İçeriğe atla

Uzun atlama

Atletizm
Uzun atlama
Uzun atlama, Helsinki, Temmuz 2005.
Erkek rekorları
DünyaMike Powell 8.95 (1991)
OlimpiyatBob Beamon 8.90 (1968)
Kadın rekorları
DünyaGalina Chistyakova 7.52 (1988)
OlimpiyatJackie Joyner 7.40 (1988)

Uzun atlama, atletizmin atlama branşına ait bir daldır.

Atlet, yaklaşık 30-45 metre mesafeden hızlanarak, 30 cm genişliğindeki bir basma tahtasına basarak atlayışını yapar. Tahtanın 20 cm'lik beyaz bölümü basış alanı olup 10 cm'lik alanı ise kırmızıdır. Kırmızı alana basış faul olur. Dünya rekoru 8,95 metrelik atlayışıyla Mike Powel'la aittir. Atletler için hız, çeviklik ve güç kullanımının oldukça yoğun olduğu bir daldır. Bu daldaki müsabakalar 1896 yılındaki ilk modern Olimpiyatlardan beri yapılmaktadır.

Tarihçe

Antik Yunan'da kullanılan ağırlıklar
1513'te Durarak Uzun Atlama müsabakalarını anlatan tasvir

Antik Yunan'da düzenlenen Olimpiyat oyunlarında bilinen tek atlama müsabakası uzun atlama aynı zamanda Pentatlon yarışlarının da bir ayağını oluşturmaktaydı. Bu dönemdeki etkinlikler sporcuların savaş sırasındaki kabiliyetlerini göstermeyi amaçlayan oyunlardı. Uzun atlama muhtemelen savaş sırasında askerlerin önlerine çıkan dere yatağı veya engelleri geçebilmesi düşüncesinden ortaya çıkmış bir spor dalıdır.[1] Antik müsabakaların araştırılmasının ardından atletler için modern oyunlarda kısa bir koşu parkuru kullanarak atlayışı gerçekleştirmelerine izin verilmiştir.[1] Sporcular tek ellerinde 1 ila 4,5 kilo arasında bir adet halter taşıyorlardı. Atletler kendilerine ivme kazandırabilmek için bu ağırlıkları ellerinden atıyorlar ve atlayışlarını yapıyorlardı. Ağırlığın geriye doğru savrulması atletlerin ağırlık merkezini değiştirmesine ve atletin bacaklarını dışa doğru uzatarak mesafeyi arttırmasına neden oluyordu. Yani atlamanın kendi ivmelenmekten kaynaklanıyordu. Müsabakalar büyük olasılıkla stadyum pistine getirilen bir tahta aracılığıyla yapılıyordu. Atlayıcılar atlamanın ardından "skamma" denilen bir kazılmış alana düşüyordu ve bu alan kum değildi çünkü iniş alanınında kum kullanılması daha modern zamanlarda ortaya çıkmış bir yöntemdir. Uzun atlama oyunlar boyunca en zor ve beceri gerektiren bir branş olarak kabul edildi. Philostratus zamanında atlayış haltercilerin hareketlerine bir ritim katmak amacıyla boru kullanılarak müzik eşliğinde yapılmaya başlandı.[1] Philostratos "Kurallar yarışmaların en zoru olarak kabul edildiği için flüt ve ağırlık ile yarışmacılara avantaj sağlanması amaçlanmaktadır" demiştir. MÖ 656 yılındaki oyunlarda 7.05 m atlayan Spartalı Chionis zamanının en önemli uzun atlamacısıdır.[2]

Uzun atlama 1896 yılındaki modern olimpiyatların başlangıcından beri Yaz Olimpiyatlarında oynanmaktadır. 1914 yılında özellikle kadınlar için standartlaştırılmış bir atlama tahtası geliştirilmiştir.[3] Ancak 1928 yılındaki olimpiyatlara kadar kadınlar uzun atlama müsabakaları yapılamamıştır.

Jesse Owens uzun atlama branşının en önemli isimlerinden birisidir. 8.13 m uzunluğundaki rekor atlayışı 1960 yılında Ralph Boston tarafından geçilene kadar tam 25 yıl boyunca kırılamamıştır. Onun ardından 1968 yılında Bob Beamon'un 8,90 m uzunluğundaki atlayışı da tam 23 yıl rekor olarak kalmıştır. Bu rekor 1991 yılında Mike Powell tarafından 8,95 m ile kırılmıştır. Mike Powell'ın bu derecesi de günümüzde hâlen geçerli olan dünya rekorudur. Resmî olarak bu mesafeden daha uzağa atlayanlar olsa da kurallar gereği rüzgâr hızından dolayı geçerli olmamıştır. Kadınlarda ise rekor Sovyetler Birliği'nden 7,52 m ile Galina Chistyakova'ya aittir. 1988 yılında elde edilen bu derece de hâlen kırılamamıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b c Swaddling, Judith (1999). The Ancient Olympic Games. University of Texas Pres. ISBN 0292777515. 
  2. ^ "Ancient Origins". The Times/The Sunday Times. 11 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2006. 
  3. ^ Tricard, Louise Mead (1 Temmuz 1996). American Women's Track & Field: A History, 1895 Through 1980. McFarland. ss. 60-61. ISBN 0-7864-0219-9. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Atletizm</span> spor dalı

Atletizm; koşu, yürüyüş, atma ve atlama branşlarını içeren; bir pist veya sahada yapılan dünyanın en eski sporlarından biridir. Bu tür fiziksel aktiviteler, çağlar boyunca tüm dünyada yaygın ilgi görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Üç adım atlama</span>

3 adım atlama, atletizmin bir dalıdır. Yeterince hızlanabilmek ve 10 santimetrelik sıçrama tahtasından, olabildiğince uzağa fırlayabilmek gerekir. Üç adım atlamanın, adından da anlaşılacağı gibi, üç aşaması vardır. Atletin yükseldiği ayağının üstüne düştüğü ilk adım; ağırlığını öbür ayağına kaydırdığı ikinci adım ve atlayış.

<span class="mw-page-title-main">Atlama (su sporu)</span> Spor dalı

Atlama, belirli bir yükseklikten atlayıp, havada estetik hareketler yaptıktan sonra suya dimdik girmeye dayanan spor dalı. Genellikle balıklama yapılan atlayış sırasında ayrıca çeşitli jimnastik ve akrobasi hareketleri gerçekleştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Modern pentatlon</span>

Modern pentatlon, aynı gün içinde atıcılık, epe eskrim, serbest stil yüzme, binicilik ve 3 km. koşudan oluşan 5 yarışı içeren spor mücadelesidir. Spor, Union Internationale de Pentathlon Moderne (UIPM) (Uluslararası Modern Pentatlon Federasyonu) tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kayakla atlama</span>

Kayakla atlama, dik bir rampadan aşağı kaymayı, havalanmayı, mümkün olduğunca yükseğe atlamayı ve ardından düşmeden yumuşak bir biçimde en uzak noktaya inmeyi içeren gösterişli bir spordur.

Robert "Bob" Beamon Amerikalı eski atlet. Meksiko'daki 1968 Yaz Olimpiyatları'nda kırdığı uzun atlama dünya rekoruyla tanınır. Bu rekor 1991'de Mike Powell'ın derecesine kadar, yaklaşık 23 yıl boyunca geçilememiştir. Beamon'un rekoru ayrıca, Jesse Owens'ın 1935-1960 yılları arasında elinde tuttuğu 25 yıllık rekordan sonra, en uzun süreli geçilemeyen ikinci derecedir.

1968 Yaz Olimpiyatları'nda, erkeklerde 24, kadınlarda ise 12 olmak üzere toplam 36 atletizm mücadelesi yapıldı. Meksiko'daki yarışmalara 93 ülkeden 1031 atlet katıldı.

Françoise Mbango Etone, Fransız atlettir. Önceleri Kamerun adına yarışan sporcu, 2010 itibarıyla Fransa adına yarışmaktadır. Etone Atina'daki 2004 Yaz Olimpiyatları'nda üç adım atlama dalında altın madalya kazandı. 2008 Yaz Olimpiyatları'nda ise 15,39 metrelik atlayışıyla Olimpiyat rekoru kırarak unvanını korudu.

<span class="mw-page-title-main">Mike Powell</span> Amerikalı uzun atlayıcı

Michael "Mike" Anthony Powell, Amerikalı eski atlet. Uzun atlama branşında yarışan Hellmann, 1991 ve 1993 yıllarında dünya şampiyonu oldu. 1991 Dünya Şampiyonası'nda elde ettiği 8,95 metrelik derecesiyle dünya rekorunu elinde bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2012 Yaz Olimpiyatları'nda atletizm - Erkekler uzun atlama</span>

2012 Yaz Olimpiyatları'nda erkekler uzun atlama müsabakası 3-4 Ağustos tarihlerinde Londra Olimpiyat Stadyumu'nda yapıldı.

2012 Yaz Olimpiyatları'nda kadınlar uzun atlama müsabakası Londra'da gerçekleştirilecek. 7-8 Ağustos tarihlerinde Londra Olimpiyat Stadyumu'nda yapılacak müsabakada birçok atlet yer alacak.

2012 Yaz Olimpiyatları'nda erkekler sırıkla atlama müsabakası 8-10 Ağustos tarihlerinde Londra Olimpiyat Stadyumu'nda yapılmıştır.

2012 Yaz Olimpiyatları'nda erkekler üç adım atlama müsabakası Londra'da gerçekleştirilecek. 7-9 Ağustos tarihlerinde Londra Olimpiyat Stadyumu'nda yapılacak müsabakada birçok atlet yer alacak.

2012 Yaz Olimpiyatları'nda kadınlar üç adım atlama müsabakası Londra'da gerçekleştirilecek. 3-5 Ağustos tarihlerinde Londra Olimpiyat Stadyumu'nda yapılacak müsabakada birçok atlet yer alacak.

2012 Yaz Olimpiyatları'nda erkekler yüksek atlama müsabakası 5-7 Ağustos tarihlerinde Londra Olimpiyat Stadyumu'nda yapıldı.

2012 Yaz Olimpiyatları'nda kadınlar yüksek atlama müsabakası, 9-11 Ağustos tarihlerinde Londra Olimpiyat Stadyumu'nda yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Mikio Oda</span> Japon üç adım atlamacı, uzun atlamacı (atletizm), teknik direktör, gazeteci (1905-1998)

Mikio Oda Olimpiyat Oyunları'nda Japonya adına altın madalya alan ilk atlettir ve ayrıca Asya Olimpik Oyunları'nda bireysel olarak madalya alan ilk Japon atlettir.

<span class="mw-page-title-main">Chūhei Nambu</span> Japon üç adım atlamacı, uzun atlamacı (atletizm), teknik direktör, gazeteci (1904-1997)

Chūhei Nambu Japon atlet. 2013 itibarıyla adına uzun atlama ve üç adıma atlama dalında iki dünya rekoru verilecek.

<span class="mw-page-title-main">Tatyana Lebedeva</span> Rus atlet

Tatyana Romanovna Lebedeva, hem uzun atlama, hem de üç adım atlama etkinliklerinde yarışmış bir Rus atlet. Olimpiyat, dünya ve Avrupa seviyelerinde altın madalya kazanan Lebedeva bu disiplinlerde en başarılı atletlerden biridir. Uzun atlamada en iyi atlayışı 7,33 m olup, üç adım atlamada 15,36 m'lik atlayışıyla dünya salon rekorunu elinde tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yaroslava Mahuçih</span> Ukraynalı yüksek atlayıcı

Yaroslava Oleksiyivna Mahuçih, Ukraynalı yüksek atlayıcıdır. Olimpiyatlara ilk katılımında Tokyo'daki 2020 Yaz Olimpiyatları'nda bronz madalya aldı. 2018 Gençlik Olimpiyat Oyunları'nda altın madalya sahibi ve 18 yaş altı (U18) seviyesinde dünya ve Avrupa şampiyonudur. 2019 Dünya Şampiyonası'nda gümüş madalya kazanıp gençler dünya rekorunu kırmıştır.