İçeriğe atla

V. Afonso

V. Afonso
Portekiz kralı
Hüküm süresi13 Eylül 1438 – 28 Ağustos 1481
Taç giymesi15 Ocak 1446
Önce gelenDuarte
Sonra gelenII. João
NaipAragonlu Leonor (1438-1439)
Coimbra dükü Pedro (1439-1448)
Doğum15 Ocak 1432
Sintra Ulusal Sarayı
Ölüm28 Ağustos 1481 (49 yaşında)
Lizbon
Eş(ler)iCoimbralı Isabel
Joanna la Beltraneja
Çocuk(lar)ıII. João
Portekiz prensesi Joanna
Prens João
HanedanAvis Hanedanı
BabasıDuarte
AnnesiAragonlu Leonor
İmza

V. Afonso (15 Ocak 1432 - 28 Ağustos 1481), 1438'den 11 Kasım 1477'ye kadar ve 15 Kasım 1477'den 1481'e kadar Portekiz kralı'ydı.

Erken hayat

Afonso, Duarte ve Aragonlu Leonor'un ikinci oğlu olarak Sintra'da doğdu. Abisi João'nun ölümünün ardından Afonso, veliaht oldu ve babası tarafından Portekiz prensi ilan edildi. 1438 yılında babasının yerine geçtiğinde altı yaşındaydı.[1]

Afonso tahta çıktığında babasının vasiyeti doğrultusunda annesi Leonor Afonso'nun naibiydi. Yabancı olması nedeniyle kraliçe, naip olarak pek tercih edilmiyordu. 1438'in sonlarında toplanan bir mecliste, Leonor ve merhum kralın küçük kardeşi Coimbra dükü Pedro'dan oluşan ortak bir naiplik kurulmasını öngören bir yasa çıkarıldı. Ortak naiplik başarısızlıkla sonuçlandı ve 1439'da Pedro tek naip oldu.[1][2]

Pedro'nun temel politikaları büyük soylu ailelerin gücünü sınırlamak ve tacın yetkilerini genişletmekti. Ülke onun yönetimi altında refaha kavuştu. Ancak barışçıl bir şekilde değil, çünkü onun yasaları güçlü soyluların ihtiraslarına müdahale ediyordu. Pedro'nun üvey kardeşi olan olan Barcelos kontu Afonso, kralın en sevdiği amcası haline geldi ve iktidar için sürekli bir mücadeleye başladı. 1442 yılında kral, amcası Afonso'yu Bragança dükü yaptı. Bu ünvan ve topraklarıyla Portekiz'in en güçlü adamı, Avrupa'nın ise en zengin adamlarından biri oldu. Naiplik konumunu güvence altına almak için Pedro, Afonso'yu 1445'te kızı Coimbralı Isabel ile evlendirdi.[1]

9 Haziran 1448'de kral reşit olunca Pedro yetkilerini V. Afonso'ya vermek zorunda kaldı. Aynı yılın 15 Eylül'ünde Afonso, naiplik döneminde onaylanan tüm kanun ve kararnameleri iptal etti. Ertesi yıl Afonso Pedro'yu asi ilan etti ve ordusunu Alfarrobeira Muharebesi'nde yendi. Bu savaşta amcası ve kayınpederi öldürüldü.[1]

Fas'ın işgali

1471'de Asile'nin fethi

Afonso daha sonra Kuzey Afrika'ya yöneldi. Dedesi I. Joäo döneminde Septe fethedilmişti ve şimdi yeni kral daha fazla yer fethetmek istiyordu. Kralın ordusu 1458'de Alcácer Ceguer'i, 1471'de ise Asile'yi fethetti. Tanca ise 1460-1464 yılları arasında birçok kez kazanılıp kaybedildi. Bu başarılar krala Afrikalı (Portekizce: Africano) lakabını kazandırdı.

1458'de Alcácer Ceguer'in ele geçirilmesinden sonra Afonso, kendisine "Portekiz ve Algarves kralı" ünvanını verdi. Algarve'nin çoğul hali, hem Güney Portekiz'deki orijinal Algarve Krallığı'nı hem de Afrika'daki yeni toprakları ifade etmek içindi. [3]

Kral ayrıca Gemici Henrique önderliğinde Atlas Okyanusu'nun keşfini de destekledi. Ancak Henrique'nin 1460'taki ölümünden sonra onun çalışmalarını sürdürmek için hiçbir şey yapmadı. 1469'da V. Afonso, Fernão Gomes'e Gine Körfezi'ndeki ticaretin tekelini verdi.[4]

Kastilya

Fra Mauro haritasının bir kopyası 1457 yılında V. Afonso tarafından sipariş edildi. 24 Nisan 1459'da tamamlanan eser, Afonso'nun amcası Gemici Henrique'ye keşif gezilerinin daha fazla finanse edilmesini teşvik eden bir mektupla birlikte Portekiz'e gönderildi.

Afrika seferleri sona erince V. Afonso, Portekiz'in komşusu olan Kastilya ile ilgilenmeye başladı. 11 Aralık 1474'te IV. Enrique, erkek bir varis bırakmadan öldü ve geride yalnızca Joanna adında bir kız çocuğu bıraktı. Ancak babasının kim olduğu sorgulanıyordu. Karısı Portekiz Kraliçesi Joan'ın (Afonso'nun kız kardeşi) Beltrán de La Cueva adlı bir soyluyla ilişkisi olduğu söylentisi vardı. Enrique'nin ölümü bir veraset savaşını ateşledi. Bir grup Joanna'yı desteklerken, diğer grup Enrique'nin üvey kız kardeşi Isabel'i destekledi. V. Afonso yeğeni Joanna adına savaşa girmeye ikna edildi. Kendisini onunla nişanladı. Sonrasında kendini Kastilya kralı ilan etti ve ordularını krallığa soktu. Yakın kan bağları nedeniyle, resmi bir evlilik için papalık izninin beklenmesi gerekiyordu.[5]

12 Mayıs 1475'te Afonso, 5.600 süvari ve 14.000 piyadeden oluşan bir orduyla Kastilya'ya girdi. Mart 1476'da Afonso ve Prens João'nun 8.000 adamı, Toro Muharebesi'nde Kastilya kuvvetleriyle karşı karşıya geldi. Kastilyalılar, Isabel'in kocası Aragon Prensi II. Ferdinand, Kardinal Mendoza ve Alba Dükü tarafından yönetiliyordu. Kardinal Mendoza ve Alba Dükü'nün kuvvetleri, savaş alanını terk edip Castronuño'ya sığınan Portekiz kralının önderlik ettiği birlikleri yenerken, Prens João komutasındaki birlikler Kastilya sağ kanadının birliklerini yendi. Her iki taraf da kendi zaferini ilan etti. Ancak Afonso'nun Kastilya tacını elde etme umutları ciddi şekilde zarar gördü.[5]

Savaştan sonra Afonso, Kastilya'ya karşı verilen mücadelede Kral XI. Louis'in yardımını alabilmek umuduyla Fransa'ya doğru yola çıktı. Ancak Louis tarafından aldatıldığını anlayınca 1477'de Portekiz'e geri döndü. Hayal kırıklığına uğrayan kral, Kasım 1477'de birkaç günlüğüne oğlu II. João lehine tahttan çekildi. Tahta geri döndükten sonra Sintra'daki bir manastıra çekildi ve 1481'de orada öldü [6]

Ailesi

Afonso 1447 yılında kuzeni Coimbralı Isabel ile evlendi ve üç çocuğu oldu.

  • João(29 Ocak 1451)
  • Joan (6 Şubat 1452 – 12 Mayıs 1490):
  • II. João (3 Mart 1455 – 25 Ekim 1495): Kendisinden sonraki portekiz kralıdır.

1455'te karısının ölümünden sonra Fernao de Sa Alcoforado'nun kızı Maria Soares da Cunha'dan bir çocuğu oldu.

  • Álvaro Soares da Cunha (1466-1557): Sao Vicente de Pinheiro lordu. İlk olarak Maria Machado ile evlendi. İkinci olarak Inês da Mota ile evlendi ve çocukları oldu.

Soyu

8. I. Pedro
4. I. João
9. Teresa Lourenço
2. Duarte
10. Gauntlu John
5. Philippa of Lancaster
11. Blanche of Lancaster
1. V. Afonso
12. I. Juan, Kastilya kralı
6. I. Fernando, Kastilya Kralı
13. Aragonlu Leonor, Kastilya kraliçesi
3. Aragonlu Leonor
14. Kastilyalı Sancho
7. Kastilyalı Leonor Urraca
15. Portekizli Beatriz

Kaynakça

  1. ^ a b c d Livermore, H. V., "Afonso V", Medieval Iberia, E. Michael Gerli, and Samuel G. Armistead ed., Taylor & Francis, 2003. p 37 9780415939188 Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Gerli" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  2. ^ Sousa 1998, p. 639
  3. ^ Sousa 1998.
  4. ^ Scafidi, Oscar (2015). Equatorial Guinea (İngilizce). Bradt Travel Guides. s. 14. ISBN 978-1-84162-925-4. 
  5. ^ a b Rubin, Nancy (1991). Isabella of Castile: The First Renaissance Queen. St. Martin's Press.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Rubin" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  6. ^  Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Alphonso". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press. 
V. Afonso
Doğumu: 15 Ocak 1432 Ölümü: 28 Ağustos 1481
Resmî unvanlar
Önce gelen
Duarte		Portekiz kralı
13 Eylül 1438 - 11 Kasım 1477, 15 Kasım 1477 - 28 Ağustos 1481 		Sonra gelen
II. João

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">IV. Pedro (Aragon kralı)</span> Aragon kralı (1319-1387)

IV. Pedro, lakabı el Cerimoniós (resmi), el Cruel (zalim), El del Punyalet (hançer),, 1336-1387 arasında Aragon kralı.

<span class="mw-page-title-main">I. Isabel</span> İspanyol hükümdarı (1474–1504)

I. Isabel, Kastilyalı Isabella veya Katolik Isabel, Kastilya (1474-1504) ve Aragon (1479-1504) Kraliçesi. Bu iki Krallığı 1479'dan sonra kocası Aragon Kralı II. Fernando ile birlikte yönetmiştir. Hükümdarlığı sırasında İspanya'nın birliğini sağlamış ve Kristof Kolomb'un Yeni Dünya'yı keşfiyle güçlü bir sömürge imparatorluğunun temelleri atılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz coğrafi keşifleri</span> Avrupada Portekiz öncülüğünde başlatılan coğrafî keşifler

Portekiz Coğrafi Keşifleri (1415-1542), 15. ve 16. yüzyılda Portekizliler tarafından dünya çapında özellikle denizde yapılan coğrafi keşifleri tanımlar. Bu dönemde Portekiz, Afrika kıtasının etrafını Ümit Burnu yoluyla dolanıp Hindistan'a giden doğu yolunu keşfetmiş, bu sayede Güneydoğu Asya'nın neredeyse tamamıyla temas kurmuş, Afrika'nın bazı bölgelerini sömürgeleştirmiş, Brezilya'yı keşfetmiş ve Çin'e, Avrupa'dan giden ilk ticari ve diplomatik elçileri göndermiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. João</span> Portekiz kralı (1455-1495; hd. 1481-1495)

II. João, Príncipe Perfeito olarak da bilinir, Portekiz'in onüçüncü kralıdır. Portekiz tahtını konsolide etmiş, ekonomisini güçlendirmiş, coğrafi keşifleri sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Alcáçovas Antlaşması</span>

Alcáçovas Antlaşması, Portekiz Kralı V. Afonso ile oğlu II. João, Viseu düşesi Beatriz ve Kastilya Kraliçesi I. Isabella arasında 4 Eylül 1479 tarihinde yapılan ve Kastilya İç Savaşı'nı sonlandıran antlaşma. Bu antlaşmayla Portekiz, Kastilya üzerindeki hak iddialarından vaz geçmiştir.

1474 yılında devlet başkanları, hükûmet liderleri ve diğer hükümdarlar listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bragança Hanedanı</span>

Bragança Hanedanı, Portekiz Kralı I. João'nun gayrimeşru çocuğu Bragança Dükü Afonso tarafından kurulan ve Aviz Hanedanının alt kolu niteliğindeki hanedan.

<span class="mw-page-title-main">II. Afonso</span> Portekiz kralı (1185-1223; hd. 1211-1223)

II. Afonso,, Şişman veya Cüzzam lakapları ile de bilinir. Portekiz'in üçüncü kralıdır. Kral I. Sancho ile Aragonlu Dulce'nin çocuğudur. 27 Mart 1211'de babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kastilyalı Juana</span> Kastilya ve Aragon Kraliçesi

Kastilyalı Joanna ya da tarihsel olarak Deli Joanna bilinen Joanna, 1504'ten sözde Kastilya Kraliçesi ve 1516'dan 1555'teki ölümüne kadar Aragon Kraliçesi olarak hayatını sürdürdü. 20 Ekim 1496'da Habsburg Hanedanı mensubu Avusturya Arşidükü Yakışıklı Philip ile anlaşmalı olarak evlendi.

<span class="mw-page-title-main">IV. João (Portekiz kralı)</span>

IV. João, 1640'tan ölümüne kadar Portekiz kralıydı. Bragança Hanedanından olan ilk Portekiz kralıydı. Lakabı Tekrar kurucu dur. Portekiz Restorasyon Savaşı'nı başlatıp 60 yıllık İber Birliği'ne son vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. João</span>

I. João, aynı zamanda Avizli João olarak da bilinir, 1385'ten 1433'teki ölümüne kadar Portekiz Kralıydı. Esas olarak Portekiz'in Kastilya ile ardı ardına savaşta kazandığı zaferdeki rolü, ülkesinin bağımsızlığını koruması ve Portekiz tahtında Aviz hanedanını kurmasıyla tanınır. Tüm Portekiz hükümdarlarının en kapsamlısı olan 48 yıllık uzun hükümdarlığı, Portekiz'in denizaşırı genişlemesinin başlangıcını gördü. João'nun ülkesinde iyi hatırlanan saltanatı, ona Güzel Anı lakabını kazandırdı; o aynı zamanda "İyi", bazen "Büyük" ve daha nadiren, özellikle İspanya'da "Piç" (Piç) olarak anılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Diogo de Azambuja</span>

Diogo de Azambuja veya Diego de Azambuja Portekizli bir soylu ve kaşifti.

<span class="mw-page-title-main">II. Pedro (Portekiz kralı)</span>

II. Pedro, 1683'ten ölümüne kadar Portekiz kralıydı. IV. João'nun oğlu ve VI. Afonso'nun kardeşiydi.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuel</span> 1495 ile 1521 arasında Portekiz kralı

I. Manuel, Şanslı olarak bilinir, 1495'ten 1521'e kadar Portekiz Kralıydı. Avis Hanedanı'nın bir üyesi olan Manuel, hükümdar olarak kuzeni Portekiz Kralı II. João'nun yerine geçmeden önce Beja ve Viseu Düküydü. Manuel, hükümdarlığı sırasında yapılan çok sayıda Portekiz keşfi nedeniyle Portekiz İmparatorluğu'nun yoğun bir şekilde genişlediği bir dönemi yönetmiştir. Vasco da Gama'ya sponsorluğu, Portekiz'in 1498'de Hindistan'a giden deniz yolunu keşfetmesine yol açmış ve bu, Portekiz'in baharat ticaretinde tekelini garanti eden Portekiz Hindistan Armadalarının kurulmasıyla sonuçlanmıştır. Manuel, Amerika kıtasında ve Portekiz Hindistanı'nda Portekiz kolonizasyonuna başladı ve Afrika ve Asya'da geniş bir ticaret imparatorluğunun kurulmasına nezaret etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">IV. Afonso</span>

IV. Afonso, Cesur olarak da anılır, 1325'ten 1357'deki ölümüne kadar Portekiz Kralıydı. Portekiz Kralı Diniz ve Aragonlu Elizabeth'in tek meşru oğludur.

<span class="mw-page-title-main">I. Fernando (Portekiz kralı)</span> Portekiz kralı (1345-1383; hd. 1367-1383)

I. Fernando, 1367'den 1383'e kadar Portekiz kralıydı. Lakabı Yakışıklı Fernando idi. Erkek çocuğu olmadan ölümü 1383'ten 1385'e kadar sürecek fetret devri'ne yol açtı. I. Pedro ve Constanza Manuel'in oğluydu. Kastilya kralı I. Pedro'nun ölümü üzerine Kastilya tahtında hak iddia etti. 1372'de Leonor Teles ile evlendi. 1385'te öldü ve yaşayan bir erkek çocuğu olmadığından Portekiz iki yıllık fetret devrine girdi ve I. João yeni kral oldu.

<span class="mw-page-title-main">João (Antakya prensi)</span>

Coimbralı João, Coimbra dükü Pedro ile Urgelli Isabella'nın ikinci oğludur. Babasıyla birlikte Alfarrobeira Muharebesi'ne katıldı. Muharebeyi kaybettiler. Savaştan sonra halası Isabel ve eniştesi Burgonya dükü III. Filip'in yanına sürgün edildi. 1456'da Kıbrıs kralı II. Jean'ın kızı Charlotte ile evlendi. Daha sonrasında III. Jean adıyla Antakya prensi oldu. 1457'de kayınvalidesi Helena Palaiologina'nın emriyle zehirlendi. Lefkoşa'da armasının bulunduğu bir mezara defnedildi.

<span class="mw-page-title-main">Pedro (Coimbra dükü)</span>

Pedro, Coimbra düküydü. I. João ve Lancasterlı Philippa'nın oğludur. Annesi Gauntlu John'un kızıdır. Yeğeni V. Afonso'ya naiplik yapmıştı. Alfarrobeira Muharebesi'nde yeğeni ve damadı V. Afonso'ya karşı savaşırken öldürüldü. Çok seyahat eden birisi olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Fernando (Viseu dükü)</span>

Fernando, Portekiz kralı Duarte ile Aragonlu Leonor'un üçüncü oğluydu. V. Afonso'nun kardeşiydi. Viseu ve Beja düküydü. Abisi tahtta iken 1438'den 1451'e kadar veliahttı. Yeğeni João öldüğünde yeniden veliaht oldu. 1 yıl veliahtlığın ardından 1452'de abisinin kızı Joana doğdu ve bu ünvanı kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Coimbralı Isabel</span>

Infanta Isabel de Coimbra Portekizli bir infanta ve V. Afonso'nun ilk eşi olarak Portekiz kraliçesiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.