İçeriğe atla

Võro halkı

Võro
võrokõsõq
võrukesed
võrolaiset
Võro bayrağı
Toplam nüfus
50.000-70.000 (74,499[1])
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Estonya
Diller
Din
İlgili etnik gruplar
Estonlar  · Seto halkı

Võro halkı (Võro dilivõrokõsõq, Estoncavõrukesed, Fincevõrolaiset), çoğunlukla Estonya'nın güneydoğusundaki Võru vilayetinde yaşayan bir Baltık-Fin halkıdır.

Yaklaşık 70.000 kişi Võru'da yaşıyor ve daha pek çoğu, çoğunlukla Tartu ve Tallinn'de olmak üzere başka şehirlerde yaşamalarına rağmen pek çok kişi de kendini Võro olarak tanımlamaktadır.

Estonya 2011 nüfus sayımına göre Võro konuşanların oranı.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  • Ehala, Martin & Niglas, Katrin (2007): Empirical evaluation of a mathematical model of ethnolinguistic vitality: the case of Võro. Journal of Multilingual and Multicultural Development.
  • Eichenbaum, K.; Pajusalu, K. (2001): Setode ja võrokeste keelehoiakutest ja identiteedist. - Keel ja Kirjandus nr 7, lk. 483-489.
  • Eller, K. (1999): Võro-Seto language. Võro Instituut'. Võro.
  • Valk, A. (2000). Võrokeste identiteedist. K. Koreinik, J. Rahman (toim.) A kiilt rahvas kynõlõs.. Võrokeste keelest, kommetest, identiteedist (lk. 39-56). Võro Instituut, Võro.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Uma Leht</i>

Uma Leht, Võro dilinde çıkan tek gazetedir. Güney Estonya'da konuşulan Võro dilinde çıkan gazete, ayda iki kez yayınlanmaktadır. Võro dili, Fin-Ugor dillerine bağlı bir dil olup, Güney Estonya'da sayıları 70 bini bulan azınlık Võro halkı tarafından konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Võro dili</span>

Võro dili, Fin-Ugor dillerinin Baltık-Fin koluna mensup bir dildir. Geçmişte Estoncanın Güney Estonca lehçelerinden biri olarak tanımlansa da günümüzde başlı başına bir dil olarak kabul görmektedir. Dili konuşan halk, günümüzde Estonya'nın azınlık dilleri arasında yer alma girişimlerinde bulunmaktadır. Dilin 70,000 kadar konuşanı olup konuşanlara da Võro adı verilmektedir. Bu dili konuşanların büyük çoğunluğu, Güney Estonya'daki Võru bölgesindeki sekiz bucakta bulunmaktadır. Bu bucaklar, Karula, Harglõ, Urvastõ, Rõugõ, Kanepi, Põlva, Räpinä ve Vahtsõliina şeklindedir. Ancak bunun dışında başkent Tallinn ve Tartu gibi kentlerde de dilin konuşanlarına rastlamak mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Baltık-Fin dilleri</span>

Baltık-Fin dilleri veya Fin dilleri, Baltık Denizi ve çevresinde yedi milyondan fazla insan tarafından konuşulan, Ural dillerine mensup bir dil topluluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Seto</span>

Seto, Japonya'nın Aichi prefektörlüğünde bulunan bir şehirdir. Yüzölçümü 111.61 km² olan şehrin nüfusu Mayıs 2015 tarihi itibarı ile 129,976'dır.

<span class="mw-page-title-main">Vorotan</span> Azerbaycan ve Ermenistanda bir nehir

Vorotan, Ermenistan'ın Sünik ilinden doğup Azerbaycan'da Aras ile birleşen nehir. 3.045 m yükseklikten kaynağını alır. Toplamda 178 km uzunluğundaki nehrin 119 km'si Ermenistan'da, 59 km'si Azerbaycan'da bulunmaktadır. 5.650 km2'lik havzasının ise 3.620 km2'si Azerbaycan'da, 2.030 km2'si Ermenistan'da yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Uku Suviste</span>

Uku Suviste, Eston şarkıcı. Suviste'nin, 2020 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Estonya'yı "What Love Is" adlı şarkıyla temsil etmesi planlanıyordu. Yarışma COVID-19 pandemisi sebebiyle iptal edildi. ERR tarafından kendisine 2021 için katılım hakkı verilmemiştir. Bu hakkı elde edebilmek için 2021 ulusal seçmelerini kazanması gerekmiştir. Ulusal finali kazanarak 2021 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Estonya'yı yeniden temsil etme şansı kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Seto İç Denizi</span>

Seto İç Denizi, Japonya'nın Honshū, Shikoku ve Kyūshū adaları arasında bulunan bir denizdir. Seto İç Denizi ile Honshū, Shikoku ve Kyūshū kıyı bölgelerini içeren bölge, Setouchi Bölgesi olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Võro Enstitüsü</span>

Võro Enstitüsü, Võro dilinin ve kültürünün korunması ve geliştirilmesine adanmış bir Estonya devlet araştırma ve geliştirme kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Seto Çiftçilik Müzesi</span>

Seto Çiftçilik Müzesi, Estonya'nın Põlva İlçesi, Värska Parish'te bulunan Seto halkının tarım kültürü ve uygulamalarını içeren bir müze. İlk olarak 1998'de açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Hal'as Kunn Sanat Galerisi</span>

Kalju maja olarak da bilinen Hal'as Kunn Sanat Galerisi, güneydoğu Estonya'nın Võru İlçesi, Setomaa Parish, Obinitsa köyünde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Estonca</span>

Güney Estonca Tartu, Mulgi, Võro ve Seto değişkelerini kapsamak üzere Estonya'nın güneydoğusunda konuşulur. Güney Estoncanın statüsü üzerinde akademik çevrelerde henüz fikirbirliği bulunmamaktadır; bazı dilbilimciler Güney Estoncayı Estoncanın bir lehçesi olarak görürken, diğer dilbilimciler ise Güney Estoncanın kendi kendine bağımsız bir Fin dili olduğunu savunurlar. Diyakronik açıdan Kuzey ile Güney Estonca, Fin dil ailesi içerisinde ayrı dallar teşkil ederler.

<span class="mw-page-title-main">Setomaa (belediye)</span>

Setomaa, Estonya'nın Võru ilinde bulunan bir belediyedir. Belediye, ülkenin güneydoğusunda Rusya sınırında yer almaktadır. Yüzölçümü 463,18 km² olan belediyenin nüfusu 2021 yılı itibari ile 3.114'tür. Belediyenin merkezi Värska'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kauksi Ülle</span>

Kauksi Ülle Estonyalı bir yazar.

<span class="mw-page-title-main">Chertovy Vorota Mağarası</span>

Chertovy Vorota Mağarası, Rusya'nın Primorsky Krayı'ndaki Dalnegorsk şehrine 12 kilometre (7 mi) uzaklıkta, Sihote-Alin dağlarında yer alan bir Neolitik arkeolojik sit alanıdır. Karstik mağara kireç taşı bir uçurumun üzerinde bulunur ve Rudnaya Nehri'nin bir kolu olan Krivaya Nehri'nin yaklaşık 35 m (115 ft) üzerinde yer almaktadır. Chertovy Vorota, arkeolojik kayıtlara geçmiş, günümüze ulaşan en eski tekstil örneklerinden bazıları için güvenli kanıtlar sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Petseri (il)</span>

Petseri İli, Estonya'da 1920 yılında kurulmuş bir il. 1944 yılından beri ilin çoğu, önce Rusya SFSC'nin, 1991 yılından beri ise Rusya Federasyonu tarafından Pskov Oblastı'nın Peçorski Rayonu'nun bir parçası olarak yönetilmiştir. Estonya ise günümüzde Võru İli Setomaa belediyesini oluşturan toprakları muhafaza etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kaido Kama</span> Estonyalı politikacı

Kaido Kama Estonyalı bir politikacı, çevreci ve öğretmen. 1992-1994 yılları arasında Estonya Adalet Bakanı ve 1994-1995 yılları arasında Estonya İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Rõuge</span>

Rõuge, Estonya'nın Võru ilinde bulunan bir küçük kasaba ve belediyedir. Belediye, ülkenin güneydoğu ucunda yer almaktadır. Yüzölçümü 933 km² olan belediyenin nüfusu 2021 yılı itibari ile 5.180'dir.

<span class="mw-page-title-main">Võru (kırsal belediye)</span>

Võru kırsal belediyesi, Estonya'nın Võru ilinde bulunan bir belediyedir. Belediye, ülkenin güneydoğusunda Võru kentinin çevresinde yer almaktadır. Yüzölçümü 952 km² olan belediyenin nüfusu 2021 yılı itibari ile 10.699'dur. Belediyenin merkezi Võru olup ayrı bir kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Värska</span>

Värska güneydoğu Estonya'da Võru İlçesi, Setomaa Belediyesi'ne bağlı küçük bir kasabadır. 2021 Nüfus Sayımı'na göre, yerleşim yerinin nüfusu 414'tür. Bu, belediyenin en kalabalık köyüdür.

<span class="mw-page-title-main">Seto leelo</span>

Seto leelo, Setos'un çok sesli halk şarkıları tarzıdır.