İçeriğe atla

Uruguay İç Savaşı

Uruguay İç Savaşı

Montevideo savunmasını gösteren bir illüstrasyon
Tarih1839-1851
Bölge
Uruguay
Sonuç Colorado zaferi
Taraflar
Colorados
Üniter Parti
Brezilya İmparatorluğu
Fransa
 Birleşik Krallık
bordered Riogrande Cumhuriyeti (1839-1845)
bordered Garibaldini (İtalyan vatansever Giuseppe Garibaldi'yi Uruguay ve İtalya'daki seferleri sırasında 1840'lardan 1910'lara kadar takip eden gönüllülerdir.)		 Blancos
Arjantin Konfederasyonu
bordered Otuz Üç Doğulu (Brezilya İmparatorluğu'na karşı kurulan militan devrimci grup)
Komutanlar ve liderler
Fructuoso Rivera
Juan Lavalle
II. Pedro
John Pascoe Grenfell
Bento Gonçalves
República Rio-Grandense Bento Manuel
Giuseppe Garibaldi
Birleşik Krallık Samuel Inglefield		 Manuel Oribe
bordered Juan Antonio Lavalleja
Juan Manuel de Rosas
Pascual Echagüe
William Brown


Uruguay İç Savaşı (İspanyolca: Guerra Grande), bağımsız Uruguay'ın liderleri arasında çıkan çatışma. Savaş resmi olarak 1839'dan 1851'e kadar sürdü, ancak 1832'de başlayan ve Blancos fraksiyonunun 1904'teki son askeri yenilgisine kadar devam eden silahlı çatışmalar bu savaş kapsamında değerlendirilmiştir. Colorado Partisi ve Ulusal Parti haricinde, ülkenin komşuları ve Avrupa milletleri tarafından da destek gören bu çatışmaya, Brezilya İmparatorluğu, Arjantin Konfederasyonu, Buenos Aires Eyaleti, Birleşik Krallık, Fransa Krallığı ve İtalyan Vatansever Giuseppe Garibaldi önderliğinde toplanmış bir grup İtalyan gönüllü de katılmıştır. Colorado Partisini destekleyen büyük askeri çeşitlilik, mücadelelerinin "ulusal kurtuluş" çerçevesinde değerlendirilmesini zorlaştırsa da, Colorado Partisi bu çeşitliliğin "tiranlığa" karşı "insanlığı" ve "medeniyeti" savunan güç olarak görülmesi gerektiğini savundu.[1] Uruguay'ın o zamanlardaki nüfusu 15.000 ' i Montevideo' da olmak üzere 60.000 kişi olduğundan, askerlerin ve atlıların sayısı birkaç bin kişiyi geçmiyordu.[2]

Rivera-Lavalleja

İlk Uruguay Cumhurbaşkanı Fructuoso Rivera
Juan Antonio Lavalleja

1828'de Uruguay Bağımsızlığını ilan ettikten sonra, Juan Lavalleja ile Uruguay'ın ilk Cumhurbaşkanı Fructuoso Rivera arasında anlaşmazlık çıktı. Haziran 1832'de Lavalleja'nın destekçileri Rivera'ya suikast düzenlediler ancak başarılı olamadılar. 3 Temmuz'da Montevideo garnizonu isyan ederek Lavalleja'nın başkomutan yapılmasını istedi. Rivera, Arjantinli Üniterlerin yardımıyla 18 Eylül 1832'de Lavalleja'yı yendi ve Lavalleja'yı Brezilya'ya kaçmaya zorladı. Lavalleja orada, Buenos Aires eyaleti diktatörünün Juan Manuel de Rosas desteğiyle yeni bir örgüt kurdu ve Mart 1834'te Uruguay'ı işgal etmeye çalıştı, fakat Rivera tarafından bir kez daha mağlup edildi.

Rivera-Oribe

Uruguay Cumhurbaşkanı Manuel Oribe.

1 Mart 1835'te Manuel Oribe, Uruguay'ın ikinci başkanı seçildi. Rivera ordunun başında kaldı. Oribe, bir takım politikalar izleyerek Rivera'yı görevden aldı ve Rivera'nın zor durumda bıraktığı Lavalleja'ya af çıkarttı.

Blancos-Colorados

Colarados ve Blancoslara ait kol bantları

16 Temmuz 1836' da Rivera Oribe'ye karşı isyan başlattı. Oribe kendi askerlerini tanıyabilmek için askerlerinin kollarına beyaz bant takmalarını emretti. Ardından Rivera'da kendi askerlerine mavi kol bandı takmalarını emretti ancak mavi renk hemen solunca rengi kırmızıya çevirdi. Bu askeri ayrımlardan sonra ortaya Muhafazakar Blancos(beyazlar) ve liberal Colorados (kırmızılar) ortaya çıktı.Colorados daha çok Montevideo'daki ticari faaliyetlere yönelik bir politika izlerken Oribe tarafından yönetilen Blancos kırsal kesimdeki tarımsal faaliyetler ile alakalı politikalar izledi.

Oribe'nin mağlubiyeti

Lavalleja Oribe'yi desteklemek için, Arjantin'de bir ordu kurdu ve General Juan Lavalle liderliğindeki Arjantinli Üniterlerin yardım ettiği Rivera'ya karşı harekete geçti. 19 Eylül 1836'da Carpinteria Çarpışmasında yenilen Rivera Brezilya'ya kaçtı ve ordusu henüz yeni kurulan Riogrande Cumhuriyeti'ne sığındı. Bu yeni kurulan ülkenin de yardımıyla Rivera 1837'de tekrar Uruguay'a geri döndü ve 15 Haziran 1838 'de Oribe'nin güçlerini tamamen saf dışı bıraktı.[2] 1838'de Fransa, Arjantin Konfederasyonu ve Şili arasındaki "Konfederasyon Savaşları"na katılan müttefiki Peru-Bolivya Konfederasyon güçlerini desteklemek için Buenos Aires limanını 2 yıl boyunca bloke etti. Ancak kara birliklerini konuşlandıramayan Fransa, Buenos Aires diktatörü Juan Manuel de Rosas'a karşı savaşacak kuvvet arayışına girdi. Bu amaçla, Fransa iç savaşta Rivera'nın yanında yer aldı ve Rosas ile ilişkileri iyi olan Oribe'ye karşı savaştı.[3] 24 Ekim 1838'de Oribe istifa etti ve ülkeyi terk etti, Rivera tekrar başa geçti.

Oribe'nin dönüşü

Rosas, Rivera'yı meşru bir başkan olarak tanımda ve Oribe'yi tekrar başkanlığa getirmeye çalıştı. Bu nedenle Rivera ve Juan Lavalle Buenos Aires'e saldırmak için birliklerini topladı. Bu noktada, hem İngiliz hem de Fransız birlikleri savaşa müdahil olarak, bu savaşı uluslararası bir savaşa dönüştürdü.

6 Aralık 1842'de Manuel Oribe komutasındaki "Blancos", Rivera komutasındaki "Colorados" ile tekrar savaşa girdi. Rivera bu savaşı kaybetti ve Oribe Montevideo'yu kuşattı.[4]

Büyük Montevideo kuşatması

Giuseppe Garibaldi, Uruguay deniz kuvvetleri ve İtalyan Lejyon Lideri

1842'de yapılan savaşta Uruguay ordusunun yok olmasıyla beraber başkent Montevideo'nun Oribe ve Rosas komutasındaki kuvvetlerle birlikte hemen düşeceği sanılıyordu.[5] Ancak Oribe'nin Montevideoyu kuşatması tam 9 yıl sürdü. Kölelerden ve yabancı sürgünlerden oluşturulan 5000 kişilik ordu şehrin savunmasından sorumluydu.[5] 1843'te Montevideo nüfus komzopolit bir yapıya sahipti ve 30.000 kişinin sadece 3 te 1'i Uruguaylıydı.[6]

Bu süre zarfında Uruguay'da iki paralel hükûmet bulunuyordu.

  • Montevido'da Joaquín Suárez tarafından liderlik edilen Gobierno de la Defensa [(Savunma Hükûmeti) (1843 - 1852)]
  • Gobierno del Cerrito [(Cerrito Hükûmeti) (1843 - 1851)] (Manuel Oribe tarafından liderlik edilen, ülkenin geri kalanını yöneten hükûmet) (1843 - 1851)

Britanya İmparatorluğu, şehre erzak ulaşımını sağlayarak şehri kurtardı. İlk olarak Aralık 1845'te İngiliz ve Fransız deniz kuvvetleri Buenos Aires limanını kontrol altına aldı. Daha sonra bu kuvvetler Montevideo'yu denizden korudu. Fransiz, İngiliz ve Garibaldi liderliğindeki İtalyan Lejyonerler, şehri savunmak için Colorados ile güçlerini birleştirdi.[7] Ayrıca 1846'da, Britanya'dan gönderilen 73.Alay, şehri 7 ay boyunca Arjantin kuvvetlerine karşı korudu.[8]

Tarihçiler, İngiliz ve Fransız kuvvetlerin Uruguay ve Parana nehirlerinde serbestçe dolaşabilmesi için bu savaşa dahil olduklarını tahmin etseler de, 1850 yılında İngiliz ve Fransızlar, Rosas ve Arjantin Federal Partisi ile imzaladıkları barış anlaşmasından sonra ülkeden çekildiler.[9]

İngiliz ve Fransizların bölgeden çekilmesiyle beraber şehrin Rosas ve Oribe kuvvetlerince düşeceği sanılıyordu. Ancak küçük bir Uruguaylı gücün, Arjantin Entre Ríos Eyaleti valisi Federalist Justo José de Urquiza'nın da yardımıyla Rosas'a karşı bir ayaklanma durumu tamamen değiştirdi. Manuel Oribe 1851'de yenildi ve ülkenin kontrolünü tamamen Colorados'a bıraktı. Brezilya 1851'de askeri ve mali açıdan Colorados'u destekledi. Bu, Ağustos 1851'de Rosas ile yeni bir savaş başlattı. Şubat 1852'de Caseros Savaşı' olarak adlandırılan savaşta mağlup olan Rosas istifa etti ve Urquiza'nın desteklediği küçük Urugaylı grup Colorado lehine kuşatmayı bitirdi.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  2. ^ a b "Latin America's Wars". 28 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  3. ^ Garibaldi in Uruguay 24 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: A Reputation Reconsidered.
  4. ^ = "Bruce"George Bruce, Harbottle's Dictionary of Battles. Van Nostrand Reinhold, 1981. 0-442-22336-6.
  5. ^ a b "The Anthony P. Campanella Collection of Giuseppe Garibaldi". 2 Mart 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ Etchechury Barrera, Mario (2017). ""Defensores de la humanidad y la civilización". Las legiones extranjeras de Montevideo, entre el mito cosmopolita y la eclosión de las 'nacionalidades' (1838-1851)". Historia (İspanyolca). 50 (II). ss. 491-524. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  7. ^ Garibaldi in Uruguay: A Reputation Reconsidered David McLean, The English Historical Review, Vol. 113, No. 451 (April, 1998), pp. 351-366 Published by: Oxford University Press
  8. ^ "In 1846 the 73rd (Perthshire) Regiment of Foot sailed from Cork, and after a brief stop at Rio de Janeiro, moved to Montevideo, which it defended for seven months against the attacking Argentinian forces." The Highland Regiments: Tigers in Tartan, William Pratt Paul, p. 19, Impulse Publications Limited, 1971
  9. ^ The Great War 1 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1843-52.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uruguay</span> Güney Amerika ülkesi

Uruguay veya resmî adıyla Uruguay Doğu Cumhuriyeti, Güney Amerika'nın güneydoğusunda bulunan ülkedir. Batı ve güney batısında Arjantin, kuzeyi ve kuzeydoğusunda Brezilya bulunan ülke yaklaşık 176.000 kilometrekarelik bir alana sahiptir. Coğrafi olarak Surinam'dan sonra Güney Amerika’ın en küçük ülkesidir. Nüfusu 3,51 milyon olan Uruguay’da, başkent Montevideo yaklaşık 1,8 milyon kişiye ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Buenos Aires</span> Arjantinin başkenti ve en büyük şehri

Buenos Aires, resmî olarak Buenos Aires Özerk Şehri, Arjantin'in başkenti ve en büyük şehridir. Güney yarımkürenin Paris'i olarak da bilinen şehir, Güney Amerika kıtasının güneydoğu kıyısında, Río de la Plata'nın halicinin batı kıyısında yer almaktadır. "Buenos Aires", Türkçeye "güzel rüzgarlar" veya "güzel hava" olarak çevrilebilirse de, şehrin adı 16. yüzyıldaki kurucularının verdiği orijinal ad olan "Real de Nuestra Señora Santa Maria del Buen Ayre"ye dayanmaktadır. Bu adı Sardunya'daki Bonaria Madonna'dan almıştır. Aynı zamanda birkaç Buenos Aires eyaleti semtini de içeren Büyük Buenos Aires yerleşim bölgesi, yaklaşık 15,6 milyonluk nüfusuyla Amerika'nın en kalabalık beşinci metropol bölgesini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Montevideo</span> Uruguayın başkenti

Montevideo, bir Güney Amerika ülkesi olan Uruguay'ın başkenti, en önemli limanı ve en büyük kentidir. Aynı zamanda en gelişmiş ve modern yönetim otoritelerinin var olduğu yerdir. Ülkenin parlamentosu bu kentte bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tango</span> Uruguay kökenli bir dans ve müzik türü

Tango, Buenos Aires, Arjantin ve Montevideo, Uruguay kökenli bir dans ve müzik türüdür. Dansla beraber gelişen müzik tarzı da aynı adla anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin</span> Güney Amerikada yer alan bir ülke

Arjantin, resmî adıyla Arjantin Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Güney Amerika kıtasının güneyini kaplayan Güney Konisi’nde yer alan ülke. Arjantin 2.791.810 kilometrekare (1.077.924 sq mi)'lik toplam yüzölçümü ile Güney Amerika'da ikinci, dünyada ise en büyük sekizinci ülkedir. Kuzeyde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğuda Brezilya, batıda Şili, doğuda ise Uruguay komşusudur. Güneyini Drake Boğazı, batısını And Dağları ve doğusunu Atlas Okyanusu çevreler.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Garibaldi</span> İtalyan vatansever ve cumhuriyetçi

Giuseppe Garibaldi, İtalyan general, yurtsever, lider ve yazar.

Latin Amerika Edebiyatı, Latin Amerika'da İspanyolca ve Portekizce yazılmış edebiyat yapıtlarını kapsar. İlk yazılı metinler Yenidünya'nın İspanyol fatihlerinin İspanya'ya gönderdikleri raporlardı. İspanyollar'ın atılganlığı ve Amerika Yerlilerinin yiğitliği pek çok yazıya ve şiire esin kaynağı olmuştur. Bunların en ünlüsü İspanyol Alonso de Ercilay Zúñiga'nın (1533-1594), Şili Yerlilerinin soylu direnişini ve şairin bu dönemdeki acılarını dile getiren La Araucanadır. 20 binin üstünde koşuktan oluşan bu şiir yeni topraklardan fışkıran ilk gerçek edebiyat ürünüdür.

<span class="mw-page-title-main">José Miguel Carrera</span> Şilili general

José Miguel Carrera Verdugo, Güney Amerikalı milli kahraman ve Şilili politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Üçlü İttifak Savaşı</span> Paraguayın Arjantin, Brezilya ve Uruguay devletlerinin oluşturduğu üçlü ittifaka karşı yaptığı savaş (1864-1870)

Üçlü İttifak Savaşı ya da Paraguay Savaşı olarak da bilinir. Arjantin, Brezilya ve Uruguay'dan oluşan koalisyon bloğu ile Paraguay arasında, 1864/65-1870 arası meydana gelen, Latin Amerika tarihinin en kanlı savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hans Langsdorff</span>

Hans Wilhelm Langsdorff, Alman bir deniz subayı. River Plate Muharebesi esnasında Deutschland sınıfı ağır kruvazör Panzerschiff DKM Admiral Graf Spee'nin komutanı olduğu ve geminin batırılması emriyle ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Condor Planı</span> 1970li yıllarda Latin Amerikadaki sağ diktatörlüklerin CIA desteğiyle uygulamaya koyduğu operasyon

Condor Planı veya Condor Operasyonu, 1970'li yıllarda Latin Amerika'daki sağ diktatörlüklerin CIA desteğiyle uygulamaya koyduğu operasyon. Bill Clinton döneminde (2000) açıklanan belgeler sonucunda CIA desteği daha açık biçimde ortaya konmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Domingo Faustino Sarmiento</span> Arjantinli siyasetçi (1811-1888)

Domingo Faustino Sarmiento, Arjantinli aktivist, entelektüel, yazar, devlet adamı ve Arjantin'in altıncı devlet başkanı. Yazıları, gazetecilikten otobiyografiye, siyaset felsefesine ve tarihçiliğe kadar çok çeşitli tür ve konuyu kapsamıştır. On dokuzuncu yüzyıl Arjantininde büyük etkisi olan 1837 Kuşağı olarak bilinen bir grup entelektüel grubunun üyesiydi. Eğitim konularıyla özellikle ilgilendi ve aynı zamanda bölgenin edebiyatı üzerinde önemli bir etkiye sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin edebiyatı</span>

Arjantin edebiyatı, Arjantin'deki yazarların ürettiği edebi eserler kümesidir. Jorge Luis Borges, Julio Cortázar, Leopoldo Lugones ve Ernesto Sabato gibi ünlü yazarlarla birlikte İspanyolca konuşulan dünyanın en üretken, ilgili ve etkili edebiyatından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ernesto Palacio</span> Arjantinli tarihçi (1900-1979)

Ernesto Palacio, Arjantinli tarihçi ve 1920'lerde etkin olan aşırı sağ milliyetçi aydınlardan biridir. Bu ideoloji genel olarak, feodal ekonomik ilişkiler ve daha "organik" bir sosyal düzen için nostaljiye dayanan "gelenekselci" konumdan doğan aşırı sağ bir Arjantin milliyetçi hareketi olan "Nacionalismo" olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin-Brezilya ilişkileri</span>

Arjantin-Brezilya ilişkileri, hem yakın hem de tarihseldir. Ekonomiyi, ticareti, kültürü, eğitimi ve turizmi kapsar. Savaş ve rekabetten dostluk ve ittifaka kadar bu karmaşık ilişki iki yüzyılı aşkın bir süredir devam ediyor. Ülkeler ayrıca, her ikisi de başkanlık sistemine sahip federal cumhuriyetler olan bir hükûmet sistemini paylaşır.

Jorge Isaac Anaya Arjantinli asker ve devlet adamı. 1976-1983 döneminde ülkede iktidar olan cunta rejiminde 1981-1982 yılları arasında Leopoldo Galtieri ve Basilio Lami Dozo ile birlikte görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Gömlekliler (İtalya)</span>

Kızıl Gömlekliler, aynı zamanda Red coats olarak da bilinir, seferleri sırasında İtalyan vatansever Giuseppe Garibaldi'yi takip eden gönüllülerdir. Gönüllülerin genellikle Garibaldini olarak adlandırdıkları ve üniforma yerine giydikleri gömleklerinin veya bol bluzlarının renginden türetilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Juan María Bordaberry</span>

Juan María Bordaberry Arocena, 1972'den 1973'e kadar anayasal Uruguay Devlet Başkanı olarak görev yapmış ve daha sonra 1976'ya kadar sivil-askeri bir diktatörlüğün başı olarak hüküm sürmüş Uruguaylı asker, siyasetçi, çiftçi ve sığır yetiştiricisi.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin-Birleşik Krallık ilişkileri</span> ikili diplomasi ilişkiler

Arjantin Cumhuriyeti ile Birleşik Krallık arasındaki dış ilişkiler bir yüzyıldan fazla süredir varlığını sürdürmektedir. Her iki ülke de 15 Aralık 1823'te diplomatik ilişkiler kurdu. 1860'lardan 1930'lara kadar Arjantin'deki ekonomik patlama döneminde Birleşik Krallık, kamu hizmetleri, demiryolları, bankacılık ve finans alanlarındaki ağır yatırımlarla Arjantin ekonomisinde baskın bir rol oynadı. sigorta, nakliye, iletişim, et endüstrisi ve perakende ticaret. İngiliz, İskoç ve Galli Arjantinliler topluluğu, Britanya İmparatorluğu dışındaki herhangi bir ülkenin en büyüğüydü ve bu da popüler ismin "Altıncı Hakimiyet" olmasına yol açtı. Ticari bağlar, Büyük Buhran ve İmparatorluk Tercihi'nin dayatılması nedeniyle sekteye uğradı ve Perón rejimi, Britanya'nın sahip olduğu birçok sanayiyi kamulaştırdı ve bu durum, bağlar genel olarak dostane kalsa da Britanya'nın ekonomik üstünlük konumunu kaybetmesine yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin Ordusu</span> Arjantin silahlı kuvvetleri

Arjantin Ordusu, Arjantin Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetlerinin kara kuvvetleri kolu ve Arjantin'in üst düzey askerlik hizmetidir. Arjantin Anayasası'na göre, Arjantin Devlet Başkanı Silahlı Kuvvetlerin başkomutanıdır ve komuta yetkisini Savunma Bakanı aracılığıyla kullanır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.