli, 1564-1583 ve 1587-1600 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası Rostom Gurieli'nin ölümüyle tahta geçen Giorgi'nin saltanatı, komşu ülke Megrelya'daki Dadianiler ve bölge üzerindeki hak iddialarını arttıran Osmanlılar ile çatışma içinde geçti. Saltanatı 1583-1587 yılları arasında Megrellerin bölgeyi istilası ile kesintiye uğradı, ancak Osmanlı'nın desteğiyle yeniden tahta çıktı.

<span class="mw-page-title-main">III. Bagrat (İmereti kralı)</span>

III. Bagrat (1495-1565) II. Aleksandre'nin oğlu 1510'dan 1565 tarihine kadar İmereti kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Giorgi (İmereti kralı)</span>

III. Giorgi III. Bagrat'ın oğlu. 1565'ten 1583'e kadar İmereti kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rostom</span>

Rostom (1571–1605) Prens Konstantine'nin oğlu, 1588–1589 ve 1590–1604 arası İmereti kralıdır. Megrelya prensi IV. Mamia Dadiani ve İmereti soylularının bir kısmının desteği ile tahta çıktı. Aynı yıl II. Giorgi Gurieli tarafından Osmanlı desteğiyle tahttan devrildi ve yerine Prens Teimuraz'ın oğlu IV. Bagrat tahta çıktı. Rostom, I. Manuçar Dadiani'nin yönettiği Megrelya Prensliği'ne kaçtı. Yakın bir zaman sonra Dadiani'nin yardımı ile tahtı yeniden kazandı. İmereti'yi kendi topraklarıyla birleştirmekte azimli olan Kartli kralı I. Simon krallığın işlerine karıştı. Opşkiti Muharebesi'nde (1590) kazandığı zaferle Rostom sonunda tahtını güçlendirdi ve Simon'u uzlaştırdı.

III. Giorgi — Prens Konstantine'nin oğlu, 1604'ten 1639'a kadar İmereti kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arçil (İmereti kralı)</span>

Arçil Bagrationi Hanedanı'ndan, Batı Gürcistan'da İmereti ve Doğu Gürcistan'da Kaheti (1664-75) kralı. İmereti tahtına çıkmak için bir dizi başarısız girişimden sonra Arçil, yerel bir Gürcü topluluğunun kültürel yaşamına öncülük ettiği Rusya'da emekli oldu. Ayrıca bir lirik şairdir.

Vahtang Çuçunaşvili, 1660-1661 ve 1668 yıllarında Gürcistan'ın batısındaki İmereti Krallığı'nı yöneten Gürcü bir asilzadeydi.

Mamuka, Gürcistan'ın batısındaki bir krallık olan İmereti'den Bagrationi Hanedanı'nın bir üyesiydi. 1746'dan 1749'da tahttan indirilinceye kadar V. Aleksandre'ye rakip bir kral olarak tahta çıktı.

VI. Bagrat Bagrationi Hanedanı'nın İmereti kolunun temsilcisi, 1463'ten itibaren İmereti ve 1465'ten itibaren ölümüne kadar Gürcistan kralıydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.