İçeriğe atla

Vışıvanka

Vışıvanka giyen Ukraynalı bir kadın portresi.
Giysinin temel yapısı.

Vışıvanka (Ukraynacaвишива́нка, виши́ванка, Belarusçaвышыванка), Ukrayna'da[1][2][3] ve Belarus'da[4][5][6] ulusal kostümleride kullanılan işlemeli gömlek. Ukrayna vışıvankalarında ukrayna nakşı kullanılır.

Vışıvanka üretiminde genellikle, bir dokuma tezgâhına dokunan ev yapımı bir kumaştan işlemeli bir gömlek yapılır ve gömleğin süslemesinde yerel özellikler yansıtılır.

Tarihsel ve kültürel gelişme boyunca, en uygun, pratik ve estetik gereksinimler açısından, giyim şekilleri, kesimi, çeşitli dekoratif tasarım yöntemleri ve yöntemleri geliştirilmiştir. Bunlar arasında, önde gelen yer işlemeli kısımdır. Halk kostümlerinde ve günlük yaşamda yaygın olarak kullanıldı. Slav kostümü nakışları zengin ve çeşitlidir. Kadın ve erkek gömlekleri, dış giyim, şapkalarla süslendi. Süsleme motifleri, kompozisyonlar, renkler nesilden nesile aktarılarak geleneksel hale geldi.

Günümüz Ukrayna terminolojisinde, işlemeli gömleklere sadece geleneksel halk işlemeli gömlekler değil, aynı zamanda Ukrayna halk kıyafetlerinin diğer stilleri de denir. Bunlar nakış, işlemeli elbiseler, işlemeli kemerler vb. ile bluzları içerir. Bu kıyafetin modern bir giyim versiyonu olarak en büyük dağılımı ve popülerliği Ukrayna tarzındadır. Belarus'ta ise resmî olmayan ulusal semboller arasında sayılır. Belarus Dışişleri Bakanı Vladimir Makei, Vışıvanka'nın Beyaz Ruslar için ulusal bir sembol olduğunu söyledi.[7]

Ayrıca bakınız

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Karolina Koziura (Bahar 2014). "Everyday Ethnicity in Chernivtsi, Western Ukraine". Anthropology of East Europe Review. 32 (1). Poland: Maria Curie-Sklodowska University. 4 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2016. 
  2. ^ JJ Gurga (September 2012). Echoes of the Past: Ukrainian Poetic Cinema and the Experiential Ethnographic Mode (PDF) (Ph.D.). University College London (UCL). ss. 189—190. 22 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2016. 
  3. ^ Filonik, Svitlana (2013). Gender Assignment to Loanwords in Ukrainian (PDF). Proceedings of the 2013 annual conference of the Canadian Linguistic Association. Canadian Linguistic Association. s. 2. 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  4. ^ Elena Gapova (2017). "Things to Have for a Belarusian: Rebranding the Nation via Online Participation" (PDF). Studies in Russian, Eurasian and Central European New Media (digitalicons.org), 17. Western Michigan University. ss. 47—71. 16 Ekim 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2019. 
  5. ^ "Makei: Vyshyvanka is a national symbol for Belarusians". BelTA. 23 Haziran 2017. 28 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2019. 
  6. ^ "Vyshyvanka to be artistic centerpiece of Independence Day celebrations in Belarus". BelTA. 1 Temmuz 2016. 3 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2019. 
  7. ^ "Makei: Vyshyvanka is a national symbol for Belarusians" (İngilizce). Belta. 26 Haziran 2017. 25 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belarusça</span> Belarusun resmî dili olan doğu Slav dili

Belarusça veya Beyaz Rusça, Rusça ile beraber Belarus'un resmî dili. Hint-Avrupa dil ailesinin Slav dilleri grubunun Doğu Slav dilleri alt grubuna dahil olup toplam konuşan sayısı yaklaşık 7 milyondur. Mevcut Anayasa uyarınca Belarus Cumhuriyeti'nde Rusça ile birlikte iki resmî dilden biridir. Ek olarak, Rusya, Litvanya, Letonya, Polonya ve Ukrayna'nın bazı bölgelerinde bu ülkelerdeki Belaruslu azınlıklar tarafından konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gilaburu</span> Ağaç türü

Gilaburu veya bilimsel adıyla Viburnum opulus; Caprifoliaceae familyasına mensup; Avrupa, Kuzey Afrika ve Orta Asya'ya özgü çiçekli bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Belarus bayrağı</span> Doğu Avrupa ülkesi Belarusun ulusal bayrağı

Belarus bayrağı veya tam adıyla Belarus Cumhuriyeti Devlet Bayrağı, Belarus tarafından resmî olarak kullanılan devlet bayrağıdır. Göndere çekilen taraftaki beyaz zemin üzerine kırmızı süsleme deseni ile birlikte kırmızı ve yeşil renkten oluşan bayrak, Belarus devlet sembolleri arasında yer alır. Tasarımının temelini 1951 yılında kabul edilen Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Slavları</span>

Doğu Slavları Eski Doğu Slavca kökenli Doğu Slav dillerini konuşan etnik gruplara verilen addır. 9. yüzyılda Kiev Knezliği’ni oluşturan Doğu Slavları günümüzdeki Ruslar, Ukraynalılar, Beyaz Ruslar ve Rusinlerin ataları olarak kabul edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna nakşı</span>

Ukrayna nakşı, Ukrayna süsleme sanatları çeşitli dalları içinde önemli yer işgal eder. Nakış, Ukrayna'da tarihi bir zenginliğe sahiptir ve geleneksel evlilik ve diğer kutlamaların bir parçası olduğu kadar Ukrayna kültürü içinde uzun bir görünüme sahiptir. Bütün ülkede boydan boya görünerek, Ukrayna nakşı kaynak bölgeye bağlı olarak değişime uğrar. Poltava'dan, Kiev ve Çernigiv batıda, Volyn ve Polesiye'ya kuzeybatıda Bukovina ve Hutsul güneybatı alanında, nakşın favori renklerinin seçimi ve dikiş tipleri olduğu kadar, dizaynlar süsleme motifleri ve kompozisyonlarını tanımlayan uzun bir tarihe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus arması</span> Doğu Avrupa ülkesi Belarusun ulusal arması

Belarus arması, 1995 Belarus referandumu 1991-1995 yılları arasında kullanılan Pahonya armasının yerine kullanılmak üzere halk tarafından seçilen, Belarus'un resmî devlet armasıdır. Belarus'un ulusal sembollerinden biri olan armada Belarus haritasının yeşil renkteki ana hatları altın güneş ışınlarının üzerine yerleştirilmiş, güneşin bir kısmı da Avrasya topraklarının gösterildiği dünya haritasıyla kapatılmıştır. Armanın sağ ve sol taraflarında Belarus bayrağındaki renkler olan kırmızı ve yeşil renkte kurdelenin sarılı olduğu buğday sapı figürleri mevcuttur. Sol buğday saplarında yonca, sağ buğday saplarında ise keten resmedilmiştir. En üstte tam ortada kızıl yıldız sembolü bulunur. Armanın en altında ortada Beyaz Rusça "Belarus Cumhuriyeti" yazar.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'un ulusal sembolleri</span> Vikimedya liste maddesi

Belarus'un ulusal sembolleri, Belarus Anayasası tarafından belirlenmiş Belarus'u temsil eden devlet sembolleridir. Bu semboller Belarus arması, Belarus bayrağı ve Belarus marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Takım elbise</span>

Takım elbise, bir frak gömleği veya tişört, takım elbise ceketi ve pantolonundan oluşan bir takım erkek giyim setidir. Eşit tekstil olduğunda ve yakalı bir gömlek, kravat ve elbise ayakkabı ile giyildiğinde, geleneksel olarak Batı kıyafet kurallarında gayriresmî olarak kabul edilir. Salon takımı 19. yüzyılda gündelik sporlar ve İngiltere'de ülke kıyafetleri olarak ortaya çıktı. 20. yüzyılın başlarındaki siyah kadın kıyafeti ceketini normal ofis gündelik kıyafeti olarak değiştirdikten sonra, koyu renkli, koyu renkli bir elbise profesyonel durumlar için iş kıyafeti olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı veya şarkı sözlerinin ilk kısmının kullanıldığı resmî olmayan adıyla Mı, Byelarusı, Belarus'un devlet marşıdır. Ülkenin devlet sembolleri arasında yer alır. Marş ilk olarak 1940'lı yıllarda yazıldı ve 1955'te Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmak üzere kabul edildi. Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi, sözleri Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemde 1995'ten 2002'ye kadar marşı resmi törenlerde sözsüz olarak Sakalouski tarafından bestelenen müzikle birlikte kullanılmaya devam etti. Klimkoviç ve Uladzimir Karızna tarafından yazılan yeni şarkı sözleri, 2 Temmuz 2002'de yayınlanan devlet başkanlığı kararnamesiyle kabul edilirken, Belarus ile olan tarihi bağlantılarından dolayı bestede değişikliğe gidilmedi. Bu açıdan Belarus, Rusya, Özbekistan ve Tacikistan ile birlikte Sovyet marşlarının müziğini kullanımdan kaldırılmadan devam eden eski Sovyet ülkelerinden biridir.

Belarus diasporası, Belarus dışında yaşayan ve kendisini bu adla değerlendiren Belaruslulara verilen genel ad. Farklı araştırmalara göre, Beyaz Rusya Cumhuriyeti dışında yaşayan 2,5 ila 3,5 milyon arasında Beyaz Rus kökenli insan yaşamaktadır. Beyaz Rusların en yoğun olduğu ülkeler Rusya, ABD, Ukrayna, Kazakistan, Letonya, Kanada, Brezilya, Polonya, Litvanya, Moldova, Avustralya ve Estonya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ruşnik</span>

Ruşnik, yüzyıllardan beri geleneksel olarak kullanılan işlemeli geleneksel bir tür kumaş. Bu kumaş türüne Doğu Slavları tarafından kutsallık atfedilmiştir. Dini ritüeller, düğünler ve cenazeler gibi törensel etkinliklerde sıkça kullanılmaktadır. Her bölgenin, nesilden nesile aktarılan ve etnograflar tarafından inceleme konusuna sahip çeşitli şifreli anlamlar içeren kendi tasarımları ve desenleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Matrona Markeviç</span>

Matrona Syarheyeuna Markeviç, Sovyet Beyaz Rus dokumacı ve süsleme deseni tasarımcısı. Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağında ve ardından 1995 referandumunda kabul edilen Belarus bayrağında Markeviç'in ruşnik tasarımı kullanıldı.

Belarus kültürü, bir dizi farklı faktörün etkisi altında bin yıllık bir gelişimin ürünüdür. Bunlara fiziksel çevre, Belarusluların etnografik arka planı ; ilk yerleşimcilerin putperestliği, Bizans edebi ve kültürel geleneklerine bir bağlantı olarak Doğu Ortodoks Hristiyanlığı, ülkenin doğal sınırlarının eksikliği, nehirlerin hem Karadeniz'e hem de Baltık Denizi'ne akışı ve bölgedeki çeşitli dinler dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna milliyetçiliği</span>

Ukrayna milliyetçiliği, Ukraynalıları tek bir ulus devlet çatısı altında toplamayı amaçlayan bir ideolojidir. Halihazırdaki Ukrayna devletinin çok köklü bir geçmişi olmasa da kimi tarihçiler Kiev Knezliği'ni Ukrayna'nın ilk nüvesi kabul eder. Ukrayna milliyetçiliğinin kökeni ise Bohdan Hmelnitski önderliğinde Polonya-Litvanya Birliği'ne karşı gerçekleşen isyana dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus milliyetçiliği</span>

Belarus milliyetçiliği, Belarus milliyetçiliğinin şeklidir. Belarus Halk Cumhuriyeti, 1918'de kurulmuş ve Polonya-Sovyet Savaşı'nda Polonya ve Bolşevik güçler tarafından ele geçirilen toprakları ile 1919'da bağımsızlığını kaybetmiştir ve 20. yüzyılın sonlarına doğru bağımsız Belarus Cumhuriyeti ilan edilmiştir. Bugün, BPF Partisi, Muhafazakar Hristiyan Parti, Genç Cephe ve Sağ İttifak dahil olmak üzere Belarus milliyetçiliğinin ideolojik temeline sahip bir dizi kuruluş var, ancak 2000'lerden beri milliyetçilerin Aleksander Lukaşenko hükûmetine karşı çıktığı Belarus milliyetçiliği, şu anda var olan birkaç milliyetçi örgütle birlikte gerilemiştir. Lukaşenko cumhurbaşkanı olduğu dönemde anti-milliyetçi olarak tanımlandı. Bir zamanların önde gelen milliyetçi siyasetçisi Zianon Paźniak, 1990'larda muhalefetin yenilgisinin nedenlerinden biri olarak suçlandığı siyasetiyle otoriter ve radikal olarak tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatar ulusal kıyafeti</span> Geleneksel Kıfayet

Kırım Tatar ulusal kıyafeti, Kırım Tatarlarının geleneksel giysisidir.

Ukrayna kültürü, Ukrayna halkının tarihi boyunca şekillenen maddi ve manevi değerlerinin bir bileşimidir. Etnik Ukraynalılar ile ilgili etnik çalışmalar ve Kiev ve çevresindeki bölge tarihine odaklanan Ukrayna tarih yazımı ile iç içedir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Ukrayna ilişkileri</span>

Belarus-Ukrayna ilişkileri, Belarus ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Her iki ülke de Bakü Girişimi ve Orta Avrupa Girişimi'nin tam üyesidir. 2021'in son günlerinde, Ukrayna ve Rusya arasındaki ilişki hızla bozulmaya başladı ve Şubat 2022'nin sonlarında tam ölçekli bir istila ile sonuçlandı. Belarus; topraklarında Rus birliklerinin ve teçhizatının konuşlandırılmasına, topraklarının Kuzey Ukrayna'ya yönelik saldırılar için bir sıçrama tahtası olarak kullanılmasına izin verdi ancak Ukrayna'da Belarus birliklerinin varlığını reddetti.

<span class="mw-page-title-main">Vışıvanka Günü</span>

Vışıvanka Günü, Ukrayna halkının vışıvanka adı verilen etnik işlemeli giysiler yaratma ve giyme geleneklerini korumayı amaçlayan uluslararası bir bayramdır. Mayıs ayının üçüncü Perşembe günü kutlanır. Vışıvanka, pysankas ile birlikte Ukrayna kültürünün en bilinen sembollerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Geleneksel Özbek kıyafetleri</span>

Geleneksel Özbek kıyafetleri, Orta Asya'daki en kalabalık halk olan Özbeklerin giydiği geleneksel giyim tarzından oluşmaktadır. Özbek kültürel geleneklerinin geleneksel moda duyarlılıklarını sergiler ve Özbek medeniyetinin önemli kültürel yönlerinden birini oluşturur. Özbeklerin giydiği iki geniş giysi türü vardır: geleneksel Özbek kıyafetleri olarak bilinen kıyafetler ve batı kıyafetleri.