İçeriğe atla

Usame bin Ladin'in düşünce yapısı

Usame bin Ladin, İslamcı örgüt el-Kaide'nin kurucuları arasında yer alan ve örgütün kuruluşundan kendi ölümüne kadar liderliğini üstlenen isimdi. 1996 ve 1998'de olmak üzere iki kez fetva yayınlayan bin Ladin, bu fetvalarda Müslümanların İsrail'i veya İslam ülkelerinde bulunan Batılı askerî güçleri destekleyen ülkelere karşı savaşmasını, bunların düşmanları olduklarını ve belirtmişti. Hedefi, Batılı ülkelerin askerî güçlerinin Orta Doğu'dan çekilmesini ve İsrail'e dışarıdan gelen destekleri sona erdirerek Filistinliler üzerindeki baskıyı kaldırmaktı.[1][2]

Bin Ladin'in ideolojik görüşlerinin oluşmasında İbn Teymiye, İbn Kayyim el-Cevziyye ve Seyyid Kutub'un etkisi olduğuna dair kaynaklar bulunmaktadır. Bazı kaynaklar Muhammed bin Abdülvahhab tarafından oluşturulan Vahhabiliği benimsediğini öne sürerken buna karşı çıkan kaynaklar da bulunur.[3]

Şeriat

İslamcılığın uç bir şeklini benimseyen bin Ladin, Allah'ın kanunları olarak tanımlanan şeriat kanunlarının uygulanmasıyla birlikte İslam dünyasında her şeyin yoluna gireceğin savunmaktaydı.[4] Bin Ladin'e göre dünyadaki tek İslam ülkesi, liderliğini Muhammed Ömer'in yaptığı Taliban tarafından, 2001'deki rejim değişikliğine dek yönetilen Afganistan'dı.[5]

Vahhabilikle olan düşünce farklılıkları

Bin Ladin'in Vahhabiliği benimsemiş olduğu konusu tartışmalıdır. Bazı kaynaklara göre kendisinin düşünce yapısı ve inandığı şeyler Vahhabiliğin temelleriyle farklılık gösterir. Vahhabiliğe göre yalnızca siyasi liderler cihat çağrısında bulunabilirken bin Ladin kendisinin de bu çağrıyı yapabileceğini savunmuş ya yapmıştır. Önde gelen Vahhabi din adamları Suudi kraliyet ailesini istisnasız bir şekilde destekler ve onlara itaat ederken bin Ladin, kraliyet ailesine karşı açıklamalarda bulunmuş ve mücadeleye girişmiştir. Vahhabilik, dinleriyle çelişen herhangi bir uygulamada bulunmadığı sürece hükümdarlara karşı olmayı yasaklamaktadır.[6] Diğer taraftan bazı kaynaklar,[7] bin Ladin'in Amerika Birleşik Devletleri için kullandığı "çağımızın Hubal'ı" ifadesinden yola çıkarak -ki Allah'a şirk koşmayı temsil eden Hubal taşı, Vahhabiliğe göre en büyük günahlardan biridir- kendisinin Vahhabilik kavramlarını benimsediğini belirtir.[7]

Cihat

Ocak 2004'te yayınladığı mesajında bin Ladin; İslam ülkelerinde, "çevresindeki kişiler, mevki sahipleri, soylular ve tüccarlar tarafından görüşlerine uyulan ve benimsenen ulema" liderliğinde geçici yeraltı yönetim konseylerinin kurulması yönünde çağrıda bulundu. Bu konseyler aracılığıyla kişiler, "çoğunlukla hafif silahlar olmak üzere silahlara, RPG gibi tanksavar roketlere ve tanksavar mayınlarına kolayca erişebilecek" ve "Romalılar" tarafından yapılan "baskınlara" karşı mücadele gösterebileceklerdi.[8]

Bin Ladin; röportajları, ses ve video kayıtları gibi yöntemlerle paylaştığı görüntülerinde Müslümanların karşısında duran Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere Batılı devletler ile bu devletleri destekleyen bazı İslam ülkelerine cihat çağrılarında bulundu.[9] Cihat sayesinde Batılı ülkelern askerî güçleri ile İsrail'in Orta Doğu'dan çekilmesini hedeflemekteydi. Diğer yandan Ekim 2002 tarihli mektubunda Amerikan halkına "zina, eşcinsellik, uyuşturucu madde kullanımı, kumar ve tefecilik gibi ahlak dışı faaliyetleri gerçekleştirmemeleri" çağrısında bulunmuştu.[10][11]

Ülkelere karşı olan tavırları

Doğu Timor

Kasım 2001'de yaptığı açıklamada Birleşmiş Milletler ve Avustralya "Haçlı" güçlerini, nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan Endonezya'dan ayrılarak bağımsızlığını kazanan ve nüfusunun çoğu Katolik olan Doğu Timor'un bu mücadelesini korumakla eleştirdi.[12]

Hindistan

Bin Ladin'in ifadesine göre Hindistan, İslam dünyasına karşı oluşturulan "Haçlı-Siyonist-Hindu" birliğinin bir parçasıydı.[13]

Kaynakça

  1. ^ "BIN LADEN'S FATWA". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2016. 
  2. ^ "Online NewsHour: Al Qaeda's 1998 Fatwa". PBS. 1 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2006. 
  3. ^ DeLong-Bas, Natana (2007). Wahhabi Islam. Londra: I. B. Tauris. ss. 266, 273, 279. 
  4. ^ Lawrence Wright (2006). The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11. Knopf. ss. 246. ISBN 0-375-41486-X. 
  5. ^ Osama Bin Laden, Bruce Lawrence (2005). Messages to the World: The Statements of Osama bin Laden. Verso. ss. 143. ISBN 1-84467-045-7. 
  6. ^ Commins, David (2006). The Wahhabi Mission and Saudi Arabia. I. B. Tauris. ss. 185, 190. ISBN 1-84511-080-3. 
  7. ^ a b Gold, Dore (2003). Hatred's Kingdom (First bas.). Washington, DC: Regnery Publishing. s. 12. 
  8. ^ Osama Bin Laden, Bruce Lawrence (2005). Messages to the World: The Statements of Osama bin Laden. Verso. ss. 230. ISBN 1-84467-045-7. 
  9. ^ Messages to the World, (2005), p.xix, xx, editor Bruce Lawrence
  10. ^ Oct. 6, 2002. Appeared in Al-Qala'a website and then the London Observer Nov. 24, 2002.
  11. ^ Osama Bin Laden, Bruce Lawrence (2005). Messages to the World: The Statements of Osama bin Laden. Verso. ss. 166. ISBN 1-84467-045-7. 
  12. ^ "Bin Laden rails against Crusaders and UN". BBC News. 3 Kasım 2001. 16 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2016. 
  13. ^ Terrorism in India and the Global Jihad 11 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Brookings Institution, November 30, 2008

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">11 Eylül saldırıları</span> 2001de Amerika Birleşik Devletlerine yapılan terör saldırıları

11 Eylül saldırıları, radikal İslamcı silahlı grup El-Kaide'nin 11 Eylül 2001 Salı günü sabah saatlerinde Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı düzenlediği dört koordineli bir terör saldırısı dizisidir. O sabah 19 terörist, ABD'nin kuzeydoğu eyaletlerinden Kaliforniya'ya seyahat etmesi planlanan dört yolcu uçağını kaçırdı. Hava korsanları, ilk iki uçağı New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'nin "İkiz Kuleler" olarak anılan 110 katlı 2 ofis binalarına, üçüncü uçağı ise Pentagon'a çarptırdılar. Dördüncü uçağın Washington, DC'deki bir federal hükûmet binasını vurması planlanmıştı; ancak uçak, bir yolcu isyanının ardından Pensilvanya'da bir tarlaya düştü. Saldırılarda, hava korsanlarıyla birlikte 2.996 kişi öldü ve terörizme karşı savaş başladı.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin</span> El-Kaidenin Suudi Arabistanlı kurucusu (1957–2011)

Usame bin Muhammed bin Avad bin Ladin, İslamcı silahlı örgüt el-Kaide'nin kurucu lideriydi. 1994 yılında vatandaşlıktan çıkarılıp vatansız kalıncaya kadar Suudi Arabistan vatandaşı olan bin Ladin, bin Ladin ailesine mensuptu.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide</span> 1988de kurulmuş radikal İslamcı ve Selefî cihatçı terör örgütü

El-Kaide, dünya çapında faaliyet gösteren radikal İslamcı ve Selefî silahlı örgüt. Kökenleri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalede bulunduğu döneme dayanan örgüt, 1988 yılında kuruldu. BMGK, NATO, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlar ile birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Aralarında 11 Eylül ve 2002 Bali saldırılarının da bulunduğu, bir kısmı sivilleri hedef alan çeşitli saldırıların sorumluluğunu üstlenmiştir.

Muhammed Kutub, Mısırlı İslamcı yazar, akademisyen ve öğretmen. Ağabeyi Seyyid Kutub'un Mısır hükûmeti tarafından idam edilmesinden sonra fikirlerinin destekçisi ve ilerleticisi olmuştur.

Muhammed bin Avad bin Ladin, Suudi Arabistanlı iş insanı. Genellikle inşaat sektörü üzerine çalışan Muhammed bin Ladin, Bin Ladin ailesinin bir üyesi ve Usame bin Ladin'in babasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin'in röportajları</span>

1990'lerin başından beri çeşitli basın organlarında, Usame bin Ladin ile yapılan röportajlar yer almaya başladı. Aşağıda, yayımlandığı tarihe göre bin Ladin ile yapılan röportajlar verilmiştir.

Usame bin Ladin'in Hartum'daki evi, Sudan'ın başkenti Hartum'un el-Riyad semtinde yer alan ve Usame bin Ladin'in 1991-1996 yılları arasında yaşadığı ev.

<span class="mw-page-title-main">Bin Ladin ailesi</span>

Bin Ladin ailesi, kökenleri Yemen'e dayanan Suudi Arabistanlı aile. Muhammed bin Ladin'in Cidde'ye yerleşmesi ve burada bir inşaat şirketi kurması sonucunda zenginleşmiştir. Günümüzde, dünyanın en büyük inşaat şirketlerinden olan Saudi Binladin Group'un hisselerinin büyük bir kısmı aile bireylerinin elinde bulunmaktadır.

2 Mayıs 2011 gecesi Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama, Usame bin Ladin'in, Pakistan'ın Abbottabad şehrinde yer alan kompleksine düzenlenen bir harekât sonucunda öldürüldüğünü yaptığı ulusa sesleniş konuşmasıyla açıklamasının ardından Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği ve NATO gibi uluslararası kuruluşlar ile dünyanın çeşitli ülkelerinden bu olaya gelen tepkiler.

Abdullah Yusuf Azzam, lakabı "Küresel Cihadın Babası", Filistinli din adamı ve akademisyen. Afganistan'da Sovyet ordusuna karşı savaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Saudi Binladin Group</span>

Saudi Binladin Group, merkezi Suudi Arabistan'ın Cidde şehrinde bulunan, inşaat alanında faaliyet gösteren konglomerat. 1931 yılında Muhammed bin Ladin tarafından kurulmuştur. Günümüzdeki yönetim kurulu başkanı Bekir bin Ladin olup, yönetim kurulunu bin Ladin ailesine mensup kardeşleri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hamza bin Ladin</span>

Hamza bin Usame bin Muhammed bin Avad bin Ladin, Suudi Arabistanlı el-Kaide üyesi. Usame bin Ladin'in oğludur.

Saad bin Usame bin Muhammed bin Avad bin Ladin, Suudi Arabistanlı el-Kaide üyesi. Usame bin Ladin'in oğludur.

Mektebu'l Hidemat veya Türkçe karşılığıyla Hizmetler Bürosu, 1984 yılında Abdullah Azzam ve Usame bin Ladin tarafından, Afganistan'a askerî müdahalede bulunan Sovyetler Birliği'ne karşı mücadele veren mücahitlere destek amacıyla Arap dünyasından Afganistan'a para, silah ve gönüllü toplama amacıyla kurulan oluşum. Bu amaç doğrultusunda 1984 sonbaharından itibaren, daha çok Afganistan'daki Arap mücahitlerin yaptıklarını anlatan ve savaş hakkındaki gelişmeleri barındıran Cihad adlı Arapça bir dergi de yayınlamıştı. Mektebu'l Hidemat, Amerika Birleşik Devletleri'nin 30 şehrindeki şubeleri de dahil olmak üzere 35 ülkede büro açarak faaliyetlerini sürdürmüştü. 24 Kasım 1989'da Peşaver'de, cuma namazını kıldırmak camiye giderken kullandığı aracın, önceden kurulan patlayıcılar sebebiyle infilak etmesi sebebiyle Abdullah Azzam ve araçta bulunan iki oğlu öldü. Azzam'ın ölümü sonrasında Mektebu'l Hidemat dağılarak örgütün bazı üyeleri el-Kaide'ye katıldı ve örgüt, el-Kaide tarafından sindirildi.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin'in ses kayıtları ve videoları</span> Vikimedya liste maddesi

11 Eylül saldırıları sonrasında halka açık alanlarda görünmeyen Usame bin Ladin'in, farklı kanallar aracılığıyla birtakım ses kayıtları ve videoları yayınladı. Bu ses kayıtları ve videolar, yayınlandığı tarihe göre şu şekildedir:

Bu madde, el-Kaide veya bağlantılı kişi ve oluşumlar hakkındaki yayınların bir listesini içermektedir.

Usame bin Ladin, özellikle 11 Eylül saldırıları sonrasında çeşitli popüler kültür ürünlerine konu oldu.

Bazı kesimler, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a askerî müdahalesi sırasında Sovyet güçlerine karşı savaşan Afgan mücahitlere Siklon Operasyonu kapsamında eğitim, para ve silah desteği veren CIA'in, Usame bin Ladin'in de aralarında bulunduğu gönüllü Arap mücahitleri de destekleyerek bin Ladin'in liderliğindeki el-Kaide'nin kurulmasına zemin hazırladığını iddia etmektedir.

Usame bin Ladin 1990'ların sonlarında iki fetva yazdı. İlki Ağustos 1996'da, ikincisi Şubat 1998'de yayınlandı. O zamanlar bin Ladin, memleketi Suudi Arabistan dışında hiçbir ülkede aranan bir adam değildi ve henüz uluslararası terör örgütü El-Kaide'nin lideri olarak bilinmiyordu. Bu nedenle, bu fetva, bin Ladin'in suçlandığı Ağustos 1998 ABD büyükelçiliği bombalamalarından sonrasına kadar nispeten az ilgi gördü. İddianamede ilk fetvadan bahsediliyor ve bin Ladin'in Londra'daki Tavsiye ve Reform Heyeti'nden Halid el-Favvaz'ın basına yapılan iletişime katıldığı iddia ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin'in ölümü</span> El-Kaide liderinin 2 Mayıs 2011de öldürülmesi

Pakistan'ın Abbottabad şehrindeki bir komplekste kaldığı tespit edilen el-Kaide lideri Usame bin Ladin'in ölümü, 2 Mayıs 2011 günü yerel saatle 1.00'den sonra, Merkezî İstihbarat Teşkilatı (CIA) tarafından gizli olarak yürütülen ve Amerika Birleşik Devletleri Deniz Özel Harp Geliştirme Grubuna (DEVGRU) bağlı SEAL özel güçleri ile 160. Özel Harekât Havacılık Alayı birimleri tarafından düzenlenen Neptün Mızrağı kod adını taşıyan harekât kapsamında gerçekleşti. Afganistan'dan kalkan iki hayalet helikopterin taşıdığı 23 harekâtçının gerçekleştirdiği baskında Usame bin Ladin'in oğlu Halid bin Ladin, bin Ladin'in kuryesi Ebu Ahmed el-Kuveyti, el-Kuveyti'nin erkek kardeşi Ebrar ve Ebrar'ın karısı Büşra da öldürüldü. Görevlerini tamamladıktan sonra helikopterlerle bölgeyi terk eden harekâtçıların, yanlarına aldıkları bin Ladin'in cesedini 24 saat içerisinde Umman Denizi'ne bıraktıkları açıklandı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.