İçeriğe atla

Uzay biliminin anahatları

Paranal Gözlemevi'nde Samanyolu'nun lazer-güdümlü gözlenmesi, Chile - 2010

Aşağıdaki taslak, uzay bilimi için hem konusal bir kılavuz hem de genel bir bakış olarak verilmiştir:

Uzay bilimi – (dış) uzayda bulunan her şeyin araştırılması.[1] Bu konu bazen astronomi olarak da adlandırılmıştır, ancak son zamanlarda astronomi daha geniş olan uzay biliminin bir dalı olarak kabul görmeye başlamıştır. Uzay bilimi alakalı başka alanları içerecek şekilde büyümüştür.[2] Bunlar arasında, Uzay yolculuğu, (Uzay tıbbı da dahil olmak üzere) Uzayın keşfi, Uzay arkeolojisi[3] ve uzayda gerçekleştirilen bilim (bkz. uzay araştırmaları İng:Space research) ile ilgili sorunların araştırılması bulunmaktadır.

Uzay bilimi'nin dalları

fiziksel kozmoloji'den, uzayın kökenine dair önerilen zaman çizelgesi

Uzay ile ilgili disiplinler-arası alanlar

Astronomi

Bkz. Astronominin anahatları (İng: Outline of astronomy)

Bilim insanlarının araştırdığı belirli türdeki nesneler için astronomik cisimler makalesini inceleyiniz. Yön/konum belirleme amacıyla ise Dünya'nın evrendeki yeri makalesini inceleyiniz.

Uzayın keşfi

Bkz. Uzayın keşfinin anahatları (İng: Outline of space exploration)

Astronotik

Astronotik (İng:Astronautics) – Uzay yolculuğunun (İng: spacefaring) ve Uzay uçuşunun (İng: spaceflight bilimini ve mühendisliğini konu alan, Uzay mühendisliği alt dalıdır.

Ayrıca bakınız

Astronot Piers Sellers, STS-121 görevindeki 3. uzay-yürüyüşü sırasında, yörünge araçlarındaki ısı kalkanı onarım tekniklerini gösterirken.

Kaynakça

  1. ^ "space science – "Free Online Dictionary", Tesarus ve Ansiklopedi, sitesindeki tanımdan". 30 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2016. 
  2. ^ "National Space Science Data Center (NSSDC) – NASA Science". 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2016. 
  3. ^ "Space science | Define Space science at Dictionary.com". 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Astronomi</span> kökenleri, evrimleri, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile gök cisimlerini açıklamaya çalışmak üzere gözleyen bilim dalı

Astronomi, gök bilimi ya da gökbilim gök cisimlerinin kökenlerini, evrimlerini, fiziksel ve kimyasal özelliklerini açıklamaya çalışan doğa bilimi dalıdır. Astronominin sınırlı ve özel bir alanı olan gök mekaniği ile karıştırılmaması gerekir. Astronomi daha açık bir deyişle, yörüngesel cisimleri ve Dünya atmosferinin dışında gerçekleşen, yıldızlar, gezegenler, kuyrukluyıldızlar, kutup ışıkları, gökadalar ve kozmik mikrodalga arkaalan ışınımı gibi gözlemlenebilir tüm olay ve olguları inceleyen bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">NASA</span> ABDde uzay programı çalışmalarından sorumlu kurum

NASA, Amerika Birleşik Devletleri'nin uzay programı çalışmalarından sorumlu olan kurum. 29 Temmuz 1958 tarihinde ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından kurulmuştur. Daire, 1 Ekim 1958 tarihinden itibaren askerî amaçlardan ziyade sivil alanda barışçıl bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Havacılık ve uzay mühendisliği</span> mühendislik dalı

Havacılık ve uzay mühendisliği, insanlı ve insansız hava ve uzay araçlarının geliştirilmesiyle ilgili bir mühendislik dalıdır. Havacılık mühendisliği ve uzay mühendisliği olarak örtüşen iki dalı bulunur. Aviyonik mühendisliği benzerdir, ancak havacılık mühendisliğinin elektronik sistemleri kısmını kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Uzay</span> Gök cisimleri arasındaki boşluk

Uzay veya dış uzay, Dünya atmosferinin ötesinde ve gök cisimleri arasında var olan genişliktir. Uzay düşüncelerin aksine tamamıyla boş bir alan değildir; son derece düşük parçacık yoğunlukları içerir ve ağırlıklı olarak hidrojen, helyum ve plazma, ayrıca elektromanyetik radyasyon, manyetik alanlar, nötrinolar, Kozmik toz ve kozmik ışınlar içeren neredeyse mükemmel bir vakum oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Hubble Uzay Teleskobu</span> Uzay teleskobu

Hubble Uzay Teleskobu (HUT), ismi Amerikalı astronom Edwin Hubble'ın anısına verilmiş; Nisan 1990'da STS-31 Görevi esnasında Uzay Mekiği Discovery tarafından Dünya etrafındaki yörüngesine taşınmış bir uzay teleskobudur. İlk uzay teleskopu olmamasına rağmen, HUT en büyüklerindendir ve birçok üstün özelliğe sahiptir. Ayrıca hem hayati öneme sahip bir araştırma aracı olması hem de astronomi için etkili bir halkla ilişkiler unsuru olması nedeniyle çok tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uzay aracı</span> araştırma yapmak üzere uzaya gönderilen insanlı veya insansız araçların ortak adı

Uzay aracı ya da uzay gemisi, Dünya'nın atmosferi dışında, özellikle dış uzayda çalışmak üzere tasarlanmış araç ya da makinedir. Uzay araçları insanlı ya da insansız olabilir. Bir uzay aracı telekomünikasyon, Dünya'nın gözlemlenmesi, meteoroloji, yolbul, uzay kolonizasyonu, gezegen keşfi, uzay turizmi, uzay savaşımı, uzay ortamında insan ve kargo taşınması gibi görevler için yapılmış olabilir. Bu tanım aynı zamanda yapay uyduları da kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Doğa bilimleri</span> doğal dünyayı inceleyen bilim dalları

Doğa bilimleri, gözlem ve deneylerden elde edilen ampirik kanıtlara dayalı olarak doğal olayların tanımlanması, anlaşılması ve tahmin edilmesiyle ilgilenen bilim dallarından biridir. Akran değerlendirmesi ve bulguların tekrarlanabilirliği gibi mekanizmalar, bilimsel ilerlemelerin geçerliliğini sağlamaya çalışmak için kullanılır.

Fen bilimleri, doğa bilimleri veya fennî bilimler; insanların maddesel çevresini denetlemek ve değiştirmek amacıyla geliştirdiği teknolojik bilgileri kapsayan akademik disiplinler grubuna denir. Gözlem ve deneye dayanan çalışmalarla elde edilen sistematik bilgilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Yer bilimleri</span> Dünya gezegeni ile ilgili bilim alanları

Yer bilimleri, Dünya'nın ve atmosferinin fiziksel ve kimyasal yapısıyla uğraşan bir bilim dalı olup, Dünya gezegenine ait bütün doğa bilimi alanlarını kapsar. Yer bilimleri gezegen biliminin bir dalı olarak düşünülebilir ancak tarihi daha eskiye dayanır. Yer bilimleri, her biri kendi içinde daha özelleşmiş alanlara ayrılabilen dört ana çalışma alanından oluşur; bunlar sırasıyla litosfer, hidrosfer, atmosfer ve biyosferdir.

<span class="mw-page-title-main">Akademik disiplinler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Akademik disiplinlere genel bir bakış ve güncel bir rehber olarak aşağıda ana hatlar verilmiştir:

<span class="mw-page-title-main">Alçak Dünya yörüngesi</span>

Alçak Dünya Yörüngesi (ADY), Dünya'nın etrafında 160 km yüksekliğinden 2000 km (1200 mi) yüksekliğine kadar olan aralığa denk gelen bir yörüngedir. 160 km yüksekliğin altındaki nesneler çok hızlı bir şekilde yörüngesel çöküşe ve irtifa kaybına maruz kalırlar. Alçak Dünya yörüngesinde dengeli bir konum elde edebilmek için gerekli olan hız 7.8 km/s değerindedir ancak yörüngenin yüksekliğinin artmasıyla dengeli konum için gerekli bu hızın miktarı azalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Astronomi tarihi</span>

Astronomi, kökenleri tarih öncesi dönemin dini, mitolojik, kozmolojik, takvimsel, astrolojik inanç ve uygulamalarına dayanan, antik çağlara kadar uzanan en eski doğa bilimlerinden biridir. Bunların izleri, uzun süre halk ve devlet astronomisi ile iç içe geçmiş bir disiplin olan astrolojide hala görülmektedir. Astronomi ve astroloji, Avrupa'da 1543 yılında başlayan Kopernik Devrimi sırasında tam olarak ayrılmamıştır. Bazı kültürlerde astronomik veriler astrolojik tahminler için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fırlatma aracı</span> uzaya bir obje taşımayı sağlayan roket

Uzay yolculuğu alanında fırlatma aracı ya da taşıyıcı roket bir görev-yükünü Dünya'nın yüzeyinden uzaya taşımak için kullanılan bir rokettir. Bir fırlatma sistemi fırlatma aracından, fırlatma rampasından ve diğer çeşitli altyapı bileşeninden oluşmaktadır. Genelde taşıyıcı roketler yörüngeye yapay uydu yerleştirmek için kullanılırken, araştırma roketi gibi bazı uzay uçuşları Yörünge-altı uzay uçuşu olarak sınıflandırılır. Bazı roketler ise bir uzay aracının Dünya'nın yörüngesinden tamamen kurtulamasını sağlarlar.

<span class="mw-page-title-main">Paris Gözlemevi</span>

Paris Gözlemevi, Fransa'nın en önde gelen astronomik gözlemevidir ve dünyanın en büyük astronomi merkezlerinden biridir. Tarihi binası, Paris'in merkezindeki Sen Nehri'nin kenarındadır, ancak personelin çoğu Paris'in güneybatısında bir banliyö olan Meudon'daki bir uydu kampüste çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Laura Ferrarese</span>

Laura Ferrarese, FRSC, Kanada Ulusal Araştırma Konseyi'nde çalışan bir uzay bilimi araştırmacısıdır. Birincil çalışması, Hubble Uzay Teleskobu ve Kanada-Fransa-Hawaii Teleskobu verileri kullanılarak gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Sandra Faber</span>

Sandra Moore Faber, galaksilerin evrimi üzerine yaptığı araştırmalarla tanınan bir astrofizikçidir. Kaliforniya Üniversitesi, Santa Cruz'da Astronomi ve Astrofizik Profesörüdür ve Lick Gözlemevi'nde çalışmaktadır. Galaksilerin parlaklığını içlerindeki yıldızların hızına bağlayan önemli keşifler yaptı ve Faber-Jackson ilişkisinin ortak kaşiifi oldu. Faber, Hawaii'deki Keck teleskoplarının tasarımında da etkili oldu.

<span class="mw-page-title-main">Grigor Gurzadyan</span>

Grigor Gurzadyan, 15 Ekim 1922 tarihinde doğan Ermeni asıllı astronom ve uzay astronomisi ile ilgilenen bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Belinda Wilkes</span> İngiliz astrofizikçi

Belinda Jane Wilkes ABD'deki Cambridge, Massachusetts'de bulunan Smithsonian Astrofizik Gözlemevi'nde (SAO) Kıdemli Astrofizikçi ve Chandra X-ray Merkezi'nin eski direktörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Meg Urry</span> Amerikalı astrofizikçi

Claudia Megan Urry, Amerikan Astronomi Topluluğu Başkanı, Yale Üniversitesi Fizik Bölümü başkanı ve Hubble Uzay Teleskobu ekibinin bir parçası olarak görev yapmış Amerikalı bir astrofizikçi. Halen Yale Üniversitesi'nde İsrail Munson Fizik ve Astronomi Profesörü ve Yale Astronomi ve Astrofizik Merkezi Direktörüdür. Urry, yalnızca kara delikler ve çok dalga boylu araştırmalar da dahil olmak üzere astronomi ve astrofiziğe katkılarıyla değil, aynı zamanda astronomi, bilim ve daha genel olarak akademide cinsiyetçilik ve cinsiyet eşitliğini ele alan çalışmalarıyla da dikkate değerdir.

<span class="mw-page-title-main">Athena Coustenis</span> Yunan asıllı Fransız astrofizikçi

Athena Coustenis, Yunan asıllı Fransız astrofizikçi ve gezegen bilimcidir. Meudon'daki Paris Gözlemevi'nde çalışmaktadır ve Fransa Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nde (CNRS) İstisnai Araştırma Sınıfı Direktörüdür. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve NASA için çeşitli uzay görevi projelerinde yer almaktadır. Gaz devi gezegenleri Satürn, Jüpiter ve onların uydularıyla ilgilenmekte ve Satürn'ün uydusu Titan konusunda önde gelen uzman olarak kabul edilmektedir.