İçeriğe atla

Uruguay devlet başkanı

Uruguay Doğu Cumhuriyeti Devlet Başkanı
Presidente de la República Oriental del Uruguay
Uruguay arması
Görevdeki
Luis Alberto Lacalle Pou
1 Mart 2020 tarihinden beri
StatüBaşkan
(konuşmada)
Devlet Başkanı
(resmîl)
Resmî ikametResidencia de Suárez
AtayanDoğrudan halk oyu
Görev süresi5 yıl, hemen olmamak şartıyla birden fazla seçilebilir
Açılışı yapan6 Kasım 1830
İlk sahibiFructuoso Rivera
VekilUruguay Devlet Başkanı Yardımcısı
MaaşAylık 403,242$U [1]
BağlılıkUruguay Anayasası
Websitesipresidencia.gub.uy

Uruguay Devlet Başkanı (İspanyolca: Presidente del Uruguay), resmî olarak Uruguay Doğu Cumhuriyeti'nin devlet başkanı olarak bilinir (İspanyolca: Presidente de la República Oriental del Uruguay). Uruguay devlet başkanı ve hükûmet başkanıdır. Hakları Uruguay Anayasası'nda belirlenmiştir. Cumhurbaşkanlığı Sekreterliği, Bakanlar Kurulu ve Plan ve Bütçe Dairesi başkanı, yürütme organı ile uyumludur. Yokluğunda görevi başkan yardımcısı yürütür. Buna karşılık; cumhurbaşkanı, silahlı kuvvetlerin başkomutanıdır.

1990'dan beri cumhurbaşkanının görev süresi 1 Mart'ta başlar ve sona erer. Başkanlığı sona erdirmek için aynı tarih, Ulusal Hükûmet Konseyi (1952–1967) döneminde de gerçekleşti ve 1839'dan beri olağandışı bir durum değil. 1 Mart 2020'den bu yana mevcut başkan Luis Lacalle Pou'dur. Uruguay'ın 42. devlet başkanıdır ve aynı zamanda 36.devlet başkanı Luis Alberto Lacalle'nin oğludur.

Makamın özellikleri

Gereksinimler

Anayasa değişikliği cumhurbaşkanı olma şartlarını belirler. 151. madde, cumhurbaşkanının ülkenin doğuştan vatandaşı olması veya yurt dışında doğmuşsa Uruguay vatandaşı olarak doğmuş olması gerektiğini belirler. Başkan ayrıca en az 35 yaşında olmalı ve Ulusal Vatandaşlık Siciline kayıtlı olmalıdır.[2]

Seçim

Güncel 1967 Uruguay Anayasası veya 1997 Uruguay Anayasasına göre, cumhurbaşkanı beş yıllık bir süre için doğrudan halk oylamasıyla seçilir. Bir kişi birden fazla kez başkanlığa seçilebilir ancak hemen yeniden seçilme hakkı yoktur.[3] Başkan ve başkan yardımcısı, partileri tarafından sunulan tek bir aday listesiyle çalışır. Oyların salt çoğunluğunu (%50+1) hiçbir adayın alamaması durumunda ilk iki aday arasında ikinci tur seçimi yapılır. Bu durumda, ikinci turda çoğunluğu elde eden aday seçimi kazanır.

Yetki ve görevler

Anayasa'nın 168. maddesine göre, ilgili bakan veya bakanlar veya Bakanlar Kurulu ile birlikte hareket eden cumhurbaşkanının yetki ve görevleri aşağıdadır:

  1. İçeride düzen ve huzurun, dışarıda güvenliğin korunması.
  2. Tüm silahlı kuvvetlerin komutası.
  3. Tüm yasaların yayımlanması, uygulanması için gerekli özel düzenlemelerin çıkarılması.
  4. Olağan oturumların açılışında Uruguay Genel Kuruluna yapılan konuşmada, Cumhuriyetin durumu ele alınır.
  5. Beğenmediği yasaları veto etme hakkı.
  6. Daha önce çıkarılan kanunlarda kanun teklifi veya değişiklik teklif etme hakkı.
  7. Görevi kötüye kullanma, yolsuzluk veya ihmal nedeniyle kamu çalışanlarının işten çıkarılması.
  8. Diplomatik ilişkilerin yönetimi ve yasama organının onayı ile savaş ilan etme hakkı.
  9. Gerektiğinde olağanüstü hâl ilan etme hakkı.
  10. Devlet bütçesinin hazırlanması.
  11. Yasama organının onayı ile anlaşmaların müzakere edilmesi.

Vekâlet

Anayasanın 153. Maddesi; Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkanı Yardımcısının yokluğu, istifası, görevden alınması veya ölümü hâlinde Cumhurbaşkanlığının, seçildikleri siyasi partinin en çok oy alan listesinin ilk itibarlı Senatörü tarafından üstlenileceğini belirtir.[2]

Konut

Montevideo'daki Suárez Rezidansı, cumhurbaşkanının resmî konutudur. Konut, açık artırmada Adelina Lerena de Fein tarafından satın alındı ve genç mimar Juan María Aubriot'a üç katlı bir evin inşası için Fein Lerena ailesi tarafından sipariş edildi. 1925 yılında genç Luis Batlle Berres ve Matilde Ibáñez Tálice bu mülkün önünde yürürken bir araya geldi. Kısa süre sonra evlendiler. 1947'de Luis Batlle Berres devlet başkanıydı ve karısının önerisiyle bu konağı resmî ikametgâhları olarak seçtiler.[4]

Anchorena Başkanlık Malikanesi, başkanın ülke ikametgâhıdır. Mülkünün yaklaşık 1.369 hektarını Uruguay Devletine veren aristokrat Aarón de Anchorena'nın mirasıdır ve Montevideo'ya 208 kilometre uzaklıktaki Colonia Departmanında bulunur. Konak, Norman ve Tudor stillerini birleştirmektedir.[5]

Başkan ayrıca Punta del Este'de "Woodland's" olarak adlandırılan ve tatil evi olarak hizmet veren bir konağı da kullanıyor. Arjantinli iş insanı Mauricio Litman tarafından Uruguay Devletine bağışlanmıştır.[6]

  • Cumhurbaşkanlığı konutları
  • Residencia de Suárez, resmî konut
    Residencia de Suárez, resmî konut
  • Anchorena Presidential Estate, resmi ikamet yeri
    Anchorena Presidential Estate, resmi ikamet yeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ https://www.gub.uy/junta-transparencia-etica-publica/sites/junta-transparencia-etica-publica/files/2020-08/Dr.%20Lacalle%20Pou%202020.pdf 10 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ a b "Constitución de la República Oriental del Uruguay". www.impo.com.uy. 30 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: ":0" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  3. ^ "Constitución de la República Oriental del Uruguay". www.impo.com.uy. 1 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020. 
  4. ^ "Diario EL PAIS - Montevideo - Uruguay". historico.elpais.com.uy. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2020. 
  5. ^ "Bush se reúne en Uruguay con el primer presidente de izquierdas del país | elmundo.es". www.elmundo.es. 23 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020. 
  6. ^ "La historia de la residencia presidencial de Punta del Este, donada al Estado a fines de los 40' por un empresario argentino". Teledoce.com (İspanyolca). 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uruguay</span> Güney Amerika ülkesi

Uruguay veya resmî adıyla Uruguay Doğu Cumhuriyeti, Güney Amerika'nın güneydoğusunda bulunan ülkedir. Batı ve güney batısında Arjantin, kuzeyi ve kuzeydoğusunda Brezilya bulunan ülke yaklaşık 176.000 kilometrekarelik bir alana sahiptir. Coğrafi olarak Surinam'dan sonra Güney Amerika’ın en küçük ülkesidir. Nüfusu 3,51 milyon olan Uruguay’da, başkent Montevideo yaklaşık 1,8 milyon kişiye ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin</span> Güney Amerikada yer alan bir ülke

Arjantin, resmî adıyla Arjantin Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Güney Amerika kıtasının güneyini kaplayan Güney Konisi’nde yer alan ülke. Arjantin 2.791.810 kilometrekare (1.077.924 sq mi)'lik toplam yüzölçümü ile Güney Amerika'da ikinci, dünyada ise en büyük sekizinci ülkedir. Kuzeyde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğuda Brezilya, batıda Şili, doğuda ise Uruguay komşusudur. Güneyini Drake Boğazı, batısını And Dağları ve doğusunu Atlas Okyanusu çevreler.

<span class="mw-page-title-main">Başkanlık sistemi</span> ülke yönetim sistemi

Başkanlık sistemi, kuvvetler ayrılığının uygulandığı sistemlerde hükûmet başkanının yasama organından ayrı bir yürütme organına liderlik ettiği bir yönetim şeklidir. Hükümet başkanı çoğu ülkede aynı zamanda devlet başkanıdır. Yasama, yürütme ve yargı ilkeleri arasında katı bir ayrılık olur. Parlamenter sisteme göre farklarından biri, yürütme ile yasama arasındaki ayrımdan dolayı hükûmet başkanının direkt halk oyuyla iktidara gelerek, seçilmiş bir yasama organının güvenini kazanmadan bunu sağlamasıdır. Parlamenter sistemde ise yürütme ile yasama arasında güçlü bir işbirliği bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Condor Planı</span> 1970li yıllarda Latin Amerikadaki sağ diktatörlüklerin CIA desteğiyle uygulamaya koyduğu operasyon

Condor Planı veya Condor Operasyonu, 1970'li yıllarda Latin Amerika'daki sağ diktatörlüklerin CIA desteğiyle uygulamaya koyduğu operasyon. Bill Clinton döneminde (2000) açıklanan belgeler sonucunda CIA desteği daha açık biçimde ortaya konmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tabaré Vázquez</span> Uruguaylı politikacı

Tabaré Ramón Vázquez Rosas, Uruguaylı bir siyasetçi. 2015-2020 yılları arasında Uruguay'ın devlet başkanıdır. Daha önce 2005-2010 yılları arası Başkan olarak görev yaptı. Eğitimli bir doktor (Onkolog) olarak, solcu Frente Amplio koalisyonun bir üyesidir. Vázquez, 31 Ekim 2004 tarihinde Cumhurbaşkanı seçildi, 1 Mart 2005 tarihinde göreve geldi ve 1 Mart 2010 tarihinde görevi bıraktı. Başkan olarak, eğitim ve çalışma koşullarında önemli iyileştirmeler üzerinde, refah sisteminin önemli bir şekilde genişlemesine başkanlık etti ve 2004-2009 yılları arası ülke nüfusunda, yoksulluk oranı % 32'den % 20'ye düşerek bir azalma meydana gelmiştir. Vázquez 2014 başkanlık seçimlerini kazanarak tekrar göreve dönmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Jorge Batlle</span>

Jorge Luis Batlle Ibáñez, Uruguaylı devlet ve siyaset adamı, avukat ve gazetecidir. 2000-2005 yılları arasında Uruguay Devlet başkanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2017 Fransa yasama seçimleri</span>

2017 Fransa yasama seçimleri, Mayıs 2017'nde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerden sonra yapılan seçimlerdir.

Meksika devlet başkanı, ülkedeki yürütme erkini kontrol eden devlet başkanlığı makamında bulunan kişidir. Tarih boyunca farklı yönetim şekilleri benimsense de yürütme gücü her daim devlet başkanlığı makamında olmuştur. Buna ek olarak iki farklı dönemde ülkede anayasal monarşi uygulanmış ve bu dönemlerde yürütme yetkisi imparatora verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şili cumhurbaşkanı</span> Şilinin devlet ve hükûmet başkanı

Şili cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Şili Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Şili'nin devlet ve hükûmet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, hem hükûmet hem de devlet yönetiminden sorumludur ve aynı zamanda Şili Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır. Cumhurbaşkanının her ne kadar Şili tarihi üzerindeki rolü ve önemi değişmiş olsa da ulusal politik organizasyondaki konumu ve diğer aktörlerle ilişkileri de en önemli siyasi figürlerden biridir. Aynı zamanda "Şili'nin Tarihi Anayasasını" oluşturan ve ülkenin siyasi istikrarı için gerekli olan kurumlardan biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">2019 Venezuela devlet başkanlığı krizi</span> Venezuelada yaşanan siyasî kriz

2019 Venezuela devlet başkanlığı krizi, Venezuela'da 10 Ocak 2019 tarihinde Ulusal Meclis'in görevdeki devlet başkanı Nicolás Maduro'nun kazandığı tartışmalı 2018 seçimlerini geçersiz kılması ve yerine mevcut meclis başkanı Juan Guaidó'yu geçici devlet başkanı ilan etmesi sonucu meydana gelen siyasi krizdir.

<span class="mw-page-title-main">Meksika-Uruguay ilişkileri</span>

Meksika-Uruguay ilişkileri, Meksika ve Uruguay arasındaki dış ilişkilerdir. Her iki ülke de Latin Amerika Entegrasyon Birliği, Amerikan Devletleri Örgütü, İbero-Amerikan Devletleri Örgütü ve Rio Grubu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">María Auxiliadora Delgado</span> Tanınmış kişi

María Auxiliadora Delgado, Uruguaylı devlet görevlisi, sağlık aktivisti ve first lady'dir.

<span class="mw-page-title-main">Luis Arce</span>

Luis Alberto Arce Catacora, genellikle Lucho olarak anılır. 2020'den beri Bolivya'nın 67. başkanı olarak görev yapan Bolivyalı bir bankacı, ekonomist ve politikacıdır. Sosyalizm Hareketi'nin bir üyesi olarak, daha önce 2006'dan 2017'ye ve 2019'da maliye bakanı - daha sonra ekonomi ve kamu maliyesi bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin-Brezilya ilişkileri</span>

Arjantin-Brezilya ilişkileri, hem yakın hem de tarihseldir. Ekonomiyi, ticareti, kültürü, eğitimi ve turizmi kapsar. Savaş ve rekabetten dostluk ve ittifaka kadar bu karmaşık ilişki iki yüzyılı aşkın bir süredir devam ediyor. Ülkeler ayrıca, her ikisi de başkanlık sistemine sahip federal cumhuriyetler olan bir hükûmet sistemini paylaşır.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Ev Büyük Dinlenme Cumhuriyeti</span>

Küçük Ev Büyük Dinlenme Cumhuriyeti, Uruguay'daki Montevideo şehri'nde bağımsızlık ilan eden bir mikro ulustur. 1878'den beri sivil, kültür ve eğlence derneği olarak hizmet vermektedir. Bağımsız bir "Cumhuriyet" olarak ilan edilen Küçük Ev, sosyal ve eğlence amaçlı kurulan bir mikro ulustur. Bu tür bir organizasyonda her zaman olduğu gibi, vatandaşları her tür gösterişli unvanı ve şerefleri kullanır. Bir Başkan ve bir Bakanlar Kurulu tarafından yönetilen ve dışişleri sekreterliğine sahip bir hükûmeti vardır. Toprakları, 19. yüzyılın neoklasik konutu olan bahçeler ve heykellerle çevrili bir Başkanlık Sarayı'ndan oluşur. Uruguay'da Montevideo'nun önemli bir mahallesinde yer almaktadır. Küçük Ev anayasası en fazla 250 eşzamanlı vatandaşı kabul etmektedir. 130 yılda cumhuriyetin 843.297'den fazla vatandaşı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gabriel Boric</span>

Gabriel Boric Font ; Şili'nin seçilmiş devlet başkanı olan Şilili bir politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Paraguay devlet başkanı</span> Paraguayın devlet ve hükûmet başkanı

Paraguay Devlet Başkanı, resmen Paraguay Cumhuriyeti Devlet Başkanı olarak bilinir. Paraguay Anayasasına göre hem devlet başkanı hem de hükûmet başkanı olarak Paraguay Hükûmetinin yürütme erkinin başıdır. Onursal unvanı Su Excelencia'dır.

<span class="mw-page-title-main">Juan María Bordaberry</span>

Juan María Bordaberry Arocena, 1972'den 1973'e kadar anayasal Uruguay Devlet Başkanı olarak görev yapmış ve daha sonra 1976'ya kadar sivil-askeri bir diktatörlüğün başı olarak hüküm sürmüş Uruguaylı asker, siyasetçi, çiftçi ve sığır yetiştiricisi.

Uruguay'da her siyasi partinin başkan adayını belirlemek amacıyla 30 Haziran 2019'da başkanlık ön seçimleri yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Sri Lanka cumhurbaşkanı</span> Sri Lankanın devlet başkanı

Sri Lanka cumhurbaşkanı Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti'nin devlet başkanı ve hükümet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, birlik hükümetinin baş yürütücüsü ve Sri Lanka Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır. Önceki cumhurbaşkanlığı makamlarının yetkileri, işlevleri ve görevlerinin yanı sıra başbakan ve Sri Lanka hükûmeti ile olan ilişkileri, makamın oluşturulmasından bu yana çeşitli anayasal belgelerle zaman içinde farklılık göstermiştir. Cumhurbaşkanı, Sri Lanka Parlamentosunun güven oyuna sahip olan Sri Lanka başbakanını atar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.