İçeriğe atla

Uzay savaşı

Uzay savaşı, harp ortamı türüdür. Savaş, uzayda gerçekleşir. 1960 yıllarında ABD ve Sovyetler Birliği rekabeti sonucu ortaya çıktı.[1][2]

2020 itibarıyla, bir dizi test ve gösteri gerçekleştirilmiş olsa da, uzayda hiçbir gerçek savaş gerçekleşmedi. Uzaydaki çatışmaları düzenleyen ve özellikle balistik füze, askerî uydu, casus uydu, nükleer silahlar olmak üzere uzay silah sistemlerinin kurulumunu sınırlayan uluslararası anlaşmalar yürürlüktedir.[3]

1985'ten 2002'ye kadar Amerika Birleşik Devletleri Uzay Komutanlığı vardı. 2002 yılında Amerika Birleşik Devletleri Stratejik Komutanlığı ile birleşti. Daha sonra 2019'da Amerika Birleşik Devletleri Uzay Kuvvetleri'i kuruldu.[2][4]

10 Ağustos 1992'de kurulan ve 1 Haziran 2001'de Rus ordusunun bağımsız bir bölümü hâline gelen Rus Uzay Kuvvetleri, 1 Aralık 2011'den itibaren yerini Rus Havacılık ve Uzay Savunma Kuvvetleri'ne bıraktı.

Uzay savaşının kapsamı 3 kola ayrılır:

  • "Karadan uzaya savaş" - Dünya'dan uydulara saldırmak;
  • "Uzay'dan uzaya savaş" - uyduların savaşı;
  • "Uzay'dan karaya savaş" - Dünya tabanlı hedeflere saldıran uydular.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020. 
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 13 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">GPS</span> Küresel Konum Belirleme Sistemi

Global Positioning System, ABD hükümetine ait ve ABD Uzay Kuvvetleri tarafından yönetilen uydu tabanlı radyonavigasyon sistemidir. Dünya'daki ve Dünya yakınındaki GPS alıcılarına, en az dört GPS uydusunu görebilmeleri şartıyla coğrafi konum ve saat bilgisi sağlayan küresel uydu navigasyon sistemlerinden biridir. Uydular bir tür radyo sinyali yayarlar ve yeryüzündeki GPS alıcıları bu sinyalleri alıp yorumlayarak konum belirlenmesini gerçekleştirir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri</span> ABDnin askerî gücü

Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri, ABD'nin bütün silahlı kuvvetlerinin birleşik olarak oluşturduğu yapıdır. ABD Ordusu ilk kez, yeni kurulan ulusu Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Büyük Britanya'ya karşı savunmak üzere 13 kurucu eyaletin oluşturduğu Kongre yönetimi sırasında kuruldu. Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetleri, ABD Deniz Piyadeleri ve ABD Deniz Kuvvetleri 1776'daki bağımsızlık bildirisinin açıklanacağı öngörüsüyle 1775'te oluşturuldu. Dünyadaki en büyük hava kuvvetlerinden birine sahip olmasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri 1947'ye kadar bağımsız bir komutanlık haline getirilmedi.

<span class="mw-page-title-main">Irak Savaşı</span> ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin, Irakı işgaliyle başlayan savaş (2003-2011)

Irak Savaşı, 20 Mart 2003'te Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık önderliğinde oluşturulmuş Çokuluslu Koalisyon Kuvvetleri'nin bir askerî harekâtla Irak'a girmesiyle başlayan ve devam eden savaş. Ayrıca İkinci Körfez Savaşı, Irak'ın İşgali ve koalisyon ülkelerince Irak'ı Özgürleştirme Operasyonu olarak da adlandırılır. 21 Ekim 2011 tarihinde ABD Başkanı Barack Obama yaptığı açıklamada, ülkedeki ABD askerlerinin 31 Aralık 2011'e kadar geri çekileceğini açıkladı. 15 Aralık 2011 tarihinde Bağdat'ta bulunan Amerikan Üssü'nden son Amerikan Bayrağı'nın indirilmesiyle savaş resmen sona ermiştir. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry savaşın vahim bir hata olduğunu belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uzay Yarışı</span> Soğuk Savaş sırasında, ABD ve SSCB arasında yaşanan uzay rekabeti (1955–1975)

Uzay Yarışı, Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasında 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen resmî olmayan uzay rekabetidir. Kökeni, II. Dünya Savaşı'ndan sonra iki ülke arasında balistik füze temelli nükleer silahlanma yarışına dayanmaktadır. Uzaya uydu, roket ve sonda yollamak, insan göndermek; Ay'a insan indirmek gibi çabalar içermektedir. Bu yarış, aynı zamanda ABD ile SSCB arasındaki Soğuk Savaş'ın (1947–1991) bir parçasıdır. Uzay Yarışı, yapay uyduların öncü fırlatmalarını, Ay'a, Venüs'e ve Mars'a yollanan robotik uzay sondalarını ve alçak Dünya yörüngesinde ve nihayetinde Ay'da insanlı uzay uçuşunu getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sputnik 1</span> Uzaya gönderilen ilk yapay uydu (1957)

Sputnik 1, Dünya'nın ilk yapay uydusu. Sputnik serisinden ilk uzay aracı. SSCB tarafından 4 Ekim 1957'de yörüngeye oturtuldu. Sputnik 1'in uzaya gönderilmesi soğuk savaş yıllarında gerçekleşti ve süper güçler arasında yeni bir rekabet olan Uzay Yarışı'nı başlattı.

<span class="mw-page-title-main">Özel kuvvetler</span>

Özel kuvvetler ya da özel harekât kuvvetleri, düşmanın güvenlik güçlerine ve silahlı birliklerine keşif harekâtı, gözetleme, düşman birliklerinin durumu, sayısı gibi özel taktik beceri gerektiren görevleri üstlenen; çok yönlü ve çevik bir silahlı birliktir. Özel operasyonlar ve karşı saldırı yapmak için eğitilirler.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri</span> Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetlerinin hava hizmeti şubesi

Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri, ABD askeri örgütlenmesinin başlıca kollarından biridir. Hava savaşları, hava savunması ve askeri uzay araştırmalarının geliştirilmesiyle görevlidir. Diğer askeri kollara hava desteği ve hizmeti de sağlar. 1941'de hava kuvvetleri olarak kara kuvvetleri içinde özerk bir komutanlık hâline getirilmiş, 1947 Ulusal Güvenlik Yasası ile bağımsız ABD Hava Kuvvetleri oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Deniz Piyade Kolordusu</span>

Amerika Birleşik Devletleri Deniz Piyadeleri ABD Savunma Bakanlığı bünyesinde yer alan başlı başına bir kuvvet komutanlığıdır. ABD Deniz Kuvvetleri Komutanlığı gibi doğrudan ABD Savunma Bakanlığı Deniz Kuvvetleri Dairesine bağlı olduğu halde ayrı bir kuvvet komutanlığıdır. Komutanı organizasyon, idare, plan ve program bakımından doğrudan Deniz Kuvvetleri Müsteşarına karşı sorumludur. Gerekli hallerde Başkan, Savunma Bakanı, Ulusal Güvenlik Konseyi ve Anavatan Güvenlik Konseyi'ne tavsiyede bulunmakla yükümlüdür.

Uzay teknolojisi; uzay bilimi araştırmaları veya havacılık endüstrisi tarafından uzay uçuşları, uydular ve uzayın keşfi konularında kullanılmak üzere geliştirilen teknolojiler. Uzay teknolojisi kavramının içine uzay aracı, yapay uydular, uzay istasyonları ve destek altyapısı, ekipman ve prosedürler ile uzay savaşı konuları girmektedir. Uzayda çalışma yapmak; yeni aletler ve teknikler, kısacası yeni teknolojiler gerektirmektedir. Hava tahmini, uzaktan algılama, GPS sistemleri, dijital uydu ve bazı uzak-mesafe iletişim sistemleri gibi günlük olarak kullanılan hizmetler uzay teknolojisi altyapısına bağımlıdırlar. Bilimler arasında özellikle astronomi ve yer bilimleri uzay teknolojilerinden faydalanmaktadır. Uzay ile ilgili girişimler tarafından üretilen ya da daha da geliştirilen yeni teknolojileri genellikle kısa sürede diğer ekonomik aktiviteler tarafından tüketilmeye başlar.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Donanması</span>

Amerika Birleşik Devletleri Donanması veya Birleşik Devletler Ulusal Donanması ABD Silahlı Kuvvetleri'nin deniz koludur. Yedi Amerika Birleşik Devletleri düzenli servisi'nden birisidir. 31 Aralık 2008 itibarıyla ABD Deniz Kuvvetleri etkin görevde 347.487 personele ve Deniz Kuvvetleri Yedekleri'nde ise 96.710 personele sahiptir. Askerlik hizmetinde 296 gemi ve 3.700'den fazla uçak işletmektedir. ABD Deniz Kuvvetleri dünyanın en büyük deniz kuvvetlerine sahiptir; muharebe donanma tonajı, sonraki 13 ortağından daha büyüktür. ABD Deniz Kuvvetler aynı zamanda Hizmet-içi 11 ile dünyanın en büyük taşıyıcı donanmasına sahiptir ve bir tanesi de henüz yapım aşamasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Uzay araştırmaları</span>

Uzay araştırmaları, uzay teknolojisi kullanılarak uzayın keşfi ve incelenmesidir. Uzayın fiziksel keşfi hem insanlı uzay araçları ile hem de uzaktan yönetilen robot uzay gemileriyle yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Göktürk-2</span> Yer gözetleme uydusu

Göktürk-2, TÜBİTAK UZAY, TAI iş birliği ile geliştirilen keşif uydusudur. 18 Aralık 2012 tarihinde Çin'deki Jiuquan Fırlatma Üssü'nden uzaya fırlatılmıştır. 409 kg ağırlığındaki uydu 2,5 metre siyah-beyaz ve 5 metre renkli çözünürlüğe sahiptir. Uydunun görev bilgisayarı ve görev yazılımı tamamen Türkiye'de Türk mühendislerce üretilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca yüksek çözünürlüklü görüntü alınması için üretilen ilk uydudur.

<span class="mw-page-title-main">Wilkinson Microwave Anisotropy Probe</span>

Wilkinson Microwave Anisotropy Probe, Büyük Patlama'dan geriye kalan kozmik mikrodalga arka plan ışımasını ölçmek için uzaya yollanmış bir uydudur.

<span class="mw-page-title-main">Casus uydu</span> askerî ve/veya istihbarat donanım ve uygulamaları içeren bir yapay uydu türü

Casus uydu veya diğer adıyla keşif uydusu, yer gözlem uydusu veya iletişim uydusu gibi geliştirilmiş ve askerî ve/veya istihbarat donanım ve uygulamaları içeren bir yapay uydu türüdür. Esasen uzay teleskopları gibi fakat farklı bir görüntü mekanizmasıyla uzaya doğru değil yeryüzüne doğru görüş alanına sahiptir. İlk nesil casus uyduları uzay yarışı ile 60'ların teknolojisiyle geliştirilen, sadece fotoğraf çekebilen uydulardı. Fotografik film malzemesi yeryüzüne indirilerek keşif görüntüleri elde edilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Roskosmos</span> Rusya uzay ajansı

Roskosmos Devlet Uzay Etkinlikleri Kuruluşu, Rusya'nın uzay bilimleri programı ile genel havacılık ve uzay araştırmalarından sorumlu devlet kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Stratejik Komutanlığı</span>

Amerika Birleşik Devletleri Stratejik Komutanlığı (İngilizce: United States Strategic Command; USSTRATCOM), Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı'na bağlı on Birleşik Muharip Komutanlık'tan biridir. Görevi askerî uydu'lar gibi uzay operasyonları, bilgi operasyonları (bilgi savaşı gibi), füze savunması, küresel komuta ve kontrol, istihbarat, gözetim ve keşif (C4ISR), küresel vuruş ve nükleer caydırıcılık (Amerika Birleşik Devletleri nükleer cephaneliği) ve kitle imha silahlarıyla mücadele etmektir. Karargâhı Nebraska eyaletinde bulunan Offutt Hava Kuvvetleri Üssü'nde yer almaktadır.

Keşif Uydu Komutanlığı, Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı olarak görev yapmaktadır. Görevi istihbarat,keşif ve gözetleme için herhangi bir coğrafi veya iklimsel engel olmaksızın uzay tabanlı görüntüleme yeteneğine sahip olarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer silahlanma yarışı</span> Soğuk Savaş döneminde yaşanan çekişme

Nükleer silahlanma yarışı, Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği ve müttefiklerinin Soğuk Savaş süresince nükleer savaşta üstünlük kurmak için girdikleri bir silahlanma yarışıydı. Bu dönemde, ABD ve Sovyetler'in yanı sıra diğer ülkeler de nükleer silah geliştirmeye başladı, ancak hiçbiri savaş başlığı üretiminde diğer iki süper güç kadar etkin olmadı.

Uzay silahları, uzay savaşında kullanılan silahlardır. Yörüngedeki uzay sistemlerine saldırabilen silahları içerir. Uzayın askerileştirilmesi sürecinde, bu tür silahlar esas olarak Soğuk Savaş sırasında yarışan süper güçler tarafından geliştirildi. Bazıları bugün geliştirilme aşamasındadır. Uzay silahları aynı zamanda askerî bilimkurgu ve bilimkurgu video oyunlarında da merkezi bir temadır.

<span class="mw-page-title-main">Askerî uydu</span>

Askeri uydu, askeri amaçla kullanılan yapay uydudur. En yaygın görevler istihbarat toplama, navigasyon ve askeri iletişimdir. İlk askeri uydular fotoğrafik keşif misyonlarıydı. Uyduların ilk askeri kullanımı kefaret içindi. Haberleşme uydusu türleri askerî iletişim, uzay araştırmaları, casus uydu, havadan keşif ve uzaysal keşif uygulamaları için kullanılır.