İçeriğe atla

Vâkidî

Ebu Abdullah Muhammed bin Ömer bin Vâkid el-Eslemî (Arapça:' أبو عبد الله محمد بن عمر بن واقد ‏) (yak. Hicrî 130 - 207; MS 748 - 822; Medine); erken dönem İslam tarihçisi. Gençliğinde buğday tüccarlığı, ilerleyen yıllarda kadılık yaptı. Özellikle tarih ve siyer (Muhammed'in hayatı) konusunda eserler vermiştir. Bunun haricinde Kur'an, fıkıh, hadis, sahabelerin (ashab) hayatı, kültür ve coğrafya ile ilgili eserleri de mevcuttur.

Vâkidî kitap ve belge toplamayı seven, zengin bir kütüphaneye sahip bir alimdi. Satın alamadığı kitapları katiplerine yazdırıyordu. Bunlardan en meşhuru Muhammed bin Sa'd'dır.[1] Geride pek çok -bazı efsanelere göre 600[2]- eser bırakmasına rağmen bunlardan bir kısmının Vâkidî'ye ait olduğu konusu tartışmalıdır. Benzer şekilde -özellikle ömrünün son dönemlerinde aktardığı- bazı hadisler de bazı İslam alimleri tarafından "doğruluğu şüpheli" kabul edilir. Bunda Vâkidî'nin tartışmalı Abbasî halifesi Memun ile yakın ilişkisinin etkili olduğu düşünülür.

Soyu

748 yılı civarında Medine'de mevâli (Arap olmayan Müslüman) bir ailede dünyaya geldi. Kendisine dedesi Vâkid'e binaen el-Vâkidî, kabilesine binaen el-Eslemî lakapları verildi.

Eğitimi

Vâkidî’nin hocaları içinde en meşhuru İbn İshak'tır. Malik bin Enes’den hadis dersleri aldı. Süfyan-ı Sevrî, İbn Cureyc ve Ma’mer bin Raşid gibi dönemin önde gelen âlimlerinden dersler aldı.[3] Meğazi (gaza anlatımı) ve siyer derslerini başlıca Ebu Ma’şer es-Sindî'den aldı.

Bazı önemli eserleri

  1. Kitab et-Tarih ve’l-Meb’as ve’l-Meğazî
  2. Ahbâru Mekke
  3. Kitab et-Tabakât
  4. Fütûh eş-Şam
  5. Fütûh el-Irak
  6. Fütûh el-Cezîre
  7. Kitap el-Cemel
  8. Maktel el-Hüseyn
  9. es-Sîre
  10. Ezvâc en-Nebî
  11. Kitab er-Ridde ve’d-Dâr
  12. Harb el-Evs ve’l-Hazrec
  13. Kitabü Sıffin
  14. Vefât en-Nebî
  15. Emr el-Habeşe ve’l-Fil
  16. Kitab es-Sakîfe ve Bey’ati Ebi Bekr

Kaynakça

  1. ^ Ramazan Şeşen, Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Yazıcılığı, sf 30.
  2. ^ Sabri Hizmetli, İslam Tarihçiliği Üzerine, s.125.
  3. ^ Mahmut Es’ad Seydişehrî, Tarih-i Din-i İslam (Medhal), s. 12.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbn Teymiyye</span> Şeyhülislam

Takıyyüddin ibn Teymiyye, özellikle Selefileri ve Vehhabîleri fıkıh, şeriat ve diğer İslamî görüşler konusunda etkilemiş olan İslam alimi. Kendinden sonra gelen çeşitli ve ağırlıklı olarak Hanbeli mezhebini benimseyen İslâm âlimlerini ve akımlarını da etkilemiştir. İbn Teymiyye'nin etkilediği isimlerin en önemlilerinden birisi de Muhammed bin Abdülvehhâb'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Hanife</span> Hanefî mezhebinin öncüsü ve imamı olan din bilgini

Ebû Hanîfe veya tam adıyla Ebû Hanîfe Numân bin Sâbit bin Zûtâ bin Mâh İslam dininin dört fıkıh mezhebinden birisi olan Hanefi mezhebinin kurucusu ve Sünni fıkhının en büyük üstâdlarından biri sayılan İslam fıkıh ve hadis bilgini. Asıl adı "Nu’man bin Sâbit" olup sevenlerince ismi "İmâm-ı Â’zam" unvanıyla birlikte anılır.

<span class="mw-page-title-main">Siyer</span> Muhammedin geleneksel Müslüman biyografileri

Siyer-i Nebi, kısaca siyer, geleneksel İslami literatürde Muhammed'in biyografilerine verilen isimdir. Kur'an ve Hadislere ek olarak, Muhammed'in hayatı ve İslam'ın ilk dönemi hakkındaki çoğu tarihi bilginin kaynağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sünnilik</span> en yaygın İslam mezhebi

Ehl-i Sünnet ve'l-Cemâat, kısaca Ehl-i Sünnet ya da Sünnîlik, İslam dininin dünya üzerindeki iki büyük kolundan biri ve %77-80'lik bir oran ile en büyük mensubunun bulunduğu mezhepler grubudur. Zaman zaman Sünnî İslam veya Sünnî mezhebi ifadesi de kullanılır. Günümüzde Sünnîlik, kendi içerisinde günümüzde yaşayan iki akaid mezhebi, dört fıkıh mezhebini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şafii</span> Şafi mezhebinin kurucusu ve imamı

Şafii, İslam hukuku bilgini. Şafii mezhebinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">İbn Kesir</span> Hadis ve tefsir bilgini, tarihçi

İbn Kesîr, Suriyeli muhaddis, müfessir ve tarihçi. Memlüklüler devrinde yaşamış tarih, tefsir ve fıkıh konusunda uzmanlaşmış tanınmış bir alimdir. İslam dünyasında kaynak bir tarih kitabı olan El Bidaye ve'n Nihayeyi yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mâlik bin Enes</span> Mâlikî mezhebinin kurucusu ve imamı olan din bilgini

Mâlik bin Enes, Mâliki mezhebinin kurucusu, müctehid ve muhaddis.

<span class="mw-page-title-main">Sünen-i Ebu Davud</span> hadis kitabı

Sünen-i Ebu Davud Ehl-i Sünnet hadis literatüründe en güvenilir hadis kitapları olarak kabul edilen altı kitaptan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Hureyre</span> sahabe

Ebu Hureyre (Arapça: أبو هريرة‎ ‎;, Yemen asıllı sahabe. Gerçek adı bilinmemekle birlikte Müslüman olmadan önceki adının Abdüamr, Sükeyn, Abdüşşems olduğu yönünde farklı rivayetler vardır. Sahipsiz kedi yavrularını besleyip büyütmesinden dolayı Kedicik babası anlamına gelen Ebu Hureyre ismiyle anılırdı.

Muhammed bin Ahmed el-Kurtubi,, Eserlerinde Ehl-i Sünnet'i savunan, başta Mu’tezile olmak üzere İmâmiye, Râfiziyye, Kerrâm’îyye gibi fırkaları eleştiren âmelde Malikî, i'tikatta Eş’ari olmakla birlikte, mezhep taassubuna karşı tavır takınan ve taklitçiliği bir metot olarak benimsemediğini dile getiren Endülüslü ve Arap, muhaddis, müfessir, fakih, dilci ve kıraat âlimi.

İmam Kuşeyrî, müderris, mutasavvıf ve yazar. Ailesi Arap asıllı olup, Horasan civarına yerleşmişti. Annesi de Sülemi ailesine mensuptur.

Esmâ bint Mervân, 7. yüzyılda yaşamış Medineli bir Arap Yahudisi kadın şairdir. Muhammed'in Medine'ye hicretinden sonra, İslam karşıtı şiir söyleyen şairler arasında sınıflandırılmaktadır. Muhammed'in isteği üzerine Ümeyr b. Adî tarafından öldürüldü.

İbn Kayyim El-Cevziyye, 14. yüzyılda yaşamış Arap tefsir hadis ve fıkıh bilgini. Aynı zamanda İbn Teymiyye'nin en önde gelen ilim talebesi.

<span class="mw-page-title-main">Süfyân es-Sevrî</span>

Süfyân as-Sevrî ibn Saîd tebeut tabiinden olan bir İslâm âlimi, hafız, fakih ve Sevrî mezhebi'nin kurucususu. Aynı zamanda büyük muhaddislerdendir.

Zehebî veya tam adıyla Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân ez-Zehebî et-Türkmânî, Suriyeli hadis hafızı, tarihçi ve kıraat alimi.

İbn Sa'd, 8. ve 9. yüzyıllarda yaşamış hadis, siyer, tarih ve neseb bilgini.

İbn-i Salah Kürt hadis âlimi ve fakih. Şehrizor'da doğmuştur. Asıl adı Osman bin Abdürrahmân bin Osman bin Mûsâ bin Ebi’n-Nasr el-Kürdî eş-Şehrezûrî’dir. Künyesi, Ebû Amr, lakabı Takiyyüddin'dir ancak, 'İbn-i Salah' diye anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ubade bin Samit</span>

Ubade bin Samit, İslam peygamberi Muhammed'in sahabesi.

Muhammed, İslam'ı duyurmaya başlamasıyla zaman içerisinde kendisine taraftar topladı ve böylece giderek artan bir nüfuz elde etti. Diğer inançlara mensup bazı kimseler, kendilerini yanlış yolda olmakla itham eden Muhammed'e karşı koydu. Bazı şairler şiirleriyle Muhammed'i hicvederken bazıları ise şiirleriyle insanları ona karşı savaşmaya davet etti. Muhammed muhaliflerini ortadan kaldırmak amacıyla onları öldürttü.

Muhammed Rudani veya sadece Rudanî, astronom, gramerci, hukukçu, mantıkçı, matematikçi ve şair olarak faaliyet gösteren Faslı bir bilgin.