Völva - Turkipedia

Völva, Cermen paganizminde gelecekte yaşanacak olayları önceden görme ve büyü yapma yeteneğine sahip olduklarına inanılan kadınlardır.^[1]^[2] Bu kadınlar, "kâhin", "bilge kadın" ve "büyücü" gibi^[3] pek çok farklı isimle de anılırlar, ayrıca hem eski kaynaklarda hem de modern akademik çalışmalarda sıklıkla cadı ve "şeytanî kişiler" olarak tanımlanırlar.^[4]^[5] Völva ismi İskandinav mitolojisinde (völva veya vala) geçmektedir.

Völva, Avrupa’nın Hristiyanlık öncesi şamanizm geleneklerinin bir parçasıydı^[6] ve Cermen toplumunda otoriter bir konuma sahiptiler. Cermen völvalarına ait en eski anlatılar Roma dönemine kadar uzanır. Örneğin, bu dönemlerde bazı durumlarda Roma yönetimine karşı silahlı direnişe önderlik ettikleri ve elçilik yaptıkları bilinir. İskandinav anlatılarında, völva kadınlarının asa kullandıkları ve ayinler sırasında yüksek yerlerde oturdukları anlatılır.

Antik Roma ve Yunan edebiyatında Albruna, Veleda, Ganna ve arkeolojik bir buluntu sayesinde Waluburg gibi birçok Cermen völva ismi kayıt altına alınmıştır. İskandinav mitolojisi de aralarında Heimlaug völva, Þorbjörg lítilvölva, Þordís spákona ve Þuríðr Sundafyllir gibi isimlerin bulunduğu birçok völva'dan bahsedilir. Kuzey Cermen inanışında, tanrıça Freyja'nın völva'lar ile özel bir bağlantısı vardır ve Viking prensesi ve Rus azizesi Olga'nın, Hristiyan olmadan önce Kiev Knezliği topraklarında bazı kesimler arasında "Freyja rahibesi" olarak hizmet ettiğine dair inanışlar bulunur.

Arkeologlar, İskandinav völva'larına ait olduğu düşünülen birkaç mezar bulmuştur.^[7]^[8] Bu mezarlarda, asalar, halüsinojenik ve afrodizyak özelliklere sahip tohumlar ve çeşitli eşyalar bulunmuştur.^[8]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dipnot

^ de Vries 1970, s. 322f.
^ Dowden 2000, s. 253.
^ Orel 2003, s. 155f.
^ Cleasby & Vigfússon 1874, s. 164.
^ Price 2019, s. 76f.
^ Sundqvist 2020, s. 774.
^ Danimarka Millî Müzesi resmi sitesi. Undated. "A seeress from Fyrkat?". Çevrimiçi 26 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019.
^ ^a ^b "The magic wands of Viking seeresses?". Danimarka Millî Müzesi. 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019.

Genel

de Vries, Jan (1970). Altgermanische Religionsgeschichte [Ancient Germanic religious history] (Almanca). I. Berlin: De Gruyter. doi:10.1515/9783110865486. ISBN 978-3-11-002678-8.
de Vries, Jan (1962). Altnordisches Etymologisches Wörterbuch [Old Norse Etymological Dictionary]. 2000 (Almanca). Brill. ISBN 90 04 05436 7.
Dowden, Ken (2000). European Paganism. The realities of cult from antiquity to the Middle Ages. Routledge, London and New York. ISBN 0-415-12034-9.

Konuyla ilgili yayınlar

Näsström, B. M. (1994). Freyja ― the Great Goddess of the North. Lund Studies in History of Religion. 5. Department of History of Religions, Lund.
Pohl, Walter (2018). "Narratives of Origin and Migration in Early Medieval Europe: Problems of Interpretation". The Medieval History Journal. 21 (2). ss. 192-221. doi:10.1177/0971945818775460.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Völva ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

Mitoloji, mit veya söylen bilimi belirli bir din veya kültürdeki insanlık ile evrenin yaratılış ve doğasını, geleneklere özgü inanç ve uygulamaların sebebini açıklamaya yönelik söylencelerin tümü. Mit (söylen) sözcüğü gerçekte doğru olmayan bir hikâye veya anlatı için tercih edilir ve çoğunlukla bir yanlışlık, doğru olmayan unsur vurgusu barındırır.

Elf, Cermen mitolojisi′nde ve folklorunda yer alan doğaüstü varlık türüdür.

Cadı, birçok din ve mitolojide kötü amaçlara hizmet ettiğine ve doğaüstü güçleri olduğuna inanılan kişidir. Popüler kültürde siyah pelerinli, sivri başlıklı, süpürgesiyle uçan bir kadın figürü resmedilir. Türkiye'de farklı ağızlarda "cazı", "cazi" ya da "cazi kari" olarak da bilinir.

Odin, Cermen mitolojisinde yer alan önemli bir tanrı. Odin ile ilgili günümüze ulaşan çoğu bilginin kaynağı olan İskandinav mitolojisi; Odin'i bilgelik, şifa, ölüm, kraliyet, bilgi, savaş, zafer, büyücülük, şiir, çılgınlık, şamanlık, ilham, şairlik, hava, rüzgar ile ilişkilendirir. İskandinav mitolojisine göre tanrıça Frigg'in kocasıdır. Genellikle en yüce Cermen tanrısı olarak kabul edilir. Eski İngilizce ve Eski Saksoncada Wōden, Eski Felemenkçede Wuodan ve Eski Yüksek Almancada Wuotan adıyla bilinir. Tüm bu adların kökeni ise Ana Almanca *Wōđanaz'dır. İngilizce dahil birçok Cermen dilinde çarşamba günü, bu tanrının adını taşır.

Nors veya İskandinav mitolojisi, İskandinavya'da yaşamış Kuzey Cermen halklarının Hristiyanlık öncesi dinleri, inanışları ve efsaneleri. Cermen mitolojisinin bir parçası olan İskandinav mitolojisi, Anglosakson mitolojisi ve Kıtasal Cermen mitolojisi ile yakından ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">İskandinavya</span> Avrupanın kuzeyinde bir bölge

İskandinavya, Kuzey Avrupa'da, kendisini oluşturan halklar arasında güçlü tarihi, kültürel ve dilsel bağları olan bir alt bölgedir. İngilizce kullanımında, İskandinavya genellikle Danimarka, Norveç ve İsveç'i ifade eder. Bazen daha geniş anlamda Finlandiya, İzlanda ve Faroe Adaları'nı da kapsayacak şekilde ifade edilebilir. Bu ülkelerin dilleri Fince dışında birbirine benzemektedir. Bu dillere Kuzey Cermen dilleri veya İskandinav dilleri denir. Danimarka Danca, Norveç Norveççe, İsveç İsveççe, İzlanda İzlandaca dillerini kullanmaktadırlar.

İngilizler, İngilizce dilini konuşan ve ortak tarih ve kültürü paylaşan bir topluluk olarak İngiltere'de ortaya çıkmış etnik grup ve millettir. Tarih boyunca İngiltere'de ikamet etmiş olan farklı grupların karışımıyla yeni bir kimlik oluşturmuşlardır; Anglo-Saksonlar, Vikingler, Bretonlar ve Normanlar İngiliz kimliğini oluşturan etnik gruplardır.

Cermenler, bugünkü Almanya, Avusturya, Bohemya ve Cermanya'da MÖ 3. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar yaşayan halk veya bu halktan olan kimse.

Kjárr ya da Kiárr, İskandinav mitolojisi'nde bir figürdür. Roma İmparatorlarının uyarlanmış masalsı kişiliği olduğu düşünülür. Eski Nors kaynaklarında Valir'in kralı olarak yer alır. Birçok akademisyen isminin Sezardan türemiş olduğunu önermişlerse de, İskandinavya'ya nasıl geldiği konusu açıklık kazanamamıştır. Bir Batı Cermen dili aracılığıyla yayılmış olma ihtimali bulunsa da, İskandinavya ve Gotların yakın ilişkide olması sebebiyle Gotça ve böylece de aslında Yunancadan gelmiş olabilir.

Eski Nors dili, Vikingler döneminde, yaklaşık 1300'lere kadar, İskandinavya'da ve Vikinglerin kontrol ettiği deniz aşırı yerleşim birimlerinde konuşulmuş Kuzey Cermen dili. 8. yüzyılda kullanılan Proto Norsçadan türemiştir. Bu dönemlerden kalan belgelerin çoğu, Orta Çağ İzlandacasına ait olduğundan dilin kabul edilen standart hali Eski Batı Nors dili olarak geçen lehçedir. Bu lehçe Eski İzlandaca ve Eski Norveççeyi içerir. Fakat Eski Nors dilini konuşanların çoğu aslında Danimarka ve İsveç yerleşimlerinde konuşulan Eski Doğu Nors dili lehçesini kullanmaktaydılar.

I. Harald, lakabı mavi diş Harald, Danca Harald Blåtand, ülkesinin birliğini sağlayan Danimarka kralı.

<span class="mw-page-title-main">Æthelred</span> İngiltere kralı

Tedariksiz Ethelred, doğu Anglosakson kraliyeti Wessex'in 18 Mart 978–1013 ve 1014–23 Nisan 1016 dönemleri arasındaki kralı.

Runik Taşlar, runik tarzı yükseltilmiş taş yazıtı ama bu terim kayalar ve kaya üzerinde yazıtlar için de kullanılır. Bu gelenek 4. yüzyılda başlamış ve 12. yüzyılda da sürmüştür. En çok İskandinavya'da bulunur, ancak Viking Çağı'nda ziyaret ettikleri yerlere de dikilmiş taşlar vardır. Genellikle ölen erkekler için dikilmiş anıtlardır. Renkleri yıpranmış ve artık belli olmamasına rağmen, genellikle dikildikleri zaman parlak renkliydiler. Kelime olarak "büyülü taş" şeklinde anlamlandırılmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">I. Horik</span>

I. Horik 827-854 yılları arasında Danimarka kralı olmuştur. İktidarı sırasında Şarlman tarafından kurulmuş olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğuna düzenlenen Viking saldırılarıyla bilinir.

Cermen paganizmi, Cermen toplulukların Demir Çağı'ndan Orta Çağ'daki Hristiyanlaşmalarına kadar geçen süredeki teoloji ve dinî uygulamalarıdır. "Ayrılmaz bir bütün olan bir dinden ziyade birbirine kenetli ve birbiriyle yakın ilişki içinde olan dinî görüş ve uygulamalar" olan Cermen paganizmi "genel bir çerçevede tutarlı bireysel inanışlar, aile gelenekleri ve bölgesel kültler"i içerir.

İskandinav Tunç Çağı veya Kuzey Tunç Çağı, MÖ 1700-500 yılları arasında, İskandinav Yarımadası'nın güney kesimlerinde sürmüş olan bir dönemdir. İskandinav Taş Çağının devamıdır ve bundan sonra Roma Öncesi Demir Çağı yaşanmıştır. Bu döneme ait arkeolojik kalıntılar oldukça fazla olmasına rağmen, yazılı kaynakların olmamasından ötürü etnik ve dilsel konulara ait pek fazla bilgi bulunamamıştır. Bazı bilim insanları bu çağın Finlandiya, Estonya, Pomeranya ve Almanya'nın kuzeyinde de yaşandığını düşünmektedirler.

İskandinavyalılar olarak da bilinen Kuzey Cermenleri, İskandinav ülkelerinde yaşayan bir Cermen etnik ve dilsel grubu. Halklar, kültürel benzerlikleri, ortak ataları ve bugünkü tüm Kuzey Cermen dillerinin evrildiği Eski Norsçanın atası olan Proto Norsça kullanmış olmaları ile tanımlanır.

Nordik ülkeler, Kuzey Avrupa ve Kuzey Atlantik'te en çok Norden olarak bilinen coğrafi ve kültürel bir bölgedir. Bölge, Danimarka, Finlandiya, İzlanda, Norveç ve İsveç'in yanı sıra Faroe Adaları ve Grönland gibi özerk bölgeleri de kapsamaktadır. Buna Finlandiya Cumhuriyeti'nin özerk bir bölgesi olan Åland Adaları; Jan Mayen adası ve Svalbard takımadaları da dahil edilmiştir. Norveç Krallığı'na bağlı olan Bouvet Adası, uzak coğrafi konumu nedeniyle bazen İskandinav ülkelerinin bir parçası olarak kabul edilmez. Avrupa'da Kuzey İskoçya Adaları ve Estonya gibi bazı bölgeler, İskandinav ülkeleriyle kültürel ve etnik bağları paylaşıyor ama bugün İskandinav ülkelerinin bir parçası olarak kabul edilmiyor. Bölge nüfusunun dörtte üçünden fazlasını oluşturan Kuzey Cermenler en büyük etnik grubu oluştururken, onu Finlandiya'da çoğunluğu oluşturan Finler izliyor; diğer etnik gruplar Grönland İnuitleri, Sámi halkı ve yeni göçmenler ve onların soyundan gelenlerdir. Ana diller Danca, Norveççe, İsveççe, İzlandaca ve Faroece, kökleri Eski Norsça olan Kuzey Cermen dilleridir. Ana din Lüterciliktir.

Frank mitolojisi, çok tanrılı Cermen paganizmindeki köklerinden Erken Orta Çağ'da Greko - Romen bileşenlerinin dahil edilmesine kadar, Frankların Germen kabile konfederasyonunun mitolojisini kapsar. Bu mitoloji, Merovingian kralı I. Clovis'in İznik Hristiyanlığına dönüşmesine kadar Franklar arasında gelişti, ancak ondan önce birçok Frank Hristiyan vardı. Ondan sonra, putperestliklerinin yerini yavaş yavaş Hristiyanlaştırma süreci aldı, ancak 7. yüzyılın sonlarında hala Toxandria'nın Frank merkezlerinde paganlar vardı.

Hyrrokkin İskandinav mitolojisinde bir kadın Jötunn.13.yüzyıl şairi Snorri Sturluson'a göre, gemiyi kıpırdatamayınca, Baldr'ın cenazesinde Æsir (tanrılar) 'dan sonra gemilerin en büyüğünü denize indirdi.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.