Vänern Gölüİsveç'in Västra Götaland ve Värmland illeri arasında yer alan İsveç'in en, Avrupa'nın ise Ladoga ve Onega göllerinden sonra üçüncü büyük gölüdür.
Tarihi
Jeolojik olarak Vänern 10,000 yıl öncesinde, dünyanın yaşadığı son buzul çağından sonra oluşmuştur. Buzların erimesiyle İsveç topraklarının büyük bölümünün sular altında kalmıştı ve gölün bugün olduğu yer Botni Körfezi ile Kattegat arasında bir boğaz görevi görüyordu. Daha sonraki çağlarda suların çekilmeye başlaması ile birlikte Vänern ve Vättern gibi göller oldukça küçüldü. Bunun sonucunda bugün bile, tatlı su bölgelerinde görülmeyen buzul çağından kalma türlere rastlanabilmektedir.
Coğrafyası
Hjortens Udde, Vänern Gölü İsveç
Vänern Gölü 5,655 kilometrekarelik bir alan kaplar. Deniz seviyesinden 44 metre yüksekte yer alır ve ortalama derinliği 27 metredir. Ölçülen en derin yeri 106 metredir.[1] Gölün orta kesimlerinde yer alan Djorö takımadaları son yıllarda millî park statüsüne çıkarılmıştır. Gölün güneydoğusunda yer alan Kinnekulle Dağı popüler bir turizm alanıdır. Yüksekliği 270 metre olan dağdan göl tamamı ile görülebilir.
Çevre
Gölde en çok yetişen balık türü Osmerus'tur. 1 Hektara 2,600 balık düşer. Bir başka yaygın balık türü somon olup, bu gölde yetişen somonların ağırlığı 15 kilogramı aşabilmektedir. Dünyanın bilinen, yakalanmış en büyük somonu 20 kilogramlık ağırlığı ile Vänern Gölü'nden çıkarılmıştır. Çevrede en yaygın kuş türleri ise deniz kırlangıcı ve martılardır.
Van Gölü, Van ve Bitlis illeri sınırları içerisinde bulunan Nemrut volkanik dağının patlaması sonucu, bölgedeki tektonik çöküntü alanının önünün kapanmasıyla oluşmuş bir volkanik set gölüdür.
Erciyes, İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan sönmüş bir yanardağ. Kayseri'nin 25 km güneybatısındaki Sultansazlığı ovaların'ın yanından yükselen büyük kütleli bir stratovolkandır.
Balıkçılık; denizlerde, göllerde ve akarsularda balıkların ve diğer deniz ürünlerinin çeşitli yöntemlerle avlanmasıdır. Balığın yanı sıra midye, karides, ıstakoz, pavurya, istiridye ve ahtapotun hatta balina gibi deniz memelilerinin avlanması da balıkçılık kapsamına girer. Gölet, havuz ya da denizlerdeki suni tesislerde balık ve diğer deniz hayvanlarının üretilmesi de balıkçılığın bir parçasıdır. Amatör balıkçılık, ticari balıkçılık, zanaatkar balıkçılık, rekreasyonel balıkçılık, kültür balıkçılığı gibi balıkçılık yöntemleri bulunur.
Aral Gölü, Kazakistan - Karakalpakistan (Özbekistan) sınırları içinde olan göldür. Önceki yıllarda 68.000 km² yüz ölçümüyle Asya'nın ikinci, dünyanın dördüncü büyük gölüydü. Son yıllarda aşırı sulama nedeniyle eski yüzölçümünün %90'ını kaybetmiştir.
Alabalık, Salmonidae familyasının en tanınmış üyesidir ve somon balığı ile yakın akrabadır. "Alabalık" diye adlandırdığımız balıkların bazıları Salmo cinsine ait değillerdir. Salmonidae ailesinin arta kalanını oluşturan Oncorhynchus ve Salvelinus cinslerine ait olan balıkların bazılarına da "alabalık" denilir. Alabalığın bir sürü çok yaygın olan veya sadece yöresel bulunan alt türlerine rastlanır.
Bafa Gölü, Ege Bölgesi'nin en büyük gölü.
Tanganyika, Orta Afrika'nın ve Rusya'daki Baykal gölünden sonra Dünyanın en derin gölüdür. 3° 20'den 8° 48' güney paralelleri ve 29° 5'ten 31° 15' doğu meridyenleri arasında yer alır. Yeryüzünün 6. en büyük gölüdür.
Sombalığı, som balığı ya da somon olarak adlandırılan balıkların hepsi Salmoniformes sınıfının Salmonidae familyasına ait olsalar da aslında bu familyanın farklı cinslerindenlerdir: Salmo, Salmothymus, Stenodus ve Oncorhynchus.
Buzul, dağ zirvelerinde yaz kış erimeyen ve yer çekiminin etkisiyle yer değiştiren büyük kar ve buz kütlesidir. Eğimli arazilerde yıllar boyunca biriken kar kütlesinin önce buzkar, sonra da buza dönüşmesiyle oluşur. Buzullar okyanuslardan sonra dünya üzerindeki ikinci büyük su deposu ve en büyük tatlı su deposudur, tatlı suyun % 98,5'ini oluştururlar. Hemen hemen her kıtada buzullara rastlanır. Dünya'nın belirli bölgeleri, bütün yıl erimeyen ve "buzul" adını alan buzlarla kaplıdır. Bunlar kutup bölgeleriyle yüksek dağların tepeleridir. Buzul oluşabilecek bölgenin deniz yüzeyinden yüksekliği, enlemin artmasıyla azalır. Ekvator yakınlarında 0° enlem çevresinde buzullara rastlamak için Runewenzorilerin 4.400 m yüksekliğine çıkmak gerekirken, Alplerde (45°) 2500 m'ye, Norveç'te (60°) 1500 m'ye çıkmak yeterlidir. Kutupta buzullara deniz yüzeyinde rastlanır.
Mälaren Gölü Vänern ve Vättern göllerinden sonra İsveç'in en büyük üçüncü gölüdür. Yüzölçümü 140 kilometrekare olan gölün bilinen en derin oktası 64 metredir. Güneydoğu - kuzeydoğu doğrultusunda uzanan göl Södertälje kanalı ile sularını Baltık Denizi'ne boşaltır. Göl içinde yer alan en büyük iki ada Selaön (91 km²) ve Svartsjölandet (79 km²)'dir.
Eber Gölü, Afyonkarahisar sınırları içinde yer alan Türkiye'nin 12. büyük gölüdür. En derin yeri 21 metredir.
Balık Gölü, Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Aras Dağları üzerinde Türkiye'nin en yüksek göllerinden biridir. Ağrı ili sınırları içerisinde yer alan ve oluşum bakımından volkanik set gölü olan bu göl, 30 km² alana sahiptir. Denizden yüksekliği 2.241 metre, en derin yeri 37 m'dir.
Hövsgöl Gölü,, Moğolistan'daki ikinci büyük göldür.
Ubsa Gölü, Uvs Gölü, büyük bir bölümü Moğolistan'da küçük bir kısmı ise Rusya'ya bağlı Tuva Cumhuriyeti sınırları içerisinde yer alan yüksek tuz oranına sahip bir kapalı havza gölüdür. 3.350 kilometrekarelik yüzölçümüyle Moğolistan'ın en büyük gölü olma özelliğini taşıyan göl, deniz seviyesinden 759 metre yükseklikte bulunur. Gölün kuzeydoğu ucu Moğolistan sınırlarını aşarak, Rusya Federasyonu'na dâhil olan Tuva Cumhuriyeti topraklarına girer. Çevresindeki en büyük yerleşim birimi Ulaangom kentidir. Çok sığ ve tuzlu olan bu gölün suyu binyıllar önce bölgeyi kaplayan bir tuzlu denizin kalıntılarıdır.
Buzul gölü, buzul aşındırmasıyla oluşan sirk adı verilen çanaklarda oluşan göllerdir. Son Buz Çağı sonlarında, yaklaşık 10,000 yıl önce eriyen buzullar sebebiyle oluşmaya başlayan coğrafi çöküntülerin; eriyen mineraller, çökeltiler ve su ile dolması sonucu buzul gölü oluşmaktadır. Bu tür göller aynı zamanda çanak gölü olarak da nitelendirilir.
Bu, Türkiye'deki uykuda ve sönmüş yanardağların listesidir.
Ren Şelalesi, İsviçre'nin Schaffhausen kantonunda yer alan Avrupa'nın en büyük şelalesidir. 150 metre genişliğinde ve 23 metre yüksekliğindeki şelale Ren, Rhone ve İnn nehirlerini besler. Schaffhausen şehir merkezine 4 km. mesafede bulunan şelale aynı zamanda turistlerin yoğun ilgisini çeker.
Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, güneybatı Alaska'da bulunan bir ABD millî parkıdır.
Pleistosen ya da Pleyistosen, genellikle halk dilinde Buz Devri olarak adlandırılan, yaklaşık 2.580.000 ila 11.700 yıl öncesini kapsayan jeolojik çağdır. Dünyanın en son tekrarlanan buzullaşma dönemidir. Pleistosen'in sonu, son buzul döneminin sonuna ve arkeolojide kullanılan Paleolitik çağın sonuna karşılık gelir. Pleistosen, Kuvaterner Döneminin ilk dönemi veya Senozoik Çağın altıncı dönemidir. ICS zaman ölçeğinde, Pleistosen üç aşamaya ayrılır. Bunlar;
Gelasiyen,
Kalabriyen,
Çibanyen Bu uluslararası alt bölümlere ek olarak, çeşitli bölgesel alt bölümler sıklıkla kullanılır.Pleistosen'i alt bölümlere ayırmak için çeşitli şemalar.
Moren set gölü, buzulların biriktirdiği tortular olan morenlerin bir çukurluğun önünü kapatması ile oluşan set gölleridir. Buzul gölü buzulun aşındırdığı çanağa su dolması ile oluşurken, bu göllerde etkili olan morenlerdir.
Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır. Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir. Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.
